Թվաբանական անոմալիաներ Ադրբեջանի նախագահական ընտրությունների ընթացքում

Ապրիլի 11-ին Ադրբեջանում կայացան նախագահական արտահերթ ընտրությունները: Ոչ մի անակնկալ, բնականաբար, չգրանցվեց. Իլհամ Ալիեւը հետագա 7 տարվա (եթե, իհարկե, ֆորս-մաժորներ չլինեն) ընթացքում կշարունակի ղեկավարել երկիրը: Ալիեւը, ըստ exitpoll-երի տվյալների, ստացավ ընտրողների շուրջ 83 տոկոսի ձայները: Կասկած չկա, որ մի քանի օրից ԿԸՀ պաշտոնական թվերը, մոտավորապես նույն մակարդակի վրա են լինելու: Ալիեւը, խոշոր հաշվով, մրցակից չուներ. մնացած 7 թեկնածունից առնվազն 6-ը դրածո ընդդիմադիրներ էին եւ սեփական քարոզարշավի ընթացքում, մեծ հաշվով, իրականացնում էին Իլհամ Ալիեւի գովքը: Միակ թեկնածուն, որն ընդդիմադիր կեցվածքով էր հանդես գալիս Սերդար Չալալօղլուն էր: Նա 2003 թ. ընտրություններից հետո ոստիկանության կողմից կտտանքների էր ենթարկվել: Այդուհանդերձ, ինչպես պարզեց BBC-ի ադրբեջանական ծառայությունը, լայն հանրությանը հայտնի չէր թեկնածուներից ոչ ոք:

Ընտրությանը մասնակցած քաղաքացիների տոկոսը եւս շատ բարձր էր՝ 86,5 տոկոս:

Մաթեմատիկական անոմալիաները սկսվել էին դեռեւս նախընտրական շրջանում: ԿԸՀ ցուցակներում ներառված էր 5 միլիոն 300 հազար ընտրող, մինչդեռ, ըստ Ադրբեջանի վիճակագրական պետական կոմիտեի՝ Ադրբեջանում բնակվում են ընտրության իրավունք ունեցող 7 միլիոն մարդ:

Այդ առիթով հետաքրքիր հայտարարություն է արել ԿԸՀ ղեկավար Մազախիր Պանախովը: Պատասխանելով BBC-ի ադրբեջանական ծառայությանը, նա հայտարարել է, որ «ձայնի իրավունքը չի սահմանափակվում ընտրողների ցուցակով»:

«Ընտրական ոչ մի ցուցակ կատարյալ չէ. ինչ-որ մեկի անունը կավելանա ցուցակում, մյուսինը՝ դուրս կգա», - ասել է Պանախովը եւ հավելել, որ նման դեպքերի համար կան լրացուցիչ ցուցակներ:

Սակայն դա միակ խնդրահարույց երեւույթը չէր: Նույն BBC-ի հաղորդմամբ՝ տեղական ընտրական շատ հանձնաժողովների անդամներ տեղյակ չէին ոչ միայն քաղաքացիների, այլեւ իրենց պարտականությունների մասին: Օրինակ, Խիրդալանի շրջանի ընտրատեղամասերից մեկում հանձնաժողովականները չգիտեին, որ պարտականությունները կատարելիս չի կարելի նարդի խաղալ:

Այդուհանդերձ, այս եւ այլ նմանատիպ խախտումները վրիպել են դիտորդների աչքից: Գրեթե 60 հազար դիտորդներ, որոնցից 890 միջազգային, հետեւել են Ադրբեջանի նախագահական ընտրությունների ընթացքին եւ լուրջ խախտումներ չեն արձանագրել: ԵԱՀԿ/ԺՀՄԻԳ-ը հրապարակելու է իր զեկույցը ապրիլի 12-ին: ԵԱՀԿ/ԺՀՄԻԳ զեկույցը հետաքրքիր է այն առումով, որ դրանում ավանդաբար անդրադարձ է լինում մամուլին՝ այդ թվում՝ ընդդիմադիր, ինչն Ադրբեջանում, մեղմ ասած, բարդ է գտնել: Բանն այն է, որ անցյալ տարվա մայիսին մի շարք լրատվամիջոցներ արգելափակվեցին «բռնություն, ատելություն եւ ծայրահեղականություն քարոզելու համար»:

Այս ընտրությունները պետք է կայանային հոկտեմբերին, սակայն փետրվարին Ալիեւը որոշեց կես տարով շուտ անցկացնել դրանք: Նման որոշումը բացատրող ամենատարբեր պատճառներ են նշվում՝ 2025 թ. նոյեմբերին կայանալիք խորհրդարանական ընտրություններին չխանգարելու միտումից մինչեւ հնարավոր պալատական հեղաշրջման փորձի կանխում:

Պալատական հեղաշրջումը դիտարկվում է Իլհամ Ալիեւի (Նախիջեւանյան) եւ նրա կնոջ (Փաշաեւների) կլանների միջեւ մշտական պայքարի համատեքստում: Հարկ է նշել, սակայն, որ գործնականում սա արդեն վաղուց միեւնույն կլանն է: Իլհամ Ալիեւից հետո, ըստ ամենայնի, Ադրբեջանի նախագահությունը ժառանգելու է նրա որդին՝ Հեյդարը, որն այս պահին 21 տարեկան է եւ ադրբեջանական սահմանադրության համաձայն կարող է իր թեկնածությունն առաջադրել արդեն 4 տարի անց: Հեյդար կրտսերը միաժամանակ ներկայացնում է երկու կլանները, ինչը, հավանաբար, կբավարարի երկու կողմերին էլ, եւ նրանք կշարունակեն արդեն ներկլանային պայքարը:

Ինչ վերաբերվում է Հայաստանի հետ հարաբերությունների հեռանկարին, ապա վստահաբար կարելի է ասել, որ լուրջ փոփոխություններ Բաքվի հռետորաբանության մեջ չեն նկատվելու: Ներքին լսարանի համար Ալիեւը շարունակելու է Երեւանը «պատմական Ադրբեջանի» մաս անվանել, իսկ արտաքին քաղաքականությունը կառուցվելու է էներգակիրների արտահանման վրա: Միամտություն է՝ ակնկալել, թե Եվրոպան կամ ԱՄՆ-ն պատժամիջոցներ կկիրառեն բռնապետական երկրի նկատմամբ, եթե այն դուրս չի գալիս իրենց խաղի օրենքների սահմաններից: Օրինակ՝ չի փորձում սեփական ճանապարհով զարգանալ, կամ պատերազմ հրահրել մի տարածաշրջանում, որտեղ պետք չէ: Ո՛չ մեկը, ո՛չ մյուսը մոտ ապագայում Ալիեւը չի անելու:

Ադրբեջանին ձեռնտու է թե՛ իր հասարակության զարգացման մակարդակը, թե՛ Արցախի կիսապատերազմական վիճակը: Հիշելով Ադրբեջանի արտգործնախարար Էլմար Մամեդյարովի հայտարարություններն այն մասին, որ հայկական եւ ադրբեջանական ընտրություններից հետո բանակցությունները շարունակվելու են՝ չի բացառվում, որ որոշակի ցուցադրական ակտիվություն կնկատվի նաեւ բանակցային գործընթացում, թեեւ սահմանային լարվածության աճը վերջին օրերին այլ բանի մասին է խոսում:

Տպագրվել է «Հայկական ժամանակ» օրաթերթի ապրիլի 12-ի համարում:

Տպել
5505 դիտում

Փորձ է արվել Աբու Դաբիից Հայաստան ներմուծել առանց հայտարարագրման բջջային հեռախոսներ

Ինչ թեմայի շուրջ է կենտրոնանալու Բրյուսելում ԱՄՆ-Հայաստան-ԵՄ հանդիպումը. Միլլերը մանրամասներ է հայտնել

Երբ է սպասվում դեղձենու մասսայական ծաղկումն Արարատյան դաշտում

«Քո կառուցած շենքից տեսանելի է իմ տան անցուդարձը». Գագիկ Բեգլարյանը սպառնացել, հայհոյել է «Կապիտալ պլյուս»-ի տնօրենին

Առաջիկա շաբաթներին հնարավոր հարձակման մասին խոսակցությունները չափազանցված են. Սարգսյանը մանրամասնել է

Խուզարկել են գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանի տունը, առգրավել համակարգիչ, տեսախցիկներ

Հայաստանն արգելափակել է Վլադիմիր Սոլովյովի հաղորդումների հեռարձակումը ՀՀ տարածքում

Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը փակ է բոլոր տրանսպորտային միջոցների համար

Լեհաստանը զորքեր կուղարկի Ֆրանսիա

Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան»-ի վաճառքի բաժնի ղեկավարի «Տոյոտա»-ները

Ոչ միայն դեղերը, այլև վիտամինները, սննդային հավելումները պետք է պահվեն երեխաների համար անհասանելի վայրում. ԱՆ

Այրվել է վագոն-տնակ՝ ներսում եղած իրերով

Ֆրանսիայի հետախուզական ծառայությունները խորհուրդ են տալիս չեղարկել Օլիմպիական խաղերի բացման արարողությունը

Մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն Երևանի և 2 մարզի որոշ հասցեներ

Բախվել են «Նիսսան» և «ՎԱԶ» մակնիշի ավտոմեքենաներ

Հայտարարվել է Տաթև ՀԷԿ-ի ՕԿՋ-ի վերանորոգման աշխատանքների տեխնիկական վերահսկողության մրցույթ

Քարաթափում Արարատի մարզում. ճանապարհը դարձել է միակողմանի երթևեկելի

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը