Երեխայի «խաթր» ոչ ասելու արվեստը. Լյուսի Քոչարյանի անդրադարձը

15/10/2018 17:45

							

							
Ուշադրություն. ոչ թե հենց երեխային «ոչ» ասելու, այլ հանուն երեխայի ուրիշներին «ոչ» ասելու: Եվ ճիշտն ասած՝ ոչ թե հենց երեխայի «խաթր», այլ քո ու երեխայի սերտ կապի, ձեր երկուսի հարաբերությունների հարթ ընթացքի, ձեր միջև ոչ ոքի քիթը չխոթվելու, քո առողջ հեղինակությունն ու պատասխանատվությունը երեխայի հետ կապված հարցերում պահպանելու նպատակով:
«Ոչ» ասելը պետք է գալիս հատկապես երեխայի կյանքի առաջին տարում, երբ բոլորին թվում է՝
 - քո ուղեղն «արգելափակված է» հղիությունից ու ծննդաբերությունից հետո,
 - դու ի վիճակի չես ինքնուրույն զգալու՝ երեխան մրսում է, սոված է, թե տակն է արել,
 - իրենք բոլորը շատ ավելի լավ են ճանաչում քո 48 օրական երեխային, քան դու ինքդ,
 - դու տանն ու հեռախոսիդ մեջ ինտերնետ չունես ու չես կարող քեզ պետք եղած ինֆորմացիան պեղել,
 - կամ ուղղակի իրենք ապրիորի ավելի խելացի են, քան դու:
Այս ամենը կանխարգելելու համար հույժ անհրաժեշտ է դեռևս հղիության ընթացքում սովորել «ոչ» ասել: Կարող եք նույնիսկ հայելու առաջ մարզվել, դեմքի տարբեր արտահայտություններ յուրացնել: Որովհետև տարբեր մարդկանց տարբեր «ոչ»-եր են պետք գալու: Օրինակ, ծնողներին՝ ժպիտով «ոչ»-եր, բարեկամ-հարազատներին՝ ակնհայտ ձևական, ընկերներին՝ առանց լարվելու ու նյարդայնանալու, անծանոթներին՝ հստակ ու կարճ-կոնկրետ, ամուսնուն՝ սիրալիր, որպեսզի հետո չասի՝ «դե դու ինձնից լավ գիտես՝ ինչ անել, ինքդ էլ առանց իմ մասնակցության արա»:   
Իսկ ինչու՞ «ոչ»
Հիրավի, «ոչ» ասելու համար պետք է իմանանք «այո»-ները՝ ինքնանպատակ պրոտեստանտ, նիհիլիստ և անադեկվատ մամա չթվալու համար: Ինչպես «այո»-ն, այնպես էլ «ոչ»-ը մեծ պատասխանատվություն են ակնկալում: Այսինքն, եթե հենց այնպես ասացիր «ոչ» ու չիմացար՝ բա ինչն է «այո» կամ ինչու է «ոչ», ուրեմն բանդ բուրդ է: Վրադ խոսելու են ով չալարի, ու ճիշտ են լինելու: Ի՞նչ է նշանակում մերժելը, եթե հոդաբաշխ բացատրություն չունես:
«Ոչ» ասելու տաղանդը պահանջող հարցերի իմ թոփ-լիսթը
*«Կտա՞ս գրկեմ՝ ոչ»:
 Ինչու՞. որովհետև երեխան 48 օրական է, իրեն ամենալավն իմ գրկում է զգում, բացի այդ՝ վախենում եմ գցես, իսկ այս պահին ինձ չի կարելի անհանգստանալ, որովհետև երեխան զգում է իմ նյարդերի լարվածությունն ու ինքն էլ սկսում լարվել:
