Երեխաները սպառնացե՞լ են ինքնասպան լինել. ասում են, որ նրանք ցանկացել են տուն գնալ

Շաբաթ օրը՝ փետրվարի 27-ին, էլեկտրոնային լրատվամիջոցները սահմռկեցուցիչ տեղեկություն հաղորդեցին, թե գիշերօթիկ հաստատությունում գտնվող երեխաները հայտնել են ինքնասպանություն գործելու մտադրության մասին: Երեկ նույն հաստատությունում հավաստիացնում էին, որ իրականությունը բոլորովին այլ է:

Համաձայն տարածված տեղեկությունների՝ ժամը 19:00-ին քաղաքացին ահազանգել է արտակարգ իրավիճակների նախարարության փրկարար ծառայության օպերատիվ կառավարման կենտրոն եւ հայտնել, որ Երեւանի Նուբարաշեն վարչական շրջանի գիշերօթիկ հաստատությունում գտնվող թոռներն իրեն հայտնել են, թե ցանկանում են ինքնասպան լինել` կախվելու միջոցով: Երեխաների խնամքի եւ պաշտպանության N2 գիշերօթիկ հաստատություն է ժամանել ճգնաժամային կառավարման ազգային կենտրոնի օպերատիվ խումբը` հոգեբան-մասնագետների հետ միասին, վերջիններս հաստատության սաներ 10-ամյա Դ. Ա.-ի, 14-ամյա Հ. Փ.- ի հետ որոշ ժամանակ հոգեբանական զրույց ունենալուց հետո կարողացել են համոզել, որպեսզի երեխաները չդիմեն ծայրահեղ այդ քայլին: Գիշերօթիկ հաստատություն են ժամանել նաեւ իրավապահներն ու «Շտապ օգնություն» ծառայության աշխատակիցները:

Երեկ մեր այցելության ժամանակ երեխաների խնամքի այս կենտրոնում իրարանցում էր՝ տնօրենը հրավիրվել էր ՀՀ աշխատանքի եւ սոցիալական հարցերի նախարարություն, որի ենթակայությամբ էլ գործում է հաստատությունը: Ժամանել էին մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակի արագ արձագանքման ու բռնությունների կանխարգելման վարչության, ինչպես նաեւ Երեւանի քաղաքապետարանի ընտանիքի, կանանց եւ երեխաների իրավունքների պաշտպանության բաժնի աշխատակիցները: Մերթ վերջիններս էին հաստատության մի մասնաշենքից մյուսն անցնում՝ սաների հետ զրուցելու, մերթ երեխաներն իրենք էին շարք կազմած գալիս վարչական մասնաշենք:

Իրենց առաքելության ավարտին, սակայն, պաշտոնյաները հրաժարվում էին խնդրի վերաբերյալ որեւէ մեկնաբանություն տալ: Քաղաքապետարանի ներկայացուցիչը միայն ասաց, որ երեխաների իրավունքներն այստեղ չեն ոտնահարվում: Իսկ Մարդու իրավունքների պաշտպանի գրասենյակից ավելի ուշ փոխանցեցին. «Պաշտպանի հանձնարարականով արագ արձագանքման ու բռնությունների կանխարգելման վարչության աշխատողները եղել են Նուբարաշենում՝ տեղում խնդրին ծանոթանալու նպատակով: Լրատվամիջոցների հրապարակումների հիման վրա գործը վարույթ է ընդունվել եւ ընթացքի մեջ է: Հարցը Պաշտպանի անմիջական ուշադրության տակ է»:

