Կադրային կրճատումներ. հիվանդը սպասում է վիրահատության, բուժաշխատողները «բունտ» են անում

Աբովյանում գտնվող տուբերկուլոզի դեմ պայքարի ազգային կենտրոնում (տուբդիսպանսերում) հայտարարվել է զանգվածային կադրային կրճատումների մասին, ինչի առիթով այսօր՝ նոյեմբերի 1-ին, իրենց բողոքն էին հայտնում թե՛ գործազուրկ դարձող աշխատակիցները, թե՛ հիվանդներն ու նրանց խնամող հարազատները:

Օպտիմալացման ճանապարհին որոշվել է միավորել կենտրոնի թոքային վիրաբուժության եւ արտաթոքային բաժանմունքները: Արտաթոքային բաժանմունքում կրճատման ենթակա է համարվել 15-20 աշխատակից՝ միջին եւ կրտսեր բուժանձնակազմից: Նրանք ասում էին, որ աշխատանքը կորցնելու դեպքում կանգնելու են սոցիալական բարդագույն խնդիրների առաջ ու հայտնվելու են անելանելի վիճակում:

Հիվանդների հարազատներն էլ մտահոգություն էին հայտնում, որ համատեղությամբ աշխատողները մյուս բաժանմունքից կարող են վարակ փոխանցել արդեն վարակից զերծ իրենց հարազատին: Որոշները նույնիսկ ասում էին, թե այդ մտավախությամբ այսօր հրաժարվել են սննդից:

Այսօր նաեւ չի կատարվել նշանակված վիրահատությունը: Արտաթոքային բաժանմունքի ղեկավար Լեւոն Խալաթյանը հրաժարվել է վիրահատարան մտնել:

«Եղբորս նախապատրաստել են վիրահատության, այսօր՝ ժամը 11-ին պետք է վիրահատեին, ու ոչ ոք տիրություն չի անում: Հիմա պատկերացրեք մեր հիվանդի հոգեկան վիճակը: Մարդիկ շրջաններից եկել են, որ սատար կանգնեն նրան, ու՝ անտերություն՝ տնօրենի ու փոխտնօրենի ամբիցիաների ու քմահաճույքի պատճառով: Բժիշկ Խալաթյանն ասում է՝ ես չունեմ անձնակազմ, որոնց հետ կանգնեմ, վիրահատություն անեմ, ողնաշարային բժիշկների անձնակազմին բոլորին կրճատել են: Աշխատողները բունտ են արել: Բժիշկն էլ ասում է՝ էս վիճակով ոնց վիրահատություն անեմ, որովհետեւ իմ ճնշումը բարձրացել է 180-ի: Ու ես չգիտեմ՝ տվյալ դեպքում ինչ կլինի մեր հիվանդի կարգավիճակը, որովհետեւ ինքը (բաժանմունքի վարիչը,-խմբ.) սպառնում է՝ եթե իմ աշխատակազմի գոնե մեծամասնությանը չվերականգնեն իրենց աշխատանքին, ես դիմում կգրեմ, կազատվեմ: Դուք հիմա պատկերացրեք այս հիվանդների վիճակը եւ այսօրվա վիճակը, որ բերեն նոր մասնագետ, որը նոր պիտի ծանոթանա հիվանդի կարգավիճակի հետ, որի հետ մեկ ամիս տառապել է, չարչարվել է բժիշկը, որ հասցնի վիրահատության վիճակին: Էլ չեմ ասում մեր մասին»,- ներկայացրեց Անդրանիկ Ավետյանը:

Արտաթոքային բաժանմունքի ղեկավար Լեւոն Խալաթյանն armtimes.com-ի հարցին պատասխանելով՝ վստահեցրեց, որ ստեղծված իրավիճակի հետեւանքով ճնշումը բարձրացել էր եւ վատ ինքնազգացողության պատճառով է, որ ի վիճակի չի եղել բարդ վիրահատություն կատարել: Ամեն դեպքում նա որոշել է կանգնել աշխատակիցների կողքին եւ պայքարել: Ասաց, որ կենտրոնի տնօրենի հետ քննարկումներ են ընթանում, որպեսզի կրճատումից խուսափեն գոնե բուժաշխատողների մի մասը:  

«Թյուրիմացություն է տեղի ունեցել, ինքն այսօր նախարարությունում է եղել, ամեն ինչը կվերանայվի: Ինձ թվում է՝ վաղը՝ մինչեւ օրվա վերջ ամեն ինչ պարզ կլինի»,- հույս հայտնեց Խալաթյանը: Հարցին, թե տրամաբանակա՞ն է համարում, որ մեկ այլ բաժանմունքի աշխատակիցները միեւնույն ժամանակ աշխատեն կրճատվողների բաժանմունքում, նա պատասխանեց. «Բայց ո՞վ է մեզ հարցնում»: Ապա ավելացրեց. «Իմ կարծիքն է, որ բաժանմունքն անհրաժեշտություն է երկրի, ժողովրդի համար, պետք է պահպանվի եւ աշխատի իր ծավալով: Սա միակ այսպիսի բաժանմունքն է հանրապետությունում, ու այստեղ ծայրահեղ ծանր հիվանդներ են՝ բոլորը ողնաշարային խնդիրներով, անկողնային եւ կարիք ունեն թե՛ վիրահատության, թե՛ խնամքի, թե՛ ամեն ինչի»:

Բուժհաստատությունում խոսվում էր, որ այս օպտիմալացումը կառավարության որդեգրած համապատասխան քաղաքականության արձագանքն է: armtimes.com-ի հարցին՝ զուտ դա՞ է կրճատումների պատճառը, թե կա՞ օբյեկտիվ անհրաժեշտություն, Լեւոն Խալաթյանը պատասխանեց. «Դե հիմա եթե դա մեր կառավարության որոշումն է, որ պետք է օպտիմիզացիա արվի... Ես մեկ «օպտիմիզացիա», մեկ էլ «բարեփոխում» բառերը  որ լսում եմ, սարսափում եմ, որովհետեւ դրանից ոչ մի լավ բան չի սպասվում»:

Թե՛ Խալաթյանը եւ թե՛ Տուբերկուլոզի դեմ պայքարի ազգային կենտրոնի տնօրեն Արմեն Հայրապետյանը հերքեցին պնդումները, որ վարակը կարող է բուժաշխատողների միջոցով մի բաժանմունքից մյուսը տեղափոխվել:  

Տնօրենը, նաեւ խոսելով կրճատումների մասին, հայտարարեց, թե օպտիմալացումն ինքնանպատակ չէ, դա բխում է ինչպես ծառայությունների որակը բարելավելու նպատակից, այնպես էլ այն հանգամանքից, որ տուբերկուլոզով հիվանդացության դեպքերը նվազում են, ու պետք է աշխատել ծախսարդյունավետության սկզբունքով: Նա նշեց, որ օպտիմալացումը շարունակական պրոցես է, եւ տարբեր բաժանմունքներ միավորվել են նաեւ 2014 թվականին:

Հաստատությունում, ըստ Հայրապետյանի, այսօր բուժում է ստանում 90-100 հիվանդ, այնինչ աշխատակիցների թիվը 360-ն է: Նրանցից մոտ 80-ը երկու ամիս առաջ ծանուցվել է նոյեմբերի 1-ին կրճատվելու մասին: Հիմա մտածում են այդ թիվը նվազեցնելու մասին:

armtimes.com-ի հարցին, թե քանի՞ հիվանդի դեպքում է, ըստ չափորոշիչների նախատեսվում ունենալ 360 աշխատակից, Արմեն Հայրապետյանը պատասխանեց, որ այդ համեմատությունը տեղին չէ, չնայած ինքը բուժաշխատողների ու հիվանդների թվի անհամապատասխանությամբ էր փորձում հիմնավորել կրճատումների անհրաժեշտությունը: «Քանի հիվանդով չէ... 30 մահճակալը ունենում է 1 բուժքույրական պոստ, որտեղ 6 հոգի է: Մենք հիմա ունենք 170 մահճակալ»,- նշեց նա:

Ինչ վերաբերում է այսօր նշանակված վիրահատությունը հետաձգվելուն, Տուբերկուլոզի դեմ պայքարի ազգային կենտրոնի ղեկավարը ասաց. «Մի քանի օրից կիրականացվի: Բժիշկն էլ կարող է հիվանդանալ»: