Մտքով տուն՝ դեպի Բաղրամյան 26

12/04/2018 schedule18:10

Հանրային հեռուստաալիքով ցուցադրվեց Սերժ Սարգսյանին նվիրված մի ֆիլմ: Ֆիլմը սկսվում է նրանով, թե ինչպես է նա դուրս գալիս այն տանից, որը անցած շաբաթ կառավարությունը նվիրեց իրեն եւ ավարտվում նրանով, թե ինչպես նա հասնում Բաղրամյան 26-ի այլեւս նախկին նախագահական նստավայր: Ու ֆիլմի անունն է «Մտքով տուն»: Բայց էականն, անշուշտ, դա չէ:

Ֆիլմի վերջում Սերժ Սարգսյանի մենախոսությունն է: «... Ինչպես ենք պատկերացնում օրինակ Արցախի խնդրի լուծումը առանց տնտեսապես ուժեղ Հայաստանի: Անհնար է: Ինչպես ենք պատկերացնում Արցախի խնդրի լուծումը առանց էս դեմոգրաֆիական պրոբլեմը լուծելու: Բարդ է...»,- ասում է Սերժ Սարգսյանը: Ամենասազական արձագանքը, որ կարելի է անել այս արտահայտություններին, նույնպես Սերժ Սարգսյանի հեղինակածն է՝ «Իյա, իրո՞ք»: 

Ի՞նչ ենք հասկանում, երբ ասում ենք «տնտեսապես ուժեղ Հայաստան»: Տնտեսապես ուժեղ Հայաստանը առաջին հերթին տնտեսապես ուժեղ տնտեսվարողներն են: Որքան շատ են նրանք, այնքան տնտեսապես ուժեղ է Հայաստանը: Այլ կերպ ասած, խոսքը հավասար մրցակցության մասին է: Եվ ընդհանրապես, տնտեսապես ուժեղ են այն երկրները, որտեղ տնտեսվարողների համար իրոք հավասար պայմաններ են ստեղծված եւ նրանք մշտապես մրցակցում են միմյանց հետ: Սա աքսիոմա է եւ ապացուցման կարիք չունի:

Իսկ թե ինչ է հասկանում Սերժ Սարգսյանը «տնտեսապես ուժեղ Հայաստան» ասելով, այնքան էլ հասկանալի չէ: Օրինակ, մի քանի տարի առաջ Սերժ Սարգսյանը մեկնել էր Պրահա եւ այցի շրջանակներում հանդիպել Չեխիայի հայ համայնքի ներկայացուցիչների հետ: Հանդիպման ժամանակ ներկաներից մեկը՝ Արսեն անունով գործարար, Սերժ Սարգսյանին հարց էր ուղղել, թե ինչո՞ւ է Հայաստանում մի հոգի ներկրում շաքար: Սերժ Սարգսյանի պատասխանը ուղղակի ցնցող է եղել: «Բա ի՞նչ ես ուզում, մի փոքր երկրում տասը հոգով շաքար ներկրե՞ն»,- ասել է Սերժ Սարգսյանը բավականին ջղայնացած: Ընդ որում, այս երկխոսությունը եղել է, այսպես ասենք, մտերմիկ՝ ոչ պաշտոնական մթնոլորտում: Այսինքն՝ Սերժ Սարգսյանը մրցակցության մասին իր պատկերացումները անկեղծ է ներկայացրել: Եվ ուրեմն Սերժ Սարգսյանի՝ «տնտեսապես ուժեղ Հայաստանի» մասին պատկերացումներով «մի փոքր երկրում» մի հոգի պետք է շաքար ներկրի: Մի հոգի էլ՝ կարագ: Մի հոգի՝ միս, եւս մեկը՝ ձեթ...: 

Տնտեսության կառավարման սերժսարգսյանական մոդելն է սա, որը բարեբախտաբար 100 տոկոսով չէ, որ իրականանում է: Հաճախ հայտնվում են տնտեսվարողներ, որոնք փորձում են ինչ-որ «անցքեր» գտնել այդ «ամրոցի» պատերի մեջ եւ մերթ ընդ մերթ խախտում են այդ սխեման: Բայց բովանդակային առումով դա ոչինչ չի փոխում: Հայաստանի տնտեսությունը չափազանց կենտրոնացած է: Համաշխարհային բանկի փորձագետների եզրակացությամբ՝ Հայաստանը ամենամոնոպոլիզացված տնտեսությունն ունի տարածաշրջանում: Ամեն ինչ խոսում է այն մասին, որ տնտեսության այդ կառուցվածքը առաջիկայում չի փոխվելու: Տնտեսությունը շարունակելու է կենտրոնացված մնալ մի քանի խմբավորումների ձեռքում, ինչը երաշխիք է, որ տնտեսապես ուժեղ Հայաստան առաջիկայում չի լինելու: Ու «Ինչպես ենք պատկերացնում, օրինակ, Արցախի խնդրի լուծումը առանց տնտեսապես ուժեղ Հայաստանի» հարցի պատասխանը մնում է առկախված: Սերժ Սարգսյանի ինքնապատասխանը, թե «անհնար է», թերեւս շատ մոտ է իրականությանը:

«Ինչպես ենք պատկերացնում Արցախի խնդրի լուծումը առանց էս դեմոգրաֆիական պրոբլեմը լուծելու» հարցը ավելի հետաքրքրիր է: Մի քանի տարի առաջ Սերժ Սարգսյանը որեւէ «դեմոգրաֆիկ պրոբլեմ» չէր տեսնում: Ավելին, դեմոգրաֆիական պրոբլեմներ տեսնողներին ու այդ մասին բարձրաձայնողներին նա հրապարակավ գամում էր անարգանքի սյունին: Այսպես. 2011 թվականի հուլիսի 20-ին Սերժ Սարգսյանը իր մոտ խորհրդակցություն էր հրավիրել միգրացիոն քաղաքականության հարցերով: Խորհրդակցության մասնակից պաշտոնյաներին նա հորդորում էր պատասխանել արտագաղթի ցուցանիշների մասին ահազանգող քաղաքական գործիչներին, լրագրողներին, որոնք ասում էին, որ ամեն տարի Հայաստանից անվերադարձ հեռանում է միջինը 40-45 հազար հայաստանցի: 

«Օրինակ, ոչ ոք չհայտարարեց, որ եթե առաջին չորս ամիսներին Հայաստանից մեկնողների եւ Հայաստան վերադարձողների թվաքանակի տարբերությունը կազմել է անընդհատ կրկնվող 45 հազարը, կամ ինչպես ոմանք են ասում՝ Հայաստանը լքել է 45 հազար մարդ, ապա եթե որեւէ մեկը նեղություն կրեր դիտարկել այս ցուցանիշի դինամիկան ամսական կամ եռամսյակային կտրվածքներով, ապա կարող էր հեշտությամբ նկատել, որ այս տարի հոկտեմբեր-դեկտեմբեր ամիսներին արդեն հակառակ պատկերը կլինի, եւ Հայաստան վերադարձողների ու Հայաստանից մեկնածների տարբերությունը կգերազանցի 40 հազարը, կամ, այսպես ասած, Հայաստանը լքածներից 40 հազարը կվերադառնա: Չեմ կարծում, թե այն ժամանակ որեւէ մեկը կանգնելու է եւ ասելու. «Կներեք, տարեսկզբին ես սխալ վերլուծություն եմ կատարել»,- ջղայնացած ասում էր Սերժ Սարգսյանը:

Այսինքն, նրա համոզմամբ, ամեն տարի գնացածներից մի 5 հազար մարդ է, որ չի վերադառնում: Այսինքն, «էս դեմոգրաֆիական պրոբլեմի» գիտակցում չի եղել: Դրանից տարիներ անց միայն Սերժ Սարգսյանը հայտարարեց, որ ժողովրդագրական վիճակը լուրջ է, որ պետք է ներգաղթ կազմակերպվի, որ պետք է 2040 թվականին ունենանք 4 միլիոն բնակչություն եւ այլն: Բայց հայտարարությունն ու ցանկությունը մի բան է, եւ բոլորովին այլ բան, թե ինչ է արվում «էս դեմոգրաֆիական պրոբլեմը» լուծելու համար: Ոչինչ չի արվել, ու ամեն ինչ խոսում է այն մասին, որ առաջիկայում էլ չի արվելու: Ուստի Սերժ Սարգսյանի՝ իր իսկ հարցին տված պատասխանի հետ կարելի է համաձայնել. «Դժվար է»: Մի խոսքով՝ «Մտքով տուն»՝ դեպի Բաղրամյան 26:

Տպագրվել է «Հայկական ժամանակ» օրաթերթի ապրիլի 10-ի համարում:

Տպել
3296 դիտում

Բրյուսելում կայանալիք հանդիպումը ինչի կարող է «դրդել» Հայաստանին․ ինչ է հայտարարել Ադրբեջանի ԱԳՆ-ն

Արտույտի ապօրինի որս է կատարվել․ ԲԸՏՄ-ն առգրավել է որսագողերի զենքերը

Վարչապետն ընդունել է Հայաստանի ամերիկյան համալսարանի նախագահին․ անդրադարձ է կատարվել ծրագրերին և նախաձեռնություններին

Crocus City Hall-ի ահաբեկչությունից հետո պատահաբար այնտեղ հայտնված և մարդկանց փրկած 35-ամյա Կարեն Ենգիբարյանը մահացել է

Կրակը մարելուց հետո այրված շինությունում տղամարդու դի է հայտնաբերվել

Նարեկ Մանթաշյանին նոր մեղադրանք է առաջադրվել

Զինծառայողն ինքնասպան է եղել համածառայակիցների և իր ոչ կանոնադրական հարաբերությունների պատճառով․ վարույթը դատարանում է

Վասիլիս Մարագոսը վերահաստատել է ԵՄ աջակցությունը արդարադատության ոլորտի բարեփոխումներին

Հայուհի Վարսեն Աղաբեկյանը Պաղեստինի արտաքին գործերի նախարար է նշանակվել (լուսանկար)

Աննա Հակոբյանը մասնակցել է «Փրկություն» հաշմանդամ երիտասարդների կենտրոնի շահառուների ներկայացմանը (լուսանկարներ)

Մոսկվայում կարծում են, թե ՀՀ-ում 102-րդ ռազմաբազայի առկայությունը Հայաստանի ինքնիշխանության միակ իրական երաշխիքն է

Մահացել է Crocus City Hall-ի ահաբեկչությունից տուժած ևս մեկ մարդ․ զոհերի թիվը հասել է 144-ի

Ucom-ի գլխավոր տնօրենը ելույթ է ունեցել աշխատաշուկային նվիրված համաժողովին

Արաբկիրում կառուցապատող ընկերությունը հարկեր չվճարելու նպատակով պայմանագրերում պակաս է նշել բնակարանների իրական արժեքը

Սպառնացել է վնասել մեքենան, ավելի ուշ կրակել է ավտոտեխսպասարկման կետի ուղղությամբ․ 32-ամյա տղամարդը կալանավորվել է

Ռուբլին էժանացել է․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 29-ին

Հայաստանն ԱՄՆ-ի ու Եվրամիության հետ անվտանգային հարցեր չի քննարկելու. Ստանո

Ինչո՞ւ ադրբեջանական լրատվամիջոցը չի հրապարակել Արայիկ Հարությունյանի հետ հարցազրույցը

Ամերիաբանկը ճանաչվել է 2024 թ-ի լավագույն բանկը Հայաստանում ըստ Global Finance ամսագրի

«Վանաձոր» ՔԿՀ-ի 17 ծառայողի նկատմամբ կիրառվել է կարգապահական տույժ

«Crocus City»-ի գործով Տաջիկստանում ձերբակալվել է 9 մարդ

Տեղի է ունեցել ՀՀ պաշտպանության նախարարին կից կոլեգիայի նիստ (լուսանկարներ)

Շիրակում գործում է պետական ծառայությունների անվան տակ գործող ինքնակոչների խումբ. Կարեն Սարուխանյանը զգուշացնում է

Ալեքսեյ Սանդիկովը կգործուղվի Մոսկվա

Ծանրամարտի աշխարհի առաջնությունը տեղի կունենա Երևանում. Հայաստանի հայտը ճանաչվել է լավագույնը

ԱԺ պատգամավորները կգործուղվեն Բեռլին

5 հայ ծանրորդ կմեկնի Թայլանդ՝ մասնակցելու վարկանիշային աշխարհի գավաթին

Հայաստանում տեղումների դադար է, ջերմաստիճանը կբարձրանա 8-10 աստիճանով

«Հայաստանի հեռուստատեսային և ռադիոհաղորդիչ ցանց»-ի տնօրենը հրաժարականի դիմում է ներկայացրել

200 եվրո՝ 200 հազար դրամի փոխարեն. առցանց անմաքս առևտրի շեմը ենթարկվել է փոփոխության

Սյունիքի մարզում դատավոր է նշանակվել

Իրավապահները խուզարկում են Ժիրայր Սեֆիլյանի ու «Բևեռ»-ի մյուս անդամների բնակարանները

Նոր Նորքի ոստիկանական բաժին ներխուժելու դեպքի շրջանակում խուզարկություն է անցկացվում ավելի քան 40 վայրում

Հորը ծեծելու, հարևանուհիներից մեկին սպանելու համար մեղադրվող տղամարդը հաշվառված է եղել հոգեկան առողջության կենտրոնում

Երևանում թմրամոլության և ապօրինի թմրաշրջանառության մի շարք դեպքեր են բացահայտվել (տեսանյութ)

Մարտի 30-ից 11 բանկի քարտապան կարող է օգտվել կենսաթոշակի և նպաստի հետվճարի ծրագրից. որոնք են դրանք

«Երևան ավտոբուս» ընկերության տնօրենն աշխատանքից ազատման դիմում է ներկայացրել

Զատկին ընդառաջ ՍԱՏՄ-ը վերահսկողական միջոցառումներ է իրականացնում ձվի շուկայում

Միաժամանակ մի քանի հոդվածով հետախուզվող տղամարդը ներկայացել է ոստիկանության բաժին

Կարեն Գիլոյանը հետևել է հեծանվուղու և մարզադպրոցի կառուցման աշխատանքներին