Ինքնասպանություն. կախվել է կարեւոր մեղադրյալ

Տպագրվել է «Հայկական Ժամանակ» օրաթերթի՝ 2006 թվականի հունիսի 22-ի համարում

Օրերս հայտնի դարձավ, որ ՀՀ գլխավոր դատախազությունում քննվող քրեական գործերից մեկով անցնող մեղադրյալն ինքասպանություն է գործել: Մեղադրյալը տվյալ քրեական գործի համար եղել է առավել քան կարեւոր անձ, քանի որ համաձայնել է ցուցմունքներ տալ: Մինչ ինքնասպանություն գործելը նա շատ կարեւոր փաստեր է ներկայացրած եղել դատախազությանը: Այսպիսով. Նիկոլայ Ս.-ն ինքնասպանություն է գործել այս տարվա մայիսի 20-ին Նուբարաշեն քրեակատարողական հիմնարկի բուժմասի լոգարանում` կախվելու միջոցով: Ինքնասպանություն գործած անձը թողել է իր կնոջը հասցեագրված երկտող` գրված իր դուստրերի լուսանկարների վրա. «Պահպանիր երեխաներին, ես այս կյանքից գնում եմ, քանի որ չեմ կարող ոչնչով ձեզ օգնել»: Ինքնասպանության փաստով ՀՀ գլխավոր դատախազությունում հարուցվել է քրեական գործ, որի քննությունը դեռեւս շարունակվում է:

Նիկոլայ Ս.-ն կալանքի մեջ է գտնվել անցած տարվա նոյեմբերի 4-ից: Նրան մեղադրանք է առաջադրվել ՀՀ Քրեական օրենսգրքի 189 («Կեղծ ձեռնարկատիրություն») եւ 205 («Հարկերից խուսափել») հոդվածներով: Քրեական գործը, որի շրջանակներում Նիկոլայ Ս.-ն անցել է որպես մեղադրյալ, առավել հայտնի է «թղթի գործ» անվամբ: Բանն այն է, որ Նիկոլայ Ս.-ն իրեն պատկանող «Վիկ-Վեն» ՍՊ ընկերության միջոցով տարբեր ընկերությունների եւ պետական մարմինների, այդ թվում նաեւ գերատեսչությունների, տրամադրել է կեղծ հաշիվ-ապրանքագրեր տարբեր տեսակի ապրանքներ վաճառելու վերաբերյալ: Արդյունքում, դուրս են գրվել գումարներ, այդ թվում նաեւ պետբյուջեի միջոցներից, որոնց 7 տոկոսը տրվել է Նիկոլայ Ս.-ին, մնացածը հետ է վերադարձվել թուղթը գնողին: Այս քրեական գործի արմատները ձգվում են ամենուր:

Քրեական գործից մաս է առանձնացվել, որով նախաքննությունն ավարտված է, հունիսին այն ուղարկվել է Կենտրոն եւ Նորք-Մարաշ համայնքների առաջին ատյանի դատարան: Դատարան ուղարկված քրեական գործով Երեւան քաղաքի բնակիչ Աշոտ Հայրապետյանը մեղադրվում է «Վիկ-Վեն» ՍՊԸ տնօրեն Նիկոլայ Ս.-ին հանցանքի դրդելու մեջ: Դատարան ուղարկված քրեական գործի նյութերում արդեն իսկ թվարկված են թվով յոթ մասնավոր եւ պետական ընկերությունների անուններ, որոնց Նիկոլայ Ս.-ն Հայրապետյանի դրդմամբ տրամադրել է կեղծ հաշիվ ապրանքագրեր: «Վիկ-Վեն» ընկերության հաշվապահությամբ ձեւակերպված հաշիվ ապրանքագրերով այդ յոթ ընկերություններին վաճառել է շուրջ 11 միլիոն 300 հազար դրամի տարբեր տեսակի ապրանքներ` բանվորական արտահագուստ, սպիտակեղեն, կոշիկ, ձեռնոցներ եւ այսպես շարունակ:

Իրականում առքուվաճառքը գոյություն է ունեցել միայն թղթերի վրա: Մասնավոր ընկերությունների դեպքում այդ հաշիվ-ապրանքագրերը անհրաժեշտ են եղել եկամուտները թաքցնելու եւ ծախսերն ավելացնելու նպատակով` հարկերից խուսափելու համար, իսկ պետական ձեռնարկություններին՝ պետբյուջեի միջոցներից գումարներ դուրսգրելու համար: Սակայն ամենահետաքրքիրն այն է, որ դատարան ուղարկված քրեական գործում հիշատակվող փողերը Նիկոլայ Ս.-ի վաճառած «թղթերի» մի չնչին մասն է կազմում: Մեծ «գործարքները» մնացել են հիմնական քրեական գործում, որի քննությունը շարունակվում է: Մեր տեղեկություններով, շարունակվող քրեական գործի նյութերում հիշատակվող հաշիվ ապրանքագրերում խոսքը գնում է արդեն միլիարդավոր դրամների մասին:

Շարունակվող քրեական գործի նյութերում մատնանշվող անունները, ըստ մեր աղբյուրի, առավել քան հնչեղ են` գերատեսչություններ եւ բարձրաստիճան պաշտոնյաներ, այդ թվում նախարարներ: Իսկ ամենակարեւորն այն է, որ շարունակվող գործը «թղթերի գնորդների» մասով է: Մեր տեղեկություններով, այս քրեական գործին այն աստիճան կարեւորություն է տրված, որ նրա ընթացքը նախագահականում պահում են անմիջական վերահսկողության տակ: Մեր տեղեկություններով, Նիկոլայ Ս.-ի ինքնասպանությունից հետո ՀՀ գլխավոր դատախազ Աղվան Հովսեփյանը հրավիրվել է նախագահական նստավայր, որպեսզի անձամբ հանրապետության առաջին դեմքին պարզաբանի, թե ինչպես է ստացվել, որ նման կարեւոր մեղադրյալին դատախազությունը ձեռքից բաց է թողել:

Ա. Հովսեփյանը պարզաբանել է, որ դատախազությունն այս դեպքում անզոր է եղել, ինքնասպանությունը տեղի է ունեցել քրեակատարողական հիմնարկում, եւ տեղի աշխատակիցները պետք է կարողանային այն կանխել եւ թույլ չտալ, որ նման բան տեղի ունենար: Ինչեւէ, առայժմ զերծ ենք մնում կոնկրետ ընկերությունների, գերատեսչությունների եւ պաշտոնյաների անուններ նշելուց: Բայց կարող ենք ասել, որ ո՛չ ընկերություններն են անհայտ եւ ո՛չ էլ պետական այրերն են փոքր պաշտոն զբաղեցնողներ: Հենց այդ է պատճառը, որ այս քրեական գործի նյութերին առավել քան կարեւորություն է տրվել, քանի որ դրանք կարող են եւ, ամենայն հավանականությամբ, շատ արդյունավետ կօգտագործվեն ապագա ներքաղաքական զարգացումներում:

Քրեական գործին տեղյակ մեր աղբյուրների խոսքերով, նախընտրական փուլում, ասենք՝ այս տարվա վերջին կամ 2007թ. տարեսկզբին, այդ նյութերը առնվազն երկու ձեւով կօգտագործվեն: Այն պետական պաշտոնյաները, ում անունները քրեական գործում հիշատակված են, 2007թ. ԱԺ ընտրությունների փուլում` գիտակցելով իրենց կացությունը, չեն համարձակվի ավելորդ խաղեր տալ: Գործի մնացած` մասնավոր ընկերություններին վերաբերվող մասը կներկայացվի որպես պետական միջոցների խոշոր չափի հափշտակության բացահայտում: Մի խոսքով, դատախազությունում ձեռքերը ծալած նստած չեն: Այստեղ շատ լուրջ են պատրաստվում առաջիկա համապետական ընտրություններին:

Վահագն Հովակիմյան