Ծննդկանի համար 20 կմ գնալը խնդիր չէ, Շիրակի ճանապարհներն էլ շատ լավն են. Գայանե Ավագյան

Մարալիկում չի եղել մանկաբարձական բաժանմունք, եղել է մանկաբարձա-գինեկոլոգիական ծառայություն, որը որակյալ մատուցելու համար բուժկենտրոնը չի ունեցել անհրաժեշտ բոլոր սարքավորումները և մասնագիտական ներուժը. բուժկենտրոնի ղեկավարությունն արդեն գրավոր զգուշացված է, որ այլևս պետությունը չի գնելու մանկաբարձագինեկոլոգիական ծառայություն, քանի որ այդ պայմաններում այդ ծառայությունը մատուցելը մոր և մանկան առողջության տեսանկյունից մեծապես ռիսկային է. այս մասին այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց ՀՀ առողջապահության նախարարության Մայրական և վերականգնողական առողջության պահպանման բաժնի պետ Գայանե Ավագյանը:

«Վերջին տարիներին Մարալիկի բուժկենտրոնն ունենում է 106, 110 ծննդաբերություն, այսինքն՝ շաբաթը մեկ-երկու ծննդաբերություն: Չկա կադրային պահանջվող հագեցվածությունը, չկա վիրահատող մանկաբարձ-գինեկոլոգ, չկա անեստեզիոլոգ-րեանիմատոլոգ, նեոնատոլոգ, հետևաբար, թողնել մանկաբարձական մահճակալների հետագա ծավալումը վտանգ է ներկայացնում մայրացող կանանց և նորածինների համար:

Հայերը շատ իմաստուն ժողովուրդ էին, նրանք մայրացող կնոջն ասում էին՝ ազատվեց. չէին ասում՝ ծննդաբերեց: Աշխարհի ոչ մի բառարանում «ծննդաբերել»-ը «ազատվել» բառով չի փոխարինվում: Հայերենում փոխարինվում է, քանի որ հայերը գիտեին այն ռիսկերը, վտանգները, որ սպասվում է ծննդաբերության ժամանակ»,- ասաց Ավագյանը:

Եթե, օրինակ, ծննդաբերությունից հետո կնոջ ընկերքը չանջատվի, և շտապ պետք լինի արգանդի հեռացում, անեստեզիոլոգի և գինեկոլոգի բացակայության պայմաններում, ըստ նրա, հնարավոր է չկարողանան կնոջը փրկել: «Գյումրիի ծննդատանը, Արթիկում կփրկվի, Մարալիկում չի փրկվի: Հիմնական նպատակը մայրացող կանանց անվտանգության ապահովումն է»,- ասաց Ավագյանը:

«Հայկական ժամանակ»-ի այն հարցին, թե եթե այսօր երիտասարդ բժիշկներ ցանկություն հայտնեն աշխատել Մարալիկում, պետությունը կաջակցի՞, թե այս որոշումը վերջնական է, Ավագյանն ասաց. «Սա որակի խնդիր է. հասկանո՞ւմ եք, կինը ունի տարբեր օրգաններ և այդ օրգանները կարող են լինել պրոցեսի մեջ: Եվ պետք է թերապևտ, էնդոկրինոլոգ, մեկ մասնագետով խնդիր չի լուծվի: Պետք է կենտրոնում գոնե չորս մանկաբարձ-գինեկոլոգ լինի: Բայց նաև, հնարավոր չէ չորս մանկաբարձ-գինեկոլոգ նստեցնել բուժկենտրոնում, որ ամիսը 20 հազար աշխատավարձ ստանան»:

Այն դիտարկմանը, որ նման բուժկենտրոններում աշխատողների համար պետության մոտեցումը կարող է տարբերակված լինել և աշխատավարձն էլ հաշվարկվի ոչ թե՝ ըստ մատուցված ծառայությունների, այլ՝ որևէ այլ բանաձևով, Ավագյանն ասաց. «Լավ, ավելացնենք, երկու, երեք, չորս անգամ, 80 հազարով բժիշկ կգնա՞ այնտեղ աշխատելու»: Նա հիշեցրեց, որ ծննդաբերական ծառայություն իրականացնող բուժկենտրոններում պետք է իրականացվի շուրջօրյա հերթապահություն, և մեկ բժիշկը տարին բոլոր շուրջօրյա աշխատել չի կարող:

Նախորդ տարի 106 ծննդկան օգտվել է Մարալիկի ծննդատնից, հնարավո՞ր չէ վերազինել կենտրոնն այնպես, որ ոչ ռիսկային վիճակում գտնվող ծննդկանները, նախապես տեղեկացված լինելով հավանական խնդիրների մասին, կարողանան ընտրել այս բուժհաստատությունը: Այս հարցին ի պատասխան Ավագյանը նշեց, որ նախարարությունն իրազեկման ծրագրեր է մշակում՝ իրենց մոտեցումների նպատակահարմարությունը հիմնավորելու համար. «Մենք նախատեսում ենք, որ նախարարությունը դա կանի Առողջապահության ազգային ինստիտուտի հետ: Գյուղ առ գյուղ կշրջենք, կխոսենք հղիների ու բուժաշխատողների հետ, կբացատրենք բոլոր վտանգները, որպեսզի կինը զգա այդ ամենը: Մենք կուժեղացնենք շտապօգնության ծառայությունը, որ կարողանան ճիշտ կողմնորոշվել և հղիին տեղափոխել ճիշտ հաստատություն»:

Արդա՞ր է նույն՝ «ծնունդների՝ 150-ին չհասնելու պարագայում ծառայությունը կասեցնելու» սկզբունքը կիրառել և՛ 5-10 ծնունդ ունեցող բուժկենտրոնների, և՛ 106-110 ծնունդ ունեցող Մարալիկի համար, ավելի հարմար չէ՞ր լինի գնալ սարքավորումներով վերազինման ճանապարհով: Ավագյանն ասաց, որ այս որոշումը կայացվել է բոլոր գործոնները հաշվի առնելու արդյունքում՝ հավելելով, որ «ողջամիտ» բուժկենտրոնները՝ Գառնիի, Դսեղի, Ջերմուկի, Մերձավանի, ինքնալուծարվել են՝ դադարել են մանկաբարձական բուժօգնություն ցուցաբերել: ԱՆ պետական առողջապահական գործակալության պետ Ծաղիկ Վարդանյանը հավելեց, որ Հայաստանում կան բուժհաստատություններ, օրինակ՝ Արագածավանի, Ծաղկահովիտի, Աչաջուրի կենտրոնները, որոնց մանկաբարձական ծառայությունները կասեցման եզրին են: 

«Այս որոշման արդյունքում պետությունը ոչ մի կոպեկ փող չի խնայում: Ծնունդը որտեղ գնաց, նրա հետևից գնալու է գումարը: Եվ ի դեպ, այս տարվանից ծննդաբերության պայմանագրում գումար չի ֆիքսվելու, այն լինելու է բաց պայմանագիր, ինչքան կատարեցին, այնքան գումար են ստանալու»,- նշեց նա:

Վարդանյանը հավելեց, որ որպես պետական պատվերի գնորդ՝ այլևս այս ծառայությունը չեն գնելու, սակայն կենտրոններին արգելված չէ մատուցել այն վճարովի հիմունքներով. ուղղակի որակի երաշխավորն այլևս պետությունը չէ: «Իսկ որակը մեզ համար առաջինն է. այսօր առողջապահության համակարգում որակի լուրջ խնդիր ունենք: Այլ երկրներում բուժկենտրոնները հյուրանոցների պես «աստղեր» են ստանում: Մեզ մոտ վճարովի ծառայությունների որակը չի կարգավորվում: Մեր ձեռնարկած միջոցները դեռ շատ նախնական քայլերն են»,- նշեց նա:

Այն հարցին, որ հղիության վերջին ամսվա ընթացքում մի քանի անգամ կարող են լինել կեղծ կծկանքներ, և 20-30 կմ ճանապարհը հղին-ծննդկանը ստիպված լինի անցնել մի քանի անգամ՝ եղանակային բավական բարդ պայմաններում, ճանապարհների վատ վիճակում, երբ հղիության վերջին շրջանում գտնվողի համար մեքենայի ամեն փոքրիկ երերումը ցավոտ, անտանելի կարող է լինել, Ավագյանը պատասխանեց. «Դա խնդիր չէ: Այդ ճանապարհները շատ լավն են այսօր էլ, և իդեալական լավն են դառնալու»: Նա հիշեցրեց, որ Էստոնիայում մեկ բուժկենտրոնը սպասարկում է 200 կմ շրջագծի մեջ առկա բոլոր բնակավայրերը. «Մենք ի՞նչ ենք ուզում, որ բոլոր շենքերում ունենանք ծննդաբերական բաժանմունք, որ կինը ոչ մի տեղ չգնա՞»:

Բուժկենտրոն հասնել-չհասցնելու վտանգ ևս չի տեսնում Գայանե Ավագյանը. «40 հազարից մեկ-երկուսի մոտ կարող է լինել, ասենք, 1-2 ժամում: Ծննդաբերությունը տևում է նվազագույնը 12 ժամ՝ կանոնավոր կծկանքից մինչև ծննդաբերելը: 12 ժամում կարելի է հասնել նույնիսկ Թբիլիսի»:

Կարմեն Մարտիրոսյան

Տպել
2471 դիտում

Միաժամանակ մի քանի հոդվածով հետախուզվող տղամարդը ներկայացել է ոստիկանության բաժին

Կարեն Գիլոյանը հետևել է հեծանվուղու և մարզադպրոցի կառուցման աշխատանքներին

Գևորգ Պապոյանը Կորեայի ԱԳ փոխնախարարին ներկայացրել է «Խաղաղության խաչմերուկ» նախաձեռնությունը

Փորձ է արվել Աբու Դաբիից Հայաստան ներմուծել առանց հայտարարագրման բջջային հեռախոսներ

Ինչ թեմայի շուրջ է կենտրոնանալու Բրյուսելում ԱՄՆ-Հայաստան-ԵՄ հանդիպումը. Միլլերը մանրամասներ է հայտնել

Երբ է սպասվում դեղձենու մասսայական ծաղկումն Արարատյան դաշտում

«Քո կառուցած շենքից տեսանելի է իմ տան անցուդարձը». Գագիկ Բեգլարյանը սպառնացել, հայհոյել է «Կապիտալ պլյուս»-ի տնօրենին

Առաջիկա շաբաթներին հնարավոր հարձակման մասին խոսակցությունները չափազանցված են. Սարգսյանը մանրամասնել է

Խուզարկել են գնդապետ Վոլոդյա Ավետիսյանի տունը, առգրավել համակարգիչ, տեսախցիկներ

Հայաստանն արգելափակել է Վլադիմիր Սոլովյովի հաղորդումների հեռարձակումը ՀՀ տարածքում

Թթուջուր-Նավուր ավտոճանապարհը բոլոր տեսակի տրանսպորտային միջոցների համար փակ է

Լեհաստանը զորքեր կուղարկի Ֆրանսիա

Երևանում թալանել են «Տոյոտա Երևան»-ի վաճառքի բաժնի ղեկավարի «Տոյոտա»-ները

Ոչ միայն դեղերը, այլև վիտամինները, սննդային հավելումները պետք է պահվեն երեխաների համար անհասանելի վայրում. ԱՆ

Այրվել է վագոն-տնակ՝ ներսում եղած իրերով

Ֆրանսիայի հետախուզական ծառայությունները խորհուրդ են տալիս չեղարկել Օլիմպիական խաղերի բացման արարողությունը

Երևանի և 2 մարզի որոշ հասցեներ մի քանի ժամով կհոսանքազրկվեն

Բախվել են «Նիսսան» և «ՎԱԶ» մակնիշի ավտոմեքենաներ

Հայտարարվել է Տաթև ՀԷԿ-ի ՕԿՋ-ի վերանորոգման աշխատանքների տեխնիկական վերահսկողության մրցույթ

Քարաթափում Արարատի մարզում. ճանապարհը դարձել է միակողմանի երթևեկելի

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը