Ո՞ւմ ցուցակով. Սերժ Սարգսյանին սպասելիս 

Տպագրվել է «Հայկական Ժամանակ» օրաթերթի՝ 2006 թվականի փետրվարի 2-ի համարում

2006-ի քաղաքական մեկնարկը խորհրդարանից եւ կուսակցությունների գրասենյակներից տեղափոխվել է մայրաքաղաքին կից ռեստորաններ ու «նախադուներ», որտեղ եւ 2007-ի խորհրդարանական ընտրությունների համար վերադասավորվող քաղաքական ուժերը ճշգրտում են իրենց դաշնակիցներին եւ քաղաքական հակառակորդներին։ Ըստ քաղաքական վերլուծաբանների, ընդհատակյա ճշտումներն ու բանակցությունները, քաղաքագիտության կանոններին համաձայն, պետք է ավարտվեն գարնան սկզբին, որից հետո արդեն 2007-ի համար պայքարող ուժերը սկսելու են բաց խաղը՝ արդեն նոր կանոններով։ Իսկ այժմ դեռ վերաձեւման հիմնական պրոցեսները տեղի են ունենում փակ բանակցությունների ֆորմատով։

Այս շաբաթների հիմնական քաղաքական պեյզաժն իրար թեւ մտած քաղաքական գործիչներն են, որոնք,  խուսափելով ԱԺ շենքի ժուչոկներից, մինուսավոյ ցրտի տակ զբոսնում են խորհրդարանի բակում։ Կամ էլ՝ տարբեր լուրեր են հասնում, որ հերթական ռեստորանում, հերթական քաղաքական ուժերը, մի կտոր խաշի սեղանի շուրջ հերթական բանակցություններն են տանում։ Եւ չնայած հայաստանյան քաղաքական դաշտի բոլոր հիմնական եւ հատկապես խորհրդարանական ուժերը գտնում են եւ ընդունում են, որ 2006-ին քաղաքական դաշտը լուրջ վերադասավորումների է ենթարկվելու, սակայն պաշտպանության նախարար Սերժ Սարգսյանի լռությունը, որը բավականին դանդաղեցնում է վերադասավորումների պրոցեսը, լրջորեն բարդացրել է կողմնորոշվելու եւ սեփական ուժերը վերջնականապես ճշտելու տարբեր քաղաքական ուժերի գործը։

Դեկտեմբերի 17-ին, ՀՀԿ հերթական համագումարում Սերժ Սարգսյանը, լրագրողների համառ պնդումներին ի պատասխան, ասաց, թե Ծննդյան տոներից հետո կասի՝ որ կուսակցության հետ է գնալու խորհրդարանական ընտրությունների։ Եւ քանի որ Ծննդյան տոնը Հայաստանում հունվարի 6-ն է, սպասելի էր, որ ՊՆախարարն առնվազն հունվարի երկրորդ կեսին կտար, ինչպես ենթադրում են շատերը, Հանրապետական կուսակցության անունը։ Հատկապես, որ ՀՀԿ նախագահ Անդրանիկ Մարգարյանը մի քանի անգամ արդեն նշել է, որ նման  պայմանավորվածություն Սերժ Սարգսյանի հետ իրենք արդեն ունեն։ Սակայն հունվարի վերջին ՊՆախարարն ասաց, որ կխոսի փետրվարի սկզբին: Փետրվարի սկզբին ասաց, որ կխոսի մեկ-երկու շաբաթից՝ ավելացնելով, թե դեռ հայտնի չէ՝ ընդհանրապես կմասնակցի՞ խորհրդարանական ընտրություններին, թե՞ ոչ։

Հետո էլ ավելացրեց մեկնաբանությունների համար տեղ թողնող լրացուցիչ մի դետալ՝ «դե, մեկ-երկու շաբաթից»։ Այն, որ հենց նույն ՀՀԿ ցուցակով խորհրդարան եկածների մեջ կան պատեհապաշտներ, կամ՝ ներկայիս լեքսիկոնով ասած, քաղաքական առնետներ, որոնք ակնհայտորեն նյարդայնանում են ՊՆախարարի լռությունից եւ պաուզան ձգելուց, միանգամայն հասկանալի է։ Ինչպես անկեղծորեն օրերս վրդովվեց ՀՀԿ ցուցակի գործարար պատգամավորներից մեկը՝ «Ազատիչը չի խոսում՝ իմանանք, թե ո՞ւր է գնալու, որպեսզի մենք էլ որոշենք, թե ո՞ր կուսակցության ցուցակի համար պետք է մուծվենք»։ Գործարար պատգամավորի անհանգստությունն, իհարկե, կարելի է հասկանալ. 16-ով պակասեցվել են մեծամասնական տեղերն, ու կուսակցական ցուցակի անցողիկ տեղի գլխագինը 150-200 հազար դոլարից դարձել է 300-350 հազար։ Եւ, ի դեպ, անգամ այդ գնի դեպքում ուշացողներին կարող է տեղ չհասնել։

Ուստի, առնետավազքի կանոններով առաջնորդվողները, որոնք քաղաքական դաշտի հիմնական ֆոնն են, իսկապես անհանգստանալու բան ունեն, որովհետեւ նրանք հասկանում են, որ եթե ՊՆախարարն իր որոշումը հօգուտ ՀՀԿ-ի չկայացնի, ապա իրենց մուծվելիք գումարը առնվազն 100 տոկոսանոց երաշխիք դժվար թե ունենա։ Եւ չնայած ՀՀԿ նախագահն ու նաեւ երեկ, մեր զրույցի ընթացքում, ՀՀԿ խմբակցության ղեկավար Գալուստ Սահակյանը նշեցին, որ Հանրապետականն ունի բավականին ռեսուրս միայնակ գնալու խորհրդարանական ընտրությունների եւ հաղթելու, բայց նաեւ շտապեցին ավելացնել, որ այնպիսի ռեսուրսը, ինչպիսին ՊՆախարարն է, զգալիորեն կավելացնի հաղթանակի իրենց շանսերը։

Պարզ հաշվարկի համաձայն, Սերժ Սարգսյանի՝ 2007-ին եւս ՀՀԿ համամասնական ցուցակ մտնելը թվում է ամենահավանականը, այդուհանդերձ, դատելով քաղաքական որոշ ուժերի տրամադրություններից՝ հասկանալի է դառնում, որ նախարարի ժամանակ ձգելը կարող է եւ որոշակի այլ պատճառներ ունենալ։ Մասնավորապես, ՀՅԴ որոշ ներկայացուցիչների հետ զրուցելիս պարզ դարձավ, որ նրանք, որոշակի պայմանների դեպքում, դեմ չեն լինի 2008-ի նախագահական ընտրություններում պաշտպանել Սերժ Սարգսյանի թեկնածությունը, եթե, իհարկե, վերջինս նման մտադրություն ունենա։ Սակայն նրանց առանձնապես չի շոյում այն հանգամանքը, որ Դաշնակցությունը նախագահական ընտրություններում պետք է սատարի ՀՀԿ համամասնական ցուցակի թեկնածուին։

Համենայնդեպս, մեզ հետ զրույցում ՀՅԴ ԳՄ ներկայացուցիչ Արմեն Ռուստամյանն ու ՀՅԴ խմբակցության ղեկավար Լեւոն Մկրտչյանը չբացառեցին, որ որոշակի իրադրությունների դեպքում 2008-ին հնարավոր է ՀՅԴ-ն պաշտպանի Սերժ Սարգսյանի թեկնածությունը։ Նույն կարգի մտահոգությունների մեջ է նաեւ ՀՀ գլխավոր դատախազ Աղվան Հովսեփյանի թիմը, որի կարկառուն դեմքերից մեկը, փոխանցելով իրենց թիմի հավաքական խոսքը, մեզ հետ զրույցում ասաց. «Բայց ինչքա՞ն կարող ենք մենք Գալուստի եւ Տիկոյի համար աշխատել։ Թող Ազատիչը նոր թիմով գա, եւ այդ ժամանակ մենք նրա կողքը կանգնած ենք»։ Ենթադրվում է, որ «աղվանականները» նկատի ունեն հենց իրենց թիմը, որի կուսակցության վերաճելու պրոցեսը, ըստ որոշ տեղեկությունների, խոչընդոտվում է նախագահականից, ինչն էլ առաջացրել է ապարանյան կլանի լուրջ դժգոհությունը։

Ինչ վերաբերում է ՕԵԿ-ին, ապա այդ կուսակցությանը նման մտքեր չեն տանջում, քանզի որ թիմով էլ գա Ազատիչը, նրանց թեկնածուն Արթուր Բաղդասարյանն է։  Տեսականորեն, իհարկե, ընդունելի է, որ եթե Սերժ Սարգսյանը 2008-ի նախագահական ընտրություններում քաղաքական հնարավորինս լայն շրջանակի միասնական թեկնածու դառնալու հավակնություններ ունի, տրամաբանական կլիներ, որ նա 2007-ի ԱԺ ընտրություններին մասնակցեր նոր թիմով, որի մեջ չեն լինի ժողովրդին զզվեցրած դեմքեր, եւ այդ դեպքում քաղաքական մնացած ուժերի համար էլ «զապադլո» չի լինի 2008-ին նոր ուժի թեկնածուին սատարելը։ Սակայն դա միայն տեսականորեն, քանզի Հայաստանում բոլոր թիմերը, ինչի վկայությունն են նաեւ նոր ձեւավորվող կուսակցությունները, կազմվում են արդեն հայտնի «մատերիալներից», ուստի «նոր թիմ» հասկացությունը խիստ հարաբերական է։

Ինչ վերաբերում է որոշ ենթադրություններին, թե ՊՆախարարը կընտրի «Բարգավաճ Հայաստանը», ապա դա եւս քիչ հավանական է, չնայած, Սերժ Սարգսյանն այդ հարցին ի պատասխան ասել էր, որ «Բարգավաճ Հայաստանից» ինքը նման առաջարկ չի ստացել։ Ուստի ՀՀԿ-ն, կարծես, ՊՆախարարի համար մնում է միակ անայլընտրանք տարբերակը։ Ինչեւէ, հայտնի չէ՝ Սերժ Սարգսյանը տեղյա՞կ է քաղաքական ուժերի այս մտահոգություններին, եւ արդյո՞ք հնարավոր են անակնկալներ, թե՞ ժամանակ ձգելն ընդամենը նրա քաղաքական հաշվարկի մեջ է մտնում։ Այդուհանդերձ, հասկանալի է, որ այն պահին, երբ նա տա այն կուսակցության անունը, որի հետ գալու է խորհրդարան, այդ ժամանակ էլ քաղաքական դաշտի վերադասավորումները կստանան վերջնական եւ ավարտուն տեսք։

Նաիրա Զոհրաբյան