Ադրբեջանն իր ռազմագերու վերադարձի հարցով ղարաբաղյան կողմին չի դիմել

Ինչպես արդեն տեղեկացրել ենք երեկ՝ ժամը 15:00-ի սահմաններում, ղարաբաղա-ադրբեջանական հակամարտ զորքերի շփման գծի հյուսիսային (Թալիշ) ուղղությամբ հակառակորդը, օգտագործելով եղանակային մառախլապատ պայմանները, ձեռնարկել է հետախուզա-դիվերսիոն ներթափանցման փորձ: Կազմակերպված հակադիվերսիոն գործողության արդյունքում առաջնագիծը պաշտպանող հայկական ուժերին հաջողվել է գերեվարել ադրբեջանական բանակի զինծառայող, 1995թ.-ին Բարդա քաղաքում ծնված Էլնուր Հյուսեին Զադեին: 

Վերջինիս վերադարձի հնարավորության, ինչպես նաեւ այլ մանրամասների շուրջ Armtimes.com-ի թղթակիցը զրուցեց ԼՂՀ ԱԳՆ տեղեկատվության եւ հասարակայնության հետ կապերի վարչության պետ Արտակ Ներսիսյանի հետ:

- Պարոն Ներսիսյան, արդյոք Ադրբեջանը կամ միջազգային կառույցներից որեւէ մեկը դիմե՞լ են՝ հետ վերադարձնելու երեկ ԼՂՀ տարածք դիվերսիոն-հետախուզական ներթափանցման փորձի ժամանակ գերեվարված ադրբեջանցի զինծառայող Էլնուր Հուսեյն Զադեին:

- Ոչ։ Ավելին, ինչպես հայտնի է, ադրբեջանական կողմն արդեն իսկ շտապել է պաշտոնապես հրաժարվել իր իսկ կողմից դիվերսիոն գործողություն իրականացնելու առաջադրանքով Արցախի տարածք ուղարկված զինծառայողից։

- Ադրբեջանական կողմի «մեղայականը» կարո՞ղ է վերադարձի հիմք հանդիսանալ: Արդյոք կարո՞ղ է երկուստեք գերիների փոխանակում կազմակերպվել:

- Նմանատիպ հարցերը կարգավորվում են Ժնեւյան կոնվենցիաներով եւ լրացուցիչ արձանագրություններով, որոնց նկատմամբ ԼՂՀ-ն բազմիցս ապացուցել է իր հավատարմությունը՝ ի տարբերություն Ադրբեջանի, որը շարունակաբար խախտում է միջազգային մարդասիրական իրավունքի սկզբունքներն ու նորմերը հարգելու իր կողմից ստանձնած պարտավորությունները։

- Ի՞նչ եզրահանգումներ պետք է անի միջազգային հանրությունը՝ ադրբեջանական այսօրինակ քայլերը տեսնելով եւ, ի՞նչ դիրքորոշում պետք է որդեգրի Ադրբեջանի նկատմամբ:

- Միջազգային հանրությունը պետք է խստորեն դատապարտի Ադրբեջանի շարունակական քայլերը՝ ուղղված իրավիճակի ապակայունացմանը։ Հրադադարի ռեժիմի խախտումների նկատմամբ վճռական ու հասցեական դատապարտման բացակայությունն ադրբեջանական կողմի մոտ հարուցում է ամենաթողության ու անպատժելիության զգացում։

- Ի՞նչ է անհրաժեշտ վերջին շրջանում տեղում դոփող բանակցային գործընթացը տեղից շարժելու համար: Ինչպե՞ս պետք է դուրս գալ դադարի վիճակից:

- Ինչպես մենք բազմիցս նշել ենք, ադրբեջանա-ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման գործընթացում իրական առաջընթացի ձեռքբերումը հնարավոր է միայն բանակցային գործընթացի եռակողմ ձեւաչափի վերականգնման եւ դրա բոլոր փուլերին ԼՂՀ անմիջական ու լիարժեք մասնակցության դեպքում։ Անհրաժեշտ ենք համարում գործուն քայլեր ձեռնարկել՝ ապահովելու 1994 թ. եւ 1995 թ. համաձայնագրերով սահմանված հրադադարի ռեժիմի լիակատար վերականգնումն ու 2016 թ. մայիսի 16-ին Վիեննայում եւ հունիսի 20-ին Սանկտ-Պետերբուրգում ձեռք բերված պայմանավորվածությունների անհապաղ իրագործումը, ինչը ստեղծված իրավիճակից դուրս գալու, շփման գծում կայունություն ու կանխատեսելիություն ապահովելու եւ բանակցությունների վերսկսման համար անհրաժեշտ պայմաններ կստեղծի։

- Շատ փորձագետներ պնդում են, որ առաջիկա ամիսներին հակամարտության սրեցումն անխուսափելի է: Որքանո՞վ եք իրատեսական համարում նման կանխատեսումները:

- Քանի դեռ Ադրբեջանը շարունակում է հետեւողականորեն խախտել հրադադարի ռեժիմը, հրաժարվում է շփման գծում վստահության ամրապնդմանն ուղղված բոլոր միջոցառումներից, ինչպես նաեւ ամենաբարձր մակարդակներով հանդես է գալիս հայտարարություններով՝ հօգուտ հակամարտությունը ռազմական ճանապարհով լուծելուն, հակամարտության սրացման վտանգը միշտ առկա է։

- Ի՞նչ փուլում է ԼՂՀ ճանաչման գործընթացը, ի՞նչ նոր երկրներ են վերջին շրջանում ճանաչել Արցախի անկախությունը:

- Անցյալ տարի ԱՄՆ Ջորջիա եւ Հավայի նահանգների Ներկայացուցիչների պալատներն ընդունել են «Լեռնային Ղարաբաղի Հանրապետությունը հարգելու ու ճանաչելու» մասին բանաձեւեր։ Ընդհանուր առմամբ, Արցախի անկախությունը ճանաչող եւ նրա ժողովրդի ինքնորոշման իրավունքը սատարող բանաձեւեր են ընդունվել ԱՄՆ-ի 7 նահանգի եւ 4 քաղաքի կողմից, Ավստրալիայի 1 նահանգի, ինչպես նաեւ Բասկերի Երկրի խորհրդարանի կողմից։

Ստորագրվել են 15  համագործակցության համաձայնագրեր ԼՂՀ քաղաքների եւ ԱՄՆ-ի, Ֆրանսիայի, Բասկերի Երկրի եւ Բրազիլիայի քաղաքների միջեւ եւ մեկ համաձայնագիր՝ Արցախի եւ Ֆրանսիայի Դրոմի շրջանի միջեւ։ ԼՂՀ միջազգային ճանաչման գործընթացն անշրջելի է, եւ մենք շարունակելու ենք այս ուղղությամբ հետեւողական քայլեր ձեռնարկել՝ ուղղված տարբեր մակարդակներում միջազգային կապերի հաստատմանն ու համագործակցության ընդլայնմանը։