Երևան
15 °C
searchclose
today
menuclose
Երևան
15 °C
Լուսանկարում՝ Ադրբեջանի ՊՆ Զաքիր Հասանով, Վրաստանի ՊՆ Լեւան Իզորիա և Թուրքիայի ՊՆ Նուրեթթին Ջանիքլի.
Մարտի 28-ին Ադրբեջանի պաշտպանության նախարար Զաքիր Հասանովը մեկնել է Թուրքիա, որտեղ մարտի 31-ին կմասնակցի Ադրբեջանի, Թուրքիայի եւ Վրաստանի պաշտպանության նախարարների եռակողմ հանդիպմանը:
Թեեւ հանդիպման օրակարգում քննարկվելիք հարցերը չեն հրապարակվում, ամենայն հավանականությամբ կողմերը քննարկելու են տարածաշրջանային անվտանգության, համատեղ զորավարժությունների եւ Թուրքիայի մասնակցությունը վրացական ու ադրբեջանական ԶՈւ-ի ամրապնդման գործում: Այդպիսին են եղել նախորդ եռակողմ հանդիպումների գլխավոր թեմաները:
Չի բացառվում նաեւ, որ եռակողմ, կամ մինչ այդ տեղի ունեցող թուրք-ադրբեջանական երկկողմ հանդիպումների ընթացքում մանրամասն քննարկվի նաեւ Աֆրինի գրավման թեման: Բանն այն է, որ նախօրեին ադրբեջանամետ կայքերից մեկում տեղեկություններ էին տարածվել, որ Աֆրինի պաշտպանության գիծը կազմակերպված էր Արցախի պաշտպանական գծի մոդելով եւ Հասանովին միգուցե հետաքրքրեն Աֆրինի պաշտպանության ճեղքման մարտավարական մանրամասները:
Եռակողմ ռազմական համագործակցության սկիզբ կարելի է համարել 2012 թ., երբ վրացական զինված ուժերն առաջին անգամ մասնակցեցին թուրք-ադրբեջանական համատեղ զորավարժություններին: Դրանից երկու տարի անց՝ 2014 թ. պայմանավորվածություն ձեռք բերվեց տարին երկու անգամ պաշտպանության նախարարների մակարդակով հանդիպումներ կազմակերպել եւ ամենամյա համատեղ զորավարժություններ անցկացնել:
Թուրք-վրաց-ադրբեջանական ռազմական եռակողմ համագործակցությունը թեեւ ուղղակիորեն չի վնասում հայ-վրացական հարաբերություններին, սակայն բացասական ֆոն է ստեղծում դրանց համար: Եռակողմ հանդիպումներից հետո հնչող հայտարարություններում հաճախ շեշտվում է կողմերի՝ տարածքային ամբողջականության սկզբունքի փոխադարձ ճանաչումը, ինչը բնականաբար հասցեագրված է Արցախին, Հարավային Օսեթիային եւ Աբխազիային: Այս առումով Վրաստանին մեղադրել, թերեւս, չի կարելի. նա փորձում է իր կորցրած տարածքների հարցում ստանալ նաեւ հարեւանների աջակցությունը, իսկ Հայաստանը այդ հարցում չի կարող արտահայտել Թբիլիսիի համար ցանկալի դիրքորոշում: Այդուհանդերձ հայ-վրացական հարաբերությունները շարունակում են մնալ բարեկամական:
Բացի Վրաստանի քաղաքական հետաքրքրվածությունից եւ թուրք-ադրբեջանական համատեղ՝ Հայաստանին տարածաշրջանային ծրագրերի լուսանցքում թողնելու ձգտումից, այս եռակողմ հարաբերություններին կյանք են հաղորդում երեք երկրների համատեղ էներգետիկ եւ տրանսպորտի ոլորտներում համագործակցությունը, ներառյալ Բաքու-Թբիլիսի-Կարս երկաթուղին եւ Բաքու-Թբիլիսի-Ջեյհան նավթամուղը:
Մեծ դեր են խաղում նաեւ Վրաստանի տնտեսությունում առկա թուրքական եւ ադրբեջանական լծակները: Գաղտնիք չէ, որ Ադրբեջանը Վրաստանի գլխավոր տնտեսական գործընկերներից է, իսկ պետական SOCAR նավթային ընկերությունը՝ Վրաստանի առաջատար ներդրողներից մեկը:
Թուրքիայի ներգրավվածությունը վրացական տնտեսության մեջ եւս մեծ է: Վրաստանի ընդդիմադիր ազգային-պահպանողական ուժերը խոսում են անգամ երկրի ոչ միայն տնտեսական, այլեւ քաղաքական ինքնիշխանության հնարավոր կորստի մասին: Նման մտավախությունների պատճառ է հանդիսանում Թուրքիայի կողմից Աջարիայի տնտեսական «էքսպանսիան»: Այս դեպքում էլ Վրաստանը չի կարող հակադրվել, քանի որ Թուրքիան հանդիսանում է ՆԱՏՕ-ի անդամ եւ ինչ-որ առումով Բրյուսելում Վրաստանի լոբբիով է զբաղված: Ըստ էության, պաշտոնական Թբիլիսին՝ Աբխազիայի եւ Հարավային Օսեթիայի հետ հաշտության գալու բոլոր կամուրջներն այրեց հենց ՆԱՏՕ-ին միանալու որոշումը կայացնելուց հետո, եւ Հյուսիսատլանտյան դաշինքի հետ հարաբերություններում ցանկացած ձախողում իմաստազրկելու է այդ որոշումը:
Հաշվի առնելով Վրաստանի այս պատանդային վիճակը, ինչպես նաեւ մասնակից երկրների նախընտրելի երկարաժամկետ հեռանկարների տարբերությունները առնվազն արտաքին վեկտորի առումով՝ կարելի է ենթադրել, որ եռակողմ համագործակցությունը, այդ թվում ռազմական ոլորտում, չի վերածվի լիարժեք երկարաժամկետ ռազմաքաղաքական դաշինքի: Վրաստանը հույսեր է կապում Եվրոպայի հետ, Էրդողանի Թուրքիան՝ պարտություններ կրելով Եվրոպական միությանն անդամակցելու հարցում, նեոօսմանիզմի քաղաքականություն է վարում, իսկ Ադրբեջանը, չլուծված հակամարտության պայմաններում փորձում է արտաքին քաղաքականության առումով հավասարակշռություն պահպանել, իհարկե այնքանով, որքանով դա չի վնասում Թուրքիային:
Ընդհանուր առմամբ թուրք-վրաց-ադրբեջանական ռազմական եռակողմ համագործակցությունն ուղղված է սեփական էներգետիկ եւ տրանսպորտային ոլորտների համագործակցության պաշտպանությանը: Այդուհանդերձ, Թուրքիայի եւ Ադրբեջանի հետ ցանկացած երկրի ռազմական համագործակցությանը պետք է վերաբերվել առնվազն զգոնությամբ:
Վլադիմիր Մարտիրոսյան
Հոդվածը տպագրվել է «Հայկական ժամանակ» օրաթերթի մարտի 29-ի համարում:
Վարչապետը տիկնոջ հետ ներկա է գտնվել Հայոց ցեղասպանության զոհերի հիշատակին նվիրված համերգին (լուսանկարներ)
Թող Հայաստանի Հանրապետությամբ մխիթարված ննջեն Մեծ եղեռնի և մեր բոլոր մյուս նահատակները․ վարչապետ
Նորատուսի գերեզմանատանը պայթյուն-փլուզում է տեղի ունեցել․ հայտնաբերվել է տղամարդու դի
Առաջին անգամ Հայաստանի և Ադրբեջանի կյանքում սպիտակի վրա գրվել է 2-ի անուններն՝ առանց մի կաթիլ արյուն թափվելու․ Խաչատրյան
Տեղի է ունեցել «Քաղաքացիական պայմանագիր» կուսակցության վարչության նիստ․ ինչ հարցեր են քննարկվել
Ճանապարհները որ փակում եք, դուք Հայաստանը գցում եք շրջափակման մե՞ջ, հակառակորդի դերը վերցրել եք ձեր վրա՞․ Քոչարյան
ՌԴ պաշտպանության փոխնախարարը ձերբակալվել է կաշառք ստանալու կասկածանքով
Ադրբեջանի ԶՈՒ-ն Հայաստանի ինքնիշխան տարածքում է, ամենայն հավանականությամբ այդտեղ կսկսենք բանակցային գործընթաց․ Քոչարյան
ՄԻՊ արագ արձագանքման խումբը մեկնել է Ոստիկանության Նոյեմբերյանի բաժին
ՄԻՊ-ը տեսակցել է Դավիթ Տոնոյանին․ վերջինս մտահոգություններ է ներկայացրել
Ինչպես է Մալաթիայի շուկայում կանխվել հրդեհի տարածումը․ մանրամասներ
Զովունիում մեքենաներ են բախվել
Առաջարկվում է շրջիկ առևտուր իրականացնել նաև համայնքներում․ տարածքները կսահմանի ավագանին
Բերման է ենթարկվել Սուրեն Պետրոսյանը
ԱԽ քարտուղարը Ռուսաստանի Դաշնություն չի մեկնի
Եթե իրավիճակը Տավուշում շիկանա, օրենքը թույլ Է տալիս ՀՀ տարածքի որոշակի մասում արտակարգ դրություն հայտարարել. Խալաթյան
Ուկրաինայի պաշտպանության փոխնախարարը պաշտոնանկ է արվել
Սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի ամենակարևոր կետը սկզբունքի համաձայնեցումն է, որից Ադրբեջանը խուսափում էր․ Խանդանյան
Բռնցքամարտի ԵԱ․ Անուշ Գրիգորյանը կիսաեզրափակչում է
ԱՄՆ պետդեպարտամենտը զեկույցով արձանագրել է հայերի նկատմամբ Ադրբեջանի կողմից մարդու իրավունքների խախտումների դեպքերը
Հայաստան եկած ռուս խաղաղապահները վերադարձել են Լեռնային Ղարաբաղ․ «Ազատություն» (տեսանյութ)
Կարմրուկի համաճարակային իրավիճակը ուշադրության կենտրոնում է․ Անահիտ Ավանեսյանը խորհրդակցություն է անցկացրել
Պարույր Հովհաննիսյանը Արգենտինայի դեսպանին է ներկայացրել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև ընթացող խաղաղության գործընթացը
Նախագահը Քյուրքչյանին և FASTEX-ի տնօրենին մանրամասներ է հայտնել Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև սահմանազատման գործընթացից
Վստահ եմ՝ բարձր կպահեք դատարանի հեղինակությունը․ նախագահի նստավայրում տեղի է ունեցել դատավորների երդման արարողություն
Իջևանի «Մայիսյան կամուրջ» ընկերության հանրային սննդի օբյեկտի գործունեությունն անհապաղ կասեցվել է (լուսանկարներ)
Վարչապետն ու Ժիլբեր-Լյուկ Դըվինազը մտքեր են փոխանակել «Խաղաղության խաչմերուկ»-ի շուրջ, անդրադարձել սահմանազատմանը
ՄԻՊ-ը մշտադիտարկում է Տավուշում հավաքի ժամանակ ավտոմեքենայի բազմության մեջ մխրճվելու և 1 անձի վնասվածք ստանալու լուրերը
ՁՊՎ-ում հայտնաբերվել է օրեր առաջ զոքանչին ծանր մարմնական վնասվածք պատճառելու համար ձերբակալված տղամարդու կախված մարմինը
Բրիտանական ԶԼՄ-ների ներկայացուցիչները Ջերմուկում են, քննարկվել է բնակչության հոգեբանական վիճակը․ Արսենյան (լուսանկարներ)
Վիճաբանության ժամանակ որդին մոր ներկայությամբ դանակով հարվածներ է հասցրել հորը, սպանել․ 38-ամյա տղամարդը կալանավորվել է
Կրթական ոլորտում կան շատ խնդիրներ, որոնք հետևողականորեն պետք է լուծվեն, կողմ եմ Ակադեմիական քաղաքի կառուցմանը. Դումանյան
Սա գրվող պատմություն է մի նոր․ Սիմոնյանի գրառումը Տավուշ-Ղազախ հատվածում տեղադրված առաջին սահմանային սյան վերաբերյալ
Պետք է այս մեծ, բարդ խաղում լուծել, թե ինչպես «2,5 գյուղ սահմանագծի դեմ» բանաձևում ստանանք այն, ինչ մերն է․ Սաֆարյան
Ինչու են ռուս խաղաղապահները ժամկետից շուտ լքում Լեռնային Ղարաբաղը․ Ալիևը մանրամասնել է
Եթե ՀԱԵ-ն ծփում է պետականամետ հոգևորականներով, ինչո՞ւ հազար տարի ղեկավարելով ժողովրդին՝ պետություն չստեղծեցին․ Միսկարյան
Հայաստան-Ադրբեջան շփման գծի մի փոքր կտոր դարձավ բոլորի կողմից ճանաչված սահման․ Իոաննիսյան
Ադրբեջանը չի նախատեսում անդամակցել ԵԱՏՄ-ին, սակայն սերտ գործընկերություն ունի անդամ բոլոր երկրների հետ, բացի ՀՀ-ից․ Ալիև
Հայտնի է՝ երբ տեղի կունենա Պուտինի երդմնակալությունը
Հենրիխ Մխիթարյանը Իտալիայի չեմպիոն դառնալուց հետո գրառում է արել
