Երևան
11 °C
searchclose
today
menuclose
Երևան
11 °C
ՀՀ քննչական կոմիտեի՝ անցած շաբաթվա վերջին տարածած հաղորդագրությունը, որը վերաբերում է հանքարդյունաբերության ոլորտում արձանագրված երեւույթներին, չարժանացավ լայն հանրության համարժեք արձագանքին: Եվ այդտեղ արտառոց ոչինչ չկա: Հանքարդյունաբերության ոլորտը հանրության ընկալումների տեսանկյունից մի տեսակ հեռու, մարդկանց հետ անմիջական կապ չունեցող մի ոլորտ է, որտեղ կատարվողը ուղղակի կապ չունի մեզ հետ: Ընկալումների տեսանկյունից, օրինակ, նախկին գեներալի տանը զինվորների համար նախատեսված «տուշոնկան» ավելի մոտ է թվում մեր «մաշկին», քան հեռավոր սարերում արդյունահանվող հանքաքարի հետ կապված ինչ-որ պատմություն:
Իրականում մեր պետությանը հասցված ֆինանսական վնասի առումով հանքարդյունաբերությունում տեղի ունեցած բառացի թալանի հետ ոչինչ չի կարող համեմատվել: Եթե այլ ոլորտներում, պատկերավոր ասած, պետությունից եւ հետեւաբար հանրությունից թալանածը կարելի է հաշվել տասնյակ կամ հարյուրավոր միլիոն դոլարներով, ապա հանքարդյունաբերության ոլորտում այդ ծավալը պետք է հաշվել միլիարդներով: Դա՝ դեռ միայն ուղղակի ֆինանսական վնասը, որի մեջ չի մտնում բնությանը հասցված վնասը:
Տարիներ շարունակ նախկին բարձրաստիճան պաշտոնյաները մտածել են ոչ թե բնությանը նվազագույն վնասներ հասցնելով առավելագույն բյուջետային մուտքեր ստանալու մասին, այլ մտածել են, թե ինչպես անեն, որ հնարավորինս շատ փող «վաստակեն» իրենց անձնական բյուջեի համար: Ու, պետք է խոստովանել, որ ստեղծվել են բազմաքայլ սխեմաներ այդ փողը «վաստակելու»:
Այդ սխեմաների սկիզբը լիցենզավորումների փուլն էր: Ամենաբարձր պաշտոնյաների ամենամերձավոր, նրանց ամենաշատ ծառայությունները մատուցած անձինք ստանում էին այս կամ այն հանքը շահագործելու լիցենզիա: Ստանում էին չնչին գներով՝ կոպեկներով: Այդ լիցենզիան ստանալուց հետո սկսում էին փնտրել գնորդի: Ու գտնում էին: Չնչին կոպեկներով ձեռք բերված լիցենզիան վաճառում էին գնորդին մի քանի միլիոն դոլարով: Գնորդը նաեւ պետք է միլիոնավոր դոլարների կաշառքներ տար, որպեսզի «դաբրո» ստանար հանքի շահագործումը իրականացնելու համար: Դրանից բացի, հանքի շահագործողը ստիպված էր նաեւ որպես փայատեր վերցնել բարձրաստիճան պաշտոնյայի ասած մի որեւէ ընկերություն, որը, բնականաբար, գրանցված է օֆշորում մի ինչ որ «... limited» անվան տակ:
Հետո արդեն գալիս էր ներդրումների փուլը: Այստեղ, բնականաբար, ներկայացվում էին ուռճացված ծավալներ, որը թույլ էր տալիս հետագայում՝ արտադրանքը իրացնելուց հետո, դրանց մի զգալի մասը ծախսագրել ու խուսափել հարկերից:
Դրանից հետ արդեն հանքաքարը կամ խտանյութը վաճառելու փուլն էր: Այս առումով էլ կառուցվում էին «հետաքրքրիր» սխեմաներ: Հայաստանում արդյունահանված հանքաքարի գնորդները սովորաբար օֆշորային ինչ-որ ընկերություններ են: Վերջինս հանքաքարը գնում էր ցածր գնով, ապա վերավաճառում վերջնական գնորդին շատ ավելի բարձր գնով: Ստացվում էր, որ հանքը շահագործող ընկերության հասույթը քիչ է, ուստի նաեւ եկամուտն էլ է ցածր, շահույթն էլ, ու դրան համապատասխան ցածր հարկեր պետք է վճարվեն: Հիմնական շահույթը առաջանում էր օֆշորում, որտեղ շահութահարկի շատ ավելի ցածր դրույքաչափեր են գոյանում: Դե հասկանալի է, որ օֆշորում գրանցված հանք շահագործող եւ հանքաքարը վերավաճառող ընկերությունները սերտորեն փոխկապակցված են, եթե չասենք՝ դրանք իրականում նույն անձինք են:
Քննչական կոմիտեի տարածած հաղորդագրության մեջ չկան անուններ եւ այլ մանրամասներ: «... Պարզվել է, որ ՀՀ տարածքում հանքարդյունաբերությամբ եւ երկրաբանահետախուզական աշխատանքներով զբաղվող 19 ընկերությունների բաժնետոմսերը տարբեր ժամանակներում ձեռք են բերվել մի քանի անձանց եւ կազմակերպությունների կողմից ու վաճառվել Կայմանյան կղզիներում գտնվող կազմակերպություններին։ Ընդ որում, 17 ընկերության բաժնետոմս վաճառվել է մեկ արտասահմանյան ընկերության: Նախնական տվյալներով՝ Հայաստանում գրանցված ընկերությունների եւ ակտիվների սեփականությունը եւ դրանց տնօրինումը իրականացվում է միեւնույն կենտրոնից....»,- մասնավորապես գրված էր ՔԿ հաղորդագրության մեջ: Այսքանն էլ թերեւս բավարար է Հայաստանի հանքարդյունաբերության ոլորտում առկա «օֆշորայնացման» մասշտաբները պատկերացնելու համար:
Դժվար է ասել, թե որքանով եւ ինչ ժամկետներում է հնարավոր մեր հանքարդյունաբերության ոլորտում տեղի ունեցածը ամբողջությամբ բացահայտնել: Բայց ակնհայտ է, որ անհրաժեշտ են կոշտ, արագ եւ ոչ այնքան ստանդարտ քայլեր այս ոլորտը մաքրելու ու մեր երկրին հասցված վնասը հնարավորինս վերականգնելու համար:
ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդության ակցիաներ անել. բերման է ենթարկվել 96 ցուցարար
Թբիլիսիում հերթական ցույցն է ընթանում՝ ընդդեմ «Օտարերկրյա գործակալների մասին» օրենքի
«Մարտական եղբայրության» անդամ Արման Պետրոսյանը կալանավորվել է
Որ որոշների լպիրշությունը կհասնի Ծիծեռնակաբերդում մանկահասակ երեխային ահաբեկել, վիրավորելուն՝ նորություն էր․ Ալեքսանյան
Ողջունում ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանի սահմանազատման գործընթացի սկիզբը․ Պետդեպարտամենտ
Չնայած սարսափներին, որոնց բախվում է հայ ժողովուրդը, տոկունության կամքը չի կոտրվել, ես միշտ կկանգնեմ ձեր կողքին․ Ադամ Շիֆ
Ողջունում ենք ՀՀ-Ադրբեջան սահմանային սյան տեղադրումն ու գործընթացի ուշագրավ զարգացումները․ Էստոնիայի ԱԳՆ
Կլիշեներից պետք է հրաժարվել, բայց ոչ՝ պատմական իրականությունից. Քոչինյանը՝ Էրդողանի հայտարարության մասին
Եվրոպական դատարանը երբեք չի վճռել, որ Հայաստանն օկուպացրել է Լեռնային Ղարաբաղը․ Եղիշե Կիրակոսյան
Հիշում ենք և պահանջում․ Կանադայի ԱԳ նախարարը գրառումն ավարտել է հայերենով
ՄԻՊ-ը բրիտանական ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչների հետ խոսել է մարդու իրավունքների հետ կապված խնդիրների և Տավուշի այցի մասին
Կարասինը պաշտոնական նամակ է հղել ՀՀ ԱԺ-ին՝ Ալեն Սիմոնյանի հայտարարությունների հետ կապված
ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդություն անել. կան բերման ենթարկվածներ
Զգացմունքներն ու զայրույթն են համակել են ինձ այսօր․ Բուայեն հարգանքի տուրք է մատուցել Ցեղասպանության զոհերի հիշատակին
Կամո գյուղում տուն և անասնագոմ է այրվել
Պատմական ճշմարտության ճանաչումն անհրաժեշտ է մարդկության դեմ հանցագործությունների կրկնությունից խուսափելու համար․ Դենդիաս
Իսակովի պողոտայից ակցիայի մասնակից 12 անձ է բերման ենթարկվել
Ինչպես երիտթուրքերը, Ալիևը նույնպես ատելություն է տածում հայերի նկատմամբ․ Լեմկինի ինստիտուտի տնօրեն
109 տարի առաջ այս օրը սկսվեց Հայոց ցեղասպանությունը, ես դատապարտում եմ մեղավորներին․ Փայլան
Սևանում հրկիզել են «Աուդի A4»-ը. սեփականատերը ենթադրյալ հրկիզողի մասին տեղեկություններ է փոխացել իրավապահներին
Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի անարգանքը․ Թորոսյանը՝ Ծիծեռնակաբերդում Աննա Հակոբյանի և դստեր հետ կատարվածի մասին
Մարդկանց ուղեղը մխտռում են՝ ցույց տալով, թե մարտնչող ողորմելիությունը ուժի դրսևորում է. Մեհրաբյանը՝ դրոշ այրելու մասին
Մի խումբ քաղաքացիներ փորձել են փակել Իսակովի պողոտան. կան բերման ենթարկվածներ
Սիրիայի Ժողովրդական ժողովի պատվիրակությունը հարգանքի տուրք է մատուցել Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին
Հայոց ցեղասպանության հիշատակի օրը մտորումների և ոգեկոչման ժամանակ է, պետք է հիշենք և հարգենք․ Կանադայի վարչապետի ուղերձը
ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը լուսանկար է հրապարակել տիկնոջ՝ Աննա Հակոբյանի հետ
Սենատի Ֆրանսիա-Հայաստան բարեկամական խումբն այցելել է Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիր (լուսանկարներ)
Ադրբեջանում հանդիպել են Ալիևն ու Ղրղզստանի նախագահ Սադիր Ժապարովը․ համագործակցության վերաբերյալ փաստաթղթեր են ստորագրվել
Պաշտոնական Անկարան, խեղաթյուրելով պատմական փաստերը, ժխտել է Հայոց ցեղասպանության իրողությունը և հայտարարություն տարածել
Արարատ Միրզոյանը ՀՀ բարձրագույն ղեկավարության հետ այցելել է Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր (լուսանկարներ)
Իմ մայրն այստեղ հաճախ էր գալիս՝ թոռան ձեռքը բռնած, իբրև իր ծնողների գերեզման, ո՛չ ծնող տեսավ, ո՛չ գերեզման․ Մանսուրյան
Բախվել են «Մերսեդես»-ը, «ՎԱԶ 2106»-ն ու տրակտորը․ պապը, տատը, նրանց դուստրն ու անչափահաս թոռները հիվանդանոցում են
Թուրքիան դեռ չի ճանաչել ցեղասպանությունը, և դա խայտառակություն է, բայց մենք հիշում ենք և չենք ների․ Ջամբասկի
«Լադանիվա» խմբի անդամներն այցելել են Ծիծեռնակաբերդ, հարգանքի տուրք մատուցել զոհերի հիշատակին (լուսանկարներ)
Եվրոն էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 24-ին
5-րդ շարասյունը կասի «Бьет, значит любит», իմացի հերդ ա, դիմացի, Ցոլակ ջան. Խաչատրյանը՝ Մատվիենկոյի հայտարարության մասին
Ալիևի ներկայացուցիչը հայտարարել է, թե ՀՀ-ի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագրի կնքման իրական հնարավորություն կա
Պետք է աշխատենք հայ ժողովրդի եվրոպական բարեկեցիկ ապագայի համար. Ֆաբիո Մասիմո Կաստալդո
«Հողատու» են գոռում մի կնոջ ու մի աղջնակի ուղղությամբ, ովքեր որդի ու եղբայր են ուղարկել պատերազմ, որ հող պահեն. Սաֆարյան
Աբխազիան հարգում է Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակը․ երկրի նախագահ Ասլան Բժանիա
