Առավոտյան պայթյուն. մահափորձ Արմեն Ավետիսյանի դեմ

Տպագրվել է «Հայկական Ժամանակ» օրաթերթի՝ 2005 թվականի մարտի 25-ի համարում

Երեկ առավոտյան ժամը 10-ի սահմաններում ՀՀ կառավարությանն առընթեր Մաքսային պետական կոմիտեի մուտքի դիմաց հզոր պայթյուն է որոտացել: Պայթյունը տեղի է ունեցել հենց այն պահին, երբ Մաքսային կոմիտեի նախագահ Արմեն Ավետիսյանի ծառայողական մեքենան մոտեցել է շենքի մուտքին: Թեթեւ մարմնական վնասվածքներ են ստացել նրա վարորդը եւ օգնականը: Ինքը՝ Արմեն Ավետիսյանը, չի տուժել, որովհետեւ այդ պահին նա արդեն շենքում է եղել: Վնասվել է ծառայողական մեքենան՝ «BMW 745i» մակնիշի: Փշրվել է աջ կողմի դիմացի կողային ապակին, կոտրվել է դիմապակին, վնասվել են աջ կողմի դռներն ու թեւքը:  «Ժամը 10-ն անց 15 րոպեին ահազանգ ենք ստացել, որ պայթյուն է տեղի ունեցել եւ ժամանել ենք դեպքի վայր»,- լրագրողների հետ զրույցում երեկ հայտնեց ՀՀ ոստիկանության Երեւանի վարչության պետ Ներսես Նազարյանը:

Այլ մանրամասներ նա չհայտնեց. «Ինչ է եղել, ոնց է եղել, այսօր դեռ չենք կարող ասել: Փորձագետները դեռ աշխատում են»,- ասաց վարչության պետը: Պրն Նազարյանը ամենաբարձրաստիճան իրավապահը չէր, որ գտնվում էր դեպքի վայրում: Այստեղ էր նաեւ ՀՀ ազգային անվտանգության ծառայության տնօրենի տեղակալ Հրաչ Հարությունյանը: Կարճ ժամանակով դեպքի վայր ժամանեց նաեւ ՀՀ ոստիկանության պետ Հայկ Հարությունյանը, սակայն վերջիններս ընդհանրապես հրաժարվեցին հարցերի պատասխանելուց: Այսպիսով, ի՞նչ է տեղի ունեցել երեկ առավոտյան Մաքսային կոմիտեի շենքի դիմաց: «Նստած խաչբառ էի լուծում, մեկ էլ հզոր պայթյուն լսեցի: Ինձ թվաց, թե գազով մեքենա պայթեց: Դուրս եկա, տեսա՝ չէ...»,- պատմում է Մաքսային կոմիտեի շենքի դիմացի մայթին գտնվող հայտնի որսորդական խանութի տնօրեն Հենրիկ Հակոբյանը:

Վերջինիս ասելով՝ պայթյունը տեղի է ունեցել ժամը 10.00-ից 10-15 րոպե պակաս: Մոտավորապես նույն ժամն էր արձանագրել այդ խանութի շենքի երրորդ հարկի բնակչուհի Ջուլիետա Ներսիսյանը: «9-ն անց կեսի, 10-ի մոտերքն էր, դեռ պառկած էի: Պայթյունն այնքան ուժեղ էր, որ ինձ թվաց, թե մեր վերեւի բալկոնը փուլ է եկել մեր բալկոնի վրա: Հետո դուրս նայեցի ու հասկացա, որ դա տեռակտ է»,- հայտնեց տիկին Ներսիսյանը: Պայթյունն, իրոք, այնքան ուժեղ է եղել, որ կոտրվել են դիմացի շենքի լուսամուտների մի քանի ապակիներ: Այս մանրամասների ֆոնին փոքր-ինչ տարօրինակ է հնչում Ներսես Նազարյանի հայտարարությունը. «Արմեն Ավետիսյանի տրամադրությունը նորմալ է եւ, իմ կարծիքով, նա անհանգստանալու բան չունի»,- ասաց պրն Նազարյանը: Խնդիրն այն է, որ ակնհայտորեն պայթյունը եղել է մանրամասնորեն նախապատրաստված:

Չարագործը հաստատ իմացել է, որ Ավետիսյանի մեքենան ամեն օր, առանց բացառությունների, կայանում է հենց այնտեղ, որտեղ կայանել էր երեկ: Սա ուշագրավ է նրանով, որ թիկնապահների մեքենան, որը միշտ ուղեկցում է Ավետիսյանին, կայանում է մեքենայից ձախ, իսկ աջ մասով ծառայողական մեքենան միշտ մոտենում է ծառին, որի բնի մոտ էլ տեղադրված է եղել պայթուցիկը: Թե ինչ պայթուցիկ է տեղադրված եղել եւ ինչպես է այն գործի դրվել, բնականաբար, դեռ հայտնի չէ: Բայց միանշանակ է, որ դրա պայթյունի արդյունքում բեկորներ են թռել: Արմեն Ավետիսյանի օգնական 35-ամյա Վարդան Արշակյանը, որը պայթյունից հետո տեղափոխվել է հիվանդանոց, բացի այրվածքներից ստացել է նաեւ բեկորային վնասվածքներ: Բեկորից է կոտրվել նաեւ Մաքսայինի մուտքի ձախ կողմում կախված ցուցանակը:

Դժվար է ասել՝ այս մանրամասների ֆոնին Արմեն Ավետիսյանը անհանգստանալու բան ունի՞, թե՞ ոչ: Մի այլ տարօրինակ հայտարարություն եւս: Ներսես Նազարյանը, մեր՝ առաջին հայացքից միամիտ թվացող հարցին, թե տեղի ունեցածի մեջ դիտավորություն կա՞, պատասխանեց. «Չենք կարող ասել»: Այսինքն, պրն Նազարյանը չի բացառում, որ ծառն ինքն իրեն պայթած լինի, առանց որեւէ մեկին վնասելու մտադրության: Հստակեցման նպատակով լրագրողներից մեկի հարցին պատասխանելիս պարզվեց, որ պրն Նազարյանը, իրոք, չի բացառում «ինքնահրկիզման», կամ տվյալ դեպքում՝ ինքնապայթման տարբերակը. «Նախաքննության շահերից ելնելով՝ եկեք նման բաներ չխոսենք, որեւէ կանխատեսում չանենք...»,- ասաց նա: Այսինքն, ըստ պրն Նազարյանի, մեր երկրում ոչ միայն մեքենաները կարող են «իրենք իրենց» հրկիզվել, այլեւ ծառերը կարող են իրենք իրենց պայթել:

Մաքսայինում այլ կարծիքի են՝ դիտավորություն կա հաստատ. «Կոմիտեի ղեկավարությունը միջադեպը պայմանավորում է տարվա սկզբից Մաքսային պետական կոմիտեի կողմից ստվերային տնտեսության դեմ իրականացվող պայքարի ակտիվ միջոցառումներով, ինչպես նաեւ միջադեպը կապում է մաքսային վարչարարության խստացման հետ: Բոլոր նրանց, ովքեր հույսեր են փայփայում ահաբեկող բնույթի նման քայլերով թուլացնել կոմիտեի ղեկավարության կամքը՝ շարունակելու պայքարը ստվերի դեմ, հարկ ենք համարում տեղեկացնել, որ ՀՀ Մաքսային պետական կոմիտեն այսուհետ եւս հետեւողական է լինելու վարչարարության խստացման միջոցով մաքսային իրավախախտումների հայտնաբերման գործում: Առավոտյան միջադեպը եւս մեկ անգամ փաստում է, որ վարչարարության կատարելագործման ու խստացման միջոցառումներն արդյունավետ են»,- այսպիսի հայտարարություն է տարածել երեկ Մաքսային կոմիտեի լրատվական ծառայությունը:

Մոտավորապես նույն ոգով երեկ տեղի ունեցած կառավարության նիստում ելույթ է ունեցել ՀՀ վարչապետը: Վերջինս նշել է, որ եթե ահաբեկման այդ փորձն ուղղված է պետական բյուջեի մուտքերն ապահովող մարմինների՝ Մաքսային կոմիտեի, Հարկային ծառայության ընթացիկ գործունեության դեմ, ապա... «Որեւէ մեկը չպետք է հույս ունենա, թե նմանատիպ քայլերով երբեւէ կարող է խոչընդոտել վերոհիշյալ մարմինների աշխատանքը»: Ի դեպ, նիստին մասնակցել է նաեւ Արմեն Ավետիսյանը, որը պայթյունից հետո իր մյուս ծառայողական մեքենայով՝ «BMW» մակնիշի ջիփով մոտ կես ժամ անց գնացել է կառավարություն: Երեկ տեղի ունեցածը քննարկվել է նաեւ Ռոբերտ Քոչարյանի մոտ: Վերջինս իրավապահ մարմինների ղեկավարների հետ խորհրդակցություն է անցկացրել, տեղեկացել մանրամասներին եւ հրահանգել պարբերաբար իրեն տեղյակ պահել գործի ընթացքին: Դեպքի առիթով հարուցվել է քրեական գործ ՀՀ քրօրի 34-305 հոդվածով (Պետական, քաղաքական կամ հասարակական գործչի սպանության փորձ), որը վարում է ՀՀ գլխավոր դատախազությունը: Երեկ երեկոյան գործով ձերբակալվածներ չկային:

Հ.Գ. Առայժմ հայտնի չէ, թե ակնհայտորեն հեռակառավարվող պայթուցիկը ինչու է պայթել այն ժամանակ, երբ Ավետիսյանն արդեն «անհասանելի» է եղել: Եւ հետո, այն, որ Ա. Ավետիսյանի` պայթյունին մոտ գտնված օգնականը ընդամենը թեթեւ վնասվածք է ստացել, ոմանց ստիպում է ենթադրել, որ պայթյունը եղել է նախազգուշական:

Հայկ Գեւորգյան