Ինչը կարող է դեռահասին հասցնել ինքնասպանության. հոգեբանի մեկնաբանությունը

Նախօրեին հայտնի դարձավ 13 տարեկան տղայի ինքնասպանության փորձի մասին, ինչի պատճառով նա այժմ գտնվում է ծայրահեղ ծանր վիճակում եւ շնչում է արհեստական շնչառության սարքի միջոցով: Անցյալ տարի ինքնասպանություն էր գործել 12-ամյա մի տղա: Դրան նախորդած տարում եւս նույն կերպ կյանքն ընդհատել էր 12 տարեկան մի աղջիկ:

Հոգեբանական գիտությունների դոկտոր, պրոֆեսոր Սամվել Խուդոյանը, սակայն, նշում է, որ դեռահասության եւ մանավանդ վաղ դեռահասության շրջանում (11-13 տարեկան) ինքնասպանությունները բնորոշ չեն եւ առկա դեպքերը համարվում են եզակի: Նա նշում է, որ նույնիսկ դեպրեսիաները, որոնք հիմնականում հանգեցնում են ինքնասպանությունների, այդ հասակում հազվադեպ են հանդիպում:

Այդուհանդերձ, հոգեբանն ուշադրություն է հրավիրում տվյալ տարիքային խումբը թիրախավորող տարբեր «մահվան խմբերի» վրա («Խաղաղ տուն», «Կապույտ կետ»), որոնք թեպետ հիմնականում գործում են Ռուսաստանում ու ռուսական սոցիալական կայքերի միջոցով, բայց որոշ չափով ներթափանցել են նաեւ Հայաստան: Դրանք, ըստ մեզ զրուցակցի, երեխաներին տարբեր խաղեր են առաջարկում` պարբերաբար ինչ-որ դեստրուկտիվ առաջադրանքներ տալով: Ասենք, օրինակ` մարմինը խարազանել, հանձնարարված վայրում «սելֆի» անել, տխուր երաժշտություն ունկնդրել, այսինչ բանը ջարդել, իսկ արդեն վերջին հանձնարարությունը եւ խաղի ավարտը լինում է ինքնասպանություն գործելը:

«Եվ հետո այդ դեստրուկտիվ ֆիլմերը, խաղերը... Խաղ-սարսափներ կան, որ դեռահասները շատ են սիրում խաղալ: Անընդհատ արյուն ու կռիվ է: Այդքան դեստրուկտիվությունը կարող է այդպիսի մտքեր առաջացնել»,- հավելեց մասնագետը:

Սամվել Խուդոյանը դեռահասների ծնողների ուշադրությունը հրավիրում է մեկ այլ հանգամանքի վրա: Նա նշում է, որ երեխաների անկանոն եւ ուշ քնելը կարող է նպաստավոր միջավայր ստեղծել ինքնասպանության մտքերի համար:  «Հետաքրքիր բան է պարզվել. սուիցիդալ մտքեր եւ դեպրեսիվ տրամադրություններ ունեցող դեռահասների մեծ մասի մոտ բացահայտվել են քնի խանգարումներ: Այդ խանգարումներն ավելի հաճախ ոչ թե կապված են ինչ-որ լուրջ խնդիրների հետ, այլ ուղղակի իրենք` դեռահասներն են ուշ քնում: Այս հանգամանքի վրա ծնողները պետք է ուշադրություն դարձնեն եւ թույլ չտան, որ դեռահասները ուշ քնեն»,- ասաց նա:

«Առաջին անգամ այդ տարիքում սկսում են փսիխոպատիաները `բնավորության հիվանդագին խանգարումների դրսեւորումները: Շիզոֆրենիան նույնպես առաջին անգամ իր բուռն տեսքով այդ տարիքում է հանդես գալիս, ինչը որոշակի ռիսկ ստեղծում է: Այդ տարիքում խիստ իմպուլսիվ է երեխաների վարքը, մի հասարակ բանից կարող են պոռթկալ, եւ այն դեպքերում, երբ չեն կարողանում իրենց հարցերը լուծել, կամ ծնողների վիրավորվածություն ունեն, սիրածից մերժում են ստացել, այդ ամեն ինչը կարող են բուռն հակազդում առաջացնել, եւ դրա հետեւանքով նրանք գնան այդպիսի քայլի: Բայց բոլոր դեպքերում ինքնասպանությունը նրանց համար տիպական չէ»,- մանրամասնեց պրոֆեսորը:

Մեր զրուցակիցը նկատեց, որ վերոնշյալը կարող է առավել հատուկ լինել քաղաքում ապրող երեխաներին:

Անդրադառնալով այսօր տեղի ունեցած ինքնասպանության փորձին, որը գյուղական համայնքում էր, նշեց, որ նման դեպքերում առավել հավանական պատճառ կարող են լինել ընտանեկան խնդիրները ( չնայած ավելի վաղ այս ընտանիքի մասին միայն դրական կարծիքներ ենք լսել) կամ սիրած աղջկա հետ կապված հարցերը:

«Կարծում եմ` այդ երեխան ավելի շուտ ծնողների հետ կոնֆլիկտ է ունեցել`ընտանիքի անբարենպաստ վիճակ, հարբեցող հայր, անընդհատ ծեծուջարդ, երեխային հասցվող վիրավորանքներ: Անհնար է, նորմալ ընտանիքում սուիցիդ անող երեխան համարյա բացառված բան է: Կարող է տվյալ ընտանիքում առկա խնդիրները դրսից չեն երեւում, բայց ինքնասպանության գնածած երեխան չի կարող միջանձնային հարաբերությունների, դաստիարակության առումով նորմալ ընտանիքում ապրած լինել: Դա այդպես է ոչ միայն երեխաների, այլ նաեւ մեծերի պարագայում»,- եզրափակեց հոգեբան Խուդոյանը:

Տպել
7704 դիտում

Այդ 4 գյուղը կեղծ օրակարգ է, կեղծ նարատիվ, որը, ցավոք, նաև ՀՀ սահմաններից դուրս է օգտագործվում․ Արայիկ Հարությունյան

Ոսկեպարի ճանապարհի դելիմիտացիայի հարցն առայժմ օրակարգում չէ․ վարչապետն ականջալուր է եղել ոսկեպարցիների մտահոգությանը

Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին ԶՈՒ-ն երբ իր տեղը կզիջի սահմանապահներին․ Հարությունյանն ասաց՝ ինչ քննարկումներ են լինելու

ՀՀ իշխանությունները մեզ տեղյակ են պահել, որ համաձայնությունը ձեռք է բերվել միջազգային սահմանի հիման վրա․ Իրանի դեսպան

Ինչու հայ-ադրբեջանական սահմանազատման գործընթացը մեկնարկեց Տավուշից․ Արայիկ Հարությունյանը մանրամասնել է

Գոյություն չունի «Տավուշից տարածքներ հանձնելու» թեմա, համատեղ հայտարարության մեջ նշվում են գյուղերի անունները․ Գրիգորյան

Ռուսաստանը, ՀԱՊԿ-ը չեն ճանաչում Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը. Լավրովի «ինքնախոստովանությունը»

Այս բարդ գործընթացում պետք է լինենք առավել քան զգոն, տուրք չտանք մանիպուլյացիաներին ու կեղծ տեղեկատվությանը․ Մինասյան

Հուսադրող լուրեր կան Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի վերաբերյալ․ Կլաար

Ովքեր դեմ են փոխհամաձայնեցված սահմանազատմանը, փորձում են պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը, վերածել ծայրագավառի․ Չախոյան

Վարչապետը Զառի միջնակարգ դպրոցի աշակերտների հրավերով ներկա է գտնվել «Պապ թագավոր» ներկայացմանը

Եթե Ստեփանակերտում ոչ թե «քֆուրով» որոշում ընդունող, այլ ադեկվատ իշխանություն լիներ, կսահմաներ ԼՂ շփման գիծը․ Աթանեսյան

Մենք ԵՄ-ի հետ սկսում ենք սերտ համագործակցության նոր ճանապարհ․ Արարատ Միրզոյան

Խաղաղության գործընթացը հիմնականում բաղկացած է որոշումներից, որոնք դուրս են «հակամարտելու» տրամաբանությունից․ Թորոսյան

Շուտով հայտնի ուժերը «մետոձիչկաները» կստանան, ու 10 կոպեկանոց լացի նոր եթերաշրջանը կհամարենք բացված․ Ալեքսանյան

Հայաստանը կստանա հնարավորություն սահմանազատման գործընթացը կազմակերպել քաղաքակիրթ և լեգիտիմ ընթացքով․ Ղազարյան

Աշխարհի գավաթ․ մարմնամարզիկ Վահագն Դավթյանը Փարիզի Օլիմպիական խաղերի ուղեգիր է նվաճել

Կողմերը կառաջնորդվեն Ալմա Աթայի 1991թ. հռչակագրով, մի բան, որից Ադրբեջանը արդեն տևական ժամանակ խուսափում էր․ Եղոյան

Հուսանք՝ այցից հետո կհայտնվի մեր հարաբերությունների զարգացման «ճանապարհային քարտեզ»․ Միրզոյանի հարցազրույցը Arab News-ին

Վկան գլխի ճակատային մասով 3 անգամ հարվածել է աշխատասեղանին․ ինչ է կատարվել Շենգավիթի քննչական բաժնում

Սահմանազատման հանձնաժողովների հրապարակած փաստաթղթում երկու բավականին դրական և հուսադրող միտում տեսա․ Արամ Սարգսյան

Առաջին անգամ կա հնարավորություն ունենալ սահմանազատված պետական սահման, որտեղ կտեղակայվեն սահմանապահներ. Հովհաննիսյան

Ողջունում ենք Հարավային Կովկասի վերաբերյալ «Մեծ յոթնյակի» երկրների ԱԳ ղեկավարների հայտարարությունը․ Արարատ Միրզոյան

Սեփական տան լոգարանում հայտնաբերվել է ՊՆ N զորամասի ջոկատի հրամանատարի 31-ամյա տեղակալի դին

Եթե հայ-ադրբեջանական հանձնաժողովի ձեռք բերած պայմանավորվածությունը կյանքի կոչվի, կլինի լուրջ հաջողություն. Իոաննիսյան

Հանձնաժողովների պայմանավորվածության մեջ չափազանց կարևոր է Ալմա-Աթայի սկզբունքի շուրջ համաձայնությունը. Խանդանյան

Կապան-Քաջարան ճանապարհահատվածում հարկադիր քարաթափում է իրականացվել

«Մեծ յոթնյակը» պետք է հրաժարվի Հայաստանի և Ադրբեջանի նկատմամբ հավասարական մոտեցումներից․ Գարդման-Շիրվան-Նախիջևան

Տավուշի մարզի ոչ մի սանտիմետր չի կարող տրվել որևէ մեկին, ՀՀ տարածքային ամբողջականությունը պաշտպանված է․ Կոնջորյան

Պետք է արդյունավետ հավասարակշռություն գտնենք արհեստական բանականության ընձեռած հնարավորությայն և ռիսկերի միջև. Ջուլհակյան

Պապոյանը ՀԱՀ ընկերություններին հրավիրել է մասնակցելու Հայաստանում պետական աջակցությամբ իրականացվող տնտեսական ծրագրերին

ՊՎԾ-ն ամփոփել է վարչապետի հանձնարարությամբ քաղշինկոմիտեում և ԿԳՄՍՆ-ում իրականացված ուսումնասիրությունների արդյունքները

էկոնոմիկայի նախարարությունը նոր գլխավոր քարտուղար ունի․ վարչապետը որոշում է ստորագրել (լուսանկար)

Սահմանազատման սկզբնական փուլում Հայաստանն ու Ադրբեջանը նախնական համաձայնեցրել են սահմանագծի առանձին հատվածները․ ԱԳՆ

Օլաֆ Շոլցը և Ադրբեջանի նախագահը բանակցություններ կվարեն Բեռլինում

Առաջին անգամ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև, 4 գյուղի հատվածում, կլինի սահմանազատված պետական սահման. քարտեզ

Ռոստովի մարզում ձերբակալվել են Ադրբեջանի քաղաքացին և ևս 2 անձ․ Շահին Աբբասովը կասկածվում է սպանության մեջ

Ալիևը կմեկնի Մոսկվա՝ Պուտինի հետ բանակցությունների

Թուրքիայում կրկին երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Դոլարն ու եվրոն էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 19-ին