Երևան
24 °C
searchclose
today
menuclose
Երևան
24 °C
Սփյուռքահայության շրջանում առկա է ինքնության բազմակի դրսևորում, կարծում են գիտնականները: Այն հատկապես ընդգծված է թուրքահայության շրջանում: Ինչպես նախկինում, այնպես էլ մեր օրերին տեղի հայ գործիչները, չնայած Ցեղասպանության փաստի և այլ խնդիրների, փորձում են նպաստել երկրի զարգացմանը, գրում է Ամերիկայի ձայնը:
«Երկու մոտ ժողովուրդ, երկու հեռու հարևան» գրքում “Ակոս” թերթի խմբագիր թուրքահայ լրագրող Հրանտ Դինքը գրել է. «Ես երկու ինքնության և երկու գիտակցության կրող եմ: Առաջինը թուրքաբնակ եմ, Թուրքիայի հանրապետության քաղաքացի, երկրորդը՝ հայ եմ»:
Սեպտեմբերի 15-ին Հրանտ Դինքը կդառնար 64 տարեկան: Իր ողջ կյանքի ընթացքում նա պայքարել էր թուրք և հայ ժողովուրդների միջև հաշտեցման ու Թուրքիայում ժողովրդավարության հաստատման համար՝ ընդգծելով իր երկու ինքնության գոյությունը:
Ըստ սփյուռքագետ Վահե Սահակյանի, ազգային ինքնությունը բարդ երևույթ է,: Այն բնորոշ է ազգային փոքրամասնություններին, իսկ թուրքահայության դեպքում, շատ ավելի ընդգծված՝ հաշվի առնելով ցեղասպանության հիմնախնդիրը:
«Սփյուռքները, հատկապես այդ դասի մեջ են, երբ մարդիկ ունեն մի քանի ինքնություններ, որ կարող են հանդիսանալ տվյալ երկրի քաղաքացիներ և այդ երկրի լիարժեք անդամներ, բայց միևնույն ժամանակ որոշ այլ ինքնությունների կրողներ»:
Չնայած հայ-թուրքական բարդ հարաբերություններին ու ողբերգական անցյալի՝ թուրքահայերը շարունակում են իրենց ներդրումն ունենալ Թուրքիայում փոփոխությունների իրականացմանը:
«Կարծում եմ Հրանտ Դինքն ու իր նման անձինք պայքարել են հանուն Թուրքիայում փոփոխությունների ու հանուն նրա, որ այն լինի այնպիսի պետություն, որտեղ ազգային փոքրամասնությունները և մեծամասնությունը զգան իրենց լիարժեք քաղաքացիներ»,- ասում է Սահակյանը:
Պատմաբան Ռոնալդ Սյունին էլ իր հերթին ևս ընդգծում է բազմակի ինքնության գոյության փաստը: Ըստ գիտնականի, ինքնությունը կարող է եզակի չլինել:
«Օրինակ, ես ինքս ծնվել եմ ԱՄՆ-ում, բայց նաև հանդիսանում եմ հայ: Ես ամերիկահայ եմ: Ինքնության կարևորությունը կապված է տվյալ իրավիճակից»։
Անդրադառնալով Օսմանյան կայսրության կազմում բնակվող հայերին, պատմաբանն ընդգծում է, որ չնայած մի շարք դժվարությունների, մասնավորապես կրոնական պատկանելիության, հայերը դարեր ի վեր եղել են կայսրության անբաժան մաս: Նրանցից ոմանք հասել են նաև բարձր դիրքի:
«Եթե նայում ես Օսմանյան կայսրության հայերի պատմությանը, ապա զարմացնում է, թե որքան խորն էին նրանք ինտեգրված այդ հասարակության մեջ և որքան մոտ է եղել նրանց ինքնությունն այդ հասարակությանը»,- ասում է Սյունին:
Օսմանյան և հայկական ինքնության համատեղման վառ օրինակներից է 19-րդ դարում Օսմանյան կայսրության հայազգի գործիչ Քրիստափոր Օսկանյանը, ում սուլթանը նշանակել էր Նյու Յորքում Օսմանյան կայսրության հյուպատոս: Օսկանյանի կենսագիր, պատմաբան Նորա Լեսերսոհնն ընդգծում է, որ վերջինս իրեն համարում էր ոչ միայն հայկական համայնքի մասնիկ, այլև Օսմանյան կայսրության հավատարիմ հպատակ և իր գործունեությունը նվիրել էր կայսրության բարեփոխմանը:
«Իրականությունն այն է, որ մարդիկ մեծ ոգևորությամբ էին փորձում նպաստել այն երկրի կայացմանը, որը համարում էին իրենց հայրենիքը: Օսկանյանը հավատացած էր, որ հնարավոր է միաժամանակ հասնել ինչպես օսմանահայության, այնպես էլ ընդհանուր օսմանյան հասարակության հետագա զարգացմանը:
Ինչպես Օսկանյանը, այնպես էլ Հրանտ Դինքը իրենց երկրի օրինակելի քաղաքացիներ էին, որոնք խորապես համոզված էին, որ Թուրքիան մեծապես կշահի միայն բարեփոխման, ժողովրդավարացման և բազմազգ համերաշխության շնորհիվ։
ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը լուսանկար է հրապարակել տիկնոջ՝ Աննա Հակոբյանի հետ
Սենատի Ֆրանսիա-Հայաստան բարեկամական խումբն այցելել է Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիր (լուսանկարներ)
Ադրբեջանում հանդիպել են Ալիևն ու Ղրղզստանի նախագահ Սադիր Ժապարովը․ համագործակցության վերաբերյալ փաստաթղթեր են ստորագրվել
Պաշտոնական Անկարան, խեղաթյուրելով պատմական փաստերը, ժխտել է Հայոց ցեղասպանության իրողությունը և հայտարարություն տարածել
Արարատ Միրզոյանը ՀՀ բարձրագույն ղեկավարության հետ այցելել է Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր (լուսանկարներ)
Իմ մայրն այստեղ հաճախ էր գալիս՝ թոռան ձեռքը բռնած, իբրև իր ծնողների գերեզման, ո՛չ ծնող տեսավ, ո՛չ գերեզման․ Մանսուրյան
Բախվել են «Մերսեդես»-ը, «ՎԱԶ 2106»-ն ու տրակտորը․ պապը, տատը, նրանց դուստրն ու անչափահաս թոռները հիվանդանոցում են
Թուրքիան դեռ չի ճանաչել ցեղասպանությունը, և դա խայտառակություն է, բայց մենք հիշում ենք և չենք ների․ Ջամբասկի
«Լադանիվա» խմբի անդամներն այցելել են Ծիծեռնակաբերդ, հարգանքի տուրք մատուցել զոհերի հիշատակին (լուսանկարներ)
Եվրոն էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 24-ին
5-րդ շարասյունը կասի «Бьет, значит любит», իմացի հերդ ա, դիմացի, Ցոլակ ջան. Խաչատրյանը՝ Մատվիենկոյի հայտարարության մասին
Ալիևի ներկայացուցիչը հայտարարել է, թե ՀՀ-ի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագրի կնքման իրական հնարավորություն կա
Պետք է աշխատենք հայ ժողովրդի եվրոպական բարեկեցիկ ապագայի համար. Ֆաբիո Մասիմո Կաստալդո
«Հողատու» են գոռում մի կնոջ ու մի աղջնակի ուղղությամբ, ովքեր որդի ու եղբայր են ուղարկել պատերազմ, որ հող պահեն. Սաֆարյան
Աբխազիան հարգում է Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակը․ երկրի նախագահ Ասլան Բժանիա
Հայոց ցեղասպանության զոհերը երբեք չպետք է մոռացվեն․ Հունաստանի նախագահ
«Զինվորի տուն» վերականգնողական կենտրոնի տղաները այցելել են Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր (լուսանկարներ)
Օդի ջերմաստիճանը կբարձրանա
Հայաստանում Լիտվայի դեսպանը հարգանքի տուրք է մատուցել Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին
Հիշում ենք Հայոց ցեղասպանության ժամանակ կորսված կյանքերն ու վերահաստատում երբեք չմոռանալու մեր խոստումը․ Բայդեն
Մի քանի լայքի համար 7-8 տարեկան երեխայի մոտ ոհմակի նման հարձակվողներ, մի՞թե դուք եք սգացողը, բարոյականը. Հակոբյան
Վարչապետի տիկնոջն ու մանկահասակ դստերը թիրախավորողները զերծ են ամեն տեսակ սրբություններից. Չախոյան
Նոյեմբերյանում տեղի ունեցած բախումների և ԵԿՄ մեքենայով միջադեպի դեպքով քրեական վարույթ է նախաձեռնվել. կա 5 ձերբակալված
Մատվիենկոն հանձնարարել է հարցում ուղարկել Հայաստանի խորհրդարան՝ կապված Ալեն Սիմոնյանի հայտարարությունների հետ
Աննա Հակոբյանի Ծիծեռնակաբերդ այցի ժամանակ «Ազգային ժողովրդական բևեռի» անդամները սանձարձակ վարք են դրսևորել
Պատմության այս մռայլ էջը հիշեցնում է բռնության դեմ պայքարի անհրաժեշտության մասին․ Հաջա Լահբիբ
Քանի մարդ է ձերբակալվել Բագրատաշենի մոտ ցուցարարների ու ոստիկանների միջև բախման ընթացքում
Հայտնաբերվել է տղամարդու մարմին, կողքին՝ «Մակարով» ատրճանակ. մահացածի որդուն ամիսներ առաջ սպանել են
Շոյգուի տեղեկալը կալանավորվել և ուղարկվել է քննչական մեկուսարան. ինչով է նա հայտնի և ինչում է մեղադրվում
Անդադար աշխատել եմ՝ հասնելու նրան, որ պարոն Ալիևի հանդեպ գործողություններ և պատժամիջոցներ կիրառվեն. ֆրանսիացի պատգամավոր
Սգում ենք հայ ժողովրդի հետ միասին. ՀՀ-ում ՌԴ դեսպանություն
Հայոց ցեղասպանությունը պարզապես անցյալի ողբերգություն չէ, այն շարունակական իրականություն է. ԵԽ գերմանացի պատգամավոր
Մեր ազգը ենթարկվեց զանգվածային կոտորածների, ցավոք, սա չի դադարում լինել առօրյա մարտահրավերներից մեկը. Ալեն Սիմոնյան
ԱՄՆ դեսպանը հարգանքի տուրք է մատուցել Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին
Միմյանց բախվելուց հետո ավտոմեքենաները հրդեհվել են՝ վերածվելով մոխրակույտի. խոշոր վթար Գյումրիում (լուսանկարներ)
Բելգիայի ԱԳ նախարարը Բրյուսելում մասնակցել է Ցեղասպանության զոհերի հիշատակին նվիրված մոմավառությանը
Քաղաքացիների իրավունքների ուղղությամբ ակտիվ աշխատանքներ են իրականցվում․ ՄԻՊ-ը՝ Տավուշի դեպքերի մասին
Անցյալի ճանաչումն ու անպատժելիության դեմ պայքարը վճռորոշ են նոր ցեղասպանությունները կանխարգելելու համար. ՀՀ նախագահ
Ոճրագործությունների չդատապարտումը հանգեցնում է ավելի բացասական երևույթների, ինչպես ԼՂ բնակիչների տեղահանումն էր․ ՀՀ ՄԻՊ
Եգիպտոսը ողջունել է Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման վերաբերյալ համաձայնությունը
