ԱՄՆ-ը կաջակցի ընդդիմությանը. Քոչարյանը դրժել է ԱՄՆ-ին տված խոստումը

Տպագրվել է «Հայկական Ժամանակ» օրաթերթի՝ 2004 թվականի դեկտեմբերի 11-ի համարում

Հայաստանյան ընդդիմությունը սպասում է ուկրաինական դեպքերի հանգուցալուծմանը, որից հետո փետրվար-մարտ ամիսներին իշխանափոխության նոր գործընթաց կսկսի Հայաստանում: Իհարկե, բացի մի քանի կուսակցությունների անուղղելի ռուսամետ ղեկավարներից, բոլորին էլ ակնհայտ է, որ Ուկրաինայում հաղթելու է ընդդիմության թեկնածու Վիկտոր Յուշչենկոն: Սակայն, ըստ մեր ընդդիմության ներկայացուցիչների, ցանկալի կլիներ, եթե այդ հաղթանակը արձանագրվեր հենց հոկտեմբերի 30-ին՝ առաջին փուլի ժամանակ կամ գոնե նոյեմբերի 21-ին՝ երկրորդ փուլի ժամանակ: Ըստ Հայաստանի ընդդիմության մի ներկայացուցչի՝ այդ դեպքում Հայաստանում իշխանափոխության գործընթացը արդեն սկսված կլիներ: «Միացյալ Նահանգները նախագահ Ջորջ Բուշի մակարդակով որոշում է կայացրել՝ Հայաստանում ընդդիմությանը իշխանափոխության գործում աջակցելու հարցում»,- պարզաբանում է մեր զրուցակիցը:

Ըստ նրա՝ նման որոշման համար հիմք են ծառայել մի քանի հանգամանքներ: Առաջինը՝ Ռոբերտ Քոչարյանի կողմից Ջորջ Բուշի վարչակարգին տրված խոստման դրժումն է, ըստ որի՝ մինչեւ հոկտեմբերի 25-ը Իրաք հայկական զորախումբ ուղարկելու որոշումը պետք է վավերացված լիներ Ազգային ժողովի կողմից: «ԱՄՆ նախագահի համար սա սկզբունքային նշանակություն ուներ: Նա նոյեմբերի 2-ին կայանալիք նախագահական ընտրություններից առաջ հնարավորություն կունենար ցույց տալու, որ թեեւ կան երկրներ, որոնք ցանկանում են իրենց զորախմբերը հանել Իրաքից, սակայն կան նաեւ երկրներ, որոնք միանում են ԱՄՆ-ի հակաիրաքյան արշավին»,-բացատրում է մեր զրուցակիցը: Սակայն հոկտեմբերի 25-27-ի ԱԺ նստաշրջանի օրակարգ այս հարցը այդպես էլ չմտավ: Ավելին, այդ ժամանակ հարցը նույնիսկ ՍԴ-ում չէր քննարկվել:

«Ռոբերտ Քոչարյանը ակնհայտորեն հույսը դրել էր Ջոն Քերիի հաղթանակի վրա, եւ սա այն եզակի դեպքերից է, որ նրա բախտը չբերեց»,- ասում է մեր զրուցակիցը: Ռոբերտ Քոչարյանի նկատմամբ Ջորջ Բուշի վարչակարգի վերաբերմունքը ավելի հաստատուն է դարձել Ուկրաինայի նախագահական ընտրությունների երկրորդ փուլից հետո: Այն ժամանակ, երբ ԱՄՆ պետքարտուղար Քոլին Փաուելը իր երկրի անունից հայտարարում էր, որ իրենք չեն ճանաչում Ուկրաինայի ԿԸՀ-ի հրապարակած արդյունքները, Ռոբերտ Քոչարյանը շնորհավորում է ԿԸՀ-ի կողմից հաղթող ճանաչված Վիկտոր Յանուկովիչին: «Սա արդեն Միացյալ Նահանգներին եւ միջազգային հանրությանը հրապարակայնորեն ընդդիմանալու դրսեւորում էր»,- ասում է մեր զրուցակիցը՝ հիշեցնելով, որ  հոկտեմբերի 25-ից հետո սկիզբ առավ Լեռնային Ղարաբաղի խնդրի կարգավորման վերաբերյալ ոչ հայանպաստ որոշումների շարքը:

«Այս իշխանություններին նվաստացնելու եւ բարոյապես ոչնչացնելու համար որոշվել է, որ նրանք իշխանությունից պետք է հեռանան հենց Ղարաբաղի խնդրին ոչ հայանպաստ լուծում տալու պատրվակով, այսինքն՝ այն պատրվակով, որով եկել են իշխանության»,- ասում է մեր զրուցակիցը: Ըստ նրա՝ ԱՄՆ-ին ամենեւին էլ պետք չէ, որ Հայաստանը կամ ԼՂՀ-ն Ադրբեջանին հանձնի գրավյալ տարածքները: Ընդհակառակը, մեր զրուցակիցը պնդում է, որ Հայաստանը ԱՄՆ-ին պետք է հենց այս սահմաններով եւ կարգավիճակով՝ որպես հաղթանակած երկիր:

«Համոզված եղեք՝ այս վարչախմբի հեռացումից հետո Հայաստանի եւ Ղարաբաղի վրա որեւէ ճնշում չի լինելու: Ընդհակառակը, թե՛ ԵԽ-ում, թե՛ ՄԱԿ-ում այդ հարցերի, բանաձեւերի քննարկումն ու ընդունումը կսառեցվեն»,- վստահեցնում է մեր զրուցակիցը, ում կարծիքով՝ ԱՄՆ-ը փորձելու է Ռոբերտ Քոչարյանին հասկացնել, որ նա իշխանությունից հեռանա ինքնակամ, այլապես կգործի վրացական կամ հարավսլավական տարբերակը, որի դեպքում նա եւ նրա շրջապատի բազմաթիվ ներկայացուցիչներ հերթի կկանգնեն Հաագայի միջազգային դատարանում: Իսկ ի՞նչ ուժեր պետք է Հայաստանում իրականացնեն իշխանափոխությունը: Ըստ մեր զրուցակցի՝ եթե նախկինում Հայաստանում գործող քաղաքական ընդդիմությունը առավելապես ռուսական ուղղվածություն ուներ, ապա այժմ ձեւավորվում է հստակ այլընտրանք: Դա կարող է լինել «Ժառանգություն», «Հանրապետություն», Ազատական առաջադիմական կուսակցությունների դաշինքը:

«Վրացական, աջարական, աբխազական եւ ուկրաինական իրադարձությունները խորը ազդեցություն են ունենում հայ հասարակության լայն շերտերի գիտակցության վրա: Մարդիկ հասկանում են, որ օր առաջ պետք է ազատվել Հայաստանը ռուսական ռազմաբազա դարձրած իշխանություններից: Այս ընդդիմության խնդիրը դառնում է ոչ թե սոսկ Ռոբերտ Քոչարյանի հեռացումը, այլ այդ միջոցով Հայաստանի իրական անկախության վերականգնումը, քաղաքակիրթ աշխարհին ինտեգրվելու, հարեւանների հետ հարաբերվելու միջոցով զարգանալու հնարավորության ապահովումը»,- ասում է ընդդիմության ներկայացուցիչը:

Ավետիս Բաբաջանյան