Ուր է նայում ՀԱՊԿ-ն. Խաչատուրովի գանգատը

ՄԱԿ-ի գլխավոր ասամբլեայի 70-րդ նստաշրջանին մասնակցելու համար Նյու Յորք մեկնած Սերժ Սարգսյանը նախօրեին առանձնազրույց է ունեցել ԱՄՆ նախագահ Բարաք Օբամայի հետ, հանդիպել ՄԱԿ-ի գլխավոր քարտուղար Բան Կի Մունի հետ եւ ինչպես երեկ մեզ հետ զրույցում ասում էին ՀՀԿ-ականները, դեռ մի քանի հանդիպում պետք է ունենա:

Ու մինչ Սարգսյանը ՄԱԿ-ի բարձր ամբիոնից եւ մասնավոր հանդիպումներում բարձրացնում է Ադրբեջանի ագրեսիվ գործողությունները կանխելու հարցը, Ադրբեջանում երեկ այդ երկրի պաշտպանության նախարար Զաքիր Հասանովի ղեկավարությամբ փորձարկվել է ռուսական Բուկ-ՄՎ զենիթահրթիռային համակարգը: Ըստ ադրբեջանական haqqin.az-ի, փորձարկմանը հետեւել է Ադրբեջանի փոխվարչապետ Յահուբ Էյուբովը, իսկ Հասանովը բարձր է գնահատել փորձարկման արդյունքները: Այդ ընթացքում ՀՀ պաշտպանության նախարարության «Բաղրամյան» զորավարժարանում մեկնարկած ՀԱՊԿ խաղաղապահ ուժերի «Անխախտելի եղբայրություն-2015» զորավարժություններին հետեւող ՀՀ ԶՈՒ գլխավոր շտաբի պետ Յուրի Խաչատուրովը լրագրողների մոտ բողոքում էր ադրբեջանական հրետակոծումների հանդեպ ՀԱՊԿ-ի անհաղորդ կեցվածքից ու ասում, որ ՀԱՊԿ անդամ Հայաստանն անգամ բարոյական աջակցություն չի ստանում դաշնակիցներից:  «Մենք անվտանգության նույն կառույցի, նույն համակարգի մեջ ենք, ուստի պետք է, որ գոնե արձագանք հնչի: Առայժմ օգնություն չենք խնդրում, սակայն ցանկալի կլիներ ունենալ զուտ մարդկային աջակցություն»,- դժգոհում էր Խաչատուրովը, որի տվյալներով, անցած 15 օրերին ադրբեջանական կողմը մի քանի հազար արկ ու ական է ուղղել մեր դեմ: Իսկ պաշտպանության նախարար Սեյրան Օհանյանը երեկ ՀՀ-ում ՌԴ դեսպան Իվան Վոլինկինի եւ ՌԴ դեսպանության նորանշանակ ռազմական եւ ռազմաօդային կցորդ, գեներալ-մայոր Բուլավինցեւի հետ հանդիպման ժամանակ խոսել է պատժիչ գործողությունների մասին, որոնք Ադրբեջանին կստիպեն վերադառնալ խաղաղ բանակցությունների:

Ի դեպ, Նյու Յորքում գտնվող Ֆրանսիայի նախագահ Ֆրանսուա Օլանդը լրագրողների հետ զրույցում ղարաբաղյան կոնֆլիկտի մասին ասել է. «Մենք ջանքեր ենք գործադրում մեր միջնորդությունը շարունակելու  համար: Փարիզը պատասխանատվություն է զգում, քանի որ Ֆրանսիան ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահներից է, որի նպատակը ԼՂ հակամարտությանը լուծում գտնելն է»:

Երեկ փորձեցինք ԱԺ ՀՀԿ խմբակցության ղեկավար Վահրամ Բաղդասարյանից ճշտել՝ արդյոք տեղեկություններ ունե՞ն Սերժ Սարգսյանի նյույորքյան հանդիպումների արդյունքներից, եւ ի՞նչ զարգացումների է ՀՀԿ-ն սպասում:  

- Պարոն Բաղդասարյան, Սերժ Սարգսյանը Նյու Յորքում ինչ-որ պայմանավորվածություններ կարողացե՞լ է ձեռք բերել:

- Ես միայն գիտեմ, որ մինչեւ հոկտեմբերի 2-ը տարբեր հանդիպումներ պետք է լինեն: Եթե անհրաժեշտություն լինի, հաղորդագրություններ կլինեն:

- Դուշամբեում Սարգսյանն առաջարկեց ՀԱՊԿ խաղաղապահների պատրաստման կենտրոն ստեղծել, իսկ Նյու Յորքում միջազգային խաղաղապահների ներգրավվածության մասին էր խոսում: Ինչո՞վ կբացատրեք այս հակասությունը:

- Այդտեղ ի՞նչ հակասություն կա, իրավունք չունե՞նք ե՛ւ ՀԱՊԿ-ի, ե՛ւ ՄԱԿ-ի հետ խաղաղապահների միասնական որոշում կայացնել: ՀՀ նախագահը որեւէ անգամ չի ասել՝ կամ-կամ, մենք եւ-եւ-ի տարբերակը ընդունում ենք:

- Խոսքը հակամարտության գոտում նրանց տեղակայվելու մասին է:

- Պետք չէ ենթադրություններ անել տեղակայելու հետ կապված: Ցանկացած տեղ խաղաղապահ ջոկատների տեղակայման նպատակն այն է, որ ամբողջ տարածաշրջանում ամրապնդվի խաղաղությունը: Դա վա՞տ միտք է, ի՞նչ վատ բան է ներգրավվածությունը: Հո չենք կանչում, որ պատերազմի մասնակցեն, մենք ասում ենք՝ խաղաղություն ապահովեն:

- Ճի՞շտ է, որ հիմնական «կռիվը» ըստ էության նաեւ այն է, թե որ երկրի խաղաղապահ ուժերը կտեղակայվեն հակամարտության գոտում:

- Ես այդտեղ կռիվ չեմ տեսնում: Առայժմ նման ենթադրություններից պետք է զերծ մնանք: Ես ձեզ հանգիստ կարող եմ ասել, որ Հայաստանում չեն կարող լինել այնպիսի խաղաղապահներ, ովքեր չեն ընդունում մեր քաղաքականությունը: Այստեղ կլինեն այն խաղաղապահները, որոնք իրավիճակը հասկանում են:

- Դուք ո՞ւմ եք կողմ, որ լինեն:

- Արդեն տարբերակումներ եք դնում. կընդունենք նրանց, ովքեր իրավիճակը ճիշտ են գնահատում:

- Մինսկի խմբի ամերիկացի համանախագահն այսօր հայտարարել է, որ համանախագահների եւ հարեւան երկրների խաղաղապահները չեն կարող տեղակայվել:

- Նրանք իրավունք ունեն կարծիք հայտնել, դա քննարկման առարկա է, բայց որոշում չէ:

- Դուք է՞լ եք համարում, որ իրավիճակը շատ վտանգավոր է, ու հնարավոր է լայնածավալ ռազմական գործողություններ սկսվեն:

- Ես, անկեղծ ասած, լայնածավալ ռազմական գործողությունները բացառում եմ, իրավիճակը պայթյունավտանգ չէ, բայց իրոք բավական լարված է: Ադրբեջանը ծայրահեղ դեպքում կգնա վա բանկ, երբ Ալիեւը հասկանա, որ արդեն կորցնում է իշխանությունը: Իրենց ներքաղաքական իրավիճակը բավական լարված է, եւ նա ցանկանում է հանրության ուշադրությունը շեղել երկրում պատերազմական իրավիճակ ստեղծելով եւ նա գնում է  դրան: Բայց եթե նա պետք է իր զինվորներին զոհելու շնորհիվ պահի իշխանությունը, հետագայում պետք է պատասխան տա իր ժողովրդին:

- Քաղաքական կուլիսներում, այդ թվում ՀՀԿ-ում խոսվում է, որ վաղ թե ուշ մենք ստիպված ենք լինելու մի քանի շրջան հանձնել Ադրբեջանին:

- Կուլիսներում, բնականաբար, լինում են նման խոսակցություններ: Մենք որեւէ անգամ չենք հրաժարվել խաղաղ ճանապարհով բանակցային տարբերակից, թեկուզ կարող են ինչ-որ չափով փոխզիջումներ լինել: Բայց Ադրբեջանն ասում է, որ ամբողջը իրենց հողերն են: Մենք ասում ենք, որ բանակցային սեղանի շուրջ կարող ենք ինչ-որ եզրեր գտնել, իրենց նման իմպերատիվ որեւէ բան չենք հայտարարում: Ես չեմ բացառում, որ հնարավոր է ինչ-որ տարբերակներ լինեն:

- Իսկ դուք լուծումը մո՞տ եք համարում:

- Հետեւելով իրենց վարած դիվերսիոն քաղաքականությանը, ես առայժմ մոտակա լուծում չեմ տեսնում, եթե չլինեն ստիպողական քայլեր, ավելի վստահ մոտեցումներ եւ հսկողական քայլեր: