Քուրդիստանի հանրաքվեն դիտորդի աչքերով. քրդերը պատրաստ են անկախության եւ ռազմական սցենարի

Իրաքյան Քուրդիստանում անկախության հանրաքվեին մասնակցել է քաղաքացիների 72,16 տոկոսը, որոնց 93.29 տոկոսն «այո» է ասել անկախացմանը: Այս մասին հայտնում են միջազգային լրատվամիջոցները:

Մասնավորապես ինչպես հայտնում է քրդական nerinaazad.net կայքը, հանրաքվեին մասնակցելու իրավունք ուներ 5 մլն 200 հազ. ընտրող: Նրանցից միայն 1 մլն 200 հազ.-ը՝ մայրաքաղաք Էրբիլից, 1 մլն 280 հազ.-ը՝ Սուլեյմանիայից, 800.000-ը՝ Դահուքից, 750. 000-ը՝ Մոսուլի նահանգից, իսկ ահա թուրքմենաբնակ Քիրկուկում քվեարկության կարող էր մասնակցել 750.000 քաղաքացի:

Հատկանշական է, որ ոչ բոլորն են Իրաքյան Քուրդիստանում կողմ եղել անկախացման գործընթացին: Թուրքական diken.com.tr կայքը հրապարակել է լուսանկարներ, որոնցում երևում է, թե ինչպես են Քիրկուկի թուրքեմենները հանրաքվեի օրը «Հայրենիքը պառակտող հանրաքվեին մի՛ մասնակցիր» գրությամբ պաստառներ փակցրել տարբեր շինությունների վրա:

Նշվում է, որ թուրքմենների մեծ մասը բոյկոտել է հանրաքվեն, մեծ ակտիվություն չեն ցուցաբերել նաև Քիրկուկի արաբները, մինչդեռ քիրկուկցի քրդերը վճռականորեն օգտագործել են իրենց ձայնը:

Նշենք, որ Հայաստանի դեմոկրատական կուսակցության առաջնորդ Արամ Սարգսյանն արդեն մի քանի օր է, ինչ գտնվում է Էրբիլում և որպես դիտորդ մասնակցում Իրաքյան Քուրդիստանում անցկացվող անկախության հանրաքվեին: VERELQ-ի հետ զրույցում նա նշել է, որ մարդիկ հանրաքվեին մասնակցում էին բարձր տրամադրությամբ ու առհասարակ այնպիսի տպավորություն է, թե սա շատ մեծ տոն է իրենց համար:

«Երրորդ օրն է, ինչ ես այստեղ եմ և կարող եմ ասել, որ գործ ունենք գրեթե կայացած պետության հետ, որն ունի իր սեփական, արդյունավետ գործող իշխանությունը, ունի ժողովուրդ, որն իրոք ձգտում է այդ անկախությանը և ունի իր բանակը, որը շատ կազմակերպված է ու միակն է, որ կարողացել է ԴԱԻՇ-ի դեմ պայքարելով մաքրել իր տարածքը գրոհայիններից: Եվ որ ամենակարևորն է՝ ամեն ինչ շատ խաղաղ է ընթանում»,- ասաց նա:

Արամ Սարգսյանի խոսքով, մարդիկ շտապում էին ընտրատեղամասեր, կուտակումներ են տեղի ունենում, քանի որ ամենքը պարտադիր ուզում է մասնակցել հանրաքվեին: Հարյուրավոր մարդիկ, չնայած շոգ եղանակին, հերթերում կանգնած են, որպեսզի անպայման մասնակցեն քվեարկությանը, բայց որևէ հրմշտոց կամ լարվածություն չկա՝ անկախանալու ժողովրդի ցանկությունը շատ մեծ է, եզրափակել է նա:

«Բավականին զուսպ ու կշռադատված առաջ են գնում ու փորձում են անել ամեն ինչ, որպեսզի իրենց գործողությունները համապատասխանեն միջազգային իրավունքի նորմերին ու սկզբունքներին», - ավելացրեց դեմկուսի առաջնորդը:

Հատկանշական է, որ Իրաքյան Քուրդիստանի անկախության հանրաքվեն տեղի է ունենում միջազգային ու տարածաշրջանային գերտերությունների բացահայտ մերժողական մթնոլորտում:

Եթե ԱՄՆ-ն ու Եվրամիությունն ուղղակի կոչ էին անում Իրաքի քրդերին հետաձգել անկախության հանրաքվեն՝ իրավիճակը տարածաշրջանում էլ ավելի չլարելու համար, ապա Իրանը, Թուրքիան ու Իրաքը բացարձակապես դեմ են արտահայտվում Իրաքյան Քուրդիստանի անկախացմանը: Այդ պետություններն արդեն իսկ գործի են անցել, եւ տարածաշրջանում անկախացման հայտ ներկայացրած պետական միավորի նկատմամբ ճնշման գործիքակազմ կիրառել: Թուրքիան զորքեր է կուտակել Իրաքի հետ սահմանին ու քննարկում է նոր պատժամիջոցներ կիրառելու հնարավորությունը, Իրանը զորավարժություններ է սկսել ու պաշտոնական Բաղդադի պահանջով փակել Իրաքի Քուրդիստանի հետ օդային հաղորդակցությունը:

Միեւնույն ժամանակ Էրբիլին չի անհանգստացնում նաև այն, որ տարածաշրջանային երկրները նման ջղաձգումներով են արձագանքում անկախացման գործընթացին, քանի որ ի սկզբանե եղել են պատրաստ դրան, որ ազատագրական պայքարը անխոչընդոտ չի անցնելու: Բայց, ընդգծել է Արամ Սարգսյանը, եթե որևէ մեկը փորձի իրենց վրա հարձակվել, ապա անպայման համարժեք պատասխան կստանա, քանի որ Էրբիլում պատրաստ են պաշտպանվել և դրա համար ունեն բավականին լուրջ բանակ.

«Սա նույն իրավիճակն է, ինչ եղել է Լեռնային Ղարաբաղում. մենք չգիտեի՞նք, որ Ադրբեջանը մեր դեմ հանդես է գալու պատերազմական գործողություններով, բայց մենք հետ չկանգնեցինք մեր նպատակից: Նույնն էլ այստեղ է՝ մարդիկ համարում են, որ իրենք արդար են և հարյուր տարի է փորձում են իրենց անկախ պետությունը ստեղծել և որևէ հիմք չկա իրենց մերժելու այդ հարցում, դրա համար էլ շարունակում են իրենց քայլերը»,- հավելեց նա:

Նա նշել է նաև, որ շուրջ 50-60 երկրից դիտորդներ են ժամանել, քանզի հանրաքվեի նկատմամբ հետաքրքրությունը բավականին մեծ է: