Առանձին վերցրած մեկ խաչմերուկում. ծուղակով լուսացույցները փոխարինվու՞մ են

Անցյալ տարի հանդես եկանք «Օդից՝ փող. 300 միլիոն vs նորմալ լուսացույցներ» հրապարակմամբ, որում խոսեցինք Հայաստանում լայն կիրառում ունեցող լուսացույցների, այսպես կոչված «սեկցիաների» մասին:

Մասնավորապես, անդրադարձանք այն խնդրին, որ շատ հաճախ վարորդները, տեսնելով լուսացույցի հիմնական կանաչ լույսը, չնկատելով մարված սեկցիայի առկայությունը, մտնում են խաչմերուկ եւ իրենց կամքից անկախ կատարում են լրջագույն խախտում ու տուգանվում 20-50 հազար դրամով, ինչի արդյունքում ՀՀ ԿԱ ոստիկանության արտաբյուջետային հիմնադրամը եւ «Սեքյուրիթի Դրիմ» ընկերությունը տարեկան աշխատում են լրացուցիչ շուրջ 300 միլիոն դրամ:

Մեր հրապարակմանն այն ժամանակ անգամ արձագանքեց ոստիկանության «Ճանապարհային ոստիկանություն» ծառայությունը՝ փորձելով արդարացնել իր դիրքորոշումը:

Վերջապես

Սակայն, այդուհանդերձ, ի վերջո Ճանապարհային ոստիկանությունն արեց խնդիրը լուծելու առաջին քայլը՝ Մոսկովյան-Բաղրամյան խաչմերուկում, դրա վերակառուցումից հետո, տեղադրվեց ծուղակները բացառող լուսացույց... Ավելի ճիշտ՝ երկու լուսացույց:

Մասնավորապես, Բաղրամյան պողոտայով դեպի քաղաքի փոքր կենտրոն երթեւեկողների համար արդեն գործում է երկու լուսացույց՝ մեկը կարգավորում է ուղիղ դեպի Օպերա երթեւեկությունը, մյուսը՝ ձախ՝ դեպի Կասկադ:

Արդյունքում, բացառվում է վարորդների շփոթմունքը, իսկ կարմիր լույսի տակով կարելի է անցնել միմիայն միտումնավոր կամ ծայրաստիճան անզգուշության արդյունքում:

Սակայն, ցավոք սրտի, սա Հանրապետությունում միակ լուսացույցն է, որը մարված սեկցիայի փոխարեն ունի նորմալ, երեւացող կարմիր լույս:

Հույս հայտնելով, որ Մոսկովյան-Բաղրամյան խաչմերուկում կահավորված նոր լուսացույցը սկիզբ կդնի ծուղակներով բոլոր լուսացույցների վերակահավորմանը՝ փորձենք վերհիշել խնդրի էությունը:

Ծուղակը

Երբ 1910-ական թվականներին մարդկությունը ստեղծում էր եռագույն լուսաֆորը, բավականին ուշադրություն էր դարձվում այն գույներին, որոնք պետք է կիրառվեն վարորդներին տարբեր հրահանգները տեղ հասցնելու համար: Ինչպես գիտեն բոլորը, երթեւեկությունը արգելող հրահանգի գույնը ընտրվեց կարմիրը, քանի որ այն ամենալավն է տարածվում մառախուղում, առավելագույնս է «աչք ծակում» եւ հոգեբանորեն ասոցացվում է վտանգի հետ:

Սակայն Հայաստանում հաճախ հանդիպում ենք լուսաֆորների, որոնց արգելող նշանը ոչ թե կարմիր լույսն է, այլ ընդամենը անջատված կանաչ ազդանշանի բացակայությունը: Խոսքը, մասնավորապես, այսպես կոչված «սեկցիաների» մասին է:

Թեեւ սեկցիան ոչ միշտ է դրվում լուսաֆորի վրա, եւ հաճախ երթեւեկությունը բոլոր ուղղություններով կարգավորվում է մի լուսաֆորով, բոլորս էլ գիտենք, թե ինչ է լուսաֆորի սեկցիան: Դա մեքենաների վարորդներին խաչմերուկից դեպի աջ կամ ձախ երթեւեկությունը շարունակելու թույլտվություն տվող ազդանշան հաղորդող լուսաֆոր է, որը կամ միացված է (երթեւեկությունը թույլատրվում է), կամ մարած (երթեւեկությունը արգելվում է):

Սակայն մինչդեռ լուսաֆորի կարմիր լույսը հնարավոր չէ չնկատել, սեկցիայի առկայության դեպքում վարորդը պարտավոր է տեսնել, որ լուսաֆորի կողքին կա մարված մի սեկցիա, որ արգելում է երթեւեկությունը… Եվ, բնականաբար, բազմաթիվ վարորդներ հաճախ չեն նկատում այն:

Եվ եթե ցերեկը մենք՝ վարորդներս, տեսնում ենք լուսաֆորը ամբողջությամբ եւ կարող ենք տեսնել, որ դրա կողքին կա նաեւ սեկցիա, ապա օրվա մութ ժամերին մենք սովորաբար տեսնում ենք միայն լուսաֆորի վառված լույսը եւ չենք տեսնում դրա կառուցվածքը (սեկցիայի առկայությունն ու բացակայությունը): Համապատասխանաբար, չենք կարող կռահել, որ լուսաֆորի կողքին կա մարված սեկցիա, որը մեզ արգելում է երթեւեկել:

Արդյունքում, անգամ ամենաբարեխիղճ վարորդները, տեսնելով լուսացույցի հիմնական կանաչ լույսը, չնկատելով մարված սեկցիայի առկայությունը, մտնում են խաչմերուկ եւ իրենց կամքից անկախ կատարում են լրջագույն խախտում ու տուգանվում են 20-ից 50 հազար դրամով… Ընդ որում, երբեմն լուսաֆորների մարված սեկցիաները չնկատելու ու հիմնական ուղղության կանաչ լույսով առաջնորդվելու արդյունքում լինում են լրջագույն վթարներ:

Վիճակագրություն

Ինչպես նշեցինք, լուսացույցի հիմնական ուղղության կանաչ լույսի, բայց մարված սեկցիայի առկայությամբ սեկցիայի ուղղությամբ խաչմերուկ մտած ու հատած վարորդները անխնա նկարվում եւ տուգանվում են 20-ից 50 հազար դրամով: Ու թեեւ եղել են դեպքեր, երբ այդ կերպ տուգանված վարորդները բողոքարկել են տուգանքը դատական կարգով ու հասել են հաղթանակի, նկատենք, որ Հայաստանում վարորդների ընդամենը մի չնչին մասն է բողոքարկում տուգանքները:

Կատարելով պարզ հաշվարկներ եւ հիմնվելով Ճանապարհային ոստիկանությունից ստացված վիճակագրության վրա՝ դժվար չէ հաշվել, որ սեկցիայով ծուղակներով խաչմերուկներում միջինում արձանագրվում է 4.5 անգամ ավելի շատ «կարմիր լույսի» խախտում, քան սովորական (առանց ծուղակ) խաչմերուկներում: Դրա դիմաց վարորդները տարեկան վճարում են մոտ 200-300 միլիոն դրամ:

Դանիել Իոաննիսյան