Երեւանի երեխաների խնամքի եւ պաշտպանության N2 գիշերօթիկ հաստատության ղեկավարությունը նույնպես փորձում էր զերծ մնալ կատարվածի վերաբերյալ մեկնաբանություններ տալուց՝ պատճառաբանելով, որ խնդիրը տեղափոխվել է իրավապահների գործունեության տիրույթ: Այդուհանդերձ, տնօրեն Մարինե Աղաջանյանը պատասխանեց մի քանի հարցի: «Ուզում եմ հայտնել, որ իրականությանը չեն համապատասխանում տվյալները եւ գործը նախաքննության ընթացքի մեջ է, իրավապահ մարմինները կասեն իրենց խոսքը»,- ընդգծեց նա: Մեր ճշտող հարցին, թե հրապարակվածի մեջ հատկապես ինչն է ապատեղեկատվություն եղել, տնօրենն արձագանքեց. «Ես շարունակություն չեմ ուզում տալ ոչ մի բանի: Ընդհանրապես գրված տվյալները չեն համապատասխանում իրականությանը»: 

Արտակարգ իրավիճակների նախարարության աշխատակիցներն, ըստ Մարինե Աղաջանյանի, տեղում փաստել են, որ ահազանգը չի համապատասխանում իրականությանը եւ հետ են դարձել: Տնօրենը հավաստիացրեց, որ երեխաների միջեւ լուրջ հակասություններ չկան. «Մանկական հիմնարկ է, խոսքային վիճաբանություն կարող է լինել, բայց սուր, խորացած որեւիցե կոնֆլիկտ չկա»:

Երեկ պարզեցինք, Դ. Ա.-ն, ինչպես նաեւ նույն հաստատությունում խնամվող նրա եղբայր Գ. Ա.-ն գիշերօթիկում չէին: Հենց նրանց տատիկն էր ահազանգել ինքնասպանության սպառնալիքների մասին: Մյուս տղան՝ Հ. Փ.-ն շարունակում էր հաստատությունում գտնվել: Մեր հարցումների ժամանակ աշխատակցիները վստահեցնում էին, որ իրականում Դ. Ա.-ն ինքնասպանության մասին տատին ոչինչ չի ասել, վկայակոչում էին, որ նա դա պնդել է ահազանգի օրը հաստատություն եկած տատի ու իրավապահների ներկայությամբ: Ակնարկում էին, որ տատը շաբաթ օրը երեխաներին տուն չի տարել, ինչը նրանց համար լուրջ սթրես է եւ հենց դա է պատճառ դարձել, որ տղաները զանգահարեն տատին: Մեր զրուցակիցները միեւնույն ժամանակ հավաստիացնում էին, որ թեկուզ տատի մեջ անհանգստություն առաջացնելու եւ իրենց հետեւից գալ պարտադրելու համար Դ. Ա.-ն չի խոսել կյանքին վերջ տալու որոշման մասին: Բայց թե այդ դեպքում ինչու է կինը որոշել ահազանգ հնչեցնել, այստեղ բացատրել չեն կարողանում:

Եղբայրների մայրն, ինչպես պարզեցինք, ապրում է Եղեգնաձորում, տատը՝ Արարատում: Գիշերօթիկ հաստատությունում խնամք ստացող այս տղաները սովորում են թիվ 95 միջնակարգ դպրոցում: Այստեղ մեզ ասացին, որ եղբայրներից մեկը ներառական կրթություն է ստանում: Ունի հոգեբանական զարգացման խնդիրներ, ինչպես նաեւ ուսումնական ունակությունների յուրահատուկ խանգարումներ: Ախտորոշումը դպրոց է փոխանցվել Գնահատման եւ թեստավորման կենտրոնից: Դպրոցի  հատուկ կարիքներով երեխաների հետ աշխատող մասնագետը նշեց, որ տղայի մոտ առկա է հորինելու սովորություն ու եթե կարոտում է ծնողին, կարող է որեւէ բան հնարել. որպեսզի նա գա, իրեն տուն տանի:

Ուշագրավ է, որ դպրոցում կային մասնագետներ, որոնք մեզ նաեւ մեղադրում էին անլուրջ գործով զբաղվելու մեջ՝ վստահ, որ ինքնասպանության ցանկությունների մասին տեղեկությունները բոլորովին ուշադրության  արժանի չեն: Հավելենք, որ ՀՀ ոստիկանության լրատվական ծառայությունից մեզ հայտնեցին, որ դեպքի առթիվ քրեական գործ հարուցված չէ, էրեբունու բաժնում նախապատրաստվում են նյութեր: