Պուտինի պլանը. Ադրբեջանը հող կստանա, Հայաստանը` խաղաղություն, ինքն էլ` Ադրբեջանին ԵՏՄ-ում

Իլհամ Ալիեւը իր երկրի անկախության 25-ամյակի առիթով մեծ հարցազրույց է տվել «Ռուսաստանն այսօր» միջազգային լրատվական գործակալության գլխավոր տնօրեն Դմիտրի Կիսիլյովին, որտեղ մի շարք հայտարարություններ է արել Լեռնային Ղարաբաղի շուրջ հակամարտության համատեքստում:

Նախորդ շաբաթ նա իր երկրի կառավարության նիստում ասել էր, թե փակ դռների ետեւում Ադրբեջանին ճնշում են ճանաչել Լեռնային Ղարաբաղի անկախությունը: Փորձագետները գնահատեցին, որ Ալիեւը խոսում էր  Արեւմուտքի`մասնավորապես ԵԱՀԿ-ում համանախագահող ԱՄՆ-ի եւ Ֆրանսիայի ճնշումների մասին: Կիսիլյովին տված հարցազրույցում Ալիեւն ասում է, որ Ադրբեջանը երբեք չի ճանաչի Ղարաբաղի անկախությունը եւ Ինքնավար հանրապետության կարգավիճակն այն առավելագույն փոխզիջումն է, որն ընդունելի է Ադրբեջանի համար:

Իր երկրում Ալիեւը գանգատվում է Արեւմուտքի ճնշումներից, ռուսական միջավայրում հայտարարում է, որ չի տրվելու այդ  ճնշումներին: Այս իրավիճակը բնորոշ է աշխարհաքաղաքական ներկա իրավիճակին: Բայց նաեւ մտահոգիչ հարց է առաջանում. արդյոք սա նշանակո՞ւմ է, որ ՌԴ-ն չի ճնշում Ադրբեջանին ճանաչել Ղարաբաղի անկախությունը: Կամ ի՞նչն է հիմք տալիս Ալիեւին նման ոչ կոմպրոմիսային, կոշտ հայտարարություն անել ռուսական եթերից:

Այս հարցերը հիմա կարեւոր են, որովհետեւ ապրիլյան պատերազմից հետո ԵԱՀԿ Մինսկի խմբում Ռուսաստանի դերակատարությունը փոխվել է. Ռուսաստանը ներկայում Մինսկի խմբի աշխատանքները համակարգողի ֆունկցիա է իրականացնում: Մինչեւ ապրիլյան պատերազմը ՄԽ-ում համանախագահող երեք երկրները` ԱՄՆ-ը, Ֆրանսիան եւ Ռուսաստանը, ինչպես հայտնի է, հավասար պարտականություններ, իրավունքներ եւ անելիքներ ունեին: ՌԴ-ն, սակայն, յուրաքանչյուր առիթ օգտագործում էր՝ ցույց տալու համար, որ ինքն ավելի մեծ դերակատարում եւ ազդեցություն ունի կոնֆլիկտի մեջ ներքաշված երկրների վրա:

Եվ ահա պատերազմից հետո ընդհանուր համաձայնությամբ, թեեւ ոչ ֆորմալ, ՌԴ-ին իր առավելությունն ավելի ազատորեն օգտագործելու հնարավորություն է տրվել, ինչը հավանաբար կրկին պայմանավորված  է աշխարհաքաղաքական այլ գործընթացներում ՄԽ երկրների խճճված հարաբերություններով: Այս պայմանավորվածությունն է պատճառը, որ Սանկտ Պետերբուրգի հանդիպումից առաջ ԵԱՀԿ ՄԽ համանախագահողները հայտարարեցին, թե իրենք կապ չունեն այդ հանդիպման հետ:

Նրանք պարզապես լավ չէին հասկացել իրենց ղեկավարների որոշման դետալները` թյուրիմացաբար մտածելով, որ դա նշանակում է, թե իրենք պետք է մի կողմ քաշվեն: Այնինչ, խոսքը ոչ թե ՄԽ համանախագահների աշխատանքներին զուգահեռ աշխատանքներ տանելու մասին է, այլ հենց Մինսկի խմբի աշխատանքները համակարգելու եւ ավելի մեծ նախաձեռնողականություն ցուցաբերելու: Եվ այս պայմաններում չափազանց կարեւոր է, թե Ռուսաստանն ինչ պատկերացումներ ունի խնդրի կարգավորման տարբերակների հարցում:

Արդեն նշել ենք, որ Սանկտ Պետերբուրգում խոսք է եղել Լեռնային Ղարաբաղի անվտանգության գոտին հանդիսացող տարածքներից հայկական զորքերի դուրսբերման մասին: Երեք նախագահների համատեղ հայտարարությունում նույնիսկ փաստում են, որ այս  հարցում փոխըմբռնում է եղել, բնականաբար՝ կոնկրետության մեջ չմտնելով: Հիմա հարց է առաջանում, երբ Սանկտ Պետերբուրգում քննարկել են հայկական զորքերի դուրսբերման հարցը, ո՞րն է համարվել դրա դիմաց ադրբեջանական կողմի քայլը:

Վլադիմիր Պուտինը երկու օր առաջ կրկին հայտարարեց, որ ղարաբաղյան հարցը քննարկվում է փոխզիջումների համատեքստում: Մինչեւ հիմա խոսվում էր «տարածքներ կարգավիճակի դիմաց» փոխզիջման մասին: Բայց Սանկտ Պետերբուրգի հանդիպումից հետո հնչած հայտարարությունները, այդ թվում՝ Կիսիլյովի հարցազրույցում Ալիեւի հայտարարությունը,  հիմք են տալիս պնդելու, որ այնտեղ բոլորովին էլ փոխզիջման այս տարբերակը չի քննարկվել: Այդ դեպքում, ինչ պետք է ստանա հայկական կողմը տարածքների վերադարձի դիմաց:

Չի բացառվում, որ Սանկտ Պետերբուրգի հանդիպմանը քննարկվել է հետեւյալ տարբերակը. հայկական զորքերը դուրս են գալիս ազատագրված տարածքներից, դրա դիմաց ղարաբաղա-ադրբեջանական շփման գծի ողջ երկայնքը վերազինվում է ուժի կիրառումը  կանխարգելող ժամանակակից տեխնիկական միջոցներով, գումարած խաղաղապահներ, գումարած մեծ թվով եւ լիազորություններով ԵԱՀԿ դիտորդներ: Լեռնային Ղարաբաղի կարգավիճակի հարցում ստատուս քվո է հաստատվում: Այս տարբերակը կարող ենք պայմանականորեն կոչել «տարածքներ ստատուս քվոյի դիմաց»0:

Հայկական կողմի վերջին տարիների գործողությունները ուղղված են միայն մեկ բանի` Ղարաբաղյան հակամարտությունում ստատուս քվոյի ամրապնդմանը: Ադրբեջանական կողմը, հակառակը, ամեն ինչ անում է ստատուս քվոն ճեղքելու համար, եւ ապրիլյան պատերազմի հիմնական նպատակը հենց սա էր: Միջազգային հանրության փորձերը` ԼՂ հարցը կարգավորել երկու հիմնարար սկզբունքների` պետությունների տարածքային ամբողջականության եւ ազգերի ինքնորոշման իրավունքի համատեղմամբ, երկու տասնամյակից ավելի  հաջողությամբ չի պսակվում: Բայց եթե վերջին 20-25 տարում ոչ ոքի չէր խանգարում ԼՂ սառեցված հակամարտությունը, ապա հիմա իրավիճակ է փոխվել:

Այն հակամարտությունը, որ տարիներ շարունակ օգնում էր Ռուսաստանին այս տարածաշրջանը պահել իր ազդեցության գոտում, հիմա խոչընդոտում է նույն այս տարածաշրջանի հետ կապված Ռուսաստանի հավակնոտ ծրագրերի իրականացմանը: Մյուս կողմից, վերջին պատերազմը լուրջ հարված էր Մինսկի խմբի հեղինակությանն ու գործունեությանը: Մինսկի խմբի երկրների ղեկավարների պայմանավորվածության հիմքում հակամարտությանը նորովի մոտենալու եւ ավելի ռեալիստական լուծումներ առաջարկելու անհրաժեշտությունն է: Ինչն էլ փորձում է անել Ռուսաստանը:Վերջինիս առաջարկած տարբերակով պետք է բոլոր կողմերը գոհ մնան: Ադրբեջանը հողեր կստանա, Հայաստանը` խաղաղություն, ապաշրջափակում, Ռուսաստանը` ԵՏՄ կազմում Ադրբեջանին ընդգրկելու եւ կառույցը ընդլայնելու հնարավորություն:

Կիսիլյովի հարցազրույցում Ալիեւի խոսքից  հատուկ ուշադրության են արժանացել նաեւ ԵՏՄ-ի վերաբերյալ հատվածները: Նա չի բացառել, որ իր երկիրը կարող է մի օր ցանկանալ ԵՏՄ կազմ մտնել, սակայն նշել է, որ դրա համար լուրջ շահագրգռություն պետք է ունենա: Այս ամենն, իհարկե, ընդամենը վարկած է, որ ներկայացրինք ընդհանուր գծերով: Առաջիկայում տեղի ունեցող գործընթացներից պարզ կլինի՝ որքանով է այն մոտ իրականությանը եւ որքանով` ոչ:

Տպել
8869 դիտում

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում