Թալիբները հայտարարել են Պակիստանի հետ սահմանի կարևորագույն կետը գրավելու մասին. այն ռազմավարական նշանակություն ունի

«Թալիբան» շարժման մարտիկներն այսօր իրենց դրոշն են բարձրացրելԱֆղանստանի և Պակիստանի սահմանին գտնվող ամենամեծ անցակետի վրա, թեև Աֆղանստանի իշխանությունները հերքել են անցակետի նկատմամբ վերահսկողությունը կորցնելու մասին պնդումը:

Խոսքը Քանդահարից ոչ հեռու գտնվող Սպին-Բոլդակ անցման կետի մասին է: Սոցիալական ցանցերում շրջանառվում են տեսագրություններ՝ անցակետի վրա ծածանվող երթևեկության սպիտակ դրոշի և սահմանապահների հետ զրուցող թալիբների մասին:

BBC-ն գրում է, որ թալիբների կողմից անցակետի գրավումը հաստատել են Պակիստանի պաշտոնյաները ևս: Հանրությանը և Պակիստանից ժամանած լրագրողներին արգելված է սահմանի անցման մոտակայքում նկարահանումներ անել և անգամ մոտենալ:  Աֆղանստանի իշխանությունները շտապ հանդիպումներ են անցկացնում:

Մյուս կողմից, Աֆղանստանի ՆԳՆ խոսնակ Թարեկ Արիան Franc Press գործակալությանն ասել է, որ սահմանին «որոշակի տեղաշարժ» է տեղի ունեցել, սակայն աֆղանական զորքերը հետ են մղել հարձակումը:

Թալիբան շարժման խոսնակ Ջահիբուլլահ Մոջահիդը նույնպես ասել է, որ Քանդահար նահանգի սահմանամերձ Վեշ գյուղը անցել է շարժման վերահսկողության տակ: Նա հավելել է, որ միաժամանակ ապահովվում է անցակետով անցնող բեռնատարների անվտանգությունը:

BBC- ի աղբյուրները նշում են, որ «Թալիբան» շարժմանը հաջողվել է առանց կռվի գրավել անցակետը, բայց աֆղանական պաշտոնյաները շարունակում են պդնել, թե պահպանում են անցակետի վերահսկողությունը: Ավելի ուշ «Թալիբան» -ը հայտնել է նաև, որ իրենց վերահսկողության տակ են առել Սպին Բոլդակի կենտրոնը և Քանդահար նահանգի ոստիկանության շտաբները: Այս տեղեկությունները ևս աֆղանական կողմից չեն հաստատվել:

Ըստ BBC- ի թղթակից Լիզ Դուսեթի, «Սպին-Բոլդակ» անցակետը, եթե այնուամենայնիվ «Թալիբան»-ի վերահսկողությանն անցնի, կարևոր կլինի ինչպես ռազմավարական, այնպես էլ խորհրդանշական առումով: Երկու երկրների միջև առևտրի մեծ մասն իրականացվում է այս անցումով, և թալիբները կարող են շահույթներ ստանալ մաքսակետից: Սպին Բոլդակի միջով անցնող ճանապարհը միացնում է Աֆղանստանի Քանդահարը պակիստանյան նավահանգիստների հետ: Աֆղանստանը չունի իր սեփական ելքը դեպի ծով:

Բացի այդ, սահմանի նկատմամբ վերահսկողությունը թալիբներին ուղիղ ելք է տալիս դեպի Պակիստան, որտեղ արմատական շարժումը առկա է արդեն երկար տարիներ:

Սպին Բոլդակ  սահմանային անցումը ռազմավարական առումով ամենաթանկերից մեկն է թալիբների համար: Այն ապահովում է ուղիղ մուտք դեպի Պակիստանի Բալուչիստան նահանգ, որտեղ տասնամյակներ շարունակ հաստատված է եղել խմբի բարձրագույն ղեկավարությունը, ինչպես նաև պահեստային մարտիկները, որոնք պարբերաբար մուտք են գործում Աֆղանստան՝ իրենց շարքերը համալրելու համար:

Անցակետը գրավելու մասին հայտարարությունից ժամեր անց, Պակիստանի կողմից AFP-ի լրագրողը տեսել է մոտ 150 թալիբ մարտիկների՝ մոտոցիկլետներ վարելիս, դրոշներ ծածանելով,  Աֆղանստան մուտք գործելու թույլտվություն պահանջելով:

Բալուչիստանը սիրված վայր է թալիբների համար, ովքեր պարբերաբար մեկնում են այնտեղ բուժման, նրանց ընտանիքներից շատերն այստեղ են ապրում ու հանգստանում:

Վերջին շաբաթներին «Թալիբան» շարժման գրոհայիններին հաջողվել է գրավել մի քանի սահմանային կետեր, այդ թվում `Իրանի, Տաջիկստանի և Թուրքմենստանի հետ սահմանին: Թալիբները սկսել են շահույթ ստանալ », -հայտարարել է է Աֆղանստանի Առևտրի պալատի նախագահ Շաֆիկուլլահ Աթթայը: Այնուամենայնիվ, նա չի գնահատել, թե որքան գումար է վերահսկում սահմանային կետերի վերահսկողությամբ ծայրահեղական շարժումը:

Ի դեպ, Աֆղանստանի մայրաքաղաք Քաբուլի միջազգային օդանավակայանի հարցը դեռ մնում է օդում առկախված: Ավելի վաղ այն պահպանում էին ամերիկյան ստորաբաժանումները: Ամերիկյան զորքերի դուրսբերումից հետո պաշտոնական Անկարան հայտարարել էր, որ կստանձնի Քաբուլի օդանավակայանի անվտանգության ապահովումը:

Արմատական Թալիբան շարժումը, սակայն  դեմ է Աֆղանստանում Թուրքիայի ռազմական ներկայությանը: Շարժման առաջնորդները մատնանշում են, որ Աֆղանստանում օտար ուժերի առկայությունը, անկախ երկրից, ագրեսիա է իրենից ենթադրում, ինչը համարժեք  պատասխանի կարժանանա:

Հիշեցնենք, մինչեւ սեպտեմբերի 11-ը, Ջո Բայդենի վարչակազմի որոշմամբ, ԱՄՆ զինված ուժերը կհեռանան Աֆղանստանից: Այն բանից հետո, երբ Բայդենը հայտարարեց այս մասին,  «Թալիբան» շարժումը սկսեց ուժեղացնել իրենց հարձակումները:

Թալիբանի հետ ամերիկյան զորքերը դուրս բերելու մասին համաձայնագիրը ստորագրել է Դոնալդ Թրամփի վարչակազմը. դրա դիմաց նրանք խոստացել են կանխել իրենց կողմից վերահսկվող տարածքում այլ ծայրահեղական շարժումների առաջացումը:

Միևնույն ժամանակ, «Թալիբան» -ը հրաժարվել է դադարեցնել մարտական գործողությունները կառավարական ուժերի դեմ, իսկ վերջին շաբաթներին նրանք լայնածավալ  հարձակումներ են սկսել:

Երկուշաբթի օրը հայտնի դարձավ, որ ծայրահեղական ուժերը գրավել են Քաբուլից հարավ-արևմուտք գտնվող Գազնի կարևոր քաղաքը և մարտեր են վարում նրա արվարձաններում: 

Կիրակի օրը կառավարական ուժերը, օդուժի աջակցությամբ, հետ են մղել թալիբների հարձակումը Տաջիկանի հետ սահմանին գտնվող Թախար նահանգի կենտրոն Թալուքան քաղաքի վրա:

Մի քանի օր առաջ թալիբները մտել են Կալայ-Նաու՝ Թուրքմենստանի հետ սահմանին գտնվող Բադղիս նահանգի վարչական կենտրոն, բայց այնտեղից վտարվել են:

Թալիբաններին դեռ չի հաջողվել վերահսկողություն հաստատել աֆղանական նահանգների վարչական կենտրոններից ոչ մեկի վրա: Այնուամենայնիվ, ըստ ՄԱԿ-ի գնահատականի, հունիսին նրանք վերահսկում էին Աֆղանստանի տարածքի 50-70%-ը խոշոր քաղաքներից դուրս և տարածաշրջանային կենտրոնների 57% -ը:

Ծայրահեղական շարժման խոսնակն այսօր հայտարարել է, որ Սփին-Բոլդակի շրջանը գրավելուց հետո «Թալիբան» -ը վերահսկում է երկրի տարածքի 80% -ը: Անկախ աղբյուրները սա չեն հաստատում: