Նավսել են. Կոմկուսը դարձյալ պառակտվում է

Տպագրվել է «Հայկական Ժամանակ» օրաթերթի՝ 2004 թվականի հունիսի 15-ի համարում

2003 թվականի հունիսի 13-ին ՀԿԿ առաջին քարտուղար Վլադիմիր Դարբինյանը հրաժարական ներկայացրեց, որը կուսակցության պլենումն ընդունեց, իսկ հետո ՀԿԿ առաջին քարտուղար ընտրվեց Ռուբեն Թովմասյանը: Գրեթե մեկ տարի անց՝ 2004-ի հունիսի 12-ին տեղի ունեցած ՀԿԿ պլենումում կուսակցության մի քանի անդամներ բարձրացրել են ՀԿԿ առաջին քարտուղար Ռուբեն Թովմասյանի վստահության հարցը: Պլենումի 105 անդամներից հօգուտ Թովմասյանի քվեարկել են 22-ը, ինչը բավարար է եղել նրան՝ շարունակելու ղեկավարել ՀԿԿ-ն: Կուսակցության երկրորդ քարտուղար Սանատրուկ Սահակյանը եւ քարտուղար Խորեն Սարգսյանն այդ որոշումից հետո գրավոր դիմումներ են ներկայացրել ՀԿԿ բյուրոյի եւ պլենումի անդամությունից հրաժարվելու մասին, նույնատիպ բանավոր հայտարարություններ են արել ՀԿԿ բյուրոյի անդամներ Նորիկ Պետրոսյանը եւ Սիրեն Եղիազարյանը:

Ինչպես պատմում են պարոնայք Սարգսյանն ու Պետրոսյանը, պլենումի եւս մեկ տասնյակ անդամներ են ցանկացել նման հայտարարություն անել, սակայն նիստը վարող ՀԿԿ առաջին քարտուղար Ռուբեն Թովմասյանը հայտարարել է պլենումի ավարտի մասին: Խորեն Սարգսյանի եւ Նորիկ Պետրոսյանի հետ զրույցից պարզ դարձավ, որ Թովմասյանի հետ հակասությունները եղել են նրա առաջին քարտուղար դառնալու հենց առաջին օրվանից, բայց միայն մեկ տարի հետո են դրանք ի հայտ եկել: Նորիկ Պետրոսյանն ասում է, որ ինքը հենց սկզբից է դեմ եղել Թովմասյանի ընտրությանը, քանի որ նրան համարել է հակակոմունիստ Վլադիմիր Դարբինյանի շարունակություն: «Նա ՀԿԿ առաջին քարտուղարի աթոռը գրավեց ոչ առանց Դարբինյանի եւ իշխանությունների աջակցության: Թովմասյանը Դարբինյանին պարտք ուներ, եւ նա այդ գործը կազմակերպեց, որ կարողանա իր պարտքերը ետ ստանալ»,-ասում է Ն.Պետրոսյանը:

Թովմասյանի հետ հակասության մյուս կենցաղային պատճառը, ըստ Խորեն Թռչունիչի, այն է, որ ինչպես Դարբինյանի, այնպես էլ Թովմասյանի ընտանիքում ոչ մի կոմունիստ չկա: «Երբ նա ընտրվեց, մենք նրա առաջ պայման դրեցինք, որ գոնե Աժ-ում աշխատող իր տղային կոմունիստ դարձներ: Որովհետեւ եթե դու քո տղային չես կարող համոզել, որ կոմունիստ դառնա, ինչպես կարող ես մի ողջ ժողովրդի համոզել»,-ասում է Խորեն Սարգսյանը, որը վստահեցնում է, որ իր կինը, աղջիկները, փեսաները եւ էլի բազմաթիվ ազգականներ կոմունիստ են: Իսկ սեփական շրջապատին ՀԿԿ շարքերն ընդգրկելը խիստ կարեւոր է, քանի որ, ըստ Նորիկ Պետրոսյանի, իրենք Թովմասյանին մեղադրում էին նաեւ ոչ հստակ քաղաքականություն վարելու մեջ, որի արդյունքում կուսակցության շարքերը չէին համալրվում:

«Կոմկուսում չկան ակտիվություն, մարտունակություն եւ վճռականություն: Իսկ երիտասարդ մարդը չի ուզում նստել դահլիճում, նա ուզում է դուրս գալ հրապարակ եւ փողոց, նա ուզում է հանձնարարություն կատարել` ծառ մագլցել, հաղթահարել ցանկապատ եւ փշալար»,-բացատրում է պարոն Պետրոսյանը: Սակայն Թովմասյանին ուղղված ամենալուրջ մեղադրանքն իշխանությունների հետ համագործակցությունն է: Խորեն Սարգսյանն ասում է, որ նա անընդհատ կրկնում էր, որ մենք իրեն զոռով ենք տարել ընդդիմություն, եւ ինքն այնտեղ անելիք չունի: «Իսկ ապրիլի 28-ի իր գործողություններով վերջնականապես ապացուցեց, որ նա կատարում է իշխանությունների հրահանգը: Այլեւս կասկածի տեղ չկար»,-ասում է Խորեն Սարգսյանը: Նա պատմում է, որ ապրիլի 27-ի խորհրդակցության ժամանակ Ռուբեն Թովմասյանը հայտարարել է, որ ֆինանսների բացակայության պատճառով իրենք Մայիսի մեկ չեն անելու:

Սակայն ապրիլի 28-ի երեկոյան, առանց որեւէ մեկի հետ խորհրդակցելու, քաղաքապետարան է ներկայացրել մայիսի 1-ին հանրահավաք կազմակերպելու թույլտվություն ստանալու դիմում, իսկ ապրիլի 29-ին՝ ստացել այդ թույլտվությունը. «Ես դրա մասին իմացա միայն ապրիլի 30-ին: Թովմասյանը վստահեցրեց, որ 2 հազար մարդ է գալու միտինգի, բայց մայիսի 1-ին երբ գնացինք Ազատության հրապարակ՝ հազիվ 150 մարդ էր եկել: Մի՞թե քիչ է՝ զարմացավ Թովմասյանը: Արդեն երեկոյան, երբ «Հայլուրը» մեր 150 հոգանոց հանրահավաքը ներկայացրեց որպես 2 հազարանոց, իսկ քաղաքապետ Զաքարյանը եթերում ներկայացրեց, որ իրենք արտոնել են կոմկուսի հանրահավաքը, ես հասկացա, որ այդ ամեն ինչը պետք էր, որ Եվրոպայի խորհրդին ցույց տան, որ այստեղ հանրահավաքներ կազմակերպելու ազատություն կա»,-ասում է Խ. Սարգսյանը:

Դրանից հետո Խորեն Թռչունիչը պահանջել է, որ Թովմասյանը հրաժարական տա: Մայիսի 28-ին տեղի է ունեցել ՀԿԿ բյուրոյի նիստ: Բյուրոյի 8 անդամներից բացակայել է միայն Գյումրիի փոխքաղաքապետ Գագիկ Մանուկյանը. Թովմասյանի պաշտոնանկության օգտին քվեարկել են 5-ը` Խորեն Սարգսյանը, Նորիկ Պետրոսյանը, Սիրեն Եղիազարյանը, Սանատրուկ Սահակյանը եւ Պավել Գրիգորյանը: Դեմ է քվեարկել Ֆրունզե Խառատյանը, իսկ Թովմասյանն ընդհանրապես չի մասնակցել քվեարկությանը: Բյուրոյի որոշման արդյունքով որոշվել է հունիսի 6-ին հրավիրել պլենում եւ Թովմասյանի պաշտոնանկության հարցը քննարկել այնտեղ: Ինչպես նշեցինք՝ հունիսի 6-ի փոխարեն պլենումը տեղի է ունեցել հունիսի 12-ին, որտեղ Թովմասյանը, այնուամենայնիվ, ստացել է պլենումի վստահության քվեն: Երեկ մենք հեռախոսազրույց ունեցանք Ռուբեն Թովմասյանի հետ. նա կտրականապես հերքեց այն լուրերը, թե ինքը դեմ է եղել ՀԿԿ-ի՝ «Ազգային միաբանություն» կուսակցությանը եւ «Արդարություն» դաշինքին միանալուն: «Ես անպայման մասնակցելու եմ հունիսի 16-ի հանրահավաքին եւ անպայման ելույթ եմ ունենալու»-հայտարարեց պարոն Թովմասյանը՝ խոստանալով մյուս հարցերին պատասխանել այսօր:

Ավետիս Բաբաջանյան