Ն․ Փաշինյանի հարցազրույցը «Նոր Յառաջին»․ Դա ոչ թէ ՀՀ-Սփիւռք, այլ՝ ՀՀԿ-Սփիւռք համաժողով էր

Ստորեւ բերվող հարցազրույցը տպագրվել է Փարիզում լույս տեսնող «Նոր Յառաջ» թերթի այսօրվա համարում 

«Նոր Յառաջ»- Ձեր դիմագիրքին վրայ կարդացի թէ «Ելք»-ը եւ ընդդիմադիր ճակատը չեն հրաւիրուած Հայաստան-Սփիւռք համաժողովին։ Այս ուղղութեամբ երբ հարցում ուղղուեցաւ ժողովի ընթացքին, պատասխանատուները ըսին, թէ իրենք հրաւիրած են ընդդիմութիւնը եւ դուք մերժած էք հրաւէրը։ Ի՞նչ է եղելութիւնը։

Նիկոլ Փաշինեան - «Ելք» դաշինքը Հայաստանի Հանրապետութեան երրորդ քաղաքական ուժն է, բայց Հայաստան-Սփիւռք խորհրդաժողովի կազմակերպչական ընթացակարգերում որեւէ կերպ ներկայացուած եւ տեղեկացուած չի եղել։ Երկրորդը՝ մենք ոչ մի հրաւէր չենք ստացել որպէսզի գանք եւ արտայայտենք մեր տեսակէտը։ Երրորդը՝ դաշինքի երեք կուսակցութիւնները հրաւէր չեն ստացել։ Ժողովից երկու օր առաջ մի հրաւիրատոմս ենք ստացել ԱԺ ԵԼՔ խմբակցութեան ղեկավարի հասցէին, այսինքն ըստ էութեան մեզ առաջարկուել է՝ խորհրդանշական դիտորդի դերակատարութիւն։ Ես այս թեմայի շուրջ Հրանոյշ Յակոբեանի հետ զրոյց եմ ունեցել եւ նա ասել է թէ որոշումը եղել է այն որ Ազգային ժողովից հրաւիրուեն խմբակցութիւնների ղեկավարները, յանձնաժողովների ղեկավարները, ԱԺ-ի նախագահն ու փոխնախագահները։ Բայց ժողովի մէջ կային պատգամաւորներ, որոնք Տիկ. Հրանոյշի ասածներից որեւէ մէկին չէին համապատասխանում։ Այս հարցին պատասխանելով նախարարուհին ասաց, թէ ճիշդ է որ մի այլ սկզբունք էլ կայ, որ Հանրապետական կուսակցութեան գերագոյն մարմինի անդամները հրաւիրուած են։ Այդ պարագային ինչո՞ւ «Ելք» խմբակցութիւնից ընդամէնը մի հոգի է հրաւիրւում, այն էլ վերջին պահին, ինչո՞ւ մենք տեղեակ չենք եղել կազմակերպչական աշխատանքների մասին, որպէսզի մենք էլ մեր առաջարկները ներկայացնենք։ Ժողովի օրակարգի վերաբերեալ էլ մեր կարծիքը չեն հարցրել։ Ինչո՞ւ մենք ելոյթ ունենալու առաջարկ չենք ստացել։ Իմ կարծիքով փորձ է արւում քօղարկել իսկական հարցերը։ Իսկ նման ձեւաբանութիւն մեզ չի հետաքրքրում։ Տեսէք թէ ի՞նչ է տեղի ունենում. խորհրդարանից եւ կառավարութիւնից եկած մարդկանց 85 տոկոսը հանրապետական է, կուսակցական պիտակներով եկած մարդկանց մեծամասնութիւնն էլ հանրապետական է։ Մեր կարծիքով դա ո՛չ թէ Հայաստան-Սփիւռք համաժողով է, այլ՝ Հանրապետական-Սփիւռք համաժողով։

«ՆՅ» - Նոյն հարցումը կը վերաբերի նաեւ ոչ-պետական, քաղաքացիական կազմակերպութիւններուն։

Ն. Փ. - Այո, իհարկէ։ Եթէ մենք ասում ենք Հայաստան-Սփիւռք համաժողով, այդ նշանակում է, որ պէտք է Հայաստանի եւ Սփիւռքի բոլոր թեւերը ոչ միայն մասնակից լինեն, այլ նաեւ շահագրգիռ քննարկում տեղի ունենայ։ Բայց իրականութեան մէջ այդպէս չէ։ Մենք այլ առիթներ կ՚օգտագործենք Սփիւռքի մեր գործընկերների հետ շփուելու։ Ի վերջոյ պէտք է հարց տալ, թէ՝ Հայաստան-Սփիւռք գործող ձեւաչափերը Հայաստանի եւ Սփիւռքի յարաբերութեանց բարելաւման առումով որքանո՞վ արդիւնաւէտ են։ Կարծում եմ՝ հարցումի պատասխանը ամէնից խօսուն կերպով տրուել է 2016 թուականի Ապրիլեան պատերազմի ժամանակ, երբ Արցախի կառավարութեան անունով յատուկ հաշուեհամար բացուեց եւ ամէն տեղ պաշտպանութեան նպատակներին ծառայելու համար հանգանակութիւններ էին արւում եւ այդ գումարների (մօտաւորապէս 5 միլիառ դրամ) 75-80 տոկոսը հաւաքուեց Հայաստանի պետական կառոյցների աշխատողների աշխատավարձից՝ այդ թւում նաեւ վարչական լծակներով եւ միայն 20 տոկոսը Սփիւռքից։ Երբ Հայրենիքը վտանգուած է եւ Սփիւռքում այս աստիճան անտարբերութիւն է տիրում, ուրեմն մենք Հայաստան-Սփիւռք յարաբերութիւնների մէջ խոր ճգնաժամ ենք ապրում։ Սա նշանակում է նաեւ որ Հայաստանում իշխող քաղաքական թիմը միանշանակօրէն Սփիւռքի մէջ կորցրել է վստահութիւնը։ Իմ կարծիքով այս ճգնաժամը, դեռ երկար կը շարունակուի, եթէ Հայաստանում իրական փոփոխութիւններ չլինեն։ Մեր տեսակէտով Հայաստանի իշխանութեան փոփոխութիւնը կարող է յաղթահարել այս ճգնաժամը, բայց դրա հետ միասին պէտք է լինեն նաեւ հիմնական կառուցային փոփոխութիւններ։ Այս ուղղութեամբ «Ելք» դաշինքի նախընտրական ծրագրում գրուած է, որ Հայաստանում պէտք է ստեղծուի խորհրդարանի երկրորդ պալատ, որը պէտք է 100 տոկոսով Սփիւռքի ներկայացուցչութիւն ունենայ։ Արդարեւ, սա շատ բարդ խնդիր է, որովհետեւ կառուցակարգերի եւ ընթացակարգերի հետ կապուած բազմաթիւ հարցեր կը ստեղծուեն, թէ՝ ո՞վքեր պէտք է լինեն ներկայացուցիչները, ո՞ր համայնքներից, ի՞նչ թիւով, եւ այլն։ Բայց նախ պէտք է այդ կարգը ընդունել եւ յետոյ համբերութեամբ քննարկել դրա իրագործման ճանապարհները։ Մի օրինակ բերեմ. մեր կարծիքով համապատասխան օրէնսդրական փոփոխութիւններից յետոյ «Հայաստան» համահայկական հիմնադրամի տնօրէնը պէտք է նշանակուի վերոնշեալ երկրորդ պալատի կողմից։

«ՆՅ» - Կրնա՞ք աւելի պարզաբանել ձեր մտածումը։

Ն. Փ. - Երկար տարիներից ի վեր խօսւում է թէ՝ «Հայաստան» հիմնադրամի հանգանակած գումարները իրենց նպատակին չեն ծառայում, մսխում է տեղի ունենում, եւ այլն, եւ այլն։ Ես հիմա պիտի չանդրադառնամ այն հարցին թէ այդ լուրերը որքանով են իրականութեան համապատասխանում, որովհետեւ մեր զրոյցի թեման դա չի։ Խօսքը այն մասին է, որ եթէ այդ գումարները գալիս են Սփիւռքից, այդ պարագային թող Սփիւռքի ներկայացուցիչները իրե՛նք որոշեն, թէ այդ գումարները ծախսողը ո՛վ պիտի լինի, թող որոշեն վերահսկման մեխանիզմներ եւ Հայաստանի Հանրապետութեան իշխանութիւնը այդ գործընթացի մենաշնորհի կարգավիճակից դուրս դրուի։ Երկրորդը՝ հիմա անընդհատ խօսւում է ներգաղթի մասին, որի գաղափարը ես 2013-ին մի յօդուածով ներկայացրեցի, որի վերնագիրն էր՝ «Մեծ հայրենադարձութիւն»։ Դա «Ելք» դաշինքի նախընտրական ծրագրի կէտերից մէկն է։ Իսկ ինչպէ՞ս կարելի է ներգաղթ կազմակերպել առանց Սփիւռքի ներկայացուցիչները Հայաստանի կառավարման համակարգի բաժնետէր դարձնելու։ Եւ ովքե՞ր ու ինչպէ՞ս պէտք է զբաղուեն դրանով։ Մենք մտածում ենք, որ Հայաստանի կառավարութեան կազմում երկու նախարարութիւն պէտք է տրուի խորհրդարանի երկրորդ պալատին։ Ուրեմն այդ երկրորդ պալատը լիազօրութիւն պիտի ունենայ Ներգաղթի եւ Սփիւռքի ներդրումների պաշտպանութեան նախարարների թեկնածուներ ներկայացնելու վարչապետին։ Մենք անընդհատ խօսում ենք ներդրումների մասին, բայց պէտք է նշանակուած մէկը զբաղուի այդ հարցով։ Նորից եմ կրկնում, որ եթէ Սփիւռքի ներկայացուցիչները Հայաստանի կառավարման բաժնետէր չդառնան, մեր կարծիքով Հայաստան-Սփիւռք օտարացման գործընթացը կը շարունակուի։

«ՆՅ» - Համաժողովի նկատմամբ ձեր կեցուածքը ինչպէ՞ս մեկնաբանուած է լրատու միջոցներու կողմէ։

Ն.Փ. - Տարբեր հարցումներ են եղել, թէ՛ իշխանութեան ե՛ւ թէ «Ելք»-ի ներկայացուցիչներին, եւ մամուլում այդ մասին բաւական ընդարձակ գրուել է։

«ՆՅ» - Ինչպէ՞ս կը գնահատէք Արամ Ա. կաթողիկոսին արտայայտած գաղափարները։

Ն. Փ. - Արամ Ա. կաթողիկոսը լաւ հռետոր է եւ այս համաժողովին շատ ոգեղէն ճառ արտասանեց, որ շատ հետաքրքրական էր։ Նկատեցիք թերեւս, որ մեզ համար ծրագրային է Սփիւռքի՝ Հայաստանի կառավարման մասնակից դառնալու գաղափարը, որի մասին Արամ Ա.ն նոյնպէս խօսեց։ Համաձայն ենք, որ Հայաստանը պարպւում է եւ Սփիւռքը մաշւում, ինչպէս ասաց Արամ Ա կաթողիկոսը։ Բայց կարծում եմ, Հայաստանը բիզնես անելու վայր դարձնելու ձգտումը պէտք չէ որպէս բացասական բան ներկայացնել։ Իհարկէ շատ լաւ կը լինի եթէ Հայաստանը գործարարութեան համար նպաստաւոր շրջանի վերածուի։ Յաճախ խօսւում է արտագաղթի մասին, բայց մարդիկ աշխատանքի եւ աշխատատեղերի չգոյութեան պատճառով են արտագաղթում։ Ուրեմն եթէ ներդրում լինի աշխատանք էլ կ՚ապահովուի եւ աշխատուժի պահանջ էլ կը յառաջանայ։ Քիչ առաջ խօսեցի ներգաղթի մասին, պէտք է ասել, որ դժուարը ներգաղթ կազմակերպելը չէ, դժուարը՝ մարդկանց Հայաստանում պահելն է, նրանց համար գործ ու տուն ապահովելը։ Տնտեսութեան հզօրացումը թէ՛ բանակի հզօրացման, թէ՛ բնակչութեան թուի կրկնապատկման եւ թէ մեր ուժերին ապաւինելու գրաւականն է։

«ՆՅ» - Դուք ձեր դիմագիրքին էջով ըսած էիք, թէ Հայաստան-Սփիւռք հարթակը կը ծառայէ նախագահին եւ կառավարութեան քարոզարշաւին։

Ն. Փ. - Մենք այսօր հետեւեցինք Սերժ Սարգսեանի ՄԱԿ-ի ամպիոնից հնչած ելոյթին։ Նա յայտարարեց, թէ չեղարկելու է հայ-թրքական արձանագրութիւնները, դա նշանակում է, որ Սարգսեանը ըստ էութեան փորձում է իր յարաբերութիւնները բարելաւել Սփիւռքի հետ եւ Հայաստան-Սփիւռք խորհրդաժողովից ՄԱԿ-ի ամպիոն անցումով փորձ արեց ցոյց տալ, թէ ականջալուր է Սփիւռքի տեսակէտներին։ Յիշեցնենք, որ Սփիւռքը մեծամասնութեամբ դէմ էր հայ-թուրքական արձանագրութիւններին։ Բացի այդ, լրատուամիջոցները անդադար սփռում են Սերժ Սարգսեանի եւ Կարէն Կարապետեանի ելոյթները։ Ես հարց եմ տալիս՝ ուրիշ տեսակէտ չկա՞յ Հայաստանում։ Անշուշտ որ կայ, մենք որպէս Հայաստանի ժողովրդի ներկայացուցիչ այնտեղ նշուած բոլոր հարցերի նկատմամբ տեսակէտ եւ կարծիք ունենք։ Եւ ո՛չ միայն մենք։

«ՆՅ» - Համաժողովին, նախագահը յայտարարեց, թէ ընտրութիւնները ընթացած են արդար եւ ժողովրդավար պայմաններու մէջ։ Իսկ միջազգային կազմակերպութիւնները խիստ քննադատական արտայայտութիւններ ունեցան։ Այս երեւոյթը ինչպէ՞ս կը մեկնաբանէք։

Ն. Փ. - Ընտրութիւնների վերաբերեալ «Ելք» դաշինքը յայտարարութիւն է հրապարակել եւ համադրել երկու փաստ. առաջինը՝ ընտրութիւնների արդիւնքները ձեւաւորուել են տեղամասեր եկած քաղաքացիների քուէարկութեան հետեւանքով, որոնց տրուել են համատարած ընտրակաշառքներ։ Այլ խօսքով մարդկանց վճարել են ձայն ստանալու համար։ Թերեւս առաջին անգամ լինելով Հայաստանի պատմութեան մէջ մենք փաստաթղթերի մեծ «բազա» յայտնաբերեցինք, որտեղ նկարագրուած էր կաշառքների բաժանման մեխանիզմը։ Իհարկէ այս արարքի դրօշակակիրը Հանրապետական կուսակցութիւնն է։ Ուրեմն այս առումով ժողովրդավարութեան մասին խօսելը այլեւս աւելորդ է։ Մենք այս հարցով իրաւապահ մարմիններին դիմեցինք, բայց դատին ընթացք չտրուեց, այլ խօսքով դատախազութիւնը «կարճեց» քրէական գործը եւ հիմա որոշ գործողութիւններ են կատարւում՝ ապօրինութիւնները կոծկելու եւ պահելու համար։ Ուրիշ հարց էլ կայ. մարդիկ ընտրակաշառք վերցնելով ընտրութիւն են կատարել եւ քուէարկել։ Սա դառը իրողութիւն է, բայց մենք այդ իրողութեան հետ չենք կարող հաշուի չնստել։ Եթէ յիշողութիւնս ինձ չի դաւաճանում՝ հանրահռչակ Սփիւռքահայերից կազմուած դիտորդական խումբերն էլ ուրիշ բան չեն ասել։ Այսինքն ընտրութիւնների օրինականութեան եւ օրինական ընթացքի մասին անկարելի է խօսել՝ համատարած ընտրակաշառքների պատճառով։ Բայց նաեւ չի կարելի ժխտել, որ կաշառք առած քաղաքացիները քուէարկել են Հանրապետականների օգտին, չնայած որ նրանք կարող էին այլ կերպ վարուել, նկատի ունենալով որ տեղամասերում ո՛չ ոք նրանց ձեռքը չի բռնել։ Այլ խօսքով այդ քաղաքացիները որոշել են այսպէս կոչուած յանցաւոր համաձայնութեան գալ եւ զայն իրագործել։ Իսկ ընտրակաշառք տալը եւ վերցնելը Հայաստանի օրէնսգրքով համարւում է յանցագործութիւն։

