Շատ տաքսիներ արագ մրցակցությունից դուրս են մղվելու. տաքսին ընդդեմ տաքսիների

23/06/2016 schedule22:30

«Yandex taxi»-ի մուտքը Հայաստան առանց չափազանցնելու կարելի  է համարել նշանակալի իրադարձություն: Այն որոշակի ազդեցություն է ունենալու հասարակական կյանքի վրա:

Եթե համեմատություն կատարենք, ապա դա նման է, ասենք, Ֆեյսբուք սոցիալական ցանցի հայտնվելուն: Մինչեւ Ֆեյսբուքն էլ կար ինտերնետ, կային տարատեսակ «չատեր», բայց հայտնվեց Ցուկերբերգը իր գաղափարով ու գրավեց ողջ «շուկան»: Հիմա էլ Հայաստանում կան անհամար տաքսի ծառայություններ ու անհատ տաքսիներ, սակայն «Yandex taxi»-ն գրավելու է այդ շուկան, եւ դա ակնհայտ է արդեն այսօր:

Ինչպես է աշխատում «Yandex taxi»-ին: Այն առաջինը չէ, ու ամենահզորը չէ: Նրանից դեռ շատ վաղուց օնլայն սկզբունքով տաքսիները սկսել են աշխատել ԱՄՆ-ում ու Իսրայելում: Օրինակ «Uber»-ը արդեն ընդունել է գլոբալ մասշտաբներ եւ ներկայացված է գրեթե բոլոր մայրցամաքներում` աշխարհի մոտ 500 քաղաքներում: Իսրայելական «GetTaxi»-ն «Ֆորբսի» կողմից ճանաչվել է Ռուսաստանում ամենաարագ զարգացող ու հաջողակ բիզնեսներից մեկը 2013 թվականին...: 

Աշխատանքի սկզբունքը միաժամանակ պարզ է եւ բարդ: Այս օնլայն ծառայությունները չունեն սեփական մեքենաներ եւ սովորաբար աշխատում են արդեն իսկ գոյություն ունեցող տաքսի սերվիսների հետ, իսկ հիմա՝ նաեւ անհատների հետ: Օնլայն տաքսի ծառայությունները ընդամենը ապահովում են կապը հաճախորդի եւ տաքսու վարորդի միջեւ: Ստանալով պատվերը, նրանք հատուկ ծրագրի միջոցով շատ արագ պարզում են պատվիրատուի գտնվելու վայրը, պարզում, թե որ տաքսին է ամենամոտը գտնվում պատվիրատուին եւ մեքենան ուղղում են այդ հասցեին:

Այս բիզնեսը չի ենթադրում աստղաբաշխական ներդրումներ: Ընդամենը պահանջում է ծրագրային հուսալի ապահովում, բանիմաց անձնակազմ, աշխատանքի ճիշտ կազմակերպում եւ այլն: Միեւնույն ժամանակ, քանի որ նման ծառայությունների հետ աշխատող անհատ վարորդներին ընտրելիս հնարավոր չէ անհատական մոտեցում ցուցաբերել, յուրաքանչյուր վարորդ կարող է իր գործողություններով ստվեր գցել ամբողջ ցանցի աշխատանքի վրա:

Եվ ուրեմն, ինչ վտանգներ եւ ինչ առավելություններ են պարունակում նման ծառայությունները: Այն, որ «Yandex taxi»-ն ցուցաբերելու է մոնոպոլիստ դառնալու միտումներ, թերեւս կասկածից վեր է: Այս ընկերությունը առաջարկելու է զգալիորեն ավելի ցածր գներ, քան ներկայումս գործում են մեզանում: Սա բերելու է նրան, որ ավանդական տաքսի սերվիսներից օգտվելու են միայն նրանք, ովքեր դեռ չեն յուրացրել սմարթֆոնով տաքսի պատվիրելու «նրբությունները»: Իսկ այդպիսի հաճախորդների թվաքանակը նվազելու է «երկրաչափական պրոգրեսիայով»: Ավանդական տաքսիները, չունենալով այլ ելք, իրենք են ձգտելու ներգրավվել «Yandex taxi»-ի ցանցում: Իսկ փողոցում ձեռքով տաքսի կանգնեցնող հաճախորդների թիվը արդեն այսօր չնչին է եւ դրա վրա հույս դնող տաքսիստները հաստատ մրցակցությունից դուրս են մղվելու շատ արագ:

Ցանկացած շուկայում ցանկացած մոնոպոլիզացիա, անշուշտ, վատ երեւույթ է, եւ այստեղ տարընթերցումներ լինել չեն կարող: Բայց մոնոպոլիստի կողմից իր դիրքի չարաշահումը այս դեպքում այնքան էլ հեշտ չէ: Եթե ցածր գներով շուկան գրաված «Yandex taxi»-ն իր մրցակիցներից ազատվելուց հետո որոշի բարձրացնել գները, ապա շատ մեծ է հավանականությունը, որ շուկայում հայտնվի նմանատիպ մեկ այլ խաղացող ու մրցակցության մեջ հաղթի «Yandex taxi»-ին:  Այստեղ կարեւորն այն է, որ պետությունը համանման մոտեցումներ դրսեւորի շուկայի բոլոր մասնակիցների նկատմամբ: Այս դեպքում մոնոպոլ դիրքի չարաշահման հավանականությունը խիստ փոքր կլինի: Դա կարեւոր է նաեւ հիմա` «Yandex taxi»-ն պետք է աշխատի հարկային ճիշտ այն դաշտում, որտեղ աշխատում են մյուսները: Հակառակ պարագան աղետն է:

Կա նաեւ մի այլ մտավախություն: Ըստ որոշ կանխատեսումների, «Yandex taxi»-ի մուտքը կբերի տաքսիների քանակի կտրուկ աճին: Առանց այդ էլ ներկայումս Երեւանի երթեւեկությունը խիստ ծանրաբեռնված է, եւ սա լրացուցիչ բեռ կդառնա քաղաքային ենթակառուցվածքների վրա: Բայց այս մտավախությունը թերեւս ժամանակի ընթացքում կցրվի: Խնդիրն այն է, որ «Yandex taxi»-ի պատճառով տաքսիների քանակի ավելացման կանխատեսումը այնքան էլ հիմնավոր չէ: Մի կողմից տվյալ պահին երթեւեկության մեջ գտնվող տաքսիների քանակը պայմանավորված է պահանջարկով: Նշանակություն չունի, թե ինչ սկզբունքով է մատուցվում տաքսի ծառայությունը: Կարեւորն այն է, թե տվյալ պահին քանի հաճախորդ է օգտվում տաքսիներից: Տաքսիների քանակը կարող է ավելանալ միայն այն պատճառով, որ այն ավելի էժան կլինի, իսկ դա այնքան էլ մեծ տարբերություն չի ենթադրում:

Նույնիսկ կարող է գոյություն ունենալ հակառակ պնդումը: Տաքսի ծառայության գների նվազումը կարող է բերել նրան, որ շատերը ունենալով նույնիսկ սեփական մեքենա, կնախընտրեն ավելի հաճախ օգտվել տաքսուց, հաշվի առնելով մայրաքաղաքի կենտրոնում ավտոմեքենաների կայանման դժվարությունը, երթեւեկության կանոնների խախտման համար բարձր տուգանքները եւ այլն:

Բայց այս ամենը ընդամենը կանխատեսումներ ու կանխազգացումներ են: Թե ինչ ազդեցություն կունենա «Yandex taxi»-ն իրականում, ցույց կտա միայն ժամանակը: Պետք է ուղղակի համակերպվել ժամանակի ու տեխնոլոգիաների թելադրանքի հետ եւ ձգտել մեծացնել դրա դրական ազդեցությունը եւ նվազեցնել հնարավոր բացասականը: Եվ ընդամենը:

Տպել
6168 դիտում

ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդության ակցիաներ անել. բերման է ենթարկվել 96 ցուցարար

Թբիլիսիում հերթական ցույցն է ընթանում՝ ընդդեմ «Օտարերկրյա գործակալների մասին» օրենքի

«Մարտական եղբայրության» անդամ Արման Պետրոսյանը կալանավորվել է

Որ որոշների լպիրշությունը կհասնի Ծիծեռնակաբերդում մանկահասակ երեխային ահաբեկել, վիրավորելուն՝ նորություն էր․ Ալեքսանյան

Ողջունում ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանի սահմանազատման գործընթացի սկիզբը․ Պետդեպարտամենտ

Չնայած սարսափներին, որոնց բախվում է հայ ժողովուրդը, տոկունության կամքը չի կոտրվել, ես միշտ կկանգնեմ ձեր կողքին․ Ադամ Շիֆ

Ողջունում ենք ՀՀ-Ադրբեջան սահմանային սյան տեղադրումն ու գործընթացի ուշագրավ զարգացումները․ Էստոնիայի ԱԳՆ

Կլիշեներից պետք է հրաժարվել, բայց ոչ՝ պատմական իրականությունից. Քոչինյանը՝ Էրդողանի հայտարարության մասին

Եվրոպական դատարանը երբեք չի վճռել, որ Հայաստանն օկուպացրել է Լեռնային Ղարաբաղը․ Եղիշե Կիրակոսյան

Հիշում ենք և պահանջում․ Կանադայի ԱԳ նախարարը գրառումն ավարտել է հայերենով

ՄԻՊ-ը բրիտանական ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչների հետ խոսել է մարդու իրավունքների հետ կապված խնդիրների և Տավուշի այցի մասին

Կարասինը պաշտոնական նամակ է հղել ՀՀ ԱԺ-ին՝ Ալեն Սիմոնյանի հայտարարությունների հետ կապված

ԱԺԲ-ի անդամները փորձել են անհնազանդություն անել. կան բերման ենթարկվածներ

Զգացմունքներն ու զայրույթն են համակել են ինձ այսօր․ Բուայեն հարգանքի տուրք է մատուցել Ցեղասպանության զոհերի հիշատակին

Կամո գյուղում տուն և անասնագոմ է այրվել

Պատմական ճշմարտության ճանաչումն անհրաժեշտ է մարդկության դեմ հանցագործությունների կրկնությունից խուսափելու համար․ Դենդիաս

Իսակովի պողոտայից ակցիայի մասնակից 12 անձ է բերման ենթարկվել

Ինչպես երիտթուրքերը, Ալիևը նույնպես ատելություն է տածում հայերի նկատմամբ․ Լեմկինի ինստիտուտի տնօրեն

109 տարի առաջ այս օրը սկսվեց Հայոց ցեղասպանությունը, ես դատապարտում եմ մեղավորներին․ Փայլան

Սևանում հրկիզել են «Աուդի A4»-ը. սեփականատերը ենթադրյալ հրկիզողի մասին տեղեկություններ է փոխացել իրավապահներին

Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակի անարգանքը․ Թորոսյանը՝ Ծիծեռնակաբերդում Աննա Հակոբյանի և դստեր հետ կատարվածի մասին

Մարդկանց ուղեղը մխտռում են՝ ցույց տալով, թե մարտնչող ողորմելիությունը ուժի դրսևորում է. Մեհրաբյանը՝ դրոշ այրելու մասին

Մի խումբ քաղաքացիներ փորձել են փակել Իսակովի պողոտան. կան բերման ենթարկվածներ

Սիրիայի Ժողովրդական ժողովի պատվիրակությունը հարգանքի տուրք է մատուցել Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին

Հայոց ցեղասպանության հիշատակի օրը մտորումների և ոգեկոչման ժամանակ է, պետք է հիշենք և հարգենք․ Կանադայի վարչապետի ուղերձը

ՀՀ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը լուսանկար է հրապարակել տիկնոջ՝ Աննա Հակոբյանի հետ

Սենատի Ֆրանսիա-Հայաստան բարեկամական խումբն այցելել է Հայոց ցեղասպանության հուշահամալիր (լուսանկարներ)

Ադրբեջանում հանդիպել են Ալիևն ու Ղրղզստանի նախագահ Սադիր Ժապարովը․ համագործակցության վերաբերյալ փաստաթղթեր են ստորագրվել

Պաշտոնական Անկարան, խեղաթյուրելով պատմական փաստերը, ժխտել է Հայոց ցեղասպանության իրողությունը և հայտարարություն տարածել

Արարատ Միրզոյանը ՀՀ բարձրագույն ղեկավարության հետ այցելել է Ծիծեռնակաբերդի հուշահամալիր (լուսանկարներ)

Իմ մայրն այստեղ հաճախ էր գալիս՝ թոռան ձեռքը բռնած, իբրև իր ծնողների գերեզման, ո՛չ ծնող տեսավ, ո՛չ գերեզման․ Մանսուրյան

Բախվել են «Մերսեդես»-ը, «ՎԱԶ 2106»-ն ու տրակտորը․ պապը, տատը, նրանց դուստրն ու անչափահաս թոռները հիվանդանոցում են

Թուրքիան դեռ չի ճանաչել ցեղասպանությունը, և դա խայտառակություն է, բայց մենք հիշում ենք և չենք ների․ Ջամբասկի

«Լադանիվա» խմբի անդամներն այցելել են Ծիծեռնակաբերդ, հարգանքի տուրք մատուցել զոհերի հիշատակին (լուսանկարներ)

Եվրոն էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 24-ին

5-րդ շարասյունը կասի «Бьет, значит любит», իմացի հերդ ա, դիմացի, Ցոլակ ջան. Խաչատրյանը՝ Մատվիենկոյի հայտարարության մասին

Ալիևի ներկայացուցիչը հայտարարել է, թե ՀՀ-ի և Ադրբեջանի միջև խաղաղության պայմանագրի կնքման իրական հնարավորություն կա

Պետք է աշխատենք հայ ժողովրդի եվրոպական բարեկեցիկ ապագայի համար. Ֆաբիո Մասիմո Կաստալդո

«Հողատու» են գոռում մի կնոջ ու մի աղջնակի ուղղությամբ, ովքեր որդի ու եղբայր են ուղարկել պատերազմ, որ հող պահեն. Սաֆարյան

Աբխազիան հարգում է Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակը․ երկրի նախագահ Ասլան Բժանիա