Հանքարդյունաբերության ոլորտում ներգրավված են նախկին բարձրաստիճան պաշտոնյաներ

Հայաստանում, վերջապես կա մի կառավարություն, որը հայտարարել եւ իրականացնում է կոռուպցիայի դեմ պայքար: Սա, թերեւս, անվիճելի է: Այլ հարց է, որ այդ պայքարը դեռ չի հասել, այսպես ասած, «խոշոր շնաձկներին», ինչը բնական է: ՀՀ իրավապահ համակարգը պատրաստ չէ կոռուպցիայի դեմ համակարգային ու մեծամասշտաբ պայքարի: Տարիներ շարունակ այդ համակարգի առաջ նման խնդիր դրված չի եղել, եւ մեր իրավապահներն էլ իրենց հերթին մինչեւ կոկորդները ընկղմված լինելով համակարգային կոռուպցիայի մեջ, ընդամենը զբաղված են եղել այդ երեւույթի դեմ պայքարի իմիտացիա ստեղծելով: Այնպես որ, ամեն ինչ դեռ առջեւում է:

Սակայն շատ կարեւոր է, որ կոռուպցիայի հետեւանքների դեմ պայքարելուն զուգահեռ կառավարությունը նաեւ քայլեր ձեռնարկի հետագայում այդ երեւույթի համար պարարտ հողը չորացնելու ուղղությամբ: Այսինքն, ստեղծի կոռուպցիայի համար խիստ անբարենպաստ պայմաններ: Ասվածի լավագույն օրինակը կարելի է ցույց տալ ամենամութ, ամենակասկածելի ու ամենակոռումպացված ոլորտի՝ հանքարդյունաբերության վրա: «Օդում կախված լուրերի» համաձայն՝ այդ ոլորտում գործունեություն իրականացնող ընկերություններից շատերի բաժնետերերի մեջ ուղղակիորեն կամ անուղղակիորեն ներգրավված են նախկին բարձրաստիճան պաշտոնյաներ, եւ այդ ոլորտում ահռելի ֆինանսական միջոցներ են «կորչում» ու շրջանցում ՀՀ պետական բյուջեն:

Ինչպե՞ս կարելի է լույս սփռել այդ ոլորտի վրա: Համաշխարհային փորձը ցույց է տալիս, որ նման իրավիճակից խուսափելու լավագույն միջոցը թափանցիկությունն է: ՀՀ իշխանությունները դեռ միջազգային պարտավորություն են ստանձնել քայլեր ձեռնարկել այդ ոլորտում թափանցիկության աստիճանը բարձրացնելու համար, սակայն, անշուշտ, որեւէ շոշափելի քայլ չեն արել մինչ այժմ: Թերեւս, չափազանցրած չենք լինի, եթե պնդենք, որ շատ կարճ ժամանակում կարելի է թափանցիկության բարձրացման հզոր քայլեր անել: Օրինակ, հանքերը շահագործող ընկերությունների իրական սեփականատերերին բացահայտելու ուղղությամբ: Դա այնքան էլ դժվար չէ: Օրինակ, եթե ընկերությունը հրաժարվում է, ասենք, 6 ամսվա ընթացքում բացահայտել իր բոլոր սեփականատերերին, ապա զրկվում է հանք շահագործելու լիցենզիայից: 

Ինչպե՞ս են կառուցված մեր հանքարդյունաբերող ընկերություններից շատերը, եթե ոչ բոլորը: Հանքարդյունաբերողը ունի մի բաժնետեր ընկերություն: Այդ ընկերությունը իր հերթին ունի մի քանի բաժնետերեր, որոնք նույնպես ընկերություններ են, որոնք իրենց հերթին էլ ունեն բաժնետերեր: Ընդ որում, այդ ընկերությունների մեծամասնությունը, եթե ոչ բոլորը, գրանցված են տարբեր օֆշորներում: Բայց որքան էլ խառը լինի բաժնետերերի այդ բուրգը, միեւնույն է, ցանկացած թել ունի իր վերջը, եւ այդ վերջին կետում կանգնած են կոնկրետ անձինք: Ու հենց այդ անձանց թաքցնելու համար էլ ստեղծվում են բաժնետերերի այդպիսի խառնիճաղանջ սխեմաներ ու կառուցվածքներ: Եթե այդ անձանց պարզելու պարտավորությունը վերցնի կառավարությունը, ապա դրա համար կպահանջվեն հսկայական միջոցներ, աննկարագրելի մարդկային ներուժ եւ շատ երկար ժամանակ: Իսկ հանքարդյունաբերողին լիցենզիայից զրկելու հեռանկարով պարտադրել բացահայտել իրական սեփականատերերին, նման բարդ աշխատանք չի պահանջվի: Եթե դրան զուգահեռ հանքարդյունաբերող ընկերությանը պարտադրվի նաեւ բացահայտել վերջին, ասենք, 15 տարվա ընթացքում բաժնեմասերի առքուվաճառքների բոլոր գործարքները, ապա ամեն ինչ պարզ կդառնա: 