«ՆՅ» - Կաշառակերութեան դէմ պայքարի համար ընդհանրապէս բոլոր իրերայաջորդ կառավարութիւնները յատուկ յանձնաժողովներ կազմած են։ Այսօր ալ վարչապետ Կարէն Կարապետեան նման աշխատանքի լծուած է։ Ձեր կարծիքով ցարդ այս ուղղութեամբ մշակուած ծրագրերը որեւէ արդիւնքի յանգա՞ծ են, թէ անոնք պարզապէս ձեւական բնոյթ կը կրեն։

Ն. Փ. - Երբ ասում ենք, թէ Հանրապետական կուսակցութիւնը 10.000-ական դրամ ընտրակաշառք է բաժանել եւ դրա միջոցով իշխանութեան գլուխ կը գտնուի, պէտք է հարց տալ թէ այդ տասը հազարները որտեղի՞ց է բաժանուել, արդեօք Հանրապետականները իրենց պապերի՞ց են ժառանգ ստացել այդ դրամը։ Այդ տասը հազար դրամները, որ հաւաքականօրէն տասնեակ միլիոն տոլարներ կը կազմեն, ի՞նչ է, անվերադա՞րձ է ծախսուել։ Իհարկէ ո՛չ։ Փողը ծախսել են, որ իշխանութիւնը պահեն, որ նորից այդ փողը հաւաքեն, որ նորից բաժանեն։ Այսինքն՝ ընտրակաշառքի տեսքով յանցանք են կատարել, որ նոր յանցանք գործելու իրաւունք ստանան։ Այս պայմաններում, ուղղակի ծիծաղելի է Հայաստանում կաշառակերութեան դէմ պայքարի մասին խօսելը։ Այլ խօսքով կաշառակերութիւնը այսօրուան իշխանութեան ինքնութեան մի մասն է։

«ՆՅ» - Իսկ խորհրդարանական վարչակարգի անցումը որեւէ բան պիտի փոխէ՞։

Ն. Փ. - Իհարկէ ո՛չ։ Երկու օր առաջ ԱԺ-ում երբ մի հարց էր քննարկւում, որպէս յարակից զեկուցող հանդէս եկաւ մեր խմբակցութեան ներկայացուցիչ Արտակ Զէյնալեանը եւ յայտնեց թէ ինք յանձնաժողովի քննարկումների ժամանակ դէմ է քուէարկել այդ նախաձեռնութեան փաթեթին։ ԱԺ-ի նախագահ Արա Բաբլոյեանը դրան արձագանգելով ասաց՝ «ահա ժողովրդավարութեան շատ կոնկրետ օրինակ, երբ դէմ քուէարկող ընդդիմութեան ներկայացուցիչը տուեալ յանձնաժողովի կողմից նշանակւում է որպէս զեկուցող»։ Ես չէի կարող լուռ մնալ եւ ձայն առնելով յայտնեցի թէ՝ «ժողովրդավարութիւնը ունի շատ կոնկրետ գենետիկա։ Ժողովրդավարութիւն նշանակում է իշխանութեան փոփոխութեան հնարաւորութիւն՝ առանց բռնութիւնների»։ Երրորդ հանրապետութեան պատմութեան ողջ ընթացքում միշտ յաղթել են գործող իշխանութիւնները։ Այսինքն այս առումով մենք Ադրբեջանից, ըստ էութեան, չենք տարբերւում։ Այնտեղ մէ՛կ ընտանիքի անդամներն են յաղթել, իսկ մեր մօտ մէ՛կ քաղաքական ընտանիքի կամ խմբի անդամները։ Քանի դեռ Հայաստանում ընտրութիւններով իշխանութեան փոփոխութիւն տեղի չի ունենում, անիմաստ է ժողովրդավարութեան մասին խօսելը։ Այո՛ մենք կարող ենք ունենալ ժողովրդավարութեան փոքրիկ յարակից «զարդեր», որոնք կարելի է պատից կախել եւ ցոյց տալ։ Բայց եթէ մենք օրինակի համար ունենք «Մերսետես» մակնիշի մեքենայի նշանով մէկ կամ քսան զարդեր, դա չի նշանակում որ մենք ունենք այդ մակնիշի մեքենայ։

«ՆՅ» - Արդեօք դուք ուղղակի առընչութիւն կը տեսնէ՞ք ժողովրդավարութեան եւ տնտեսական զարգացման միջեւ։


Ն. Փ. - Իհարկէ, որովհետեւ ի վերջոյ ժողովրդավարութիւնը՝ մտքերի, գաղափարների, հնարաւորութիւնների ազատ օգտագործումն է։ Ժողովրդավարութիւնը ունի մի քանի կանոններ, որոնցից մէկը օրէնքի գերակայութիւնն է։ Երբ չկայ հաւասար մրցակցային դաշտ, երբ կարելի է իշխանական լծակները օգտագործելով մէկի համար առաւելութիւններ ստեղծել, ուրեմն չենք կարող ունենալ նաեւ տնտեսական զարգացում։


«
ՆՅ» - Անդրադառնալով «Ելք»-ի վերջերս յայտարարած կեցուածքին՝ Հայաստանի ԵՏՄ-էն (Եւրասիոյ Տնտեսական Միութիւն) դուրս ելլելու առընչութեամբ, կ՚ուզէինք գիտնալ թէ որո՞նք են ձեր հիմնաւորուած պատճառաբանութիւնները։

Ն. Փ. - Այս հարցը ընդհանուր առմամբ կապւում է Հայաստանի ինքնիշխանութեան։ Ակնյայտ է, որ Հայաստանի ինքնիշխանութիւնը կորուսուելու ուղղութեամբ շատ մեծ քայլեր է առնում եւ այստեղ ԵՏՄ-ն ըստ էութեան կարեւոր դերակատարութիւն ունի։ Իմ ընկալումով՝ անկախութիւնը եւ ինքնիշխանութիւնը աշխարհաքաղաքական տարբեր բեւեռների միջեւ հաւասարակշռութիւնն է։ Եւ երբ այդ աշխարհաքաղաքական բեւեռներից մէկի նժարը անհամաչափօրէն ծանրանում է միւսների նկատմամբ, ապա անխուսափելիօրէն դրան հետեւում է պետականութեան կորուստը։ Ամբողջ խնդիրն այն է, որ հայ-ռուսական յարաբերութիւնների մէջ մեզի համար բոլոր առումներով կարեւոր նժարը անհամաչափօրէն ծանրացել է եւ դրա հիմնական գործիքներից մէկը Եւրասիական տնտեսական միութիւնն է, որը ըստ էութեան խոչընդոտում է Հայաստանի Հանրապետութեան յարաբերութիւնը իր անմիջական հարեւան երկրների հետ։ Մեր կարծիքով այս առումով՝ Հայաստանի Հանրապետութիւնը պէտք է հաւասարակշռութիւններ մտցնի իր տնտեսական, անվտանգութեան քաղաքականութիւնների մէջ։ Մենք ասում ենք նաեւ որ Հայաստանի Հանրապետութիւնը պէտք է անվտանգութեան այլընտրանքներ փնտռի եւ չմնայ ՀԱՊԿ-ի յոյսին, որ ըստ երեւոյթին այդքան էլ լաւ չի աշխատում։ Մենք գիտակցելով հանդերձ, որ այդ առաջարկը խորհրդարանում չի անցնելու, նման նախաձեռնութեամբ հանդէս ենք եկել արձանագրելու համար, որ Հայաստանի քաղաքական օրակարգում այլեւս նման հարց կայ, եւ այդ հարցի շուրջ պէտք է խոր եւ համապարփակ քննարկում տեղի ունենայ քաղաքական հարթակներում։ Դրա համար այս հարցին զուգահեռ քննարման ենք ներկայացրել հետեւեալը.- ԱԺ-ում ստեղծել մի յանձնաժողով, որը պիտի ուսումնասիրի եւ ժողովրդին պիտի բացատրի թէ մենք ի՞նչ շահեցինք, ի՞նչ կորցրեցինք ԵՏՄ-ին անդամակցելով, այնտեղ ի՞նչ ռազմավարական հեռանկարներ կան, ի՞նչ վտանգներ եւ ի՞նչ առաւելութիւններ։ Այս առումով կարծում եմ թէ նման մի առաջարկ պէտք է ընդունելի լինի խորհրդարանական մեծամասնութեան կողմից։ Աւելացնեմ, թէ տնտեսական բոլոր ցուցանիշերով մենք վնասներ ենք կրել ԵՏՄ-ին անդամակցելով։ Պատերազմից յետոյ առաջին անգամ լինելով՝ մենք 2016-ին ունեցել ենք շօշափելի տարածքային կորուստներ։ Ես Ապրիլեան պատերազմի օրերին իմ դիմագրքիս մէջ գրառել եմ հետեւեալը. «Ապրիլեան պատերազմից կան շատ կոնկրետ փաստեր, որոնք հիմք են տալիս մտածելու որ այդ պատերազմից առաջ Ադրբեջանը ունեցել է Ռուսաստանի համաձայնութիւնը»։ Ես համոզուած եմ որ այդպէս է եղել։

«ՆՅ» - Հայաստանի ապահովութեան հարցը նաեւ համաժողովի գլխաւոր ուղղութիւններէն մէկն էր, որ կը վերաբերի ազգ-բանակ հայեցակարգին։ Ինչպէ՞ս կ՚ընկալէք այս մօտեցումը։

Ն. Փ. - Յամենայն դէպս իմ կարծիքով իշխանութիւնը ի վերջոյ չի կարող չնկատել թէ մենք անվտանգութեան ոլորտում ունենք լուրջ խնդիրներ, որոնց լուծման համար անհրաժեշտ է ջանքեր գործադրել։ Իշխանութիւնը իր քաղաքական մրցակիցների ծրագրերից ինչ որ կէտեր է վերցնում եւ իրագործում։ Այդ քայլը լաւ է եթէ գաղափարները կենսունակ են։ Օրինակ վերջերս Պաշտպանութեան նախարար Վիգէն Սարգսեան այցելեց Չինաստան եւ այնտեղ որոշ համաձայնութիւններ կայացան ռազմական համագործակցութեան վերաբերեալ, որոնք մեր գնահատումով շատ դրական էին։ Դա եւս համընկնում է «Ելք»-ի նախընտրական ծրագրի տրամաբանութեանը։ Իսկ ազգ-բանակ հայեցակարգի մասին ես առաջին անգամ լսել եմ Նախախորհրդարանի իմ գործընկերներից՝ Ժիրայր Սեֆիլեանից, այնպէս որ դա Հանրապետական կուսակցութեան մտայղացումը չէ։ Իսկ ընդհանրապէս ազգ-բանակ գաղափարի մէջ ես գոնէ այս պահին որեւէ վտանգ չեմ տեսնում։ Մենք –ինչպէս ասացի– անվտանգութեան լուրջ հարցեր ունենք եւ անպայման դրանց լուծման համար լուրջ քայլեր պէտք է առնենք։ Մեր ռազմավարական գործընկեր Ռուսաստանը մէկ կողմից զինում է Ադրբեջանը, իսկ միւս կողմից Հայաստանին առաջարկում է պաշտպանութեան ոլորտում –իմ կարծիքով– ստորացուցիչ պայմանագրեր, որոնք նսեմացնում են մեր երկրի ինքնիշխանութիւնը։ Ըստ էութեան գործող իշխանութիւնը մտել է մի տեղապտոյտի մէջ, որին չի կարողանում յաղթահարել։ Ազգ-բանակի վերաբերեալ յառաջիկային օրէնսդրական քննարկումներ պիտի լինեն եւ այդ հարցին այն ժամանակ կարելի է աւելի առարկայական ձեւով անդրադառնալ։

Տեսակցութիւնը վարեց՝
Ժիրայր Չոլաքեան   

Տպել
4911 դիտում

Նարեկ Մանթաշյանին նոր մեղադրանք է առաջադրվել

Զինծառայողն ինքնասպան է եղել համածառայակիցների և իր ոչ կանոնադրական հարաբերությունների պատճառով․ վարույթը դատարանում է

Վասիլիս Մարագոսը վերահաստատել է ԵՄ աջակցությունը արդարադատության ոլորտի բարեփոխումներին

Հայուհի Վարսեն Աղաբեկյանը Պաղեստինի արտաքին գործերի նախարար է նշանակվել (լուսանկար)

Աննա Հակոբյանը մասնակցել է «Փրկություն» հաշմանդամ երիտասարդների կենտրոնի շահառուների ներկայացմանը (լուսանկարներ)

Մոսկվայում կարծում են, թե ՀՀ-ում 102-րդ ռազմաբազայի առկայությունը Հայաստանի ինքնիշխանության միակ իրական երաշխիքն է

Մահացել է Crocus City Hall-ի ահաբեկչությունից տուժած ևս մեկ մարդ․ զոհերի թիվը հասել է 144-ի

Ucom-ի գլխավոր տնօրենը ելույթ է ունեցել աշխատաշուկային նվիրված համաժողովին

Արաբկիրում կառուցապատող ընկերությունը հարկեր չվճարելու նպատակով պայմանագրերում պակաս է նշել բնակարանների իրական արժեքը

Սպառնացել է վնասել մեքենան, ավելի ուշ կրակել է ավտոտեխսպասարկման կետի ուղղությամբ․ 32-ամյա տղամարդը կալանավորվել է

Ռուբլին էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 29-ին

Հայաստանն ԱՄՆ-ի ու Եվրամիության հետ անվտանգային հարցեր չի քննարկելու. Ստանո

Ինչո՞ւ ադրբեջանական լրատվամիջոցը չի հրապարակել Արայիկ Հարությունյանի հետ հարցազրույցը

Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի

«Վանաձոր» ՔԿՀ-ի 17 ծառայողի նկատմամբ կիրառվել է կարգապահական տույժ

«Crocus City»-ի գործով Տաջիկստանում ձերբակալվել է 9 մարդ

Տեղի է ունեցել ՀՀ պաշտպանության նախարարին կից կոլեգիայի նիստ (լուսանկարներ)

Շիրակում գործում է պետական ծառայությունների անվան տակ գործող ինքնակոչների խումբ. Կարեն Սարուխանյանը զգուշացնում է

Ալեքսեյ Սանդիկովը կգործուղվի Մոսկվա

Ծանրամարտի աշխարհի առաջնությունը տեղի կունենա Երևանում. Հայաստանի հայտը ճանաչվել է լավագույնը

ԱԺ պատգամավորները կգործուղվեն Բեռլին

5 հայ ծանրորդ կմեկնի Թայլանդ՝ մասնակցելու վարկանիշային աշխարհի գավաթին

Հայաստանում տեղումների դադար է, ջերմաստիճանը կբարձրանա 8-10 աստիճանով

«Հայաստանի հեռուստատեսային և ռադիոհաղորդիչ ցանց»-ի տնօրենը հրաժարականի դիմում է ներկայացրել

200 եվրո՝ 200 հազար դրամի փոխարեն. առցանց անմաքս առևտրի շեմը ենթարկվել է փոփոխության

Սյունիքի մարզում դատավոր է նշանակվել

Իրավապահները խուզարկում են Ժիրայր Սեֆիլյանի ու «Բևեռ»-ի մյուս անդամների բնակարանները

Նոր Նորքի ոստիկանական բաժին ներխուժելու դեպքի շրջանակում խուզարկություն է անցկացվում ավելի քան 40 վայրում

Հորը ծեծելու, հարևանուհիներից մեկին սպանելու համար մեղադրվող տղամարդը հաշվառված է եղել հոգեկան առողջության կենտրոնում

Երևանում թմրամոլության և ապօրինի թմրաշրջանառության մի շարք դեպքեր են բացահայտվել (տեսանյութ)

Մարտի 30-ից 11 բանկի քարտապան կարող է օգտվել կենսաթոշակի և նպաստի հետվճարի ծրագրից. որոնք են դրանք

«Երևան ավտոբուս» ընկերության տնօրենն աշխատանքից ազատման դիմում է ներկայացրել

Զատկին ընդառաջ ՍԱՏՄ-ը վերահսկողական միջոցառումներ է իրականացնում ձվի շուկայում

Միաժամանակ մի քանի հոդվածով հետախուզվող տղամարդը ներկայացել է ոստիկանության բաժին

Կարեն Գիլոյանը հետևել է հեծանվուղու և մարզադպրոցի կառուցման աշխատանքներին

Գևորգ Պապոյանը Կորեայի ԱԳ փոխնախարարին ներկայացրել է «Խաղաղության խաչմերուկ» նախաձեռնությունը

Փորձ է արվել Աբու Դաբիից Հայաստան ներմուծել առանց հայտարարագրման բջջային հեռախոսներ

Ինչ թեմայի շուրջ է կենտրոնանալու Բրյուսելում ԱՄՆ-Հայաստան-ԵՄ հանդիպումը. Միլլերը մանրամասներ է հայտնել

Երբ է սպասվում դեղձենու մասսայական ծաղկումն Արարատյան դաշտում

«Քո կառուցած շենքից տեսանելի է իմ տան անցուդարձը». Գագիկ Բեգլարյանը սպառնացել, հայհոյել է «Կապիտալ պլյուս»-ի տնօրենին