Օրհներգը ոչինչ չի ասում, զինանշանի առյուծն էլ հիվանդոտ է

17/06/2017 schedule14:40

Շառլ Ազնավուրի եւ իր հայրենիքի հարաբերությունները հասկանալի են: Անհասկանալի են Ազնավուրի եւ Հայաստանի իշխանությունների հարաբերությունները: Քիչ թե շատ բարեկիրթ մարդու համար առանց երկար մտածելու էլ հասկանալի էր, թե ինչու չէր կարելի ոչ հեռավոր 2009-ին 85-ամյա, թեկուզեւ աշխարհահռչակ, թեկուզեւ արմատներով հայ Շառլ Ազնավուրին առաջարկել աշխատել որպես Շվեյցարիայում Հայաստանի Հանրապետության արտակարգ եւ լիազոր դեսպան: «Ի շահ եւ ի փառս Հայաստանի»:

Շանսոնյեի պատկառելի տարիքն ակնարկում ենք այն հիմնավորմամբ, որ գոնե 85 տարեկան այդ մարդուն Հայաստանը` ի նշան հայրենիքի հանդեպ նրա ծառայությունների, խնայեր եւ փորձեր հանգիստ թողնել: Սակայն, պարզվում է, ոչ. նա մինչեւ խոր ծերություն պարտականություններ ունի հայրենիքի հանդեպ: Պետք է ներկա լինի զանազան միջոցառումների, իր կիսանդրիների բացմանը՝ Երեւանում եւ Գյումրիում, իր անվան հրապարակի, ապա նաեւ՝ դպրոցի բացումներին…

Աշխատանքի այս առաջարկը վկայում է, թե որքան շողոմ են մեր իշխանությունները փող եւ համաշխարհային հեղինակություն վայելող մեր հայրենակիցներին աշխատանք եւ պատիվներ առաջարկելու հարցում, եւ որքան ոչնչացնող է նրանց վերաբերմունքը սեփական քաղաքացիների հանդեպ: Հայաստանցիներս, ճիշտ է, Ազնավուր չենք, սակայն դա թո՞ւյլ է տալիս, որ 50-ամյա ուսուցչուհին համարվի զառամյալ եւ աշխատանքի համար ոչ պիտանի, 55-ամյա տղամարդու համար աշխատանքի գործակալությունները, լավագույն դեպքում, առաջարկի պահակի աշխատանք: 35-ը Հայաստանում աշխատանքի ընդունվելու համար կրիտիկական տարիք է: Սա՝ իմիջիայլոց:

Այսօր արդեն 93-ամյա մաեստրոն Le Club de Richard Findykian ռադիոհաղորդաշարին հարցազրույց տալիս նկատել է, որ Հայաստանի օրհներգը՝ «Մեր հայրենիք»-ը առանձնապես ոչինչ չի ասում: Եվ որ նա Սերժ Սարգսյանի հետ քննարկել է ՀՀ օրհներգ դարձնել «Քեզ համար, Հայաստան»-ը (խոսքերի հեղինակ՝ Շառլ Ազնավուր, երաժշտությունը՝ Ժորժ Կարվարենցի):

«Դա այն է, ինչ ես ուզում եմ: Նախագահ Սերժ Սարգսյանը համաձայն է ինձ հետ, եւ ոչ միայն նա»,- ասել է Ազնավուրը։

Այս ցանկությունը, որին հավանություն է տվել երաժշտության ու բանաստեղծական խոսքի խոշոր գիտակ Սերժ Սարգսյանը, ճանապարհ բացեց մեր արվեստագետների առաջ՝ քննարկելու «գործող» օրհներգի առավելություններն ու թերությունները:

Սակայն խնդիրն այն է, որ վիճահարույց է ոչ միայն օրհներգը. ՀՀ բոլոր խորհրդանիշներն էլ մի տեսակ կիսատ-պռատ են:

ՀՀ հիմնական խորհրդանիշը՝ հայերենը, կաղում է երկու ոտքից, չափազանց տգեղ է, երբ հնչում է վարչապետի, պատգամավորների շուրթերից: Կարճ ասած՝ հայոց լեզուն այնքան անհրապույր է, որ կառավարությունը նպատակահարմար չի գտել անգամ Լեզվի պետական տեսչության գոյությունը:

Անլիարժեքության զգացողությունը միայն «Լեզվի մասին» օրենքը չկիրառելու դեպքում չէ, որ առաջանում է: Օրինակ, անընդհատ քննարկման դաշտ է բերվում պետական զինանշանի խնդիրը: Դեռեւս տարիներ առաջ էին նկարիչները նկատել, որ զինանշանին պատկերված Արարատի գլխին ոչ այն է Նոյյան տապանն է, ոչ այն է՝ անհասկանալի մի մակույկ: Եվ որ զինանշանի վերին մասի երկգլխանի թռչունն էլ ոչ այն է՝ արծիվ է, ոչ այն է` աղավնի: Եթե, այդուհանդերձ, արծիվ է, ապա ո՞ւր են նրա մագիլները: Զինանշանի առյուծն էլ անառողջ տեսք ունի, քանի որ զրկված է բաշից: Այլ կերպ ասած` ճաղատ է (անասնաբույժները գիտեն` նոսր, գրեթե բացակայող բաշը հատուկ է զառամյալ, հիվանդ առյուծներին):

Օրհներգի հարցը կոմպոզիտորներին անհանգստացնում է մասնագիտական տեսանկյունից: Առաջարկվում է հրաժարվել Միքայել Նալբանդյանի «Իտալացի աղջկա երգը» տեքստից եւ ոչ այնքան հաջող երաժշտությունից, իսկ օրհներգ դարձնել Արամ Խաչատրյանի՝ Խորհրդային Հայաստանի օրհներգի երաժշտությունը՝ այլ տեքստով: Կամ Տիգրան Մանսուրյանի երաժշտությունը` Չարենցի խոսքերով: Կոմպոզիտորների մասնագիտական ականջը նկատել է, որ մեր օրհներգի երաժշտությունը Ալեքսանդր Գլազունովի «Ռայմոնդա» բալետից է:

ՀՀ դրոշն էլ միանշանակ չի ընդունվում: Մինչ օրս չեն դադարում քննարկումները՝ անհրաժե՞շտ է դրոշին ամրագրել խաչը՝ իբրեւ վկայություն, որ մենք, միայն մենք ենք առաջինն ընդունել քրիստոնեությունը՝ իբրեւ պետական կրոն: Հակառակ դեպքում՝ տեսնելով, թե ինչպես են խաչակնքում մեր երկրի առաջին դեմքերն ու օլիգարխները` ձեռքը ճակատից իջեցնելով մինչեւ որովայնի ստորին հատված ու հարակից տարածքներ, մեր քրիստոնեական կողմնորոշման մասին քչերը գլխի կընկնեն: Եվ, ի վերջո, դրոշի կարմիր ու կապույտ երիզներին հաջորդողը ծիրանագու՞յն է, նարնջագու՞յն, դեղի՞ն, թե՞ գազարագույն…

 Խոշոր հաշվով, Հայաստանի պետական օրհներգի մասին քննարկումները նման են զինանշանի, դրոշի ու հիմնի շուրջ քննարկումներին. ոչինչ չեն տալիս, բայց պերմանենտ զբաղեցնում են բոլորիս: Մտավորականներն էլ այս հարցերում անկաշկանդ են իրենց ամենատարօրինակ մտքերն արտահայտել. 37 թիվը չէ, եւ կարծիք հայտնելու համար հոգեբուժարաններ, աքսոր չի սպառնում:

Պարզապես որքանո՞վ են գործող խորհրդանիշները պատճառ մեր դժբախտություններին: Ի վերջո, խորհրդանիշները խմբագրելով՝ իրականությունը չի փոխվում: Ժամանակին խմբագրվել է Նալբանդյանի «Իտալացի աղջկա երգը». օրհներգում մեր հայրենիքն «ազատ, անկախ» է: Բայց, ազնիվ լինենք, դասականն, այնուամենայնիվ, ճիշտ էր տեսել Հայաստանը՝ 21-րդ դարում՝ «Մեր հայրենիք, թշվառ, անտեր»…

Լիլիթ Ավագյան

Տպել
12451 դիտում

Այդ 4 գյուղը կեղծ օրակարգ է, կեղծ նարատիվ, որը, ցավոք, նաև ՀՀ սահմաններից դուրս է օգտագործվում․ Արայիկ Հարությունյան

Ոսկեպարի ճանապարհի դելիմիտացիայի հարցն առայժմ օրակարգում չէ․ վարչապետն ականջալուր է եղել ոսկեպարցիների մտահոգությանը

Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին ԶՈՒ-ն երբ իր տեղը կզիջի սահմանապահներին․ Հարությունյանն ասաց՝ ինչ քննարկումներ են լինելու

ՀՀ իշխանությունները մեզ տեղյակ են պահել, որ համաձայնությունը ձեռք է բերվել միջազգային սահմանի հիման վրա․ Իրանի դեսպան

Ինչու հայ-ադրբեջանական սահմանազատման գործընթացը մեկնարկեց Տավուշից․ Արայիկ Հարությունյանը մանրամասնել է

Գոյություն չունի «Տավուշից տարածքներ հանձնելու» թեմա, համատեղ հայտարարության մեջ նշվում են գյուղերի անունները․ Գրիգորյան

Ռուսաստանը, ՀԱՊԿ-ը չեն ճանաչում Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը. Լավրովի «ինքնախոստովանությունը»

Այս բարդ գործընթացում պետք է լինենք առավել քան զգոն, տուրք չտանք մանիպուլյացիաներին ու կեղծ տեղեկատվությանը․ Մինասյան

Հուսադրող լուրեր կան Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի վերաբերյալ․ Կլաար

Ովքեր դեմ են փոխհամաձայնեցված սահմանազատմանը, փորձում են պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը, վերածել ծայրագավառի․ Չախոյան

Վարչապետը Զառի միջնակարգ դպրոցի աշակերտների հրավերով ներկա է գտնվել «Պապ թագավոր» ներկայացմանը

Եթե Ստեփանակերտում ոչ թե «քֆուրով» որոշում ընդունող, այլ ադեկվատ իշխանություն լիներ, կսահմաներ ԼՂ շփման գիծը․ Աթանեսյան

Մենք ԵՄ-ի հետ սկսում ենք սերտ համագործակցության նոր ճանապարհ․ Արարատ Միրզոյան

Խաղաղության գործընթացը հիմնականում բաղկացած է որոշումներից, որոնք դուրս են «հակամարտելու» տրամաբանությունից․ Թորոսյան

Շուտով հայտնի ուժերը «մետոձիչկաները» կստանան, ու 10 կոպեկանոց լացի նոր եթերաշրջանը կհամարենք բացված․ Ալեքսանյան

Հայաստանը կստանա հնարավորություն սահմանազատման գործընթացը կազմակերպել քաղաքակիրթ և լեգիտիմ ընթացքով․ Ղազարյան

Աշխարհի գավաթ․ մարմնամարզիկ Վահագն Դավթյանը Փարիզի Օլիմպիական խաղերի ուղեգիր է նվաճել

Կողմերը կառաջնորդվեն Ալմա Աթայի 1991թ. հռչակագրով, մի բան, որից Ադրբեջանը արդեն տևական ժամանակ խուսափում էր․ Եղոյան

Հուսանք՝ այցից հետո կհայտնվի մեր հարաբերությունների զարգացման «ճանապարհային քարտեզ»․ Միրզոյանի հարցազրույցը Arab News-ին

Վկան գլխի ճակատային մասով 3 անգամ հարվածել է աշխատասեղանին․ ինչ է կատարվել Շենգավիթի քննչական բաժնում

Սահմանազատման հանձնաժողովների հրապարակած փաստաթղթում երկու բավականին դրական և հուսադրող միտում տեսա․ Արամ Սարգսյան

Առաջին անգամ կա հնարավորություն ունենալ սահմանազատված պետական սահման, որտեղ կտեղակայվեն սահմանապահներ. Հովհաննիսյան

Ողջունում ենք Հարավային Կովկասի վերաբերյալ «Մեծ յոթնյակի» երկրների ԱԳ ղեկավարների հայտարարությունը․ Արարատ Միրզոյան

Սեփական տան լոգարանում հայտնաբերվել է ՊՆ N զորամասի ջոկատի հրամանատարի 31-ամյա տեղակալի դին

Եթե հայ-ադրբեջանական հանձնաժողովի ձեռք բերած պայմանավորվածությունը կյանքի կոչվի, կլինի լուրջ հաջողություն. Իոաննիսյան

Հանձնաժողովների պայմանավորվածության մեջ չափազանց կարևոր է Ալմա-Աթայի սկզբունքի շուրջ համաձայնությունը. Խանդանյան

Կապան-Քաջարան ճանապարհահատվածում հարկադիր քարաթափում է իրականացվել

«Մեծ յոթնյակը» պետք է հրաժարվի Հայաստանի և Ադրբեջանի նկատմամբ հավասարական մոտեցումներից․ Գարդման-Շիրվան-Նախիջևան

Տավուշի մարզի ոչ մի սանտիմետր չի կարող տրվել որևէ մեկին, ՀՀ տարածքային ամբողջականությունը պաշտպանված է․ Կոնջորյան

Պետք է արդյունավետ հավասարակշռություն գտնենք արհեստական բանականության ընձեռած հնարավորությայն և ռիսկերի միջև. Ջուլհակյան

Պապոյանը ՀԱՀ ընկերություններին հրավիրել է մասնակցելու Հայաստանում պետական աջակցությամբ իրականացվող տնտեսական ծրագրերին

ՊՎԾ-ն ամփոփել է վարչապետի հանձնարարությամբ քաղշինկոմիտեում և ԿԳՄՍՆ-ում իրականացված ուսումնասիրությունների արդյունքները

էկոնոմիկայի նախարարությունը նոր գլխավոր քարտուղար ունի․ վարչապետը որոշում է ստորագրել (լուսանկար)

Սահմանազատման սկզբնական փուլում Հայաստանն ու Ադրբեջանը նախնական համաձայնեցրել են սահմանագծի առանձին հատվածները․ ԱԳՆ

Օլաֆ Շոլցը և Ադրբեջանի նախագահը բանակցություններ կվարեն Բեռլինում

Առաջին անգամ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև, 4 գյուղի հատվածում, կլինի սահմանազատված պետական սահման. քարտեզ

Ռոստովի մարզում ձերբակալվել են Ադրբեջանի քաղաքացին և ևս 2 անձ․ Շահին Աբբասովը կասկածվում է սպանության մեջ

Ալիևը կմեկնի Մոսկվա՝ Պուտինի հետ բանակցությունների

Թուրքիայում կրկին երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Դոլարն ու եվրոն էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 19-ին