Բացի դրանից, կառավարության համար պետք է թափանցիկ լինի թե ինչ հետագծով է իրացվում Հայաստանում արդյունահանված հանքաքարը: Գոյություն ունի մի այսպիսի սխեմա: Արդյունահանված հանքաքարը շուկայականից էժան գնով վաճառվում է օֆշորում գրանցված մի որեւէ ընկերության, որը հետագայում այդ ապրանքը արդեն բարձր գնով վաճառում է վերամշակողին: Ու այդ օֆշորային ընկերության իրական սեփականատերերի կազմում, ըստ «օդում կախված լուրերի», նույնպես մեր նախկին բարձրաստիճաններ կան: Հանքարդյունաբերողներին կրկին լիցենզիայից զրկելու հեռանկարի պարտադրանքով կարելի է ստիպել որոշակիորեն բացահայտել նաեւ իրենց օֆշորային գնորդներին:

Նույն սկզբունքը կարելի կիրառել նաեւ Հայաստանում պետական գնումներին մասնակցող ընկերությունների դեպքում: Այսինքն, եթե ընկերությունը չի տրամադրում իր բոլոր իրական սեփականատերերի անուն ազգանունները, ապա իրավունք չունի մասնակցել պետական գնումներին: 

Թափանցիկության աստիճանի հնարավորինս բարձրացումը երաշխիք է Հայաստանում կոռուպցիայի մակարդակը հնարավորինս նվազեցնելու համար:

Տպել
10083 դիտում

Սամվել Վարդանյանը ճանաչվել է տուժող. նոր մանրամասներ ՔԿ-ում ստացված հաղորդման գործով

Մահվան ելքով վրաերթի հեղինակ դարձած և փախուստի դիմած վարորդը հայտնաբերվել է

Եղանակը կտաքանա ևս 2-3 աստիճանով. սպասվում է կարճատև անձրև և ամպրոպ

«Նուբարաշեն» ՔԿՀ տեսակցության եկած անձը մարիխուանայով փաթեթ է բերել

Մարդը կոռուպցիայի ակունքին նստած, գնում ես, ժպտում են, ասում՝ ամեն ինչ նորմալ է, թող գնա մենք մեր գործն անենք. վարչապետ

Սիմոնյանն ու Լիտվայի վարչապետը քննարկել են անվտանգային և տնտեսական իրավիճակն Արևելյան Եվրոպայում և Հարավային Կովկասում

Կոնգրեսական Շերմանը կարևորում է ԼՂ տեղահանվածներին տրվող օժանդակության ընդլայնումը և Ադրբեջանին օգնության կրճատումը

ՀՀ կառավարությունը հաստատեց Դավիթ Գյուրջինյանի թեկնածությունը Բրյուսովի անվան բուհի ռեկտորի պաշտոնում

Որ հիվանդությունների դեպքում այսուհետ զինծառայությունը կլինի պարտադիր. մանրամասնել է Պապիկյանը

Կոստանյանն ու Ալ-Սայանը քննարկել են Հայաստանի և Սաուդյան Արաբիայի միջև ՏՏ ոլորտում համագործակցության հնարավորությունները

Կառավարությունը չի կարող մտնել ամեն դպրոց, ասի՝ երեխաները, ուսուցիչները, տնօրենը՝ այստեղ, գնդակը՝ այստեղ. Փաշինյան

Խաղաղապահների կարիքն այլևս չկա, որովհետև ոչ ոք չի վիճում, թե ում է պատկանում Ղարաբաղը. Ժուրավլյով

«Պորշ»-ից գողացել են համարանիշը, տեղադրել իրենց մեքենային, հագել ԱԱԾ աշխատակցի հագուստ. ՀՀ-ն ցնցած գործի նոր մանրամասներ

Խաղաղապահների դուրս բերումը վկայում է ռուս-ադրբեջանական առավել խորացող դաշնակցային հարաբերությունների մասին. Մարգարյան

Գետափնյա գյուղի մոտակա կամրջով երթևեկությունը շարունակում է փակ մնալ

Մարտին ձմեռ էր, ապրիլին՝ ամառ. Սուրենյան

1 զոհ, 1 վիրավոր․ մեքենան բախվել է երկաթե արգելապատնեշներին, հողաթմբին և գլխիվայր շրջվել

Մադրիդի «Ռեալը» հաղթել է «Մանչեսթեր Սիթիին» և դուրս եկել Չեմպիոնների լիգայի կիսաեզրափակիչ

«Գրքի աշխարհ»-ը չկառուցելու դիմաց հափշտակված մոտ 236 քմ տարածքով գույք է վերադարձվել պետությանը

Պետդեպարտամենտից մեկնաբանել են Ղարաբաղից ռուս խաղաղապահների վաղաժամ հեռացումը

Իմ, երեխաներիս, կնոջս, ծնողներիս մասին ինչ ասես՝ ասվեց, ես արժանապատվություն չունե՞մ, պետք է զոհաբերես. Փաշինյան

Տնային կալանք և 7 մլն դրամ գրավ․ դատարանը որոշել է Սամվել Վարդանյանի խափանման միջոցը

«Էրեբունի» օդանավակայան տանող ավտոճանապարհին ավտոմեքենա է այրվել

Արարատ Միրզոյանն ու Սաուդյան Արաբիայի Թագավորության ԱԳ նախարարը կարևորել են պարբերական ուղիղ չվերթների իրականացումը

Աշխարհի գավաթ․ Հայաստանի մարմնամարզության հավաքականի 3 ներկայացուցիչ եզրափակչում է

Մոտեցումը հստակ է, որակի հարցում կոմպրոմիս չի լինի․ քաղշինկոմիտեի նախագահը և Շիրակի մարզպետը եղել են շինհրապարակներում

Ինչու են ռուս խաղաղապահները դուրս գալիս Լեռնային Ղարաբաղից. ինչ պայմանավորվածություն կա

Խաղաղություն տանող ճանապարհը դժվար է, միայն կողմերի միջև երկխոսությամբ է հնարավոր հասնել դրան․ Կասուն՝ Խանդանյանին

«Խաղաղության խաչմերուկ»-ը մեր ճանապարհային քարտեզն է դեպի խաղաղություն․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Լիտվայի ԱԳ նախարարին

Փոխվարչապետը «Վեոլիա» ընկերության փոխնախագահի հետ երկկողմ հետաքրքրություն ներկայացնող հարցեր է քննարկել

Քաղաքացին ընկել է շենքի նկուղը

Վրաստանը չի հրաժարվի «Օտարերկրյա գործակալների մասին» օրենքից. Կոբախիձե

Ինչ վիճակում է երրորդ հարկից ընկած 1-ամյա երեխան. ԲԿ-ն նոր մանրամասներ է հայտնել

Լավրով & Մարգո քոմփնին պատմության մեջ կմնան իրենց «հայրենիքին» ստորագույն հարվածը հասցրած կիսահայեր․ Սաֆարյան

Գյումրիում տղամարդը սպառնացել է նետվել կամրջից և ինքնասպան լինել

Բնակիչները գոհունակություն են հայտնել Կառավարության նախաձեռնությունից․ մանրամասներ վարչապետի տավուշյան այցից

«ՊԱԶ»-ը բախվել է քարե պարսպին և հայտնվել մեղվափեթակների մեջ․ ուղևորներին մեղուները խայթել են, 29 հոգի հիվանդանոցում է

Ռուս խաղաղապահների առաքելությունը Լեռնային Ղարաբաղում լիովին կատարված է․ Պետդումա

Վարչապետը Բերքաբերում ծանոթացել է սահմանամերձ բնակավայրերում տների կառուցման ծրագրի ընթացքին (լուսանկարներ)

4 գյուղերը սովետական տարիներին ադրբեջանական են եղել. բնակիչ (տեսանյութ)