Նազադ. ընդդիմությունը վերադառնում է

Տպագրվել է «Հայկական Ժամանակ» օրաթերթի՝ 2005 թվականի սեպտեմբերի 6-ի համարում

2004 թվականի փետրվարի 2-ին, ԱԺ երրորդ գումարման երկրորդ նստաշրջանի մեկնարկի օրը, «Արդարություն» եւ «Ազգային միաբանություն» պատգամավորական ընդդիմադիր խմբակցությունները հայտարարեցին խորհրդարանի աշխատանքները բոյկոտելու մասին եւ  լքեցին նիստերի դահլիճը: 2003 թվականի խորհրդարանական ընտրություններից հետո ընդդիմությունը մասնակցել է նորընտիր խորհրդարանի միայն առաջին նստաշրջանին, իսկ երբ երկրորդ  նստաշրջանի առաջին նիստում կոալիցիան  80 դեմ ձայնով մերժեց «Հանրաքվեի մասին» օրենքում փոփոխություններ եւ լրացումներ կատարելու մասին օրենքի նախագիծը ներառել եռօրյա նիստերի օրակարգ, ընդդիմությունը հայտարարեց բոյկոտի մասին իր որոշումը:

Դրան հաջորդած երեք նստաշրջանների ընթացքում ընդդիմադիրները մասնակցել են միայն ԱԺ հայտարարություններին եւ որոշ հրատապ հարցերով հրավիրված նիստերին: Ընդդիմությունը, սակայն, դադարեցնում է խորհրդարանական բոյկոտն ու սեպտեմբերի 12-ից կվերադառնա խորհրդարան: Եւ չնայած «Արդարություն» դաշինքը խորհրդարանական բոյկոտը դադարեցնելու եւ ԱԺ վերադառնալու հարցը պետք է քննարկի միայն վաղը կայանալիք դաշինքի նիստում, իսկ «Ազգային միաբանությունն» այդ հարցը պետք է քննարկի շաբաթ օրը նախատեսված կուսակցության նախագահության նիստում, սակայն մեր ունեցած տեղեկությամբ բոյկոտը դադարեցնելու փաստացի որոշում ընդդիմությունն արդեն կայացրել է եւ խմբակցությունների նիստերն ընդամենը վավերացնելու են այդ որոշումը:

Խորհրդարան վերադառնալու հիմնավորումները «Արդարություն» եւ «Ազգային միաբանություն» խմբակցությունները կներկայացնեն համատեղ ընդունվելիք հայտարարության մեջ: Եւ չնայած խորհրդարանական ընդդիմությունը չի ցանկանում, որ բոյկոտը դադարեցնելու իրենց որոշումը հրապարակվի մինչեւ խմբակցությունների նիստերը, սակայն թե՛ «Արդարություն» եւ թե՛ «Ազգային միաբանություն» խմբակցություններում, ըստ էության, չհերքեցին ընդդիմության վերադարձը:

«Երբ ընդամենը վերջերս ականատեսը եղանք, թե սահմանադրական փոփոխությունների քննարկման վերջին օրն ի՞նչ վիճակում հայտնվեց կոալիցիան, այն է՝ որոշ մարդիկ ինքնագոհությունից փուչիկի պես պայթեցին, ապա դրդված մարդասիրական նկրտումներից` ուզում ենք աշնանային նստաշրջանում հնարավորինս մեղմացնել օրըստօրե ահագնացող քաղաքական փուչիկների պայթյունների վտանգավոր հետեւանքները: Վերջին հաշվով, իրե՞նք էլ հայ են, չէ՞»,- խորհրդարանական բոյկոտն ահա այսպիսի մարդասիրական նկրտումներով դադարեցնելու կողմնակից է «Ազգային միաբանության» նախագահ Արտաշես Գեղամյանը:

«Արդարություն» խմբակցության քարտուղար Վիկտոր Դալլաքյանը եւս գտնում է, որ ժամանակն է վերադառնալ խորհրդարան եւ ցանկացած հնարավորություն օգտագործել վարչակազմի բոլտերը թուլացնելու համար, բայց եւս ասում է, որ դաշինքը իր վերջնական որոշումը կկայացնի վաղվա նիստում: Այդուհանդերձ, ինչո՞ւ է վերադառնում ընդդիմությունը: Ըստ ընդդիմադիր մի պատգամավորի, իրենք վերադառնում են՝ խորհրդարանում կատարյալ խառնաշփոթ ստեղծելու եւ մեծամասնության 1,5 տարվա անդորրը խախտելու համար: Բանն այն է, որ սահմանադրական փոփոխությունների հարցով հրավիրված արտահերթ նստաշրջանը ցույց տվեց, որ խորհրդարանական մեծամասնությունն աշխատանքային չորս օրերի ընթացքում հասել էլ նյարդային այնպիսի հյուծման, որ խմբակցությունների ղեկավարները հազիվ էին կարողանում իրենց վստահված պատգամավորներին պահել խորհրդարանի շենքում:

Ուստի, ընդդիմությունը որոշել է վերջնականապես խախտել խորհրդարանի  տեւական անդորրը. նրանք կմասնակցեն բոլոր նիստերին, կպահանջեն, որ քննարկվեն օրակարգից օրակարգ թռնող օրինագծերը՝ «Հանրաքվեի մասին օրենքում» առաջարկվող փոփոխությունները, ավանդների հարցով մեծ օրակարգում գտնվող երեք նախագծերը, ընդդիմադիր պատգամավորների հեղինակած նախագծերը, կօգտվեն հայտարարությունների ժամից եւ 23 պատգամավորով մինչեւ նոյեմբեր կոչ կանեն ժողովրդին դեմ քվեարկել սահմանադրական փոփոխություններին, իսկ կառավարության հետ հարց ու պատասխանի ժամանակ կառավարության անդամներին կոնկրետ հարցադրումներ կուղղեն վերջիններիս կատարած կոնկրետ չարաշահումների վերաբերյալ: Մի խոսքով, ընդդիմությունը խոստանում է խորհրդարանական մեծամասնության կյանքը վերածել իրական մղձավանջի:

Ի դեպ, կոալիցիոն մեծամասնությունն արդեն լրջորեն մտահոգված է ընդդիմության վերադարձով, քանզի անսպասելի այդ վերադարձը մեծամասնության համար առաջացնելու է լրջագույն խնդիրներ: Խորհրդարանական ամբիոնն ընդդիմությանը չհանձնելու համար մեծամասնության պատգամավորները ստիպված են լինելու մասնակցել խորհրդարանի աշխատանքներին, կամ՝ գոնե նիստերի դահլիճում սահմանել աշխատանքային հերթապահություն: 

Հ.Գ. «Հանրապետություն» կուսակցությունից հեռացած Ալբերտ Բազեյանը երեկ հայտարարել է, որ ինքը ԱԺ վերադառնալ-չվերադառնալու հարցում պատրաստ է ենթարկվել «Արդարություն» դաշինքի որոշմանը: Նշենք նաեւ, որ Արամ Զ.Սարգսյանը Ազգային ժողով վերադառնալ չի պատրաստվում:

Նաիրա Զոհրաբյան