 Վստահեցնում եմ՝ մինչև այսքանը շատ լուրջ դեմքով բացատրես, դիմացինը կձանձրանա ու մտքում կասի՝ քեզ պահիր քո երեխային: ..Կամ չի ձանձրանա ու սա կկրկնես ևս երեք անգամ:
*«Տանե՞նք երեխուն մոտիցդ, հանգիստ քնես՝ ոչ»:
 Ինչու՞. որովհետև հանգիստ եմ, երբ երեխաս կողքիս է: Պետք է կերակրեմ առաջին իսկ պահանջի դեպքում: 
 Այս հարցը շատ հաճախ արդեն իսկ հիվանդանոցում է հնչում բուժքույրերի կողմից: Բայց նրանք՝ ի տարբերություն բարեկամների, շուտ են հանձնվում:
*«Ոնց որ երեխեն չի կշտանում, կարո՞ղ ա կխ տանք՝ ոչ»:
 Ինչու՞. որովհետև որոշել եմ բացառապես կկ տալ մինչև 6 ամսականը: Երեխան հաստատ կշտանում է: Կկերակրեմ այնքան անգամ, որքան ուզի: 
 Այս հարցը հնչում է բոլորի կողմից: Շատ երկար չեն հանձնվում: Պետք է յուղով օծես նյարդերդ:
*«Երեխեն ծարավ ա, կարող ա ջուր տաս՝ ոչ»:
 Ինչու՞. որովհետև մինչև 6 ամսականը երեխան ջրի կարիք չունի:
 Այս հարցում ևս մարդիկ շատ շաատ բարդ են հանձնվում:
*«Երեխուն գիշերը ծոցս տանե՞մ, որ զարթնի ձայն կտամ՝ ոչ»:
 Ինչու՞. որովհետև նորածին երեխան կարող է սթրես տանել երկար ժամանակով մամայի ծոցից կտրվելու դեպքում: Ու ընդհանրապես, բալիկը փորիկից դուրս է եկել մամայի կրծքին, այլ ոչ թե այլ մարդու ծոցում հայտնվելու համար: Խոսքն իհարկե արտառոց դեպքերի մասին չէ: Այս մտքերին բարդ են ադապտացվում հատկապես նույն տան մեջ ապրող տատիկները:
 *«Կարո՞ղ ա դրսում կուրծք չտաս՝ ամոթ ա, հասնենք տուն նոր տաս՝ ոչ»:
 Ինչու՞. որովհետև կրծքով կերակրելն աշխարհի ամենաչամոթ, անհրաժեշտ ու տեղ-ժամանակ չհարցնող երևույթներից է: Հնարավոր չէ կանխագուշակել, թե մինչև 6 ամսական կկ երեխան որ պահին կսովածանա, կծարավի կամ կանհանգստանա: 
 Այս բացատրությունը, իմ դիտարկմամբ, ամենաբարդն ընկալում են ավագ սերնդի կանայք:
Ինչպես նաև.
 *«Ոնց որ երեխան շոգում ա/մրսում ա, կարո՞ղ ա շոր հագցնես/հանես՝ ոչ»:
 *«Շոկոլադ կուտի՞ երեխան՝ ոչ»:
 *«Ուտելիքն ավելացնե՞մ՝ ոչ»:
 *«Դու հիվանդ ես, գրիպ ես՝ տանե՞մ իմ տուն երեխուն, որ չվարակվի՝ ոչ»:
 *«Դու ի՛նձ լսի, երեք երեխա եմ մեծացրել, չորս հատ էլ թոռ՝ ոչ»:
 Եվ այլն, և այլն:
Այս ամենը չի նշանակում, որ դու պետք է այս հարցերն ու առաջարկները միշտ մերժես, այլ որ պե՛տք է կարողանաս մերժել, եթե այդ պահին այդպես ես ճիշտ գտնում կամ ուզում: Քաղաքավարությանը կուլ գնալն ամեն տեղ չէ, որ արդարացված է: Եվ ի դեպ, եթե չգիտես, թե ինչու է որևէ հարցի պատասխանը «ոչ», ուրեմն քեզ համար գուցե դա «այո» է:
Լյուսի Քոչարյան

					 Տպել
				

					13095 դիտում
				
Share
Tweet

							

		schedule11:57, 20/04/2024Գետափնյա գյուղի մոտակա կամրջով երթևեկությունը դեռևս փակ է

		schedule11:45, 20/04/2024Շատ կարևոր է արձանագրել, որ առաջին անգամ Հայաստանի Հանրապետությունն ու Ադրբեջանը հարց են լուծել սեղանի շուրջ․ վարչապետ

		schedule11:33, 20/04/2024Երևանում քամին տանիքի թիթեղներ է պոկել, ծառ տապալել

		schedule11:24, 20/04/2024Արտակարգ դեպք Երևանում․ հիմնական դպրոցներից մեկում 14-ամյա երեխան ատրճանակով կրակել է 15 տարեկան աշակերտների վրա

		schedule11:17, 20/04/2024ՀՀ-ի համար սա խաղաղ և լեգիտիմ ճանապարհով տարածքային ամբողջականության վերականգնման գործընթացի սկիզբ է․ Խաչատրյան

		schedule11:02, 20/04/20242017-ին «Սևան ազգային պարկ»-ում առանձնապես խոշոր չափով հափշտակությունների, փողերի լվացման բազմադրվագ դեպքը բացահայտվել է

		schedule10:50, 20/04/2024Վիճաբանության ժամանակ 38-ամյա տղան դանակի մի քանի հարված է հասցրել հորը․ վերջինս հիվանդանոցում մահացել է 

		schedule10:34, 20/04/2024Արարատի մարզում ապօրինի ընդերքօգտագործման հետևանքով պատճառված 13 մլն 736 հազար դրամի վնասն ամբողջությամբ վերականգնվել է

		schedule10:30, 20/04/2024Դոլարն ու եվրոն կրկին էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 20-ին

		schedule10:20, 20/04/2024ՄԱԿ գլխավոր քարտուղարն ուշադիր հետևում է Հայաստանի ու Ադրբեջանի ձեռք բերած սահմանազատման համաձայնությանը և ողջունում

		schedule10:10, 20/04/2024Նյու Յորքի դատարանի դիմաց երիտասարդն ինքնահրկիզվել է (տեսանյութ)

		schedule09:51, 20/04/2024Հայաստանի գյուղերից, տարածքներից զիջելու մասին ցանկացած խոսակցություն լկտի սուտ է․ Հակոբ Արշակյան

		schedule09:50, 20/04/2024Ողջունում ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի՝ Ալմա Աթայի հռչակագիրը սահմանազատման հիմք ընդունելու հայտարարությունը․ Բլինքեն

		schedule23:42, 19/04/2024Այդ 4 գյուղը կեղծ օրակարգ է, կեղծ նարատիվ, որը, ցավոք, նաև ՀՀ սահմաններից դուրս է օգտագործվում․ Արայիկ Հարությունյան

		schedule23:24, 19/04/2024Ոսկեպարի ճանապարհի դելիմիտացիայի հարցն առայժմ օրակարգում չէ․ վարչապետն ականջալուր է եղել ոսկեպարցիների մտահոգությանը

		schedule23:10, 19/04/2024Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին ԶՈՒ-ն երբ իր տեղը կզիջի սահմանապահներին․ Հարությունյանն ասաց՝ ինչ քննարկումներ են լինելու

		schedule22:46, 19/04/2024ՀՀ իշխանությունները մեզ տեղյակ են պահել, որ համաձայնությունը ձեռք է բերվել միջազգային սահմանի հիման վրա․ Իրանի դեսպան

		schedule22:38, 19/04/2024Ինչու հայ-ադրբեջանական սահմանազատման գործընթացը մեկնարկեց Տավուշից․ Արայիկ Հարությունյանը մանրամասնել է

		schedule22:15, 19/04/2024Գոյություն չունի «Տավուշից տարածքներ հանձնելու» թեմա, համատեղ հայտարարության մեջ նշվում են գյուղերի անունները․ Գրիգորյան

		schedule22:00, 19/04/2024Ռուսաստանը, ՀԱՊԿ-ը չեն ճանաչում Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը. Լավրովի «ինքնախոստովանությունը»

		schedule21:55, 19/04/2024Այս բարդ գործընթացում պետք է լինենք առավել քան զգոն, տուրք չտանք մանիպուլյացիաներին ու կեղծ տեղեկատվությանը․ Մինասյան

		schedule21:48, 19/04/2024Հուսադրող լուրեր կան Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի վերաբերյալ․ Կլաար

		schedule21:41, 19/04/2024Ովքեր դեմ են փոխհամաձայնեցված սահմանազատմանը, փորձում են պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը, վերածել ծայրագավառի․ Չախոյան

		schedule21:30, 19/04/2024Վարչապետը Զառի միջնակարգ դպրոցի աշակերտների հրավերով ներկա է գտնվել «Պապ թագավոր» ներկայացմանը

		schedule21:28, 19/04/2024Եթե Ստեփանակերտում ոչ թե «քֆուրով» որոշում ընդունող, այլ ադեկվատ իշխանություն լիներ, կսահմաներ ԼՂ շփման գիծը․ Աթանեսյան 

		schedule21:14, 19/04/2024Մենք ԵՄ-ի հետ սկսում ենք սերտ համագործակցության նոր ճանապարհ․ Արարատ Միրզոյան

		schedule20:59, 19/04/2024Խաղաղության գործընթացը հիմնականում բաղկացած է որոշումներից, որոնք դուրս են «հակամարտելու» տրամաբանությունից․ Թորոսյան

		schedule20:49, 19/04/2024Շուտով հայտնի ուժերը «մետոձիչկաները» կստանան, ու 10 կոպեկանոց լացի նոր եթերաշրջանը կհամարենք բացված․ Ալեքսանյան

		schedule20:38, 19/04/2024Հայաստանը կստանա հնարավորություն սահմանազատման գործընթացը կազմակերպել քաղաքակիրթ և լեգիտիմ ընթացքով․ Ղազարյան

		schedule20:30, 19/04/2024Աշխարհի գավաթ․ մարմնամարզիկ Վահագն Դավթյանը Փարիզի Օլիմպիական խաղերի ուղեգիր է նվաճել

		schedule20:26, 19/04/2024Կողմերը կառաջնորդվեն Ալմա Աթայի 1991թ. հռչակագրով, մի բան, որից Ադրբեջանը արդեն տևական ժամանակ խուսափում էր․ Եղոյան

		schedule20:14, 19/04/2024Հուսանք՝ այցից հետո կհայտնվի մեր հարաբերությունների զարգացման «ճանապարհային քարտեզ»․ Միրզոյանի հարցազրույցը Arab News-ին

		schedule19:42, 19/04/2024Վկան գլխի ճակատային մասով 3 անգամ հարվածել է աշխատասեղանին․ ինչ է կատարվել Շենգավիթի քննչական բաժնում

		schedule19:36, 19/04/2024Սահմանազատման հանձնաժողովների հրապարակած փաստաթղթում երկու բավականին դրական և հուսադրող միտում տեսա․ Արամ Սարգսյան

		schedule19:30, 19/04/2024Առաջին անգամ կա հնարավորություն ունենալ սահմանազատված պետական սահման, որտեղ կտեղակայվեն սահմանապահներ. Հովհաննիսյան

		schedule19:20, 19/04/2024Ողջունում ենք Հարավային Կովկասի վերաբերյալ «Մեծ յոթնյակի» երկրների ԱԳ ղեկավարների հայտարարությունը․ Արարատ Միրզոյան

		schedule19:11, 19/04/2024Սեփական տան լոգարանում հայտնաբերվել է ՊՆ N զորամասի ջոկատի հրամանատարի 31-ամյա տեղակալի դին

		schedule19:04, 19/04/2024Եթե հայ-ադրբեջանական հանձնաժողովի ձեռք բերած պայմանավորվածությունը կյանքի կոչվի, կլինի լուրջ հաջողություն. Իոաննիսյան

		schedule18:52, 19/04/2024Հանձնաժողովների պայմանավորվածության մեջ չափազանց կարևոր է Ալմա-Աթայի սկզբունքի շուրջ համաձայնությունը. Խանդանյան

		schedule18:46, 19/04/2024Կապան-Քաջարան ճանապարհահատվածում հարկադիր քարաթափում է իրականացվել

	

							
Armtimes.com
Armtimes.com

			
		

Երեխայի «խաթր» ոչ ասելու արվեստը. Լյուսի Քոչարյանի անդրադարձը

15/10/2018 schedule17:45

15/10/2018 17:45