Երևան
16 °C
Այս տարի ինքնասպանությունների կանխարգելման համաշխարհային օրվա կարգախոսն է՝ «Տրամադրե՛ք րոպե, փոխե՛ք կյանք»: Մասնագետները հավաստիացնում են, որ հոգեբանական փակուղում հայտնված մարդուն ընդամենը լսելով, կարեկից լինելով հնարավոր է նրան ետ պահել ինքնասպանությունից:
2003 թվականից ի վեր սեպտեմբերի 10-ն Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունն ընդունել է որպես Ինքնասպանությունների կանխարգելման համաշխարհային օր: ՀՀ արտակարգ իրավիճակների նախարարարության հոգեբանական ծառայությունն այս առիթով ներկայացնում է խորհուրդներ, որոնք կարող են օգնել նվազեցնելու սուիցիդալ ռիսկը:
Ծառայությունը նշում է, որ այդ ռիսկը մեծ է հետեւյալ խմբերում.
• փախստականներ, ազգային փոքրամասնություններ,
• հոգեկան, ծանր կամ խրոնիկ մարմանական հիվանդություններով տառապող անձինք,
• հարբեցողությամբ, թմրամոլությամբ տառապող անձինք,
• անչափահաս եւ ծեր անձինք,
• ծանր կորուստ ապրած, ընտանեկան, ֆինանսական խնդիրներ ունեցող անձինք,
• նախկինում սուիցիդալ փորձ կատարած անձինք եւ այլոք:
Իհարկե, ինքնասպանության ոչ բոլոր փորձերն են իսկապես կյանքին վերջ տալու նպատակ հետապնդում: ԱԻՆ հոգեբանական ծառայությունը վկայակոչում է հայտնի հոգեբույժ Ա. Լիչկոյի առանձնացրած սուիցիդալ վարքի 3 հիմնական տեսակ.
• դեմոնստրատիվ (ցուցադրական)` սուիցիդի այս տեսակը հանդես է գալիս որպես սեփական անձի նկատմամբ ուշադրություն գրավելու միջոց
• աֆեկտիվ` երբ գերակայում է հուզական պահը
• իրական`երբ դոմինանտում է մեռնելու ցանկությունը
Ինքնասպանություն իրականացրած մարդկանց 80%-ը նախքան ինքնասպանություն գործելն իրենց մտադրությունների վերաբերյալ կարեւոր ազդանշաններ են ուղարկում (խոսքային, վարքային), որոնք հանդես են գալիս որպես նախազգուշացում կամ «օգնության ճիչ»:
Մարդու՝ ինքնասպանության գործելու մտադրության մասին կարող են հուշել.
• ընկճվածությունը, տագնապայնությունը, թախծոտ տրամադրությունը,
• թուլությունը, հոգնածությունը, քնկոտությունը,
• մղձավանջային երազները,
• արտաքինին, հիգիենայի կանոններին չհետեւելը,
• մահվան եւ ինքնասպանության թեմայով գրականության ու հաղորդումների նկատմամբ հետաքրքրության դրսեւորումը,
• ողբերգական եւ տխուր երաժշտության հաճախակի ունկնդրումը,
• կտակի հետ կապված հարցերի վճռումը, նախասուիցիդալ երկտողների կազմումը եւ այլն:
ԱԻՆ հոգեբանական ծառայությունը նշում է, որ անձի հետ նրա սուիցիդալ մտադրությունների քննարկումը նպաստում է ներքին լարվածության թուլացմանը, ինչը կարող է ինքնասպանության կանխարգելման առաջին քայլը դառնալ: Շեշտվում է, որ դիմացինին օգնության ձեռք մեկնելը, նրան քննադատաբար լսելու ունակությունը եւ, ընդհանրապես, անտարբերության բացակայությունը կարող են էական նշանակություն ունենալ եւս մեկ կյանքի փրկության հարցում:
Ազգային վիճակագրական ծառայության տվյալներով վերջին տարիներին կա ինքնասպանությունների այսպիսի վիճակագրություն. 2014 թվականին` 168 դեպք, 2015-ին` 208, իսկ 2016-ին` 195: Այս մարդկանց մեծ մասը եղել է 30-65 տարեկան: Նույն թվականներին ինքնասպանության փորձ է կատարել համապատասխանաբար 531, 514 եւ 440 մարդ: Այս դեպքերում նույնպես իրենց կյանքն ամենաշատը ցանկացել են ավարտել վերոնշյալ տարիքային խմբի անձինք:
Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի
«Վանաձոր» ՔԿՀ-ի 17 ծառայողի նկատմամբ կիրառվել է կարգապահական տույժ
«Crocus City»-ի գործով Տաջիկստանում ձերբակալվել է 9 մարդ
