Ո՞ւմ էր ձեռնտու Թալիշական ազգային շարժման առաջնորդի ձերբակալությունը ՌԴ-ում եւ արտահանձնումը՝ Բաքվին

Լուսանկարում՝ Թալիշական ազգային շարժման առաջնորդ Ֆահրադին Աբոսզոդան եւ Թալիշ-Մուղանական ինքնավար հանրապետության նախագահ Ալիքրամ Հումաթովը

Սեպտեմբերի 6-ին ռուսական մամուլում լուրեր տարածվեցին, որ Մոսկվայի Լյուբերեցկի շրջանի ոստիկանները ձերբակալել են Թալիշական ազգային շարժման առաջնորդ Ֆահրադին Աբոսզոդային, որին Ադրբեջանն ավելի վաղ միջազգային հետախուզում էր հայտարարել: Regnum լրատվական գործակալությունը հայտնում է, որ Ադրբեջանում նրա դեմ շինծու մեղադրանքներ են առաջադրված ազգամիջյան թշնամանք հրահրելու եւ Ադրբեջանի տարածքային ամբողջականության խախտման կամ սահմանադրական կարգի փոփոխման կոչերի փաստերով: Ձերբակալման հաջորդ օրը Լյուբերեցկի շրջանային դատարանը որոշում է կայացրել մեկ ամսով կալանավորել Աբոսզոդային՝ նրա արտահանձնումը Ադրբեջանին ապահովելու նպատակով: Ադրբեջանում նրան սպառնում է մինչեւ 5 տարվա ազատազրկում:

61-ամյա Ֆահրադին Աբոսզոդան 1993 թ. ընտրվել էր Թալիշ-Մուղանական Ինքնավար Հանրապետության խորհրդարանի նախագահ: Ինքնավար հանրապետությունը երկու ամսվա կյանք ունեցավ: Դրանից հետո Թալիշական ազգային շարժման շատ գործիչներ, որոնց թվում նաեւ Աբոսզոդան, ստիպված եղան լքել Ադրբեջանը՝ քաղաքական հետապնդումներից խուսափելու համար:

Աբոսզոդան 1994 թվականից բնակվում էր Ռուսաստանում եւ շարունակում էր առաջ տանել անկախ Թալիշստանի ստեղծման գաղափարը: 2005 թ.՝ Հեյդար Ալիեւի մահից հետո, Աբոսզադային հաջողվեց մի որոշ ժամանակով վերադառնալ հայրենիք եւ թալիշերեն թերթ հրատարակել: 2008 թ.-ին, սակայն բռնաճնշումների նոր ալիքի պատճառով ստիպված եղավ կրկին տեղափոխվել Ռուսաստան: Արտագաղթյալի կարգավիճակում նա շարունակում էր իր գործունեությունը ոչ միայն քաղաքական եւ հրապարակախոսական, այլեւ գիտական հարթակներում:

Աբոսզոդայի կալանավորումը պաշտոնական Բաքվի վաղեմի ցանկությունն էր: Գործի քաղաքական բնույթը կասկած չի հարուցում: Նման քաղաքականություն Բաքուն վարում է Թալիշական ազգային շարժման բոլոր ակտիվ անդամների դեմ: Անցյալ տարվա փետրվարին նրանցից մեկը՝ Շահին Միրզոեւը, քաղաքական ապաստան էր խնդրել Հայաստանից եւ ընտանիքի հետ տեղափոխվել Հայաստան:

Ինչ վերաբերվում է Աբոսզոդայի գործին, ապա նրա արտահանձնումը Ադրբեջանին հիասթափության առիթ կհանդիսանա Ադրբեջանում բնակվող ազգային փոքրամասնությունների շրջանում: Բանն այն է, որ այդ փոքրամասնությունների անկախության դիրքերից հանդես եկող գործիչները հիմնականում ռուսամետ են եւ թալիշների ազդեցիկ առաջնորդներից մեկի արտահանձնումը կարող է արտաքին վեկտորի վերաիմաստավորման անհրաժեշտություն մտցնի նրանց օրակարգ: Մյուս կողմից, սակայն Աբոսզոդայի կալանավորումն ու արտահանձնումը կարող է ավելի բորբոքել ազատագրական պայքարի ձգտումը:

Բացի Ադրբեջանի իշխանություններից այս ձերբակալությունը քաղաքական առումով ձեռնտու էր եւս մեկ ուժի: Որքան էլ զարմանալի հնչի՝ դա արդեն գոյություն չունեցող Թալիշ-Մուղանական ինքնավար հանրապետության նախագահ Ալիքրամ Հումաթովն է, որը թալիշների շրջանում եւս հարգանք է վայելում: Հումաթովն ու Աբոսզոդան լուրջ տարաձայնություններ ունեն, ինչի մասին վկայում են տեղեկատվական դաշտում հանդիպող փոխադարձ մեղադրանքները:

Ալիքրամ Հումաթովը 1992-93 թթ. եղել է Ադրբեջանի պաշտպանության նախարարի տեղակալը: Մասնակցել է նաեւ Արցախյան պատերազմին՝ Ադրբեջանի կողմից, սակայն այդ ժամանակվա նախագահ Այազ Մութալիբովի պաշտոնանկությունից հետո հրաժարվել է կատարել Բաքվի հրամանները: 1993 թ. հռչակել է Թալիշ-Մուղանական ինքնավար հանրապետությունը, որը, ինչպես արդեն նշվել է, երկու ամսվա կյանք է ունեցել: 2004 թ. նա եւս արտագաղթել է Ադրբեջանից եւ այժմ բնակվում է Նիդերլանդներում: Ինչպես եւ Աբոսզադան, հանդես է գալիս անկախ Թալիշստան ստեղծելու դիրքերից:

Այդուհանդերձ, Աբոսզադայի հիմնած Թալիշստանի ազգային հեռուստատեսությունը, որը պարբերաբար հաղորդումներ է հրապարակում YouTube-ի միջոցով, կտրուկ քննադատության է ենթարկում Հումաթովին՝ նշելով, որ նա միայն վերջին մի քանի տարիներին է վերսկսել թալիշ ժողովրդի իրավունքների հարցով զբաղվել: Թալիշստանի ազգային հեռուստատեսությունը ուղղակիորեն մեղադրում է Հումաթովին «Ադրբեջանի «տարածքային ամբողջականության» վերականգնման աջակից» լինելու եւ «Արցախի ու Հայաստանի հետ առաջիկա պատերազմում թալիշներին ներգրավելու» փորձերի մեջ: Ըստ այդ լուրերի՝ Հումաթովը սեփական քաղաքական նպատակներն է հետապնդում՝ «Ղարաբաղը ազատագրելուց հետո թալիշական ինքնավարությունը ղեկավարելու»:

Աբոսզոդայի կալանավորումը եւ հնարավոր արտահանձնումը անկանխատեսելի հետեւանքների կարող են բերել հենց Ադրբեջանի ներսում: Աբոսզոդան ազդեցիկ գործիչ է, եւ նրա՝ ադրբեջանական բանտում հայտնվելը կարող է էլ ավելի լայն տարածել նրա գաղափարները: Ամեն դեպքում, պետք չէ մոռանալ քուրդ գործիչ Աբդուլահ Օջալանի օրինակը, որի՝ թուրքական բանտում հայտնվելուց հետո քրդերի պայքարը նոր թափ ստացավ:

Տպել
4701 դիտում

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում