Խելք. 50/50-ի կուսակցությունը

Տպագրվել է «Հայկական Ժամանակ» օրաթերթի՝ 2005 թվականի մարտի 26-ի համարում

ԱԺ նախագահ Արթուր Բաղդասարյանը, որը նաեւ ՕԵԿ նախագահն է, հաճախ է դժգոհում, որ նույնիսկ իր այն նախաձեռնությունները, որոնք թվում է, թե պետք է արժանանան բոլորի անվերապահ հավանությանը, մասնավորապես կոալիցիայի գործընկերների կողմից ընդունվում են սվիններով: Եւ նա իրավացի է, քանզի նրա վերջին նախաձեռնությունը՝ քաղաքական կոնսուլտացիաներ սկսել խորհրդարանական եւ արտախորհրդարանական ուժերի հետ՝ երկրում ժողովրդավարության հաստատման, ՏԻՄ ընտրությունների եւ արտաքին քաղաքական մարտահրավերներին դիմակայելու վերաբերյալ, կրկին առաջացրել է կոալիցիայի անդամ ՀՀԿ-ի եւ ՀՅԴ-ի տարակուսանքը:

Առաջիկայում այդ ուժերը հրապարակային բացատրություն են պահանջելու ՕԵԿ-ից, թե ինչ է նշանակում սեպարատ բանակցություններ վարել տարբեր քաղաքական ուժերի հետ, երբ կա կոալիցիայի հուշագիր, եւ բոլոր խնդիրները պետք է լուծվեն կոալիցիայի սահմաններում՝ երեք կուսակցությունների մակարդակով: Բնականաբար,  արդեն ձեւավորված ավանդույթի համաձայն, ԱԺ նախագահն իր չուզողներին կպատասխանի հետեւյալ ասացվածքով. «Կան մարդիկ, որ ուրախանում են ոչ այնքան սեփական հաջողություններով, որքան ուրիշների անհաջողություններով»: Այդուհանդերձ, ինչո՞ւ է ՕԵԿ-ը, իրեն հերթական անգամ սահմանազատելով իշխանության համար պատասխանատվություն ստանձնած կոալիցիայից, սեպարատ բանակցություններ սկսում քաղաքական սպեկտորի բոլոր կուսակցությունների հետ, եւ ինչո՞ւ այդ բանակցությունները ՀՀԿ-ի եւ ՀՅԴ-ի սրտով չեն:

Դաշնակցության խմբակցության ղեկավար Լեւոն Մկրտչյանի համար իրենց կոալիցիոն դաշնակից ՕԵԿ-ի այս նախաձեռնությունը բոլորովին հասկանալի չէ. «Սովորաբար որեւէ ուժ քաղաքական կոնսուլտացիաներ է ձեռնարկում այն ժամանակ, երբ երկրում լարված ներքաղաքական վիճակ է, եւ կարիք կա լարվածությունը լիցքաթափելու, կամ էլ՝ ընտրությունների նախաշեմին: Այսօր երկրում ո՛չ լարված իրավիճակ է եւ ո՛չ էլ ընտրությունների նախաշեմ: Ուստի, ես չեմ հասկանում, թե կոնկրետ ինչի՞ համար են այդ կոնսուլտացիաները, հատկապես, երբ կա կոալիցիոն հուշագիր եւ հենց հուշագրով է ամրագրված, որ կոալիցիայի խնդիրներից է  ժողովրդավարության ամրապնդումը»,- ասում է Լեւոն Մկրտչյանը: Հերթական անգամ դրոշակն առնել ու կոալիցիայի գործընկերներից առաջ ընկնելու ՕԵԿ-ի մղումը չի հասկանում նաեւ հանրապետականը:

Սակայն Գալուստ Սահակյանն արդեն սովոր է իր գործընկերոջ պոպուլիզմին, ուստի ՕԵԿ-ի հերթական նախաձեռնությունն առանձնապես ծանր չի տանում. «Թող սկսեն. այլ հարց է, թե մենք դրան ինչպես կարձագանքենք»,- խորիմաստ ակնարկում է ՀՀԿ խմբակցության ղեկավարը: Մինչդեռ, ՕԵԿ-ում էլ չեն հասկանում, թե ինչը չեն հասկանում կոալիցիայի  իրենց գործընկերները: Ըստ ՕԵԿ փոխնախագահ Մհեր Շահգելդյանի, ողջ քաղաքակիրթ աշխարհում ընդունված ձեւ է, երբ որեւէ կուսակցություն քաղաքական կոնսուլտացիաներ է նախաձեռնում քաղաքական այլ կուսակցությունների հետ.

«Ես կարծում եմ, որ նորմալ քաղաքական պրոցեսներ են ընթանում, հատկապես, որ մեր առաջ քաշած խնդիրները կան, դրանք ակտուալ են, եւ մենք կփորձենք տարբեր քաղաքական ուժերի հետ կոնսուլտացիաների միջոցով, որոնք սկսելու ենք երկուշաբթի օրվանից, ընդհանուր հանրագումարի գալ Հայաստանում ժողովրդավարացման պրոցեսի, ՏԻՄ ընտրությունների եւ արտաքին քաղաքական հրամայականների վերաբերյալ: ՕԵԿ-ի այս նախաձեռնությունը որեւէ կերպ ուղղված չէ կոալիցիայի իր գործընկերների դեմ, եւ առավել եւս՝ դրոշակ վերցնելու ու առաջ վազելու խնդիր չկա: Մենք մեր գործն ենք անում»,- ասում է Մհեր Շահգելդյանը:

Իսկապես, ինչպես ասաց Մհեր Շահգելդյանը, ՕԵԿ-ն ընդամենը իր գործն է անում: Իսկ ո՞րն է այդ գործը: Ինչպես պատկերավոր ՕԵԿ-ին կնքել են ՀՀԿ-ում եւ ՀՅԴ-ում, այդ կուսակցության գործը 50/50-ի վրա մնալն է, այսինքն՝ մի ոտքը իշխանության, մյուս ոտքը ընդդիմության դաշտում պահելը: Եւ հատկապես այսօր նախկին ԽՍՀՄ երկրներում իրար հաջորդող ժողովրդավարական հեղափոխությունների ֆոնի վրա, երբ անգամ ղրղզներն իջան ուղտերից ու հեղափոխություն արեցին, 50/50-ի տակտիկան բավականին տրամաբանական է թվում: Իսկ եթե հաշվի ենք առնում նաեւ այն հանգամանքը, որ նույնիսկ ղրղզներն իջան ուղտից, իսկ մեր ընդդիմությունը շարունակում է քնած մնալ ուղտի ականջում, ՕԵԿ-ի քաղաքական վարքագիծն ավելի քան տրամաբանական է:

Այնպես որ, ինչ էլ ասեն ՀՀԿ-ն ու ՀՅԴ-ն, ՕԵԿ-ը պատրաստ է քաղաքական ցանկացած անկանխատեսելի զարգացման. այդ կուսակցությունն իր լիդերով պատրաստ է ստանձնելու Հայաստանում ժողովրդավարական հեղափոխության հերթական գույնի դրոշը, ինչպես նաեւ պատրաստ է դառնալու Ռոբերտ Քոչարյանի իրավահաջորդը: Բոլոր իրադրությունների համար ՕԵԿ-ն ունի պատրաստի քաղաքական սցենարներ: Եւ ոմանք կարծում են, որ այդ սցենարները ՕԵԿ-ին մատուցում են Արեւմուտքից: Այսպես մտածողներն իրենց կարծիքը հիմնավորում են նրանով, որ Ռոբերտ Քոչարյանը, ըստ էության, ոչ մի գործնական քայլ չի անում ՕԵԿ-ի «հեղափոխական ռեւերանսները» ճնշելու համար: Մի բան, որ ամենեւին հարիր չէ ՀՀ գործող նախագահի նկարագրին:

Նաիրա Զոհրաբյան