Տեղի է ունեցել ՀՀ պաշտպանության նախարարին կից կոլեգիայի նիստ (լուսանկարներ)
Շիրակում գործում է պետական ծառայությունների անվան տակ գործող ինքնակոչների խումբ. Կարեն Սարուխանյանը զգուշացնում է
Ալեքսեյ Սանդիկովը կգործուղվի Մոսկվա
Ծանրամարտի աշխարհի առաջնությունը տեղի կունենա Երևանում. Հայաստանի հայտը ճանաչվել է լավագույնը
ԱԺ պատգամավորները կգործուղվեն Բեռլին
5 հայ ծանրորդ կմեկնի Թայլանդ՝ մասնակցելու վարկանիշային աշխարհի գավաթին
Հայաստանում տեղումների դադար է, ջերմաստիճանը կբարձրանա 8-10 աստիճանով
«Հայաստանի հեռուստատեսային և ռադիոհաղորդիչ ցանց»-ի տնօրենը հրաժարականի դիմում է ներկայացրել
200 եվրո՝ 200 հազար դրամի փոխարեն. առցանց անմաքս առևտրի շեմը ենթարկվել է փոփոխության
Սյունիքի մարզում դատավոր է նշանակվել
Իրավապահները խուզարկում են Ժիրայր Սեֆիլյանի ու «Բևեռ»-ի մյուս անդամների բնակարանները
Նոր Նորքի ոստիկանական բաժին ներխուժելու դեպքի շրջանակում խուզարկություն է անցկացվում ավելի քան 40 վայրում
Հորը ծեծելու, հարևանուհիներից մեկին սպանելու համար մեղադրվող տղամարդը հաշվառված է եղել հոգեկան առողջության կենտրոնում
Երևանում թմրամոլության և ապօրինի թմրաշրջանառության մի շարք դեպքեր են բացահայտվել (տեսանյութ)
Մարտի 30-ից 11 բանկի քարտապան կարող է օգտվել կենսաթոշակի և նպաստի հետվճարի ծրագրից. որոնք են դրանք
«Երևան ավտոբուս» ընկերության տնօրենն աշխատանքից ազատման դիմում է ներկայացրել
Զատկին ընդառաջ ՍԱՏՄ-ը վերահսկողական միջոցառումներ է իրականացնում ձվի շուկայում
Միաժամանակ մի քանի հոդվածով հետախուզվող տղամարդը ներկայացել է ոստիկանության բաժին
Կարեն Գիլոյանը հետևել է հեծանվուղու և մարզադպրոցի կառուցման աշխատանքներին
Գևորգ Պապոյանը Կորեայի ԱԳ փոխնախարարին ներկայացրել է «Խաղաղության խաչմերուկ» նախաձեռնությունը
Փորձ է արվել Աբու Դաբիից Հայաստան ներմուծել առանց հայտարարագրման բջջային հեռախոսներ
Ինչ թեմայի շուրջ է կենտրոնանալու Բրյուսելում ԱՄՆ-Հայաստան-ԵՄ հանդիպումը. Միլլերը մանրամասներ է հայտնել
Երբ է սպասվում դեղձենու մասսայական ծաղկումն Արարատյան դաշտում
«Քո կառուցած շենքից տեսանելի է իմ տան անցուդարձը». Գագիկ Բեգլարյանը սպառնացել, հայհոյել է «Կապիտալ պլյուս»-ի տնօրենին
Առաջիկա շաբաթներին հնարավոր հարձակման մասին խոսակցությունները չափազանցված են. Սարգսյանը մանրամասնել է
Խուզարկել են գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանի տունը, առգրավել համակարգիչ, տեսախցիկներ
Հայաստանն արգելափակել է Վլադիմիր Սոլովյովի հաղորդումների հեռարձակումը ՀՀ տարածքում
Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար փակ է
Լեհաստանը զորքեր կուղարկի Ֆրանսիա
Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան»-ի վաճառքի բաժնի ղեկավարի «Տոյոտա»-ները
Ոչ միայն դեղերը, այլև վիտամինները, սննդային հավելումները պետք է պահվեն երեխաների համար անհասանելի վայրում. ԱՆ
Այրվել է վագոն-տնակ՝ ներսում եղած իրերով
Ֆրանսիայի հետախուզական ծառայությունները խորհուրդ են տալիս չեղարկել Օլիմպիական խաղերի բացման արարողությունը
Երևանի և 2 մարզի որոշ հասցեներ մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն
Բախվել են «Նիսսան» և «ՎԱԶ» մակնիշի ավտոմեքենաներ
Հայտարարվել է Տաթև ՀԷԿ-ի ՕԿՋ-ի վերանորոգման աշխատանքների տեխնիկական վերահսկողության մրցույթ
Քարաթափում Արարատի մարզում. ճանապարհը դարձել է միակողմանի երթևեկելի
© 2024 Հայկական ժամանակ