Անհրաժեշտ է կրճատել ՀՀ ձրիակեր չինովնիկների հսկայական բանակը

Առաջիկայում ՀՀ կառավարությունը կընդունի 2017թ. պետական բյուջեի խոշորացված, ընդհանրացված ցուցանիշները: Սակայն հետագայում դրանք հավանաբար շոշափելի փոփոխությունների կենթարկվեն, եւ հետաքրքիր կլինի տեսնել, թե որքանով եւ ինչպես կփոխվեն կառավարության մոտեցումները 2017-ի բյուջեի վերաբերյալ մինչեւ այս տարվա վերջը:

Մեր բյուջետային համակարգին վերաբերող օրենսդրության տրամաբանությամբ հաջորդ տարվա բյուջեի խոշորացված ցուցանիշները արդեն հայտնի են լինում ընթացիկ տարվա ամռանը, երբ կառավարությունը հավանության է արժանացնում հետագա երեք տարիների միջնաժամկետ ծախսային ծրագիրը:

Ուստի կարելի է մոտավոր ուրվագծել, թե ինչպիսի ցուցանիշներ է ներկայացնելու կառավարությանը հաջորդ տարվա բյուջեի վերաբերյալ: Ըստ միջնաժամկետ ծախսային ծրագրի՝ 2017 թվականի պետական բյուջեի եկամտային մասը լինելու է մեկ տրիլիոն 196 միլիարդ դրամ: Դրանից մեկ տրիլիոն 146 միլիարդ դրամը հարկային եկամուտներն են: Մոտավորապես հենց այսպիսի ցուցանիշներ են ներկայացվելու առաջիկայում 2017-ի բյուջեի եկամուտների վերաբերյալ: Ծախսերի մասով եւս միջնաժամկետ ծախսային ծրագրով որոշակի ցուցանիշներ են ամրագրված: Ըստ այդմ, 2017-ին պետբյուջեի ծախսերը կազմելու են մեկ տրիլիոն 351 միլիարդ դրամ: Բյուջեի դեֆիցիտն էլ, ըստ ՄԺԾԾ-ի, պետք է կազմի 155 միլիարդ դրամ:

Պետք է: Դա՝ ըստ կանխատեսումների: Դա՝ ըստ վերջերս մշակած ծրագրի: Իսկ ի՞նչ կլինի իրականում: Խնդիրն այն է, որ կառավարությունը վերջերս բոլորովին կորցրել է կանխատեսելու ունակությունը: Նրա կանխատեսումները նույնիսկ մեկ տարվա մեջ այնպիսի փոփոխություններ են կրում, որ կանխատեսումներ անելը, ծրագրեր կազմելը դառնում է անիմաստ: Իսկ հիմա անորոշությունները այնքան են շատացել, որ կառավարությունը թերեւս պետք է իր ծրագրերը փոփոխության ենթարկի շաբաթը մեկ:

Այսպես, 2017 թվականի բյուջեի եկամուտները հաշվարկելիս կառավարությունը հիմք է ընդունել այս տարվա բյուջեով նախատեսված մուտքերը: Իսկ այս տարվա ծրագրված մուտքերը ակնհայտորեն չեն կատարվելու: Բայց դեռ պարզ չէ՝ որքանով չեն կատարվելու: Սոցիալ-տնտեսական ցուցանիշները վերջին շրջանում այնպիսի ցատկեր են անում, որ գլխապտույտ են առաջացնում: Տնտեսական ակտիվության ցուցանիշը մեկ-երկու ամսվա ընթացքում մոտ 10 տոկոսի վայրիվերումներ է անում:

Եթե մայիսին այդ ցուցանիշը անցած տարվա մայիսի համեմատ աճել էր 5.4 տոկոսով, ապա հուլիսին անցած տարվա հուլիսի համեմատ արդեն նվազել էր 4.3 տոկոսով:  Ի՞նչ կլինի հաջորդ ամիս, դժվար է նույնիսկ կանխատեսել: Գուցե աճի, գուցե նվազի...: Հարկային եկամուտները ինչպես կդրսեւորեն իրենց, նույնպես կանխատեսման ենթակա չէ: Ապրիլին Սերժ Սարգսյանը հայտարարեց, թե աննախադեպ ծավալի հարկեր են հավաքվել, իսկ հուլիսի ցուցանիշները մինչ օրս չեն հրապարակվել, ինչից կարելի է ենթադրել, որ հավաքագրումը վատ է ընթանում:

Իսկ զարգացումներն էլ ցույց են տալիս, որ ավելի վատ են հավաքագրվելու հետագայում: Առաջիկա կիսամյակում, երբ համեմատաբար լավ ցուցանիշներ էին մեզ հրամցվում, պետական բյուջեի եկամուտները արդեն թերակատարվում էին մոտ 2.5 տոկոսով: Իսկ այսուհետ, եթե ցուցանիշները վատանան, մինչեւ տարեվերջ թերակատարումը կարող է հասնել մինչեւ 6-7 տոկոսի, իսկ դա ահռելի գումար է` մոտ 70 միլիարդ դրամ:  

Եթե բյուջեն այդքանով թերակատարվի, ապա կառավարությունը կամ պետք է գնա բյուջեի ծախսերի կրճատմանը, կամ էլ պետք է մեծացնի բյուջեի դեֆիցիցտը: Ընթացիկ տարվա համար դեֆիցիտը նախատեսված է 190 միլիարդ դրամ: Եթե իրականան տխուր կանխատեսումները, ապա դեֆիցիտը կաճի մինչեւ 250-260 միլիարդ դրամ: Իսկ այդ դեպքում դեֆիցիտի այդ ավելացած մասը, պատկերավոր ասած, կփոխանցվի հաջորդ տարվա վրա եւ ամբողջությամբ կձեւախեղի 2017-ի պետական բյուջեի համամասնությունները:

Սպասել, որ կառավարությունը էականորեն կկրճատի բյուջեի ծախսերը եւ չի մեծացնի դեֆիցիտը, թերեւս անիմաստ է: Նախ հաջորդ տարի համապետական կարեւոր ընտրություններ են, եւ կառավարությունը իր պոպուլիզմի մեջ կհասնի անհավանական բարձունքների: Իսկ բյուջեի ծախսերի շոշափելի կրճատումը ոչ պոպուլիստական քայլ է: Ապրիլյան պատերազմից հետո շատ խոսվեց բյուջեի ծախսերի օպտիմալացման մասին, բայց, ինչպես տեսանք, բացի մետաղի ջարդոնի վերածված մի քանի մեքենաներ «դուրս գրելուց»,  որեւէ այլ ծախս կառավարությունը չկրճատեց:

Առավելագույնը, որին պատրաստ է կառավարությունը, մի քանի, կամ մի քանի տասնյակ միլիոն դրամի ծախս կրճատելն է, այնինչ իրավիճակը թելադրում է մի քանի տասնյակ միլիարդի ծախսերի կրճատում: Դա ենթադրում է էականորեն «թեթեւացնել» ձրիակեր չինովնիկների հսկայական բանակը, պետական հիմնարկներին զրկել իրենց շենքերի «գլամուր» նորոգումներից...: Բայց նման հեռանկար մեզ, ցավոք սրտի, չի սպասվում:

Իսկ եթե դեֆիցիտը աճի, ապա կառավարությունը ստիպված է լինելու նոր պարտքեր կուտակել, բայց սա էլ տարբերակ չէ: Կառավարությունը արդեն վաղուց գերակատարել է պարտքեր կուտակելու իր «լիմիտը»: Բայց այլ ելք կարծես թե կառավարությանը չի մնում:

Այնպես որ, ամենայն հավանականությամբ, հաջորդ տարվա պետական բյուջեն դեռ նախագիծ եղած վիճակում անընդհատ փոփոխվելու է: Իսկ արդեն դրանից հետո, երբ կստանա օրենքի կարգավիճակ, արդեն թերակատարվելու է:

Տպել
5976 դիտում

Հայաստանում վտարանդի կառավարություն ներկայացող բոլոր գրասենյակները պետք է փակել. Չախոյան

Այս անգամ դաշտ են նետել սիրելի պահեստայինին, որը մեկ շաբաթում մեկ ստորագրությամբ լուծարեց ԼՂ-ն. Հովհաննիսյան

Ընթանում է «Հայաստանը՝ որպես քաղաքակրթական խաչմերուկ» միջազգային գիտաժողովը (տեսանյութ)

Հայաստանի գոյությունը կարող է երաշխավորվել բացառապես եվրոպական ընտանիքում․ Արման Բաբաջանյան

ԿԳՄՍ նախարարն ու Ֆրանսիայի դեսպանն այցելել են ակադեմիական քաղաքի տարածք

Եթե մենք մնում ենք Ռուսաստանի հետ, խնդիրները լուծվելու են մեր հաշվին. Արամ Սարգսյան

2 զոհ, 7 վիրավոր. վթար Մարգարա-Վանաձոր-Տաշիր ճանապարհին

Գագիկ Սուրենյանը սպասված նորություն է հայտնել

«Տոյոտա»-ի 51-ամյա վարորդը, լինելով խմածության ամենաբարձր աստիճանի, բախվել է 3 մեքենայի

