ԱՄՆ իշխանություններն Աֆղանստանից զորքերի դուրս բերման դեպքում վատագույն սցենար ևս կանխատեսում են

Աֆղանստանից ամերիկյան զորախմբի դուրսբերման գործընթացն ընթացքի մեջ է, այն իրականացվել է արդեն շուրջ 13-20%-ով: Այս մասին ասվում է ԱՄՆ զինված ուժերի կենտրոնական հրամանատարության (CENTCOM) կողմից  այսօր  տարածված հայտարարության մեջ:

 «Նախագահ Ջոզեֆ Բայդենի՝ Աֆղանստանից զորքերը հետ կանչելու որոշումից հետո Պենտագոնը հանել է այնտեղից  մոտ 115   C-17 ռազմական տրանսպորտային ինքնաթիռների ծավալին համարժեք բեռ, ավելի քան 5000 կտոր սարքավորումներ էլ փոխանցվել են Պաշտպանության նախարարության լոգիստիկ գործակալությանը՝ ոչնչացման համար », - ասվում է զեկույցում:

CENTCOM- ը նշել է, որ զորքերի ու զենքի դուրսբերման գործընթացն իրականացվում է փուլային, այն ընթացքի մեջ է:

Ամերիկյան զորքերի դուրսբերումից հետո իրավիճակն Աֆղանստանում պարտադիր չէ, որ զարգանա ըստ ամենավատ սցենարի, ԱՄՆ-ը հույս ունի երկրում խաղաղություն և անվտանգություն հաստատել: Այս մասին այսօր հայտարարել է Աֆղանստանում ԱՄՆ հատուկ ներկայացուցիչ Զալմայ Խալիլզադը՝ ելույթ ունենալով ԱՄՆ Ներկայացուցիչների պալատի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովում կայացած լսումների ժամանակ:

Նրա խոսքով,  Վաշինգտոնը հասկանում է, որ ամերիկյան զորքերի դուրսբերումը վտանգի տակ է դնում այն աֆղաններին, ովքեր համագործակցել են ամերիկյան ուժերի հետ, ուստի նրանց անվտանգության ապահովման տարբեր տարբերակներ են քննարկվում: «Միևնույն ժամանակ, մենք չպետք է ենթադրենք, որ իրադարձությունների զարգացման վատագույն սցենարն անխուսափելի է: Մեր նպատակը պետք է լինի Աֆղանստանը, որում երկրի բոլոր մարդիկ կարող են ապրել խաղաղության և անվտանգության մեջ», - ասել է Խալիլզադը:

Նա շեշտել է, որ եթե «Թալիբան» -ը փորձի «ռազմական ճանապարհով գալ իշխանության», «դա կհանգեցնի մեկուսացման, տարածաշրջանային և միջազգային ընդդիմության և պատժամիջոցների»: Բացի այդ, ԱՄՆ-ն ու նրա դաշնակիցները կշարունակեն աջակցել Աֆղանստանի անվտանգության ուժերին: 

Հատուկ բանագնացը նշել է, որ «մինչ այժմ զորքերի դուրսբերումը ընթանում է առանց լուրջ միջադեպերի», և Վաշինգտոնը հույս ունի, որ այդ միտումը կշարունակվի: «Այնուամենայնիվ, վատահույն սցենարի դեպքում մենք պատրաստ ենք պատասխանել ուժի կիրառմամբ», - հավելել է Խալիլզադը:

Նա կարծիք է հայտնել, որ ամերիկյան զորքերի դուրսբերումից հետո Աֆղանստանը կկանգնի կամ ձգձգվող քաղաքացիական պատերազմի, կամ հակամարտության քաղաքական կարգավորման առաջ:

«Թալիբները վախենում են ձգձգվող պատերազմից: Եվ եթե նրանք ձգտեն ռազմական հաղթանակի, ապա դա, իմ կարծիքով, կհանգեցնի երկարատև պատերազմի, քանի որ Աֆղանստանի անվտանգության ուժերը դուրս են գալու պայքարի, հարևանները օգնության կգան տարբեր ուժերի: Եվ նրանք ասում են, որ ցանկանում են խուսափել դրանից», - շարունակել է նա:

«Երկու տարբերակ կա. ես կանխատեսում եմ կամ ձգձգվող, երկարաժամկետ պատերազմ, որը աֆղանցիներից ոչ մեկը չի ցանկանում, ինչպես իրենք են ասում, կամ քաղաքական համաձայնություն: Ես հասկանում եմ, որ դա հեշտ չէ, բայց անհրաժեշտ է,-եզրակացրել է Խալիլզադը:

Ապրիլի 14-ին ԱՄՆ նախագահ Ջո Բայդենը հայտարարեց, որ որոշում է կայացրել դադարեցնել գործողությունները Աֆղանստանում, որը դարձավ ամերիկյան պատմության մեջ ամենաերկար արտասահմանյան ռազմական արշավը: Ակնկալվում է, որ ամերիկյան ռազմական զորակազմը Աֆղանստանից կհեռանա մինչև սեպտեմբերի 11-ը: Գործողությունների գագաթնակետին՝ 2010-2013 թվականներին, Աֆղանստանում արևմտյան ուժերի թիվը գերազանցում էր 150 հազարը: 2014-ին Աֆղանստանից դուրս բերվեցին ԱՄՆ-ի ու ՆԱՏՕ-ի հիմնական մարտական ստորաբաժանումները:

Աֆղանստանից զորքերի դուրսբերման ժամկետները որոշ շրջանակների մոտ ընդունվել են ոչ միանշանակ: Ինչպես հաղորդում է TOLONews- ը, առաջին հերթին արմատական «Թալիբան» շարժման ներկայացուցիչները հայտարարել են, որ իրենք համարում են, թե Վաշինգտոնի որոշումը՝ արտասահմանյան զորքերը Աֆղանստանից դուրս բերել մինչև սեպտեմբերի 11-ը, այլ ոչ թե մինչև մայիսի 1-ը`Միացյալ Նահանգներում ավելի վաղ ձեռք բերված համաձայնության խախտում է:

Այս տարի ԱՄՆ-ի  պետքարտուղարը Քաբուլում հանդիպում էր անցկացրել Աֆղանստանի նախագահ Աշրաֆ Հանիի հետ: Ըստ The Wall Street Journal- ի ՝ պետքարտուղարը զրույցի ընթացքում ասել է, որ Վաշինգտոնը շարունակում է հավատարիմ մնալ Քաբուլի հետ գործընկերությանը:

«Թալիբան» շարժման մասին Բլինկենը ևս այնտեղ խոսել է: Նա նշել է, որ խմբավորումը երբեք չի ստանա լեգիտիմություն կամ չի մնա իշխանության, եթե փորձի բռնի ուժով ղեկավարել Աֆղանստանը:  «Չափազանց կարևոր է, որ« Թալիբանը» ընդունի, որ դա երբեք օրինական չի լինի և ինքը չի մնա իշխանության, եթե մերժի քաղաքական գործընթացը և փորձի երկիրը բռնի կերպով վերցնել:  Հակամարտությունը ռազմական լուծում չունի Աֆղանստանում, և բանակցություններն ու փոխզիջումը ներկայացնում են արդար և տևական խաղաղության միակ ճանապարհը »,-հայտարարել է պետքարտուղարը:

Ըստ Բլինկենի, Աֆղանստանում  մեկնարկել է անցումային շրջան, և յուրաքանչյուր նման անցումային շրջան ուղեկցվում է «անորոշությամբ, մտահոգությամբ ու մի շարք հարցերով»: