Իրական ընդդիմության բացակայության պատճառները. հիմնական ընդդիմադիրի տիտղոսի համար մեծ ճակատամարտը սկսվել է

Հայաստանի քաղաքական դաշտում եւ մերձքաղաքական շրջանակներում բուռն բանավեճեր են ծավալվում այն թեմաների շուրջ, թե ինչ վատ է, որ խորհրդարանում «իրական ընդդիմություն» չկա, եւ քաղաքական որ ուժերը կարող են լրացնել այդ բացը: Ավելին՝ խորհրդարանում «հիմնական ընդդիմադիրի» տիտղոսի համար մեծ ճակատամարտը, կարծես թե, սկսվել է, եւ ԲՀԿ-ն ու «Լուսավոր Հայաստանը» չեն խորշում անգամ գոտկատեղից ներքեւ հասցվող հարվածներից: Խորհրդարանից դուրս էլ ՀՀԿ-ն է «լիզում վերքերը» ու փորձում նորմալ ընդդիմություն դառնալ: Հաշվարկը հասկանալի է՝ բազմաթիվ ներքին եւ արտաքին պրոբլեմներ ունեցող երկրում չի կարող իշխանությունների նկատմամբ բացասաբար տրամադրված լուրջ էլեկտորատ չլինել, եւ քաղաքական ուժերը ձգտում են «տեր կանգնել» այդ ձայներին:

Բայց ոչ մի երկրում ընդդիմությունը հենց այնպես չի ձեւավորվում, եւ իշխանությունների նկատմամբ դժգոհությունն էլ լինում է ոչ թե վերացական, այլ կոնկրետ խնդիրների շուրջ: Հասարակության մեջ իշխանությունների նկատմամբ դժգոհություններ կարող են լինել կապված, օրինակ, սոցիալ-տնտեսական խնդիրների հետ, արցախյան խնդրի կարգավորման հետ, պետության արտաքին-քաղաքական կողմնորոշումների հետ, կադրային քաղաքականության հետ եւ այլն: Եվ ընդդիմությունն էլ համապատասխանաբար պիտի կարողանա ապացուցել (կամ առնվազն համոզել հասարակությանը), որ ավելի արդյունավետ կլուծի այդ խնդիրները:

Հիմա քննարկենք կետ առ կետ: Ենթադրենք՝ հասարակության որոշակի շերտերում դժգոհություն կա, որ հեղափոխությունից հետո աշխատավարձերն ու թոշակները սպասված տեմպերով չեն աճում, կամ տնտեսությունը թռիչքաձեւ չի զարգանում, որովհետեւ ներդրումների ակնկալվող ծավալներն ուշանում են: Եվ ի՞նչ, հասարակության մեջ շա՞տ են մարդիկ, ովքեր կարծում են, որ եթե «Իմ քայլը» դաշինքի փոխարեն խորհրդարանում մեծամասնություն ունենար ԲՀԿ-ն կամ «Լուսավոր Հայաստանը», թոշակներն ու աշխատավարձերը կտրուկ կբարձրանային, օտարերկրյա միլիարդներն էլ երեք աշխատանքային օրվա ընթացքում կլցվեին Հայաստան (ՀՀԿ-ի մասին ընդհանրապես չենք խոսում՝ այդ կուսակցության տասնամյա գործունեության արդյունքում աղքատության մակարդակն աճել է, 320 հազար մարդ էլ արտագաղթել է երկրից): ԲՀԿ առաջնորդն, իհարկե, կարող է մեկ-երկու բնակավայրերի կամ մեկ-երկու խոցելի խավերի սոցիալական կարիքները հոգալ, բայց որեւէ մեկը լրջորեն չի ակնկալում, չէ՞, որ նա կարող է իր անձնական միջոցների հաշվին լուծել ողջ ժողովրդի սոցիալական խնդիրները:

Կամ ենթադրենք՝ կադրային քաղաքականության նկատմամբ դժգոհություններ կան (իբր՝ անփորձ երիտասարդները չափազանց շատ են): Բայց որեւէ մեկը լրջորեն չի հավատում, չէ՞, որ քաղաքական մյուս ուժերի «կադրային բազան» ավելի լավն է: Առավել եւս ՀՀԿ-ինը, որովհետեւ նրանց «կադրերը» բոլորիս աչքի առաջ են եղել:

Կամ՝ արցախյան կարգավորման մասին: Գործող իշխանությունների դիրքորոշումը շատ հստակ է. պետք է ձգտել խաղաղ կարգավորման՝ միաժամանակ հնարավոր բոլոր միջոցներով հզորացնելով բանակը, որպեսզի հակառակորդը չտրվի խնդիրը ռազմական ճանապարհով լուծելու գայթակղությանը: Որեւէ քաղաքական ուժ այս հարցում այլ մոտեցո՞ւմ է որդեգրելու: Նույնն էլ արտաքին քաղաքական կողմնորոշման եւ անվտանգային խնդիրների դեպքում է: Նոր իշխանությունները ձգտում են փոխել ոչ թե անվտանգային համակարգը, այլ այդ համակարգում Հայաստանի դերն ու Հայաստանի նկատմամբ վերաբերմունքը: Կա՞ որեւէ քաղաքական ուժ, որի կարծիքով անվտանգության այլընտրանքային համակարգը (ասենք՝ ՆԱՏՕ-ն) մեզ համար ավելի հուսալի կլինի, կամ պետք է խուսափել ՀԱՊԿ-ում Հայաստանի շահերը բարձրաձայնելուց, որպեսզի հանկարծ մեզ չպատժեն: Սերժ Սարգսյանը հենց այդպես էլ կարծում էր, բայց դա չօգնեց՝ արդյունքում ստացանք ապրիլյան պատերազմ: Այնպես որ՝ այս դեպքում «լռությունը ոսկի է» կանոնը չի գործում:

Այս ամենն ասում ենք՝ ընդամենը արձանագրելու համար, որ որեւէ երկրում լուրջ, ծանրակշիռ ընդդիմություն ձեւավորվում է միայն այն դեպքում, եթե ակնհայտորեն կան խնդիրներ, որոնք լուծելի են, բայց իշխանությունները լավ չեն լուծում, եւ կան քաղաքական ուժեր, որոնք ակնհայտորեն ի վիճակի են ավելի լավ լուծել այդ խնդիրները: Եթե այս երկու պայմաններից թեկուզ մեկը բացակայում է՝ կամ ընդհանրապես ընդդիմություն չի լինում, կամ լինում է «տիտղոսային ընդդիմություն» (որովհետեւ Սահմանադրությունն է այդպես պահանջում):

Հայաստանում այս պահին երկու պայմաններն էլ բացակայում են, ու հենց դա է պատճառը, որ բոլորն աջուձախ «իրական ընդդիմություն» են փնտրում ու չեն գտնում: Բայց այս վիճակն, իհարկե, ժամանակավոր է. այդ ընդդիմությունը վաղ թե ուշ ձեւավորվելու է: Մնում է հուսալ, որ դրանից հետո հասարակությունն ընտրություն կկատարի ոչ թե վատի ու վատթարի միջեւ (ինչպես եղել է սովորաբար), այլ լավի ու լավագույնի միջեւ:

Տպել
3605 դիտում

Սուրեն Շահվերդյանը դիմել է ոստիկանություն՝ հայտնելով, որ իրեն սպառնում են

Տեսա՞ք` ձուկը ոնց էին վաճառում, սաղ ազգն էսօր զինվոր ունի, բոլորս դուրս գանք փողոցում առևտուր անե՞նք. Գյուրզադյան

Ամբողջությամբ ապատեղեկատվություն է. Պետդեպը՝ Բրյուսելում ՀՀ-ի հետ ռազմական փաստաթուղթ ստորագրելու պնդումների մասին

«Սասուն Միքաելյանին զանգե՞մ, իմ մոտիկ ընկերն է», «Ում ուզում ես՝ զանգի». առևտրական ու պաշտոնյա

Ադրբեջանը հիմնահատակ քանդել է Շուշիի Կանաչ ժամ եկեղեցին՝ խախտելով ՄԱԿ-ի Արդարադատության դատարանի որոշումը

Նոր նշանակում ՀՀ քննչական կոմիտեում

Արուսյակ Մանավազյանը և Տաթևիկ Գասպարյանը մասնակցել են ԱՄՀ և ՀԲ խմբի խորհրդարանական համաշխարհային ֆորումին (լուսանկարներ)

Մարտին բնապահպանական խախտումների համար կասեցվել է 13 տնտեսվարող սուբյեկտի գործունեություն

Երևանի քաղաքապետարանը աշխատանք է առաջարկում փողոցային առևտրով զբաղվողներին. մայթերից հավաքվում է վաճառվող ապրանքը

Ողբերգական դեպք Երևանում. հայտնաբերվել է տղամարդու մարմին

Փոխվարչապետ Մհեր Գրիգորյանն ազատել է իր օգնականին և նշանակել խորհրդական

Սլավոնական համալսարանում ահաբեկչական սպառնալիքի մասին ահազանգ է ստացվել

Վճարված հարկի յուրաքանչյուր դրամը բումերանգի էֆեկտով վերադառնում է հարկ վճարողներին. ՊԵԿ նախագահի ուղերձը

Հայաստանում մի շարք ծառայություններ ամբողջ բնակչության համար պետպատվերով են. ԱՆ-ն հայտնել է՝ որոնք են դրանք

1 օրում ՀՀ ճանապարհներին տեղի է ունեցել 7 պատահար. 1 մարդ զոհվել է, 10-ը՝ վնասվածք ստացել

Ստավրոպոլի մարզում ռուսական ռազմական ինքնաթիռ է կործանվել, անձնակազմի մեկ անդամը կորել է (տեսանյութ)

Անհրաժեշտ է երաշխավորել կանանց և տղամարդկանց իրավահավասարությունը. ՄԻՊ

7-10 ժամ գազ չի լինի Երևանի, Վանաձորի, Գյումրիի և Օձունի որոշ հասցեներում

Հայաստանին է վերադարձվել Աղավնաձոր բնակավայրին հարող՝ ընդհանուր 1 հա մակերեսով հողամասը. դատախազություն

Մանկապարտեզներում երկարօրյա խմբեր կգործեն նույնիսկ մեկ երեխայի համար (տեսանյութ)

Ղազախստանում բեռնատար գնացքը դուրս է եկել ռելսերից

Մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն Երևանի և 7 մարզի բազմաթիվ հասցեներ

Վրաերթ Երևանում. հետիոտնը տեղում մահացել է

«Լիվերպուլը» հաղթել է «Ատալանտային», սակայն՝ դուրս մնացել Եվրոպայի լիգայից

Լոռու մարզում պահեստ է հրդեհվել

Իսրայելը հրթիռային հարվածներ է հասցրել Իրանին. ինչ է հայտնի

«Օպել»-ը բախվել է մայթեզրին ու գլխիվայր շրջվել. ուղևորները տեղափոխվել են հիվանդանոց

Ովքեր ուզում են շարունակաբար ունենալ հաջողակ պետություն, պետք է ապահովեն այդ պետության մրցունակությունը․ Նիկոլ Փաշինյան

Քենիայում ռազմական ուղղաթիռ է կործանվել․ զոհերի թվում է երկրի պաշտպանության ուժերի հրամանատարը

3-ի փոխարեն 8 մասնաշենք․ Փոքր Վեդիի միջնակարգ դպրոցը շահագործման կհանձնվի մինչև տարեվերջ (տեսանյութ)

Մենք հիմա նստած ենք ռումբի վրա, դա պայթեցնելու վահանակը ռուսների մոտ է, Հայաստանը քայլ պիտի անի. Մեհրաբյան

Արտակարգ դեպք Երևանում․ «Էվոկաբանկ»-ի հաճախորդը իր տղայի և ընկերոջ հետ ծեծել են մասնաճյուղի կառավարչին ու աշխատակցին

ԳՐԵԿՈ-ն բարձր է գնահատել ՆԳՆ ոստիկանության բարեփոխումները․ զեկույց

Հրդեհ է բռնկվել Արթիկի անտառտնտեսության տարածքում․ ծառեր են ջերմահարվել

Թուրքիայում տեղի ունեցած երկրաշարժի հետևանքով ավերածություններ կան

Տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության նախաձեռնող խմբի նիստ․ այն վարել է Նիկոլ Փաշինյանը

«Նուբարաշեն» ՔԿՀ-ի անցագրային կետում փաթեթ գցած քաղաքացին ձերբակալվել է

Բախվել են «Մերսեդես»-ն ու «Կամազ»-ը. մարդատարի 20-ամյա վարորդն ու նրա հասակակից 2 ուղևորները հիվանդանոցում են

ՀՀ ֆինանսների նախարարության պատվիրակությունը Վաշինգտոնում է․ ինչ հանդիպումներ են տեղի ունեցել

Կայծակի հարվածից Աբու Դաբիից Երևան թռչող ինքնաթիռի դիմապակին վնասվել է (տեսանյութ)