Քննչական կոմիտեի վետերանները հանդիպել են նորանշանակ քննիչների հետ

ԼՂ-ից բռնի տեղահանվածները ևս 9 ամիս սոցիալական աջակցություն կստանան, ընդլայնվել է նաև շահառուների շրջանակը

Հայաստանը մարդասիրական օգնություն կցուցաբերի Գազային

Եկամուտների հայտարարագիր ներկայացնող քաղաքացիները պետք է իրականացնեն անձի նույնականացման գործընթաց․ ՊԵԿ

ԼՂ-ից բռնի տեղահանված շուրջ 17 հազար երեխա կրթություն է ստանում ՀՀ դպրոցներում

Խմելու ջրի սակագինը չի թանկանա

ԱՄՆ-ը համաձայն չէ Ադրբեջանի պնդումների հետ․ Մեթյու Միլլեր

Հայաստանը կստանա 92,3 մլն եվրոյի բյուջետային վարկ և 16 մլն եվրոյի դրամաշնորհ. ինչ նպատակների համար կծառայեն դրանք

Հայաստանում, բացի ՀՀ կառավարությունից, որևէ այլ կառավարություն չի կարող գոյություն ունենալ. Փաշինյան

Ադրբեջանի ՊԱԾ ղեկավարը Հայաստանին սպառնում է՝ մեղքը բարդելով Ֆրանսիայի վրա

«Կովկասի գերուհի» ռեստորանի մենեջերը կասկածվում է 11 միլիոն դրամ հափշտակելու համար

ԱԱԾ-ն հայտարարություն է տարածել

Հայաստանը ՀԱՊԿ-ից դուրս գալու ծանուցում չի ուղարկել, բայց աշխատանքներին չի մասնակցում. Թասմագամբետով

Հաստատվել է նախադպրոցական հաստատության ղեկավարման իրավունքի քննության թեստավորման նոր հարցաշարը. ԿԳՄՍՆ

Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար փակ է

Հայ-վրացական սահման տանող ճանապարհի փակ հատվածը թեթև մարդատար մեքենաների համար բացվել է

Թալանել են Սայաթ-Նովա պողոտայի «Զիգզագ» խանութը. հափշտակվել է 5,5 մլն դրամի բջջային հեռախոս

1000-րդ գործն է մակագրվել ամբողջությամբ թվայնացված քաղաքացիական դատարան. Մինասյանը նշել է համակարգի առավելությունները

Հաստատվել է Բլինքենի և Սամանթա Փաուերի մասնակցությունը ՀՀ-ԱՄՆ-ԵՄ եռակողմ հանդիպմանը

Սպանդարյան, Տոլորս և Տաթև ջրամբարներում ձկնապաշտպան կառույցների նախագծում. հայտարարվում է մրցույթ

Ինչպես ապահովել երեխաների անվտանգ երթևեկությունը. Առողջապահության նախարարության խորհուրդը

Ucom ընկերությունը ցանցային վերազինման աշխատանքներ է մեկնարկում մի շարք մարզերում

ՀՀ տարածքում կան փակ և դժվարանցանելի ավտոճանապարհներ

«Ինկած բերդի իշխանուհին»՝ 6 մրցանակի դափնեկիր. հայտնի են «Արտավազդ» թատերական մրցանակաբաշխության հաղթողները

Գեղամ Մանուկյանը երբ լսեց կատարված աշխատանքների մասին, երևի ուրախությունից հուզվել է, և լացը կարող էր գալ․ Քոչարյան

Crocus City Hall-ի ահաբեկչության զոհերի թիվը հասել է 143-ի

Մտածում էի՝ այստեղ միակ հնդիկն եմ լինելու. գրող Արջուն Կրիշնա Լալիի արկածները Հայաստանում (տեսանյութ)

15 օրվա ընթացքում վճարելու դեպքում տուգանքը կնվազի 30 տոկոսով․ երբ կսկի գործել համակարգը

ՀՀ-ն պատրաստ է Ադրբեջանի հետ արդեն համաձայնեցված սկզբունքների հիման վրա գնալ խաղաղության պայմանագրի անհապաղ ստորագրմանը

Որևէ մեկի դեմ ուղղված լինելու պնդումները անհիմն և արհեստածին են․ ԱԳՆ խոսնակը ՀՀ-ԱՄՆ-ԵՄ բարձր մակարդակով հանդիպման մասին

Իրավիճակը հասարակներից չէ, մինչև ապրիլի 5-ը վտանգն առկախված է, ներքին առումով ևս հանգիստ չէ. Հարություն Մկրտչյան