Ֆուտբոլ. Չեմպիոնների լիգա. Իսպանական ագրեսիա

Պատմության գիրկն անցավ եվրոպական ակումբային ֆուտբոլի եւս մեկ մրցաշրջան. ամենահեղինակավոր մրցաշարի՝ Չեմպիոնների լիգայի խաղարկության եզրափակիչում հաղթելով Մադրիդի «Ատլետիկոյին», Մադրիդի «Ռեալը» պատմության մեջ 11-րդ անգամ նվաճեց Լիգայի հաղթողի կոչումը: Եզրափակիչ հանդիպման մասին կարծես թե ասվել է արդեն գրեթե ամեն ինչ. ֆուտբոլիստները, մարզիչները, լրագրողները հայտնել են իրենց կարծիքը, ամբողջապես քննարկվել է մրցավարների աշխատանքը, «Արքայական» ակումբը անգամ Մադրիդի կենտրոնում կատարել է ավանդույթ դարձած իր ծեսը՝ մրցանակը ցուցադրել է Սեբելեսի հրապարակում եւ այլն: Բնականաբար, բուն եզրափակիչ հանդիպման մասին, այն էլ խաղից 4 օր անց, ինչ-որ նոր միտք հայտնելը գրեթե անհնար է: Բայց կոնկրետ Միլանում եւ «Սան Սիրո» ստադիոնում տիրող մթնոլորտի մասին կարելի է խոսել ու խոսել: Փորձեմ ներկայացնել այն իրականությունը, որին ականատես եղա եւ որի պատճառով ու հետեւանքով կոնկրետ եզրափակիչ խաղը ինձ համար դարձավ երկրորդական:

Հայկական սթրես 

Չեմպիոնների լիգայի խաղարկությունում ՈՒԵՖԱ-ի ծրագրերից մեկի՝ «Ֆուտբոլ հանուն բարեկամության» ֆորումի շրջանակներում ներկա գտնվեցի եզրափակիչ խաղին: Բայց մինչ այդ խաղն արդեն հսկայական դրական էմոցիաներ էր պարգեւել Ավանի ակադեմիայի թիմը: Եզրափակիչ խաղի նախօրեին տեղի ունեցած այդ ֆորումին մասնակցում էին աշխարհի 32 երկրների 13-14 տարեկան երեխաների թիմեր, այդ թվում՝ աշխարհահռչակ բրազիլական «Ֆլումիենսե», արգենտինական «Բոկա Խունիորս», անգլիական «Վեստ Հեմ», իտալական «Ինտեր», իսպանական «Ատլետիկո» (Մադրիդ) ակումբների այդ տարիքային թիմերը: 1-ին անգամ մրցաշարին մասնակցող Հայաստանը ներկայացնում էին Ավանի ակադեմիայի 13 տարեկանների թիմը՝ մարզիչ Արսեն Պետրոսյանի ղեկավարությամբ: Մասշտաբային, հրաշալի գաղափարով ու կազմակերպվածությամբ անցած ֆորումի գլխավոր իրադարձությունը ֆուտբոլային մրցաշարն էր: Խմբային փուլում Ակադեմիայի թիմը առաջին խաղում հաղթեց Բուլղարիային եւ... հայտնվեց ծանր վիճակում: Պարզվեց, որ պատանի ֆուտբոլիստները պետք է հանդես գան ոչ թե ֆուտբոլային խաղակոշիկներով  («բուտիներով»), այլ՝ արհեստական խոտածածկի վրա խաղալու մարզակոշիկներով («բոթասներ»): Մեր պատանի ֆուտբոլիստները Հոլանդիայի հետ հաջորդ խաղում խաղադաշտ մտան իրենց առօրյա «բոթասներով», որոնք այնքան էլ հարմար չէին արհեստական խոտածածկի վրա խաղալու համար: Ամբողջ հանդիպման ընթացքում սահող, անընդհատ ընկնող մեր տղաներին հաջողվեց ոչ ոքի՝ 1-1 խաղալ Հոլանդիայի ոչ այնքան ուժեղ թիմի հետ:

Խմբային հաջորդ խաղում, արդեն «բոթասով» խաղալու փորձ ունեցող Ակադեմիայի թիմը հաղթեց Ղրղըզստանի թիմին 2-0 եւ դուրս եկավ 1/8 եզրափակիչ, ուր նրան սպասում էր մրցաշարի ֆավորիտ բրազիլական «Ֆլումիենսեն»: Գնդակի հետ «դու» -ով խոսող բրազիլական, ինչպես նաեւ արգենտինական « Բոկա Խունիորս» թիմերի պատանի ֆուտբոլիստները համընդհանուր ուշադրության կենտրոնում էին ֆուտբոլային շլացուցիչ հնարքների, իրենց տարիքին ոչ համապատասխան ուժեղ ու դիպուկ հարվածների շնորհիվ: Բոլորի կարծիքով մեր թիմը այս փուլում արդեն դատապարտված էր եւ խմբային փուլի հաղթահարումը կարելի էր համարել նվաճում: Բայց տեղի ունեցավ մրցաշարի մեծագույն սենսացիան. առաջին անգամ մրցաշարին մասնակցող, բոլորին անհայտ Հայաստանի ֆուտբոլի Ակադեմիայի 13 տարեկան պատանիների թիմը 2-1 հաշվով հաղթեց բրազիլացիների եւ դուրս եկավ քառորդ եզրափակիչ: Այս արդյունքից զարմացել էին անգամ կազմակերպիչները, որոնք նախապես պլանավորել էին մեր թիմի վերադարձը Բրազիլիայի թիմի հետ խաղից հետո: Բայց հյուրանոց՝ հանգստի գնաց Բրազիլիան, իսկ մերոնք շարունակեցին պայքարը եւ կիսաեզրափակիչի ուղեգրի համար մրցեցին ռուսական «Զենիթի» հետ: Ունենալով գոլային պահերի մեծ առավելություն, մեր թիմը, սակայն, պարտվեց. «Զենիթի» ֆուտբոլիստները իրացրին իրենց 1 գոլային հնարավորությունը եւ դուրս եկան կիսաեզրափակիչ: Բայց բոլորի կարծիքով Ակադեմիայի թիմի ելույթները, Բրազիլիային մրցաշարից հանելը մրցաշարի գլխավոր անակնկալն էր:

Մադրիդյան սթրես

Մայիսի 28-ին՝ Չեմպիոնների լիգայի հանդիպման օրը, նորաձեւության համաշխարհային կենտրոններից մեկի կարգավիճակը ունեցող Միլանը ամբողջապես վերածվեց համաշխարհային ֆուտբոլի կենտրոնի: Աշխարհի բոլոր անկյուններից, ազգերից ու ռասսաներից մարդկանց կարելի էր հանդիպել Միլանի փողոցներում, որոնք բոլորը կրում էին ֆուտբոլային ինչ-որ ատրիբուտիկա: Խաղի մեկնարկից առաջ ֆուտբոլային կենտրոնը Միլանի կենտրոնական հրապարակն էր, ուր հավաքվել էին մրցող 2 թիմերի՝ մադրիդյան «Ռեալի» եւ «Ատլետիկոյի» ֆաները: Իսկ հրապարակի հարեւանությամբ գտնվող առեւտրի հսկայական կենտրոնում արդեն սկսվել էր ֆուտբոլային իսկական համերգ. «Ատլետիկոյի» մի քանի հարյուր ֆաներ ուղղակի գրավել էին առեւտրի կենտրոնի միջնամասը ու ինքնամոռաց երգում էին իրենց թիմի երգերը: «Ռեալի» ֆաները մի քանի փորձ արեցին խլել այդ տարածքը՝ իրենց վանկարկումները կատարելու համար, բայց «Ատլետիկոյի» ֆաները ուղղակի «ջախջախեցին» «Ռեալի» ֆաներին: Ընդ որում, ֆաների միջեւ պայքարը ոչ մի դեպքում չհասավ ձեռնամարտի. ուղղակի կանգնում էին դեմ դիմաց ու երգում, վանկարկում: Մեծ հաշվով «Ատլետիկոյի» ֆաները իրենց աջակցության մակարդակով «Ռեալի» ֆաներին հաղթեցին խաղից առաջ՝ Միլանի տարբեր փողոցներում, հետ նաեւ «Սան Սիրո» ստադիոնում:

Բայց սա արդեն առանձին նշելու պատմություն է: «Ատլետիկոյի» ֆաների 20-30 հազարանոց «բանակը» հանդիպման  առաջին 10-15 րոպեների ընթացքում բարձրաձայն այնպես էին երգում, վանկարկում, որ անգամ կողք կողքի նստած ընկերներով իրար չէինք լսում: Զարմանալի էր անգամ, թե ինչպես էին ֆուտբոլիստները լսում մրցավարի սուլիչի ձայնը, իրենց մարզիչների հրահանգները: Ընդ որում, դա կատարում էին չափազանց կազմակերպված, հստակ, մեկ մարդու պես: Խաղից հետ անցել է արդեն մի քանի օր, բայց մինչ հիմա էլ գլխիցս դուրս չի գալիս «Ատլեեեետի», «Ատլեեեետի» վանկարկումները, հիասքանչ երգերը: Հետաքրքիր է, որ ֆաների աջակցման ձեւը, չափը, անգամ վանկարկումների, երգերի «խաղացանկը» կառավարում էր... «Ատլետիկոյի» գլխավոր մարզիչ Դիեգո Սիմեոնեն՝ հատուկ նշաններով: Խաղի, ֆաների «աշխատանքի» գագաթնակետը Սերխիո Ռամոսի հետխաղյա 11 մետրանոցը իրացնելու պահն էր: Մինչ «Ռեալի» ավագը խաղադաշտի կենտրոնից ուղեւորվում էր 11 մետրանոցի նշակետ, հակառակ ուղղությամբ՝ դեպի «Ատլետիկոյի» ֆաների տրիբունա, սլացավ Սիմեոնեն ու հրահանգեց հատուկ վանկարկում կատարել՝ «ի պատիվ» Ռամոսի: Մինչ այժմ էլ չեմ հասկանում, թե ինչպես «Ատլետիկոյի» ֆաների այդ գերձայնային, միջուկային վանկարկումից չփլվեց, գետնի տակ չանցավ ստադիոնը...

Եթե ֆուտբոլում, Չեմպիոնների լիգայում խաղարկվեր այսպես կոչված «համակրանքի մրցանակ», ապա միանշանակ այն պետք է ստանային «Ատլետիկոյի» ֆաները: