Եվրոպացիների «մեկ մոդել բոլորի համար» մոտեցումը ձախողվեց. Արևելյան գործընկերության ձեռքբերումներն ու բացթողումները

15/05/2019 schedule16:20

Այս տարվա մայիսին լրանում է Արևելյան գործընկերության հիմնադրման 10 տարին: Փորձագիտական շրջանակները գնահատում են նախաձեռնության առաջին տասնամյակի ընթացքն ու արդյունքները:

Ինչպես հայտնում է Ամերիկայի ձայնը, փորձագիտական շրջանակները ընդհանուր առմամբ դրական են գնահատում Արևելյան գործընկերության նախաձեռնության նշանակությունը այս ձևաչափի մասնակից հետխորհրդային վեց երկրների համար, որոնց թվում է նաև Հայաստանը:

Վերլուծաբան Փոլ Սթրոնսկին ընդգծում է, որ այն ցույց է տալիս Եվրամիության հետաքրքրությունն ու մասնակից երկրների հետ գործընկերային հարաբերություններ ունենալու ցանկությունը՝ առանց դաշինքին անդամակցելու պարտավորության: «Եվրամիության համար դա միջոց էր այս տարածաշրջանի երկրների հետ հաղորդակցման՝ առանց նրանց ընդգրկելու իր տնտեսական կամ քաղաքական դաշտում»,- նշում է Սթրոնսկին:

Վերլուծաբան Ռուբեն Էլամիրյանի կարծիքով էլ նախաձեռնության զարգացման ընթացքն այս տարիներին ունեցել է վերելքներ և անկումներ: Ըստ նրա՝ վերջին տարիներին գործընկերության նկատմամբ Եվրամիության կողմից նկատվում էր որոշակի անտարբերություն, սակայն անցած տարվանից, ըստ վերլուծաբանի, այս ուղղությամբ կրկին արձանագրվեց աշխուժություն Բրյուսելում: Էլամիրյանը չի բացառում Չինաստանի քաղաքականության և վերջինիս ենթակառուցվածքային ծրագրի զարգացման ազդեցությունն այս հարցում:

Նա դրական է գնահատում Հայաստանի հարաբերակցումը Եվրամիության հետ այս ձևաչափի ներքո: «Հայաստանի պարագայում գնահատականը դրական է, քանի որ արդյունքում տեղի են ունենում քաղաքական, տնտեսական ոլորտներում բարեփոխումներ, միջոցներ են տրամադրվում քաղաքացիական հասարակության զարգացման համար»,- նշում է վերլուծաբանը:

Նախաձեռնության զարգացման ընթացքում արձանագրվել են նաև բացթողումներ: Դրան նպաստել է նաև Ռուսաստանի քաղաքականությունն ի դեմս եվրասիական դաշինքի ստեղծմանն ու այն Արևելյան գործընկերությանը հակադրելուն։ Ըստ Փոլ Սթրոնսկու՝ դա հավելյալ խնդիրներ ստեղծեց նախաձեռնության համար:

«Եվրոպացիները շատ հարցերում առաջնորդվում էին «մեկ մոդել բոլորի համար» մոտեցմամբ, որը սակայն եվրասիական տարածաշրջանի այս երկրների պարագայում ձախողված էր, քանի որ այս երկրներն ունեն առանձնահատուկ աշխարհագրական, անվտանգության հետ կապված խնդիրներ: Կարծում եմ, Եվրոպան չէր գիտակցել դա»,- նշում է Սթրոնսկին:

Ռուբեն Էլամիրյանն իր հերթին Արևելյան գործընկերության զարգացման ընթացքը բաժանում է պայմանական երկու տարբեր ժամանակահատվածների:

«Պետք է թերևս տարանջատենք ժամանակահատվածները 2008-09 թթ.-ից մինչև 2013 թվականն ու այդ թվականից առայսօր: Կարծիք կա, որ ի սկզբանե Արևելյան գործընկերությունը ստեղծվել էր որպես Ռուսաստանի դերակատարությունը նվազեցնելու գործիք: Սակայն, կարծես թե, 2013-14 թթ իրադարձություններից հետո Բրյուսելը վերանայել է այս մոտեցումը և այժմ խոսքն ավելի շատ տնտեսական զարգացման, ժողովրդավարացման մասին է, որպեսզի այս պետությունները լինեն ինքնաբավ ու կարող լինեն համագործակցել ԵՄ հետ՝ ապահովելով Եվրամիության հարևանությամբ ռազմավարական կայունությունը»:

Ինչ վերաբերում է ԵՄ հետ առևտրային համաձայնագրին, որը ստորագրել են Մոլդովան, Վրաստանն ու Ուկրաինան, վերլուծաբան Փոլ Սթրոնսկին ընդգծում է, որ առևտրային համաձայնագրի կնքումը չհանգեցրեց այդ երկրների տնտեսական կտրուկ աճին: Դրա հետ մեկտեղ նա կարևորում է նրանց ապրանքների համապատասխանեցումը եվրոպական չափանիշներին:

Ինչպիսի ապագա է սպասում Արևելյան գործընկերությանը, ցույց կտան հետագա զարգացումները, սակայն նախաձեռնության անդամ յուրաքանչյուր երկիր իր սեփական ուղին է հարթում եվրոպական դաշինքի հետ քաղաքական և առևտրային հարաբերությունների ձևավավորման հարցում:

Տպել
1745 դիտում

Այդ 4 գյուղը կեղծ օրակարգ է, կեղծ նարատիվ, որը, ցավոք, նաև ՀՀ սահմաններից դուրս է օգտագործվում․ Արայիկ Հարությունյան

Ոսկեպարի ճանապարհի դելիմիտացիայի հարցն առայժմ օրակարգում չէ․ վարչապետն ականջալուր է եղել ոսկեպարցիների մտահոգությանը

Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին ԶՈՒ-ն երբ իր տեղը կզիջի սահմանապահներին․ Հարությունյանն ասաց՝ ինչ քննարկումներ են լինելու

ՀՀ իշխանությունները մեզ տեղյակ են պահել, որ համաձայնությունը ձեռք է բերվել միջազգային սահմանի հիման վրա․ Իրանի դեսպան

Ինչու հայ-ադրբեջանական սահմանազատման գործընթացը մեկնարկեց Տավուշից․ Արայիկ Հարությունյանը մանրամասնել է

Գոյություն չունի «Տավուշից տարածքներ հանձնելու» թեմա, համատեղ հայտարարության մեջ նշվում են գյուղերի անունները․ Գրիգորյան

Ռուսաստանը, ՀԱՊԿ-ը չեն ճանաչում Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը. Լավրովի «ինքնախոստովանությունը»

Այս բարդ գործընթացում պետք է լինենք առավել քան զգոն, տուրք չտանք մանիպուլյացիաներին ու կեղծ տեղեկատվությանը․ Մինասյան

Հուսադրող լուրեր կան Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի վերաբերյալ․ Կլաար

Ովքեր դեմ են փոխհամաձայնեցված սահմանազատմանը, փորձում են պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը, վերածել ծայրագավառի․ Չախոյան

Վարչապետը Զառի միջնակարգ դպրոցի աշակերտների հրավերով ներկա է գտնվել «Պապ թագավոր» ներկայացմանը

Եթե Ստեփանակերտում ոչ թե «քֆուրով» որոշում ընդունող, այլ ադեկվատ իշխանություն լիներ, կսահմաներ ԼՂ շփման գիծը․ Աթանեսյան

Մենք ԵՄ-ի հետ սկսում ենք սերտ համագործակցության նոր ճանապարհ․ Արարատ Միրզոյան

Խաղաղության գործընթացը հիմնականում բաղկացած է որոշումներից, որոնք դուրս են «հակամարտելու» տրամաբանությունից․ Թորոսյան

Շուտով հայտնի ուժերը «մետոձիչկաները» կստանան, ու 10 կոպեկանոց լացի նոր եթերաշրջանը կհամարենք բացված․ Ալեքսանյան

Հայաստանը կստանա հնարավորություն սահմանազատման գործընթացը կազմակերպել քաղաքակիրթ և լեգիտիմ ընթացքով․ Ղազարյան

Աշխարհի գավաթ․ մարմնամարզիկ Վահագն Դավթյանը Փարիզի Օլիմպիական խաղերի ուղեգիր է նվաճել

Կողմերը կառաջնորդվեն Ալմա Աթայի 1991թ. հռչակագրով, մի բան, որից Ադրբեջանը արդեն տևական ժամանակ խուսափում էր․ Եղոյան

Հուսանք՝ այցից հետո կհայտնվի մեր հարաբերությունների զարգացման «ճանապարհային քարտեզ»․ Միրզոյանի հարցազրույցը Arab News-ին

Վկան գլխի ճակատային մասով 3 անգամ հարվածել է աշխատասեղանին․ ինչ է կատարվել Շենգավիթի քննչական բաժնում

Սահմանազատման հանձնաժողովների հրապարակած փաստաթղթում երկու բավականին դրական և հուսադրող միտում տեսա․ Արամ Սարգսյան

Առաջին անգամ կա հնարավորություն ունենալ սահմանազատված պետական սահման, որտեղ կտեղակայվեն սահմանապահներ. Հովհաննիսյան

Ողջունում ենք Հարավային Կովկասի վերաբերյալ «Մեծ յոթնյակի» երկրների ԱԳ ղեկավարների հայտարարությունը․ Արարատ Միրզոյան

Սեփական տան լոգարանում հայտնաբերվել է ՊՆ N զորամասի ջոկատի հրամանատարի 31-ամյա տեղակալի դին

Եթե հայ-ադրբեջանական հանձնաժողովի ձեռք բերած պայմանավորվածությունը կյանքի կոչվի, կլինի լուրջ հաջողություն. Իոաննիսյան

Հանձնաժողովների պայմանավորվածության մեջ չափազանց կարևոր է Ալմա-Աթայի սկզբունքի շուրջ համաձայնությունը. Խանդանյան

Կապան-Քաջարան ճանապարհահատվածում հարկադիր քարաթափում է իրականացվել

«Մեծ յոթնյակը» պետք է հրաժարվի Հայաստանի և Ադրբեջանի նկատմամբ հավասարական մոտեցումներից․ Գարդման-Շիրվան-Նախիջևան

Տավուշի մարզի ոչ մի սանտիմետր չի կարող տրվել որևէ մեկին, ՀՀ տարածքային ամբողջականությունը պաշտպանված է․ Կոնջորյան

Պետք է արդյունավետ հավասարակշռություն գտնենք արհեստական բանականության ընձեռած հնարավորությայն և ռիսկերի միջև. Ջուլհակյան

Պապոյանը ՀԱՀ ընկերություններին հրավիրել է մասնակցելու Հայաստանում պետական աջակցությամբ իրականացվող տնտեսական ծրագրերին

ՊՎԾ-ն ամփոփել է վարչապետի հանձնարարությամբ քաղշինկոմիտեում և ԿԳՄՍՆ-ում իրականացված ուսումնասիրությունների արդյունքները

էկոնոմիկայի նախարարությունը նոր գլխավոր քարտուղար ունի․ վարչապետը որոշում է ստորագրել (լուսանկար)

Սահմանազատման սկզբնական փուլում Հայաստանն ու Ադրբեջանը նախնական համաձայնեցրել են սահմանագծի առանձին հատվածները․ ԱԳՆ

Օլաֆ Շոլցը և Ադրբեջանի նախագահը բանակցություններ կվարեն Բեռլինում

Առաջին անգամ Հայաստանի և Ադրբեջանի միջև, 4 գյուղի հատվածում, կլինի սահմանազատված պետական սահման. քարտեզ

Ռոստովի մարզում ձերբակալվել են Ադրբեջանի քաղաքացին և ևս 2 անձ․ Շահին Աբբասովը կասկածվում է սպանության մեջ

Ալիևը կմեկնի Մոսկվա՝ Պուտինի հետ բանակցությունների

Թուրքիայում կրկին երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Դոլարն ու եվրոն էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 19-ին