Ինձ վրա հույս չդնեք. Րաֆֆին էլ ասաց, որ ասելու բան չունի

Տպագրվել է «Հայկական Ժամանակ» օրաթերթի՝ 2006 թվականի ապրիլի 4-ի համարում

Այն, որ հայաստանյան ընդդիմությունը ոչ միայն այժմ ոչինչ չի անում, այլեւ չգիտի, թե ի՞նչ է անելու առաջիկայում, երեկ հրավիրած իր ասուլիսում հաստատեց այն լիդերներից մեկը, որի շուրջ կամ որի մասնակցությամբ 2005-ին հնարավոր էր ձեւավորվեր ընդդիմադիր նոր ֆորմատ։ 2005-ի աշնանը քաղաքացիական անհնազանդության կոչով ժողովրդին դիմած եւ Ռոբերտ Քոչարյանին 21 բազմանշանակ հարց ուղղած «Ժառանգություն» կուսակցության նախագահ Րաֆֆի Հովհաննիսյանը երեկ  ոչինչ չուներ ասելու լրագրողներին, բացի ակնարկից, որ իր վրա եւս հույս չդնեն։ Իսկ այն, ինչ ներկայացվեց որպես ներքաղաքական ընթացիկ իրողության գնահատական, առանձնապես նորություն չէր։

Կրկին անգամ ասվեց, որ Հայաստանը շատ հեռու է ժողովրդավարական երկիր լինելուց, որ Հայաստանում կա ոչ թե ազգային անվտանգություն, այլ ռեժիմի անվտանգություն, որ մեր սերնդի ամոթը պետք է լինի ապրելով մեր երկրում՝ այդպես էլ չկարողանալ անցկացնել գոնե մեկ ազատ եւ արդար ընտրություն, որ ընդդիմությունը տեւական ժամանակ է գտնվում է անգործության կրավորական վիճակում, եւ որ ընդդիմադիր կուսակցություններից յուրաքանչյուրն ինքը պետք է որոշի, թե ի՞նչ կերպ է դուրս գալու համատարած անտարբերության այս մթնոլորտից։ Կոնկրետ իր գլխավորած կուսակցության մասով Րաֆֆի Հովհաննիսյանն այս պահին դեղատոմսեր առաջարկել չի կարող, սակայն երկու բան արդեն հաստատ գիտի՝ դրսից Հայաստան չի կարելի ներմուծել հեղափոխություններ կամ հեղաշրջումներ, բայց եւ ժողովրդավարական երկրներին հարիր էվոլյուցիա նույնպես մեր երկրում հնարավոր չէ։

Այսպիսով, տեւական լռությունից հետո ընդդիմության առաջնորդներից մեկը երեկ արեց բավականին ուշագրավ մի դիտարկում՝ Հայաստանում հեղափոխություն չի կարելի անել, Հայաստանում հնարավոր չէ նաեւ ժողովրդավարական երկրներին բնորոշ էվոլյուցիա։ Մերժելով ռեւոլյուցիան ու էվոլյուցիան` Րաֆֆի Հովհաննիսյանն այս պահին չգիտի ինչ անել, սակայն վստահեցնում է, որ առաջիկայում ասելու բան ունենալու է։ Նա շուտով հայ ժողովրդին կներկայացնի Հայաստանի ապագա ղեկավարման ցանկալի մանրակերտը։ Մանրակերտի առանձնահատկությունն այն է լինելու, որ տալով տղամարդ եւ կին գործիչների անուններ, որոնք պետք է առաջնորդեն եւ ղեկավարեն Հայաստանը, ղեկավար այդ մանրակերտում Րաֆֆի Հովհաննիսյանն իրեն չի տեսնում։

Իսկ թե ովքե՞ր են տղամարդ եւ կին այն քաղաքական գործիչները, որոնք կգլխավորեն Հայաստանը, չնայած մեր համառ պնդումներին, «Ժառանգություն» կուսակցության նախագահն այս պահին այդ անունները չի տալիս։ Չի բացառվում, որ այդ անունները հնչեն մայիսին հրավիրվելիք կուսակցության համագումարում, որտեղ Րաֆֆի Հովհաննիսյանը կփորձի ներկայացնել նաեւ ողջ քաղաքական դաշտը կոնսոլիդացնելու իր ծրագիրը։ Իսկ առայժմ, ինչպես եւ հայաստանյան մնացած կարկառուն ընդդիմադիրները, Րաֆֆի Հովհաննիսյանի «Ժառանգությունը» ոչինչ չի անի։ Եւ չնայած ապրիլի 1-ին Ազատության հրապարակում ոստիկանները Րաֆֆի Հովհաննիսյանին տեսել ու նրանից քաղաքացիական նոր անհնազանդության ակցիա են ուզել, վերջինս ոստիկաններին պատասխանել է. «Շատ բան նաեւ ձեզանից է կախված»։

Այսպիսով, եթե փորձենք հասկանալ, թե ի՞նչ էր ուզում ասել Րաֆֆի Հովհաննիսյանը, ապա պատկերը մոտավորապես հետեւյալն է. Հայաստանին պետք չէ ռեւոլյուցիա, Հայաստանում հնարավոր չէ էվոլյուցիոն ընտրական ճանապարհով իշխանափոխություն, Հայաստանի իշխանություններն իրենց մենթալիտետով սիրունիկ տղաների եւ աղջիկների թիկունքում թաքնվող եւ այնտեղից հրահանգներ տվողներ են, համատարած ապատիայի մեջ գտնվող հասարակության համար շատ դժվար է պատկերացնել ազգային շահ, ժողովրդավարություն ու մարդու իրավունքներ, ընդդիմության դաշտում գտնվող յուրաքանչյուր կուսակցություն իրեն է պատկերացնում այն առանցքը, որի շուրջ պետք է համախմբվեն մնացած կուսակցությունները, եւ դրա համար էլ Հայաստանում ոչինչ չի փոխվում։

Ուրեմն, ի՞նչ անել։ Րաֆֆի Հովհաննիսյանն ինքը դեռ չգիտի, դրա համար էլ առաջիկայում կտա այն մարդկանց անունները, որոնք, իր պատկերացմամբ, կարող է իմանան` ի՞նչ անել, ինչպե՞ս անել եւ ումո՞վ անել։ Եւ քանի որ ընդդիմադիր դաշտի որոշ առանցքային գործիչներ, ինչպես, օրինակ, ԱԺՄ նախագահ Վազգեն Մանուկյանն ու ՀԱԱԿ նախագահ Հովհ. Հովհաննիսյանը, արդեն ասել են, որ եթե մինչեւ 2007-ի ապրիլը ներքաղաքական զարգացումների ընթացքը չփոխվի, ապա իրենք չեն մասնակցելու խորհրդարանական ընտրություններին, հնարավո՞ր է, որ Րաֆֆի Հովհաննիսյանը եւս, որը Հայաստանի ղեկավարման իր առաջարկած ապագա մոդելում արդեն իրեն չի տեսնում, նույնպես չմասնակցի այդ ընտրություններին:

«Եթե երկրում որակական փոփոխություններ չեղան, ապա ոչինչ, այո, չի ստացվի»,- պատասխանեց «Ժառանգության» նախագահը։ Իսկ առայժմ, ի տարբերություն ընդդիմադիր այլ գործիչների, որոնք սիրում են հայտարարել, թե  2007-ին իշխանության վերարտադրություն հնարավոր չէ, իսկ թե ինչո՞ւ՝ ոչ մի կերպ չեն կարողանում հիմնավորել, Րաֆֆի Հովհաննիսյանը գտնում է, որ ցանկացած ռացիոնալ վերլուծություն այս պահին բերում է նրան, որ Հայաստանի գործող իշխանությունները վերարտադրվելու են։      

Նաիրա Զոհրաբյան