Երևան
16 °C
Հայաստանում տնտեսական վիճակի գահավիժմանը զուգահեռ իշխանությունները ավելի ու ավելի հաճախ են խոսում ՀՀ դեսպանությունների ակտիվ աշխատանքի միջոցով արտաքին ներդրումների ներգրավման անհրաժեշտության մասին: Անցյալ շաբաթ այդ թեմային մի ամբողջ խորհրդարանական լսումներ էին նվիրված: Աշխարհով մեկ սփռված Հայաստանի դիվանագիտական ներկայացուցչություններից այլ երկրների հետ տնտեսական կապերի ակտիվացում եւ դիվանագիտության տնտեսական բաղադրիչի զարգացում պահանջեց նաեւ վարչապետ Կարեն Կաարապետյանը:
«Հայաստանի դիվանագիտական կորպուսն անհամեմատ ավելի մեծ ջանքեր պետք է գործադրի արտաքին քաղաքականության տնտեսական բացադրիչի ընդլայնման համար, քանի որ այն տնտեսության զարգացման հրամայականներից է: Մինչդեռ այդ դաշտում եղել են բացթողումներ... Տնտեսվարողների համար դիվանագիտական կորպուսը պետք է լինի հարթակ, որտեղ նրանց կաջակցեն ամենատարբեր հարցերով: Արտաքին քաղաքական դաշտի տնտեսական բաղադրիչի ակտիվացման հետ կապված պետությունը շատ անելիքներ ունի», - հայտարարեց նա:
Հայաստանի դեսպանների աշխատանքի արդյունավետությունը ներդրումների ներգրավման եւ տնտեսական կապերի ակտիվացման տեսանկյունից գնահատաելու գաղափարը նոր չէ: Այն երկու տարի առաջ ԱԳՆ կենտրոնական ապարատի ղեկավար կազմի և արտերկրում դիվանագիտական ներկայացուցչությունների ղեկավարների հետ հանդիպմանն առաջ քաշեց Սերժ Սարգսյանը: Եվ ի՞նչ ստացվեց ու ի՞նչ պատկեր ունենք վերջին երկու տարում: Մեղմ ասած, տխուր: Տնտեսության իրական հատվածում օտարերկրյա ներդրումների զուտ հոսքերի ծավալը 2015 թվականին կազմել է մոտ 123,7 մլրդ դրամ, որից միայն 70,4 մլրդ դրամն ուղղակի ներդրումները: 2014 թվականի համեմատ ընդհանուր ներդրումները նվազել են ավելի քան 26%-ով, իսկ միայն օտարերկրյան ուղիղ ներդրումները 40%-ով։ Այս տարվա պատկերն ավելի տխուր է:
Այժմ կարծես փորձ է կատարվում ինստիտուցիոնալ հենքի վրա դնել այս գաղափարը: Ամեն դեպքում մշակվում է «տնտեսական դիվանագիտության հայեցակարգ և դեսպանատների տնտեսական կատարողականի գնահատման համակարգ»: Այն վերջերս ներկայացվեց ԱԳՆ-ում, որի ժամանակ մեր հարցին ի պատասխան, թե նախատեսվո՞ւմ են արդյոք դիվանագիտական կորպուսում փոփոխություններ նոր համակարգի պահանջներին համահունչ, ԱԳՆ փոխնախարար Ռոբերտ Հարությունյանը խոսեց դիվանագետների սահմանափակ ֆինանսական ու ռեսուրսային հանարավորությունների մասին եւ այդպես էլ հստակ չնշեց` կլինեն նոր խնդիրներին համահունչ կադրային փոփոխություններ, թե` ոչ:
Սակայն որքան շատ են խոսում այս գաղափարի զարգացման մասին, այնքան Հայաստանի տնտեսությունը խորն է ընղմվում ակնման ճահիճում, իսկ արտաքին ներդրումների ծավալները կրճատվում են երկրաչափական պրոգրեսիայով: Փոխարենը աճում է արտաքին պարտքը: Ուստի, եթե ներդրումների ներգրավումը ՀՀ դեսպանների ուղղակի պարտականությունների շարքում է, ապա վերջին երկու տարիների ընթացքում դրանք կատարվել են մեղմ ասած թերի: «Նստիր, երկուս», - կասեր մաթեմատիկայի դասատուն: Իսկ այդ ընթացքում քանի՞ դեսպան է փոխվել Հայաստանի համար ներդրումների ներգրավման տեսանկյունից հետաքրքիր համարվող երկրներում հենց դիվանագիտության տնտեսական բաղադրիչի ակտիվացման խնդիրը ձախողելու համար:
Դեսպաններ, իհարկե, փոխվել են, սակայն դժվար է մտաբերել գոնե մեկ դեպք, որ հենց այդ այս խնդրի լուծումը ձախողելու պատճառով դիվանագետը հեռացված լինի ծառայությունից: Ավելին, Հայաստանի համար ներդրումների տեսանկյունից ամենակարեւոր երկրներից մեկում՝ Ռուսաստանում, Հայաստանի դեսպանի գործունեությունն անգամ խոշորացույցով հնարավոր չէ զննել: Իսկ ԵԱՏՄ այլ երկրներից հատկապես Ղազախստանում եւ Ղրղզստանում ՀՀ դիվանագիտական ներկայացուցչությունը (այս երկու եկրներում ՀՀ դեսպանը նույն մարդն է, նստավայրը՝ Աստանայում) գրեթե սիմվոլիկ դերակատարություն ունի: Գոնե այդ երկրներից ներդերումների ներգրավման գործընթացը եւ Հայաստանում արտադրված ապրանքների՝ այդ երկրների շուկաներում ներկայացվածությունը երկու ոտքից կաղում է:
Ցանկացած մարդ, ով կայցելի Ղազախստան եւ Ղրղզստան հենց օդանավայականից կարող է զգալ նույն Վրաստանում արտադրված ապրանքներից Բորժոմիի ներկայացվածությունն այնտեղ: Իսկ Վրաստանը ԵԱՏՄ անդամ չէ, միասնական շուկայի մաս չէ եւ դրա առավելություններից չի օգտվում: Սակայն դա չի խանգարում, որ այդ երկրի բրեդները ներկայացված լինեն ոչ միայն ռուսական, այլեւ եվրասիական շուկայում, իսկ Ղազախստանից ու Ղրղզստանից տարեկան բավականին մեծ թվով զբոսաշրջիկներ այցելեն Վրաստան:
Միեւնույն ժամանակ չպետք է մոռանալ, որ գոյություն ունի մեդալի մյուս կողմը, սա տնտեսության ընդհանուր հոգեվարքային վիճակն է, գերակա ոլորտների համար հստակ զարգացման ուղղությունների եւ ծրագրերի բացակայությունը: Հենց այս խնդրի վրա մեզ հետ զրույցում շեշատդրում կատարեց տնտեսագետ Արտակ Մանուկյանը: «Ենթադրենք, ՀՀ դեսպաններից մեկը գտել է ներդրող եւ հրավիրել Հայաստան: Այստեղ ներդրողը, որը գալիս է շահույթ ստանալու, բախվում է մի շատ կարեւոր խնդրի: Տնտեսության ոլորտներում զարգացման ծրագրերի բացակայությունը: Անգամ, եթե բացում ենք Հայաստանի զարգացման հիմնադրամի կայքը, այնտեղ բացի ընդհանրական տեղեկություններից առ այն, որ doing business-ով Հայաստանը որ տեղում է եւ որ ոլորտներն են համարվում գերակա, կոնկրետ ծրագրեր չկան: Դեսպանը որքան էլ ասի, որ Հայաստանը լավ երկիր է ներդրումների համար, բիզնեսմենին պետք է կոնկրետություն, թե որ ոլորտում որքան է շահութաբերությունը, որքան փող դնելուց հետո, այն երբ կարող է հետ բերել: Կոնկրետության բացակայությունն է խնդիր», - եզրափակեց Մանուկյանը:
Ինչո՞ւ ադրբեջանական լրատվամիջոցը չի հրապարակել Արայիկ Հարությունյանի հետ հարցազրույցը
Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի
«Վանաձոր» ՔԿՀ-ի 17 ծառայողի նկատմամբ կիրառվել է կարգապահական տույժ
«Crocus City»-ի գործով Տաջիկստանում ձերբակալվել է 9 մարդ
Տեղի է ունեցել ՀՀ պաշտպանության նախարարին կից կոլեգիայի նիստ (լուսանկարներ)
Շիրակում գործում է պետական ծառայությունների անվան տակ գործող ինքնակոչների խումբ. Կարեն Սարուխանյանը զգուշացնում է
Ալեքսեյ Սանդիկովը կգործուղվի Մոսկվա
Ծանրամարտի աշխարհի առաջնությունը տեղի կունենա Երևանում. Հայաստանի հայտը ճանաչվել է լավագույնը
ԱԺ պատգամավորները կգործուղվեն Բեռլին
5 հայ ծանրորդ կմեկնի Թայլանդ՝ մասնակցելու վարկանիշային աշխարհի գավաթին
Հայաստանում տեղումների դադար է, ջերմաստիճանը կբարձրանա 8-10 աստիճանով
«Հայաստանի հեռուստատեսային և ռադիոհաղորդիչ ցանց»-ի տնօրենը հրաժարականի դիմում է ներկայացրել
200 եվրո՝ 200 հազար դրամի փոխարեն. առցանց անմաքս առևտրի շեմը ենթարկվել է փոփոխության
Սյունիքի մարզում դատավոր է նշանակվել
Իրավապահները խուզարկում են Ժիրայր Սեֆիլյանի ու «Բևեռ»-ի մյուս անդամների բնակարանները
Նոր Նորքի ոստիկանական բաժին ներխուժելու դեպքի շրջանակում խուզարկություն է անցկացվում ավելի քան 40 վայրում
Հորը ծեծելու, հարևանուհիներից մեկին սպանելու համար մեղադրվող տղամարդը հաշվառված է եղել հոգեկան առողջության կենտրոնում
Երևանում թմրամոլության և ապօրինի թմրաշրջանառության մի շարք դեպքեր են բացահայտվել (տեսանյութ)
Մարտի 30-ից 11 բանկի քարտապան կարող է օգտվել կենսաթոշակի և նպաստի հետվճարի ծրագրից. որոնք են դրանք
«Երևան ավտոբուս» ընկերության տնօրենն աշխատանքից ազատման դիմում է ներկայացրել
Զատկին ընդառաջ ՍԱՏՄ-ը վերահսկողական միջոցառումներ է իրականացնում ձվի շուկայում
Միաժամանակ մի քանի հոդվածով հետախուզվող տղամարդը ներկայացել է ոստիկանության բաժին
Կարեն Գիլոյանը հետևել է հեծանվուղու և մարզադպրոցի կառուցման աշխատանքներին
Գևորգ Պապոյանը Կորեայի ԱԳ փոխնախարարին ներկայացրել է «Խաղաղության խաչմերուկ» նախաձեռնությունը
Փորձ է արվել Աբու Դաբիից Հայաստան ներմուծել առանց հայտարարագրման բջջային հեռախոսներ
Ինչ թեմայի շուրջ է կենտրոնանալու Բրյուսելում ԱՄՆ-Հայաստան-ԵՄ հանդիպումը. Միլլերը մանրամասներ է հայտնել
Երբ է սպասվում դեղձենու մասսայական ծաղկումն Արարատյան դաշտում
«Քո կառուցած շենքից տեսանելի է իմ տան անցուդարձը». Գագիկ Բեգլարյանը սպառնացել, հայհոյել է «Կապիտալ պլյուս»-ի տնօրենին
Առաջիկա շաբաթներին հնարավոր հարձակման մասին խոսակցությունները չափազանցված են. Սարգսյանը մանրամասնել է
Խուզարկել են գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանի տունը, առգրավել համակարգիչ, տեսախցիկներ
Հայաստանն արգելափակել է Վլադիմիր Սոլովյովի հաղորդումների հեռարձակումը ՀՀ տարածքում
Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար փակ է
Լեհաստանը զորքեր կուղարկի Ֆրանսիա
Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան»-ի վաճառքի բաժնի ղեկավարի «Տոյոտա»-ները
Ոչ միայն դեղերը, այլև վիտամինները, սննդային հավելումները պետք է պահվեն երեխաների համար անհասանելի վայրում. ԱՆ
Այրվել է վագոն-տնակ՝ ներսում եղած իրերով
Ֆրանսիայի հետախուզական ծառայությունները խորհուրդ են տալիս չեղարկել Օլիմպիական խաղերի բացման արարողությունը
Երևանի և 2 մարզի որոշ հասցեներ մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն
Բախվել են «Նիսսան» և «ՎԱԶ» մակնիշի ավտոմեքենաներ
Հայտարարվել է Տաթև ՀԷԿ-ի ՕԿՋ-ի վերանորոգման աշխատանքների տեխնիկական վերահսկողության մրցույթ
© 2024 Հայկական ժամանակ