Դպրոց. ինքնակառավարումը չի կայանում

Տպագրվել է «Հայկական Ժամանակ» օրաթերթի՝ 2004 թվականի մայիսի 4-ի համարում

Երեւանի Նոր Նորքի 4-րդ զանգվածում գտնվող թիվ 141 դպրոցը, որ ուսումնական տարվա հենց սկզբից տնօրեն չունի, 3 օր առաջ կրկին փորձում էր տնօրենի ընտրություններ անցկացնել: Տնօրենի ընտրության փորձերը, սակայն, այս դպրոցում արդեն զավեշտի են վերածվում: Բանն այն է, որ դպրոցի կառավարման խորհուրդը, որն ընտրում է տնօրենին, բաղկացած է 5 հոգուց (2-ը՝ համայնքից, 2-ը՝ մանկավարժական խորհրդից, 1-ը՝ ծնողական խորհրդից): Տնօրենն ընտրվում է ձայների պարզ մեծամասնությամբ՝ երեք տարի ժամկետով (տնօրեն կարող է առաջադրվել բարձրագույն կրթությամբ ցանկացած ոք): Ու արդեն մի քանի ամիս է՝ թաղապետարանը ցանկանում է դպրոցի տնօրենի աթոռին տեսնել իր թեկնածուին, իսկ մանկավարժական խորհուրդը, բնականաբար՝ իր:

Այսպիսով, դպրոցը լիովին զրկվել է արդար ընտրությունների ճանապարհով տնօրեն ունենալու հնարավորությունից: Դեռ ամիսներ առաջ մամուլը բազմիցս նշել է, որ թաղապետարանը ցանկանում էր ընտրություններում անցկացնել Սամվել Այդինյան անունով ոստիկանության աշխատակցի (օպերի) կնոջը՝ Հայկուշ Այդինյանին, որն, ըստ դպրոցի կոլեկտիվի, Նոր Նորքի թաղապետի ընտրությունների ժամանակ աշխատել էր գործող թաղապետ Դավիթ Պետրոսյանի օգտին: Բանը հասել էր այնտեղ, որ իրենց թեկնածուին անցկացնելու համար համայնքի ներկայացուցիչները չեն խորշել նույնիսկ սպառնալիքներից: Դպրոցում մեզ պատմեցին, որ վերջիններս զանգահարել են խորհրդի անդամներից մեկի ամուսնուն եւ սպառնացել, որ նրան աշխատանքից հեռացնել կտան, եթե նրա կինը չաշխատի իրենց թեկնածուի օգտին (բնականաբար, եթե համայնքի ներկայացուցիչները կառավարման խորհրդում երկուսն են, եւս մեկ ձայն մանկավարժական խորհրդից կամ ծնողական խորհրդից ունենալու դեպքում՝ թաղապետարանը կարող է անցկացնել իր թեկնածուին):

Այնուհետեւ սպառնացել են անգամ խորհրդի արդեն նախկին անդամ ֆիզկուլտուրայի ուսուցչին եւ այլն: Դպրոցի աշխատակազմի համառ պայքարից հետո, սակայն, համայնքի այս թեկնածուն դպրոցի համար կարծես թե այլեւս վտանգ չի ներկայացնում (թեեւ այս ընտրություններում Հայկուշ Այդինյանը կրկին առաջադրել է իր թեկնածությունը): Համենայնդեպս, դպրոցի կառավարման խորհրդի ընտրական նիստի ժամանակ, մեր ներկայությամբ, թաղապետարանի ներկայացուցիչը բացահայտ պաշտպանում էր տնօրենի թեկնածու Կարեն Շահնուբարյանին, որը նախկինում եղել է Նոր Նորքի թաղապետարանի ճանապարհաշինարարական վերահսկողության բաժնի պետը, իսկ այժմ անցել է այլ պաշտոնի՝ Մալաթիա-Սեբաստիա համայնքում:

Ու թեեւ թաղապետարանի ներկայացուցիչ Արմեն Մկրտչյանը նիստը սկսվելուն պես հայտարարում էր, որ գործող խորհուրդն անօրինական է (խորհրդի ներկայիս կազմն, ի դեպ, հաստատել է քաղաքապետ Երվանդ Զախարյանը), քանի որ խորհրդի անդամ, ծնողական կոմիտեի նախագահ Սուսաննա Եսայանը նախկին խորհրդի լուծարումից հետո չի վերընտրվել, սակայն նիստի կեսից հայտարարեց, որ եթե «Կարենն անցնի», իրենք աչք կփակեն եղած թերությունների վրա: Անգամ կրթության եւ գիտության նախարարության հանրակրթության վարչության վերահսկողության բաժնի պետ Նուրիջան Մանուկյանի զարմանքից հետո թաղապետարանի ներկայացուցիչը կրկնեց իր այդ պնդումը: Ինչեւէ, այս անգամ եւս բանը բուն ընտրությանը չհասավ:

Բուռն եւ երկար քննարկումներից հետո որոշվեց նիստը հետաձգել անորոշ ժամանակով՝ մինչեւ կպարզվի, թե արդյո՞ք քաղաքապետը նույնը կթողնի խորհրդի ներկայիս կազմը, թե՞ կհանձնարարի կրկին նոր խորհուրդ ընտրել: Այսինքն, սա նշանակում է, որ մինչեւ ուսումնական տարվա վերջը դպրոցն այդպես էլ տնօրեն չունենա: Ահա այսպես, համայնքի ներկայացուցիչները տարվա սկզբից պարբերաբար տապալում են տնօրենի ընտրություններն ու խաղալիքի նման ամեն շաբաթ դպրոց տանում-բերում տնօրենի մյուս թեկնածուներին (նախկին նիստերը հիմնականում տապալվել են համայնքի ներկայացուցիչների բացակայության պատճառով):

Այս պահի դրությամբ թիվ 141 դպրոցի տնօրենի պաշտոնի համար առաջադրված են յոթ թեկնածուներ՝ Էմմա Հովհաննիսյանը, Անահիտ Հովհաննիսյանը, որը դպրոցի հիմնական թեկնածուն է, Կարեն Շահնուբարյանը, որը թաղապետարանի թեկնածուն է, Հայկուշ Այդինյանը, որը օպերի կինն է, Աննա Թամազյանը, Թերեզա Գրիգորյանը եւ Մերուժան Մինասյանը: Այնինչ, նույն համայնքում գտնվող թիվ 62 միջնակարգ դպրոցում տնօրենի ընտրության ժամանակ առաջադրվել էր ընդամենը մեկ թեկնածու: Ոչ ոք այդպես էլ չէր համարձակվել իր թեկնածությունն առաջադրել դպրոցի գործող տնօրեն Գայանե Սողոմոնյանի թեկնածության հետ մեկտեղ, քանի որ նա ՀՀ կառավարությանն առընթեր ֆիզիկական կուլտուրայի եւ սպորտի պետական կոմիտեի նախագահ Իշխան Զաքարյանի կինն է, եւ ի սկզբանե հասկանալի էր, որ ամեն ինչ արվելու է, որ ընտրության արդյունքում հենց նա էլ դառնա դպրոցի տնօրեն:

Կամ, ասենք, նույն համայնքի թիվ 135 դպրոցում, որտեղ տնօրեն էր ընտրվել Գարիկ Ներսիսյանը. Երեւանի փոխքաղաքապետ Կամո Արեյանը, նախ, հեռուստատեսությամբ հայտարարեց, որ Գարիկ Ներսիսյանը կեղծիքներով է ընտրվել, սակայն մի քանի ամիս անց քաղաքապետը հաստատեց նրան այդ պաշտոնում: Մի խոսքով, թվում էր, թե դպրոցի տնօրենի պաշտոնն ընտրովի դարձնելուց հետո բացառվելու է կողմնակի որեւէ միջամտություն, իրականում, սակայն, դպրոցի տնօրենի պաշտոնը փաստորեն մնում է նշանակովի, քանի որ հիմնականում բոլոր դպրոցներում ընտրության արդյունքում կրկին անցնում են վերեւներում «ընտրված» մարդիկ: 

Լուսինե Բարսեղյան