Անախտանիշ վարակակիրներից կորոնավարակը փոխանցվո՞ւմ է, թե՞ ոչ. բանավեճը շարունակվում է

Առողջապահության համաշխարհային կազմակերպությունը երեկ փորձ է արել պարզաբանել իր դիրքորոշումը անախտանիշ մարդկանց վարակի տարածման հավանական ծավալների մասին՝ ընդգծելով, որ շատ բան այս առումով մնում է անհայտ. հաղորդում է  The Washington post պարբերականը:

Երկուշաբթի ԱՀԿ-ի Նոր հիվանդությունների եւ կենդանիների հետ կապի բաժանմունքի վարիչ Մարիա վան Կերխովեն նշել էր, որ կորոնավիրուսի անախտանիշ վարակակիրների վարակի փոխանցումը «շատ հազվադեպ» է, իսկ այս հայտարարության տարընկալումները անվանել էր «սխալմունք»: Կերխովեի հայտարարության շուրջ երկու օր է՝ բուռն գիտական բանավեճեր են ընթանում՝ ընդգրկելով բժշկագետների ու հետազոտողների նոր խմբեր եւ մնալով հանրության ուշադրության կենտրոնում:

Այս քննարկումների արդյունքներից է կախված, թե ինչպես կշարունակվեն կամ ինչ փոփոխությունների կենթարկվեն ողջ հանրությանը պարտադրվող դիմակների կրման եւ սոցիալական հեռավորություն պահելու պահանջների երկարաձգումը, դպրոցների ու մանկապարտեզների վերաբացումը, տնտեսության ամբողջական գործարկումը:

ԱՀԿ-ն դեռ որեւէ որոշակի պատասխան չի տվել այս հարցերին՝ կրկնելով, որ վարակի մասին շատ բան դեռ չգիտենք: Իր հաղորդագրության մեջ կազմակերպությունը նշում է՝ որքան հեշտ է քաղաքականացնել ամիսների պայքարը համավարակի դեմ:

Այս հակասական ընկալումներն անվանելով «թյուրիմացություն»՝ Մարիա վան Կերկովեն երեկ բացատրել է, որ երկուշաբթի օրվա ասուլիսում ինքը փորձել է պատասխանել լրագրողի հարցին՝ նշելով, որ «անախտանիշ վարակակիրների վարակի փոխանցումը շատ հազվադեպ է»:

«Ես չեմ խոսել ԱՀԿ-ի քաղաքականության մասին կամ որեւէ նման բան,- ասել է նա:- Մենք գիտենք, որ վարակն առանց ախտանիշների կրող որոշ մարդիկ կարող են փոխանցել վիրուսը»:

«ԱՀԿ-ի դիրքորոշումը չէր՝ ասել, որ որդեգրվում է նոր կամ այլ քաղաքականություն»,- ավելացրել է ԱՀԿ-ի արտակարգ իրավիճակների ծրագրերի ղեկավար Մայք Ռայանը:- Այս վիրուսի մասին դեռ շատ բան անհայտ է, եւ դեռեւս շատ բան անհայտ է դրա փոխանցման դինամիկայի մասին»:

«Անախտանիշ փոխանցում» տեղի է ունենում, սակայն ոչ ոք հաստատ չգիտի, թե որքան հաճախ, քանի որ վարակվածներից շատերն էլ ախտանիշ չեն ունենում, եւ բաց է մնում այս՝ փոխանցման ծավալի մասին հարցը:

Որոշ երկրներ, որ օգտագործում են կոնտակտավորների հետագիծը՝ վարակի փոխանցման հետ հետադարձ աշխատանք կատարելու համար, ինչպես նշել են ԱՀԿ պաշտոնյաները, անախտանիշ շատ վարակակիր չեն գտնում: Միեւնույն ժամանակ, երեկ նրանք խոստովանել են, որ որոշ մոդելներով ուսումնասիրելիս կարելի է եզրահանգել, որ վարակի փոխանցման 41 տոկոսը կարող է պայմանավորված լինել անախտանիշ մարդկանցով:

Ի հավելումն այս խառնաշփոթի՝ քննարկվում է, թե ինչ ասել է «անախտանիշ». որոշ վարակակիրներ ապաքինվում են առանց ախտանիշներ ունենալու, այլք ախտանիշներ են ունենում վարակվելուց օրեր անց՝ տարածելով վարակը նախքան իրենց մոտ ախտանշանների երեւան գալը: Վերջիններիս առաջարկվում է կոչել նախասիմպտոմային դեպքեր:

Հարցն առավել բարդանում է, քանի որ որոշ մարդկանց մոտ ախտանիշները բավական մեղմ են լինում կամ դրսեւորվում են ավելի քիչ սպասված ձեւերով՝ լուծ կամ մկանային ցավ եւ ոչ թե դասական ջերմության բարձրացում ու հազ: Այս դեպքերում մարդիկ նույնիսկ չեն կապում դա կորոնավիրուսի հետ:

«Իրական խառնաշփոթ է: Չգիտեմ, թե ինչու են նրանք ասում, որ անախտանիշներից փոխանցումը շատ հազվադեպ է, երբ ճշմարտությունն այն է, որ մենք պարզապես չգիտենք, թե որքան հաճախ է դա,- ասել է Scripps Research-ի մոլեկուլային բժշկության պրոֆեսոր Էրիկ Թոփոլը:- Եվ դա չի փոխում մեր պատկերացումն այս վարակի մասին. այն շատ հեշտ փոխանցվող է, եւ դրա դեմ շատ դժվար է պայքարել»:

Նա ընդգծել է, որ կորոնավիրուսի հետ կապված այս անորոշությունը հանրությանը հաղորդելը բավական դժվար է, քանի որ բոլորը նոր տվյալների են սպասում՝ համավարակի նկատմամբ դիրքորոշումները ճշգրտելու համար: Այս հարցը շատ կարեւոր է, քանի որ բոլոր կառավարություններն իրենց երկրների բոլոր քաղաքացիներին հորդորում են մտածել, թե վարակակիր են իրենք եւ վարակակիր են դիմացինները:

Անախտանիշների վարակի փոխանցման «շատ հազվադեպ» լինելու հայտարարությունը քննադատել են մի խումբ գիտնականներ՝ նշելով, որ ԱՀԿ-ին պետք է պատասխանատվության ենթարկել՝ նման բանի մասին «այդքան հստակ խոսելու» համար, քանի որ այն կարող է ոչնչացնել նախազգուշական միջոցներ ձեռնարկելու եւ դրանց հետեւելու հանրության պատրաստակամությունը:

«Թող այս քննարկումն անեն լեզվաբանները, քանի որ վարակաբանների համար գործնական առումով տարբերություն չկա՝ ումից են վարակվել այս մարդիկ՝ նրանցից, ով ախտանիշ չունի, թե նրանցից, որ դե՛ռ ախտանիշ չունի: Իրականում հիվանդության վաղ փուլում այդ երկուսը նույն պատկերն ունեն»,- ասել է Կալիֆոռնիայի Սան Ֆրանցիսկոյի համալսարանի վարակիչ հիվանդությունների մասնագետ Մոնիկա Գանդին:

Գիտնականների մի այլ խումբ իր աջակցությունն է հայտնել ԱՀԿ-ին՝ ընդգծելով գիտական նրբերանգ հաղորդելու դժվարությունը: «Հաշվի առնենք, որ ԱՀԿ աշխատակազմը ... հունվար ամսվա սկզբից վազքի մեջ է՝ ամեն օր ճեպազրույցներ տալով եւ աջակցելով երկրներին, որ ամեն առումով կրակի տակ են,- «Թվիթեր»-ի իր էջում գրել է Էդինբուրգի համալսարանի հանրային առողջապահության ոլորտի փորձագետ Դեվի Սրիդարը,- նրանք պետք է որ սպառված լինեն բոլորիս պես եւ որոշակի աջակցության կարիք ունենան»:

Հիվանդությունների վերահսկման եւ կանխարգելման կենտրոնի՝ CDC-ի խոսնակ Սքոթ Պաուլին երեկ կրկնել է դիմակներ կրելու անհրաժեշտության մասին դիրքորոշումը: «Մենք գիտենք, որ առանց ախտանիշների որոշ մարդիկ կարող են տարածել վարակը: Այդ իսկ պատճառով այնպիսի միջոցառումներ, ինչպիսին հասարակության մեջ դեմքը մի կտոր կտորով ծածկելն է, բավական կարեւոր են»:

Մասնագետները նշում են, որ դեռեւս պարզ չէ, թե ինչպես կարող է տեղի ունենալ անախտանիշներից վարակի փոխանցում: Նշաններ ունեցող մարդկանց հազալու կամ փռշտալու դեպքում օդում անհամար կաթիլներ են հայտնվում, որ վարակիչ են: Ախտանիշ ունեցողները, թերեւս, վարակում են բարձր խոսելիս, երգելիս, բղավելիս:

«Այսքան անհայտությունն անհանգստացնում է ինձ: Եթե մենք՝ որպես առողջապահության ոլորտի փորձագետներ, գերագնահատում ենք անախտանիշներից փոխանցումը՝ դա դնելով մեր քաղաքականության առանցքում, ապա դա կարող է շրջվել եւ կծել մեզ»,- ասել է Բլումբերգի Ջոն Հոփկինսի հանրային առողջության անվտանգության կենտրոնի համաճարակաբան Ջենիֆեր Նուզոն: «Մենք ասում ենք, որ մարդիկ դիմակներ կրեն, քանի որ, օրինակ, հավատում ենք, որ դա կարող է կանխել վարակների մի մասը: Միեւնույն ժամանակ, մենք պետք է զգույշ լինենք, որ բացարձակ ճշմարտություններ չհայտարարենք, այլ ասենք մարդկանց, որ սպասում ենք ավելի շատ ուսումնասիրությունների»: Մասնագետները նշում են, որ դիմակները նվազագույնը թույլ չեն տալիս, որ մարդն աղտոտ ձեռքերով դիպչի քթին կամ բերանին:

Ամփոփենք. բազմաթիվ քննադատությունների ու քննարկումների առիթ դարձած հարցի պատասխանում չի ասվել, որ անախտանիշ վարակակիրները փոխանցող չեն. Վան Կերկովեն ասել է, որ որոշ երկրներում շփման հետագծի նախնական չհրապարակված տվյալները ենթադրում են, որ դա ավելի հազվադեպ է, քան կարծում էին: Նա հղում է կատարել մի փաստաթղթի, որ 100 մարդու նմուշի հետազոտության արդյունք է. անկասկած, հետազոտության նման ծավալը համաշխարհային վարակի դեմ պայքարի ռազմավարության փոփոխության հիմքում դրվել չի կարող: Անշրջանցելի խնդիր է նաեւ այն, որ անախտանիշ եւ ախտանիշներով վարակակիրների միջեւ տարբերությունները երբեմն անտեսանելիության աստիճան փոքր են, ըստ այդմ՝ դժվար է հստակ անցկացնել վտանգավորության եզրագիծը:

Տպել
2607 դիտում

Նիկոլ Փաշինյանի գլխավորությամբ տեղի է ունեցել ՔՊ նախաձեռնող խմբի նիստ․ հայտնի է՝ ինչ է քննարկվել

ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում