Ղարաբաղում նոր պատերազմ այսօր որեւէ մեկին պետք չէ, խաղաղությունը կամրապնդվի. Դավիթ Բաբայան

Արցախի Հանրապետության նախագահի մամուլի խոսնակ Դավիթ Բաբայանը մեծ հույսեր չունի, որ ղարաբաղյան հակամարտության կարգավորման հարցում առաջիկայում բեկումնային իրադարձություններ տեղի կունենան: Այս մասին Բաբայանն ասաց «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում՝  երեկ տեղի ունեցած Նալբանդյան-Մամեդյարով հանդիպման վերաբերյալ հարցին պատասխանելով: Արցախի նախագահի մամուլի խոսնակի հետ խոսեցինք նաեւ ԱլԳ հռչակագրում եւ ՀԱՊԿ-ի ընդունած հայտարարության մեջ հակամարտության կարգավորման վերաբերյալ տեղ գտած ձեւակերպումների մասին:

Պարոն Բաբայան, դեկտեմբերի 6-ին Վիեննայում հանդիպեցին ՀՀ եւ ԱՀ արտաքին գործերի նախարարներ Էդվարդ Նալբանդյանն ու Էլման Մամեդյարովը: Ըստ ՀՀ ԱԳՆ հաղորդագրության, Հայաստանի եւ Ադրբեջանի արտգործնախարարների հանդիպման օրակարգում եղել են երկու երկրների ղեկավարների Վիեննայի, Սանկտ Պետերբուրգի եւ Ժնեւի գագաթաժողովներին ձեռք բերված պայմանավորվածությունների իրագործման ուղիների մասին հարցերը։ Ինչպե՞ս եք գնահատում հանդիպման օրակարգը:

- Մենք, իհարկե կարեւորում ենք այդպիսի ցանկացած հանդիպում, որովհետեւ այժմ եւ տեսանելի ապագայում նման հանդիպումների հիմնական շեշտը դրվելու է կայունության եւ խաղաղության պահպանման վրա: Այլ զարգացում ակնկալել իրատեսական չէ, որովհետեւ Ադրբեջանի կողմից մենք չենք տեսնում որեւէ պատրաստակամություն, որ ինչ-որ մի կառուցողական քայլ կատարի հակամարտության բուն կարգավորման ուղղությամբ: Եթե այդպիսի պատրաստակամություն չկա, բնական է, որ հիմնական շեշտը պետք է դրվի խաղաղության եւ կայունության պահպանման վրա: Եթե մի պետության նախագահն այդ հանդիպումից առաջ հայտարարում է, որ Ղարաբաղը Ադրբեջանի բնօրրանն է, հայերը եկվոր են եւ չեն թողնելու երկրորդ հայկական պետություն լինի, իսկ ադրբեջանական ԶԼՄ-ներում տարածվում են ահաբեկչական կոչեր, մասնավորապես՝ ՀՀ նախագահի ուղղաթիռը կործանելու մասին եւ որեւէ բան տեղի չի ունենում, ապա նորմալ երկրներում անմիջապես նման մարդկանց ձերբակալում են: Սա ցույց է տալիս Ադրբեջանի ահաբեկչական էությունը եւ ակնկալել ինչ-որ բեկում՝ իհարկե դժվար է:

Ադրբեջանական կողմը որեւէ կերպ չի նշել, որ հանդիպման օրակարգում է եղել նախկին պայմանավորվածությունների իրագործման ուղիների վերաբերյալ հարցը: Ի՞նչն է պատճառը, որ Ադրբեջանը չի խոսում օրակարգային հարցերի մասին:

- Վիեննայի եւ Սանկտ Պետերբուրգի պայմանավորվածությունները քաղաքական չեն, միայն ռազմական եւ մարդասիրական բնույթ ունեն: Այսինքն՝ զինադադարի ռեժիմը պահել, եթե կրակոցներ են լինում, վեր հանել, ինչ-որ ձեւով ուժեղացնել խաղաղության եւ կայունության պահպանումը՝ այդ մեխանիզմները ներդնելով: Համաձայնություն եղել է նաեւ պաշտոնական Բաքվի կողմից, բայց ըստ ամենայնի, տորպեդահարվում է, խոչընդոտվում է: Եթե կան կոնկրետ հարցեր ու դրանց փոխարեն քննարկել այլ հարց, դառնում է անիմաստ: Բնական է, որ Ադրբեջանը քննարկում է այդ հարցերը, որովհետեւ չի կարող խուսափել այդ հարցերի քննարկումից, չէ՞ որ սա է օրակարգում, բայց եթե իրենք ցույց տան իրենց հանրությանը Ալիեւի ռազմատենչ բառապաշարից հետո այսպիսի հարցերի մասին քննարկում, ապա հանրության մեջ խնդիրներ կառաջանան: Կասեն՝ լավ, մի բան ասում են, այլ բան անում են, վերջապես ի՞նչ է կատարվում: Ընդհանրապես, ընդդիմությանը եւ իշխող ուժերին ձեռնտու չէ, որովհետեւ բոլորն էլ հանդես են գալիս հայատյացության դիրքերից: Դրա համար ուրիշ ձեւով են մեկնաբանում, ասում են՝ քննարկվել է հողի հարցը եւ այլն: Ուրիշ տարբերակ չունեն, այդ մուղամը միշտ պետք է դնեն:

Մինչեւ Վիեննայի հանդիպումը նոյեմբերի վերջին կարեւոր իրադարձություն տեղի ունեցավ Հայաստան-ԵՄ հարաբերություններում: Արեւելյան գործընկերության երկրները հռչակագիր ընդունեցին, որտեղ անդրադարձ կար նաեւ հակամարտությունների կարգավորմանը: Ինչպե՞ս եք գնահատում այդ հռչակագրի ընդունումն ու այնտեղ տեղ գտած ձեւակերպումները:

- Ձեւակերպումներն ընդհանրական են, բայց ամենակարեւորն այն է, որ ԵՄ-ն, եվրոպական հանրությունը կարգավորման ռազմական ճանապարհ չի տեսնում: Իհարկե, օգտագործում են տարածքային ամբողջականության, ազգերի ինքնորոշման սկզբունքները, որոնք հավասարակշռող սկզբունքներ են, բայց երրորդ սկզբունքը, որ խաղաղ կարգավորում պետք է լինի,  նշանակում է, որ պետք է շեշտը դրվի խաղաղության եւ կայունության պահպանման վրա՝ ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի ձեւաչափում: Ցանկացած փոփոխություն եվրոպական հանրությունը նպատակահարմար չի գնում: Իհարկե, ողջունելի է, որ հռչակագրում չկան միակողմանի եւ ոչ իրատեսական հայտարարություններ եւ քայլեր:

-ԱլԳ-ի հռչակագրից հետո Մինսկում ընդունվեց Հավաքական անվտանգության պայմանագրի կազմակերպության հայտարարությունը: Այդտեղ էլ կարեւորվեց ուժը, եւ ուժի սպառնալիքը բացառելու հանգամանքը: Այդ հայտարարությունն ինչպե՞ս կգնահատեք:

- Սա չափազանց կարեւոր է, քանի որ այդ նույն ժամանակահատվածում հանդիպում է եղել թուրքական իշխանության, ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահների եւ ԵԱՀԿ գործող համանախագահի անձնական ներկայացուցչի մասնակցությամբ: Այս ամենը նաեւ հստակ պատգամ էր Թուրքիային, որպեսզի Անկարան չհատի, այսպես կոչված, կարմիր գիծը հարավկովկասյան աշխարհաքաղաքականության մեջ, իսկ այն, որ Անկարան փորձում է խարխլել խաղաղությունն ու կայունությունը, փորձում է ձեւաչափը ինչ-որ ձեւ խեղաթյուրել, դա միանշանակ է: Դրա համար նման հանդիպումներն ու հայտարարությունները հակամարտության կարգավորման գործընթացի կարեւոր բաղադրամաս են: Մենք տեսնում ենք, որ Անկարան բացեիբաց աջակցում է Ադրբեջանին, տեսնում ենք նաեւ կրոնական գործոնի շահարկումը: Երբ որ վերլուծում ենք վերջին զարգացումները, հատկապես Երուսաղեմի հետ կապված, ապա տեսնում ենք, որ տարբեր տարածաշրջաններում սպասվում են շիկացումներ եւ մի նոր թեժ կետ Անդրկովկասում, որտեղ, եթե լինի պոռթկում, ապա լայն տարածում կգտնի աշխարհաքաղաքական առումով, ոչ ոքի պետք չէ: Միջազգային հանրությունը շահագրգռված չէ այստեղ թեժ կետ բացելու հարցում: Մենք կարող ենք ակնկալել, որ էլ ավելի մեծ ջանքեր են ներդրվելու այստեղ խաղաղության եւ կայունության պահպանման համար:

Վերջին մեկ ամսվա ընթացքում հակամարտության կարգավորման շուրջ տեղի ունեցող ակտիվ գործընթացները եւ բանակցությունների վերսկսումն ի՞նչ հեռանկար կունենա: Առաջիկայում բեկումնային իրադարձություններ տեղի կունենա՞ն, թե՞ պարզապես, բանակցությունների շարունակականությունն է պահպանվում:

- Բանակցությունների շարունակականությունն ինքնին շատ կարեւոր է: Կարգավորման գործընթացը երկու հարթությունում է ընթանում՝ մեկը բուն կարգավորումն է, իսկ մյուսը՝ խաղաղության եւ կայունության պահպանումը, որոնք սերտորեն փոխկապակցված են: Եթե չկա խաղաղություն, բուն կարգավորումը տեղափոխվում է այլ դաշտ՝ ռազմի դաշտ, որտեղ անիմաստ է միջնորդական առաքելությունը: Հետեւաբար՝ պահպանվում է խաղաղության եւ բանակցությունների շարունակականության գործընթացը: Այլ բան սպասելն առնվազն իրատեսական չէ: Սա էլ է ինքնին շատ մեծ ձեռքբերում:

Տպել
5822 դիտում

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում

ՀԱՊԿ-ը խնդիր ունի մատնանշել Հայաստանի սահմանը, քանի դա չի արվել, ապա ՀՀ-ից որևէ քայլ ակնկալել պետք չէ․ Կարապետյան

Ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տա՞կ են եղել. նոր մանրամասներ «Crocus»-ի ահաբեկչության գործից

Կինը հայտնել է, որ ամուսինը հաճախակի ծեծել է իր անչափահաս դստերը, փորձել նրա հետ սեռական հարաբերություն ունենալ

Հարվածել է, այնուհետ լվացել հատակի և անգիտակից հարևանի դեմքի արյան հետքերը. սպանության նախաքննությունն ավարտվել է

Գևորգ Պապոյանը շվեյցարացի գործընկերոջ հետ քննարկել է փոխգործակցության ընդլայնման հնարավորությունը

Հայաստանն աշխարհի առաջ վերածվում է Արևմուտքի վտանգավոր ծրագրերի իրականացման գործիքի. Զախարովա

Միկոյան-Գալշոյան փողոցների խաչմերուկում երթևեկության կազմակերպման փոփոխություն կլինի

Պապա ջան, ես քեզ միշտ կկարոտեմ, կհանդիպենք մյուս կյանքում․ Արթուր Աբրահամը լուսանկարներ է հրապարակել

Ինդոնեզական բանակը համալրվել է թուրքական տանկերով