Լվացքի մեքենաներից մինչեւ տուֆի քարեր՝ ինչպես հոգալ բանակի կարիքները. խմբագրական

Անցած օրերին պարզվեց, որ բանակի կարիքների համար լվացքի մեքենաներ մատակարարելու բարեգործական ակցիայից բացի նախաձեռնվել է 20 հազար հատ տուֆի խորանարդներ հավաքելու գործընթաց: Դրանք անհրաժեշտ են առաջնագծում խրամատների պատերը ամրացնելու համար: 

Այն, որ բանակին անհրաժեշտ են լվացքի մեքենաներ, տուֆ, օգտագործված անվադողեր ու էլի հազար ու մի բան, դա հաստատ է: Այն, որ մենք պաշտոնապես ռազմական ծախսերին կարող ենք ուղղել պետական բյուջեի 15-20 տոկոսը եւ ոչ ավելի, դա էլ է հաստատ: Հակառակ դեպքում մենք խնդիրներ կունենանք մեր հիմնական գործընկեր ֆինանսական կառույցների ՝ Համաշխարհային բանկի եւ Արժույթի միջազգային հիմնադրամի հետ: Այն, որ մեր բանակի վրա մենք պետք է ծախսենք շատ ավելին, քան դրված է մեր պետական բյուջեով, դա էլ է հաստատ: Իսկ այն, որ գնալով այդ ծախսերը անընդհատ պետք է աճեն, նույնպես հաստատ է:

Ահա այստեղ է, որ հանդիպում ենք մեր պետական կառավարման հիմնական ախտերի հետ: 

Օբյեկտիվորեն մեր բանակը պետք է ունենա ֆինանսավորման երկու աղբյուր՝ պաշտոնական եւ ոչ պաշտոնական: Պաշտոնական ֆինանսավորումը, որը կատարվում է մեր պետական բյուջեից, օրինակ անցած տարի կազմել է ավելի քան 294 միլիարդ դրամ: Իհարկե, տարիների ընթացքում այս գումարը ավելանում է, ընդ որում՝ շոշափելի տեմպերով, սակայն դա ակնհայտորեն բավարար չէ, քանի որ մեր հակառակորդը նույնպես զինվում է եւ ունի ֆինանսական ավելի մեծ հնարավորություններ: Այս գումարը ավելի բարձր տեմպերով մեծացնելու համար պետք է ունենանք ուժեղ ու որակյալ տնտեսություն: Իսկ դա մեզ մոտ մի տեսակ չի ստացվում: Տնտեսությունը բաժան-բաժան է արված մի քանի խմբավորումների միջեւ, որոնք որեւէ շահագրգռվածություն չունեն ժամանակին համահունչ արդիականացնելու տնտեսությունը, տեխնոլոգիաներ ներդնելու, տնտեսության մրցունակությունը ըստ էության չի աճում, տնտեսությունն ու բիզնեսը սերտաճած են եւ այլն: Իսկ եթե բանակի ֆինանսավորումը աճի ավելի արագ տեմպերով, քան բյուջեի եկամուտները, ապա կստացվի, որ դրան ուղղված գումարները վերցվում են այլ ոլորտներից: Իսկ նման կերպ վարվելու դեպքում, պատկերավոր ասած, բանակի թիկունքն է թուլանալու: Եվ ուրեմն, բանակի ֆինանսավորման պաշտոնական՝ բյուջետային ֆինանսավորման աճի հնարավորությունները սահմանափակ են:

Ոչ պաշտոնական ֆինանսավորման հեռանկարները տեսականորեն անսահման են թվում: Ունենք հսկայական սփյուռք, ունենք շատ հարուստների խավ եւ ունենք բանակի հոգսերի նկատմամբ սրտացավ բնակչություն:

Տարիներ շարունակ մեզ ասում էին, որ ստվերային տնտեսությունը Հայաստանում չի վերացվում, որովհետեւ օլիգարխները, բացի իրենց պաշտոնական հարկերից, վճարում են նաեւ «սեւ դրամարկղին», որտեղից հիմնականում ֆինանսավորվում է բանակը: Ապրիլյան պատերազմական գործողությունները ցույց տվեցին, որ այդ այսպես կոչված «սեւ դրամարկղից» բանակին ոչինչ, կամ գրեթե ոչինչ չի հասնում: Պարզվեց, որ 21-րդ դարում առաջնագծում հսկող մեր զինվորները ունեն գիշերային դիտարկման սարքերի, սահմանի վրա շարժումների դետեկտորների ու բազմաթիվ, բազմատեսակ ժամանակակից այլ սարքավորումների խիստ պակաս, եթե մեղմ արտահայտվենք: Թշնամու մոտենալը շատ դեպքերում իմանում են լարերից կախված պահածոների տուփերի զնգոցից: Մի խոսքով, պարզվեց, որ հանուն բանակի տնտեսության ստվերը ընդամենը «կրուտիտ է» ու հսկայական՝ հարյուրավոր միլիոն դոլարներ ուղղակի գրպանվել են:

Բանակի ոչ պաշտոնական ֆինանսավորման մյուս աղբյուրը բարեգործությունն է: Որոշակի միջոցներ այս աղբյուրից, իհարկե, գալիս են: Բայց դա քիչ, չափազանց քիչ է, եթե համեմատենք ունեցած հնարավորությունների հետ: Ու այստեղ հիմնական խնդիրը վստահությունն է: Բարեգործական նպատակներով գումար հատկացնողին անշուշտ, հետաքրքրում է, թե ուր գնաց այդ փողը, արդյո՞ք դրանով ձեռք բերվեց այն, ինչ պետք է ձեռք բերվեր, թե՞ այդ գումարը նույնպես գրպանվեց: Դատելով մեր ներկա ու նախկին բարձրաստիճան զինվորականներից, ոմանց ունեցած նյութական կարողությունների ծավալից, բարեգործների մտավախությունները առնվազն տեղին են: Այլ կերպ ասած, կա վստահության խիստ պակաս, կամ եթե անկեղծ լինենք՝ վստահության իսպառ բացակայություն: Ու այս պայմաններում հուսալ, որ զուտ բարեգործական խողովակներով բանակը մեծ գումարներ կստանա, թերեւս միամտություն է:

Այսպիսով. բանակի բյուջետային ֆինանսավորման էական աճի ռեսուրսները խիստ սահմանափակ են, քանի որ տնտեսության մեջ իրական՝ որակական բարեփոխումներ չեն լինում եւ տնտեսության աճը ընդամենը քանակական է: Եվ եթե, օրինակ, գունավոր մետաղների գները համաշխարհային շուկայում կրկին ընկնեն, կամ Հայաստան եկող մասնավոր տրանսֆերտների ծավալները կրկին նվազեն, բանակի ֆինանսավորման խնդիրները կրկին կսրվեն: Բանակի ֆինանսավորման ոչ պաշտոնական աղբյուրները նույնպես թույլ են՝ վստահության բացակայության պատճառով: Այլ կերպ ասած, քանի դեռ կա իշխանության նկատմամբ խորը անվստահություն, կոռուպցիա, տնտեսությունը օլիգոպոլացված է, բիզնեսն ու իշխանությունը սերտաճած են եւ այլն, մեր բանակը ունենալու է ֆինանսավորման լրջագույն խնդիրներ, հետեւաբար մեր երկրի անվտանգության մակարդակը միշտ դրվելու է կասկածի տակ թե՛ ներսում եւ թե՛ հակառակորդի կողմից:     

Նման պայմաններում բանակի այս կամ այն կարիքը, պատկերավոր ասած, ֆեյսբուքյան մեկանգամյա ակցիաներով լուծելու փորձերը լինելու են աղմկահարույց, ունենալու են շատ ցածր արդյունավետություն, եւ որ ամենակարեւորն է, բացասական ազդեցություն է ունենալու այն նուրբ զգացմունքների վրա, որ տածում է բնակչությունը բանակի հանդեպ: Այսինքն՝ բացասական էֆեկտը շատ ավելին է լինելու, քան ստացված լվացքի մեքենաները կամ տուֆե խորանարդները: Իշխանության նկատմամբ վստահություն ձեւավորելը եւ տնտեսության որակն ու բովանդակությունն արմատապես փոխելը որեւէ այլընտրանք չունեն: 

Խմբագրականը տպագրվել է «Հայկական ժամանակ» օրաթերթի փետրվարի 27-ի համարում:

Տպել
4501 դիտում

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում