«Յախք, ոնց որ աղջիկ ըլնի» կամ սեռընկալումը մանկապարտեզում. Լյուսի Քոչարյանի անդրադարձը

21/12/2018 schedule15:05

Դեպք մանկապարտեզում.. այո, հասարակության ամենախոր արատները պարտեզից են ձեւավորվում, ծլում-ծաղկում ու արմատներ գցում: Խոսքը ոչ թե կոնկրետ ինչ-որ մանկապարտեզների մասին է՝ լավ ու վատ իմաստով, այլ տարիքային միկրոմիջավայրի:

Աստիճաններով Սոֆիի հետ բարձրանում է խմբից մի աղջիկ: Ու լիաթոք ծիծաղելով ասում.
- Սո՜ֆ, պատկերացնու՞մ ես, էս «այսինչը» (տղա երեխա) շարֆիկը բանծիկի պես ա կապել, ոնց որ աղջիկ լինի:
Սոֆին առանց որեւէ միմիկայի ուշադիր նայում է աղջկան: Չի հասկանում՝ ինչ առումով է դա ծիծաղելի, եւ ինչ արձագանք է իրենից ակնկալվում:
Աղջիկն էլի կրկնում է ծիծաղելով.
- Սոֆ, այ Սոֆ, տեսա՞ր էս «այսինչը» բանծիկի պես ա կապել, յախք ոնց որ աղջիկ լինի:
Սա ասում է 3 տարեկան, այսինքն՝ սեռակառուցման ակտիվ փուլ մտած իգական սեռի երեխան: Ասում է «յախք» իր սեռի վերաբերյալ: Իր սեռը ստորակարգում տղա երեխայի նկատմամբ ու իր սեռին իբր բնորոշ (ո՞վ ասաց, որ բանտը միայն աղջկա է բնորոշ ու յախք է տղայի դեպքում) նշանը հստակ ծաղրելի ներկայացնում: Չեմ ասում՝ համարում, քանզի դեռ փոքր է ինքնուրույն համարելու համար:
Սոֆին դատարկ հայացքով նայեց, նայեց, հասկացավ, որ այդպես էլ չի կարողանալու դիմացինի ակնկալած արձագանքը տալ, ասաց.
- Լավ, դե արի բարձրանանք:

Շատ ընթերցողների ու նման տեսարաններին վկա դարձողների համար սա մի չնչին, անկարեւոր ու մակերեսային դրվագ կարող է թվալ: Այս առումով աչքի են ընկնում հատկապես երեխա չունեցողներն ու էլ ավելի հատկապես՝ աղջիկ երեխա չունեցողները: Որպես թեթեւացում մանկապարտեզների ու հանուն արդարության պետք է նշեմ, որ այսպիսի մտքերն ու վերաբերմունքը երեխաներին ի ծնե չեն տրվում, ոչ էլ օդից են չար ոգու պես մտնում խեղճ երեխաների մեջ: Դրանք գիտակցված ու չգիտակցված ներմուծվում, կիրառվում ու, ինչու ոչ, նաեւ ցուցադրվում են երեխաների ընտանիքներում՝ մայրիկ-հայրիկ-տատիկ-պապիկ-մորաքույր-հորաքույր-եւ-այլնի կողմից: Եվ այդ ամենը չի մնում ընտանիքի ֆենոտիպային միջավայրում: Այն երեխայի միջոցով դուրս է գալիս տնից ու տեղափոխվում մանկապարտեզի միջավայր՝ որպես հասարակության մի հատվածի: Երեխան արատավոր  ինֆորմացիայի մի անմեղ կրիչ է:

Մինչդեռ, ամեն նման դրվագից ու երկխոսության աղյուսից, թեթեւ թվացող ծաղրանքից աչքներիս առաջ ձեւավորվում է նորին փառավորություն սեռային խտրականությունը: Հետո էլ շոկի մեջ ենք ընկնում դաժանաբար ծեծվող կանանց դեպքերից, պախարակում ու աղբյուրները փնտրում, ապշում ծեծն արդարացնող տղամարդկանցից ու էլ ավելի հատկապես՝ կանանցից:

Վերջից սկիզբ գնալ չենք կարող. սեռային խտրականության կոնտեքստում՝ ծեծող տղամարդուն վերադաստիարակել գրեթե հնարավոր չէ, կարելի է ու պետք է պատժել օրենքի տառով: Կարող ենք սկզբից դեպի վերջ գնալ՝ սեռային խտրականությունը կանխարգելելով ու ադեկվատ սեռընկալում ու սեռակառուցում ապահովելով:

Օրինակ, ի՞նչ կլինի, եթե պայմանականորեն 2 տարեկանից երեխային մատուցենք միտքը, որ տարբեր սեռերը լավ ու վատ չեն, ավելին ու պակաս չեն: Որ դրանք տարբեր ու միաժամանակ լավն են, տարբեր ու միաժամանակ գեղեցիկ են, խելացի, տարբեր ու միաժամանակ ուժեղ են:

Եվ ի՞նչ կլինի, եթե 12 տարեկանից դեռահասին բացատրենք, որ սեռերը չեն փոխլրացնում միմյանց, քանզի դա ենթադրում է՝ ամեն մեկի մոտ որեւէ բանի պակաս կա, որը պետք է լրացնել: Այլ որ ամեն սեռի ներկայացուցիչ լիարժեք ու լիակատար է, դրա համար էլ գեղեցիկ համադրություններ ու համագործակցություններ կարող են ստացվել: Կարծում եմ՝ ոչ մի վատ բան, միայն վստահություն սեփական սեռի նկատմամբ, հիմք՝ հետագայում ինքնաբավ լինելու համար: Սա շատ վերացական է թվում, բայց տարիքին համապատասխան բացատրելու դեպքում, ինչպես տեսնում ենք, լավ էլ կիրառություն է ստանում կոնկրետ երկխոսություններում:

Ի վերջո, հենց այսպիսի սեռընկալումն ու լիարժեքության միտքը կարող է հիմք ծառայել հետագայում տարբեր օրիենտացիաների մասին դեռահասաների հարցերին պատասխանելու համար:

Տպել
6466 դիտում

Այդ 4 գյուղը կեղծ օրակարգ է, կեղծ նարատիվ, որը, ցավոք, նաև ՀՀ սահմաններից դուրս է օգտագործվում․ Արայիկ Հարությունյան

Ոսկեպարի ճանապարհի դելիմիտացիայի հարցն առայժմ օրակարգում չէ․ վարչապետն ականջալուր է եղել ոսկեպարցիների մտահոգությանը

Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին ԶՈՒ-ն երբ իր տեղը կզիջի սահմանապահներին․ Հարությունյանն ասաց՝ ինչ քննարկումներ են լինելու

ՀՀ իշխանությունները մեզ տեղյակ են պահել, որ համաձայնությունը ձեռք է բերվել միջազգային սահմանի հիման վրա․ Իրանի դեսպան

Ինչու հայ-ադրբեջանական սահմանազատման գործընթացը մեկնարկեց Տավուշից․ Արայիկ Հարությունյանը մանրամասնել է

Գոյություն չունի «Տավուշից տարածքներ հանձնելու» թեմա, համատեղ հայտարարության մեջ նշվում են գյուղերի անունները․ Գրիգորյան

Ռուսաստանը, ՀԱՊԿ-ը չեն ճանաչում Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը. Լավրովի «ինքնախոստովանությունը»

Այս բարդ գործընթացում պետք է լինենք առավել քան զգոն, տուրք չտանք մանիպուլյացիաներին ու կեղծ տեղեկատվությանը․ Մինասյան

Հուսադրող լուրեր կան Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի վերաբերյալ․ Կլաար

Ովքեր դեմ են փոխհամաձայնեցված սահմանազատմանը, փորձում են պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը, վերածել ծայրագավառի․ Չախոյան

Վարչապետը Զառի միջնակարգ դպրոցի աշակերտների հրավերով ներկա է գտնվել «Պապ թագավոր» ներկայացմանը

Եթե Ստեփանակերտում ոչ թե «քֆուրով» որոշում ընդունող, այլ ադեկվատ իշխանություն լիներ, կսահմաներ ԼՂ շփման գիծը․ Աթանեսյան

Մենք ԵՄ-ի հետ սկսում ենք սերտ համագործակցության նոր ճանապարհ․ Արարատ Միրզոյան

Խաղաղության գործընթացը հիմնականում բաղկացած է որոշումներից, որոնք դուրս են «հակամարտելու» տրամաբանությունից․ Թորոսյան

Շուտով հայտնի ուժերը «մետոձիչկաները» կստանան, ու 10 կոպեկանոց լացի նոր եթերաշրջանը կհամարենք բացված․ Ալեքսանյան

Հայաստանը կստանա հնարավորություն սահմանազատման գործընթացը կազմակերպել քաղաքակիրթ և լեգիտիմ ընթացքով․ Ղազարյան

Աշխարհի գավաթ․ մարմնամարզիկ Վահագն Դավթյանը Փարիզի Օլիմպիական խաղերի ուղեգիր է նվաճել

Կողմերը կառաջնորդվեն Ալմա Աթայի 1991թ. հռչակագրով, մի բան, որից Ադրբեջանը արդեն տևական ժամանակ խուսափում էր․ Եղոյան

Հուսանք՝ այցից հետո կհայտնվի մեր հարաբերությունների զարգացման «ճանապարհային քարտեզ»․ Միրզոյանի հարցազրույցը Arab News-ին

Վկան գլխի ճակատային մասով 3 անգամ հարվածել է աշխատասեղանին․ ինչ է կատարվել Շենգավիթի քննչական բաժնում

Սահմանազատման հանձնաժողովների հրապարակած փաստաթղթում երկու բավականին դրական և հուսադրող միտում տեսա․ Արամ Սարգսյան

Առաջին անգամ կա հնարավորություն ունենալ սահմանազատված պետական սահման, որտեղ կտեղակայվեն սահմանապահներ. Հովհաննիսյան

Ողջունում ենք Հարավային Կովկասի վերաբերյալ «Մեծ յոթնյակի» երկրների ԱԳ ղեկավարների հայտարարությունը․ Արարատ Միրզոյան

Սեփական տան լոգարանում հայտնաբերվել է ՊՆ N զորամասի ջոկատի հրամանատարի 31-ամյա տեղակալի դին

Եթե հայ-ադրբեջանական հանձնաժողովի ձեռք բերած պայմանավորվածությունը կյանքի կոչվի, կլինի լուրջ հաջողություն. Իոաննիսյան

Հանձնաժողովների պայմանավորվածության մեջ չափազանց կարևոր է Ալմա-Աթայի սկզբունքի շուրջ համաձայնությունը. Խանդանյան

Կապան-Քաջարան ճանապարհահատվածում հարկադիր քարաթափում է իրականացվել

«Մեծ յոթնյակը» պետք է հրաժարվի Հայաստանի և Ադրբեջանի նկատմամբ հավասարական մոտեցումներից․ Գարդման-Շիրվան-Նախիջևան

Տավուշի մարզի ոչ մի սանտիմետր չի կարող տրվել որևէ մեկին, ՀՀ տարածքային ամբողջականությունը պաշտպանված է․ Կոնջորյան

Պետք է արդյունավետ հավասարակշռություն գտնենք արհեստական բանականության ընձեռած հնարավորությայն և ռիսկերի միջև. Ջուլհակյան

Պապոյանը ՀԱՀ ընկերություններին հրավիրել է մասնակցելու Հայաստանում պետական աջակցությամբ իրականացվող տնտեսական ծրագրերին

ՊՎԾ-ն ամփոփել է վարչապետի հանձնարարությամբ քաղշինկոմիտեում և ԿԳՄՍՆ-ում իրականացված ուսումնասիրությունների արդյունքները

էկոնոմիկայի նախարարությունը նոր գլխավոր քարտուղար ունի․ վարչապետը որոշում է ստորագրել (լուսանկար)

Սահմանազատման սկզբնական փուլում Հայաստանն ու Ադրբեջանը նախնական համաձայնեցրել են սահմանագծի առանձին հատվածները․ ԱԳՆ

Օլաֆ Շոլցը և Ադրբեջանի նախագահը բանակցություններ կվարեն Բեռլինում

Առաջին անգամ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև, 4 գյուղի հատվածում, կլինի սահմանազատված պետական սահման. քարտեզ

Ռոստովի մարզում ձերբակալվել են Ադրբեջանի քաղաքացին և ևս 2 անձ․ Շահին Աբբասովը կասկածվում է սպանության մեջ

Ալիևը կմեկնի Մոսկվա՝ Պուտինի հետ բանակցությունների

Թուրքիայում կրկին երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Դոլարն ու եվրոն էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 19-ին