Ուսանողներին նորից տանում են բանակ. նրանք կրկին պատրաստվում են պայքարի

Տպագրվել է «Հայկական Ժամանակ» օրաթերթի՝ 2004 թվականի մայիսի 14-ի համարում

«Զինապարտության մասին» օրենքի նախագիծը եւ այնուհետեւ բոլոր 18 տարին լրացած տղաներին բանակ տանելու կառավարության ծրագիրը, որ բուհերում սկսված դասադուլային շարժումից ու բողոքի ակցիաներից հետո հանվեց շրջանառությունից, կառավարությունն, այնուամենայնիվ, որոշել է իրականացնել փուլային տարբերակով: Հիշեցնենք, որ, ըստ «Զինապարտության մասին» օրենքի նախագծի, բոլոր տղաները զրկվում էին բուհն ավարտելուց հետո ուսումը հետագա աստիճաններում շարունակելու հնարավորությունից: Իսկ պաշտպանության նախարար Սերժ Սարգսյանն ու վարչապետ Անդրանիկ Մարգարյանն ուսանողների հետ հանդիպման ժամանակ հայտարարում էին, թե իրենք կարծում են, որ բանակ պետք է գնան 18 տարին լրացած բոլոր տղաները:

Կառավարությունում, սակայն, երեւի հաշվարկել են, որ առանց մեծ աղմուկի հայկական բանակում «նեդաբորի» խնդրի լուծման ամենաճիշտ ճանապարհը փուլային տարբերակն է: Ու որպես առաջին քայլ, այս տարվա ապրիլի 15-ին կառավարության ընդունած թիվ 497 որոշմամբ, բուհերի մագիստրատուրաների վճարովի համակարգում սովորող տղաներն այլեւս չեն կարող օգտվել բանակի տարկետման իրավունքից: Այս որոշման արդյունքում, ըստ պաշտոնական տվյալների, բանակ կգնա մագիստրատուրայի 180 ուսանող: «Զինապարտության մասին» նոր օրենքը շրջանառության մեջ մտնելուց հետո ստեղծված «Հանուն գիտության զարգացման» նախաձեռնող խմբի տղաների հաշվարկներով՝ իրականում խոսքը մոտ 500 հոգու մասին է:

Դա՝ միայն այս տարի, իսկ հաջորդ տարվանից հանրապետության ողջ բուհական համակարգն անցնելու է կրթության երկաստիճան համակարգին (բակալավրիատ եւ մագիստրատուրա), իսկ սա նշանակում է, որ եկող տարի ավելի շատ շրջանավարտներ են  լինելու, քան այս տարի: Հասկանալի է նաեւ, որ կառավարության հաջորդ քայլը լինելու է բակալավրիատի վճարովի համակարգում սովորող տղաներին բանակ տանելը: Հետո տարկետման իրավունքից կզրկվեն անվճար համակարգում սովորող ասպիրանտները, այնուհետեւ՝ անվճար սովորող մագիստրոսները, եւ վերջապես, այս ամենը փուլ առ փուլ անցնելուց հետո, բանակ կգնան 18 տարին լրացած բոլոր տղաները:

Իհարկե, եթե քաղաքական իրավիճակն այժմ այսքան լարված չլիներ, Պնախարար Սերժ Սարգսյանը երեւի անմիջապես, այսինքն՝ փաթեթային տարբերակով իրականացներ 18 տարեկանից բոլոր տղաներին բանակ տանելու ծրագիրը, բայց այժմ իշխանությանը, հասկանալի է, ավելորդ լարվածություն ստեղծել պետք չէ: Ինչեւէ, ուսանողները չեն պատրաստվում համակերպվել նաեւ փուլային տարբերակի հետ: Ու երեկ «Հանուն գիտության զարգացման» նախաձեռնող խմբի տղաներն իրենց հրավիրած մամուլի ասուլիսի ժամանակ հայտարարեցին, որ մեկ օր ժամանակ են տալիս հարցի պատասխանատուներին, որպեսզի չեղյալ հայտարարեն այդ որոշումը, եւ այս տարի մագիստրատուրայի վճարովի համակարգ ընդունվողներին նույնպես տարկետման իրավունք տան:

Այսօր խումբը Գրողների միության դահլիճում հրավիրել է բուհական համաժողով, որին հրավիրված են նաեւ կրթության եւ գիտության նախարար Սերգո Երիցյանը, բուհերի ռեկտորներ եւ այլ պաշտոնյաներ: Ուսանողները հուսով են, որ այս անգամ նրանք լռություն չեն պահպանի: «Վաղը նրանց տրվելու է վերջին հնարավորությունը: Վաղվանից են կախված մեր հետագա քայլերը:  Այս անգամ էլ մենք պայքարելու ենք օրենքի շրջանակներում եւ կանենք համապատասխան քայլեր»,- երեկ ասում էին ուսանողները: Իսկ նրանց տարածած հայտարարության մեջ ասվում է. «Կառավարության այս որոշումը հանդիսանում է «Զինապարտության մասին» օրենքի նախագծի «ետնամուտքից բերված» տարբերակ, փուլային իրագործման մի փուլ, որի հետեւանքով կրկին հարված է հասցվում կրթությանը եւ գիտությանը, ինչն իր հերթին հարված է հասցնում մեր երկրին եւ մեր ապագային»:

«Հանուն գիտության զարգացման» նախաձեռնող խմբի անդամները երեկ խիստ վրդովված էին նաեւ ԿԳ նախարար Սերգո Երիցյանի հեռուստատեսությամբ արված այն հայտարարությունից, թե իբր մագիստրատուրայի համար կառավարության կողմից հատկացվող տեղերում այս տարի ոչ մի փոփոխություն չի լինելու: «Այժմ մենք ստիպված ենք ԿԳ նախարարի ասածը հիմք չհամարել: ԿԳ նախարարը դուխ չունի իր ոլորտի շահերը պաշտպանելու համար: Եթե այդպես է, մեզ նման նախարար պետք չէ»,- հայտարարեց նախաձեռնող խմբի անդամ Արեն Մանուկյանը: Այլ կարծիքի էր, սակայն, նախաձեռնող խմբի անդամ Ռուբեն Աղաբաբյանը. «Ձեզ մոտ հարց կառաջանա, թե ինչու մենք չենք պահանջում նրա հրաժարականը:

Բայց մենք կարծում ենք, որ նրան կարելի է եւս մեկ հնարավորություն տալ»: Երեկ ուսանողները մեզ պատմեցին նաեւ, որ իրենք արդեն տվյալներ ունեն, որ ԵՊՀ-ում մի ուսանող մագիստրատուրայի անվճար համակարգ ընդունվելու համար նույն կուրսում սովորող ուսանողուհիներից մեկին առաջարկել է ֆակուլտետի ամբողջ տարվա ուսման վարձն ու իր կրթաթոշակը, որպեսզի աղջիկը մագիստրատուրա չդիմի: Այսինքն, կառավարության այս որոշումը բուհերում շատ ավելի լայն դաշտ է բացելու կոռուպցիայի համար: Ինչեւէ, այսօր Գրողների միությունում ուսանողները բուհերի ռեկտորներից եւ կրթության նախարարից (եթե, իհարկե, վերջինս գա, քանի որ նա մի անգամ «Զինապարտության մասին» օրենքի առնչությամբ ուսանողներին արդեն ասել է, որ իր դիրքորոշումը լռությունն է) պահանջելու են կառավարության որոշման անհրաժեշտության պատճառների հստակ պարզաբանումներ: Դրանից հետո միայն կպարզվեն նրանց հետագա քայլերը:

Լուսինե Բարսեղյան