Կնոջ ինքնագնահատականը տղամարդը, հաճախ սկեսուրը զրոյացնում են, երեխաների մորը՝ աստիճանաբար «սպանում». Ծատուրյան

Վերջին շրջանում համացանցում, հատկապես «Տիկ Տոկ» հարթակում նկատելի է, որ մեծ տարածում են գտնում բռնության, մասնավորապես ընտանեկան բռնության վերաբերյալ տարատեսակ տեսանյութեր։ Դրանք հաճախ ներկայացվում են որպես հումորային, երբեմն էլ ընտանեկան բռնության տեսարանով են սկսվում այս կամ այն կոսմետոլոգիական կամ դիմահարդարման ծառայության գովազդային հոլովակները, թե որքան լավն է այն, օրինակ, տվյալ դիմափոշին, որ կարող է ծածկել դեմքի կապտուկը։

Հոգեբան Իրինա Ծատուրյանը «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում նկատում է՝ այն կազմակերպությունները, որոնք ընտանեկան բռնությունն օգտագործում են իրենց տեսանյութերում, պետք է պատասխանատվություն ենթարկվեն։ Ըստ նրա՝ այդ կադրերը կարող են հոգեբանական առումով անձի մոտ առաջացնել ճնշման զգացում։

«Եթե անձն ասում է, կամ ցույց է տալիս, որ ընտանեկան բռնության հետքերը կարող ես փակել կոսմետիկայի միջոցով, փոխարենը ինքն էլ միանա այն կոչերին, ըստ որոնց՝ ընտանեկան բռնությունը պրոպագանդման ենթակա չէ, դա դատապարտելի է։ Այսինքն՝ նման քայլով իրենք ավելի շատ նպաստում են բռնության տարածմանը։ Ասում են՝ ինչ էլ լինի, դեմքդ կարող ես հարթել, շտկել»,- ասում է նա։

Վերջինիս խոսքով՝ հաշվի առնելով, որ, օրինակ, տվյալ՝ «Տիկ Տոկ» հարթակից օգտվողները ավելի շատ երեխաներն են, դեռահասները, նման բովանդակությամբ նյութերի հետևանքով բռնությունը նրանք կընկալեն որպես սովորական երևույթ:

«Տեսնում է, որ այդ թեմայով հումոր են անում, ինչ-որ բան են գովազդում, սկսում է ընկալել որպես սովորական արարք։ Եթե համացանցից դուրս էլ որևէ պարագայում տեսնի, որ, օրինակ, հայրը հարվածում է մորը, ապա երեխան կմեծանա՝ բռնությունն իր կենսակերպում կիրառելով։ Ընդ որում՝ համացանցը բոլորի համար է տեսանելի, բայց մենք դեռ չգիտենք, թե դրանից դուրս՝ տանը, ինչ է կատարվում»,- ընդգծում է նա։

Հոգեբանը օրինակ է բերում այն, որ որոշ երկրներում նման բովանդակության նյութերն անմիջապես հեռացվում են, երեխաների համար էլ դրանք անհասանելի են։

Ըստ նրա՝ մարդը բռնության տեսարաները շուտ է ընկալում, քանի որ զրկված է ոգեղենությունից։ Ծատուրյանը շեշտում է՝ բռնության տարբեր դեպքերով պայմանավորված հոգեբանական ծառայությունից օգտվողների թիվը նույնպես շատ է. «Բռնության տեսակները չորսն են՝ հոգեբանական, սեռական, ֆիզիկական և նյութական։ Հոգեբանական բռնության պատճառները գալիս են նրանից, որ սեր չկա, մեկը մյուսին իշխելու ցանկություն ունի։ Մի այցելու ունեմ, որ պատմում է՝ ընկերուհուն ասել է՝ չի ուզում՝ նա կարճ հագուստ հագնի, վերջինս դրական պատասխան է տվել, մի օր փողոցում ընկերը պատահաբար տեսել է աղջկան կարճ զգեստով, ու նման արձագանքը և վերաբերմունքն էլ պատճառ են դարձել բռնության»։

Ծատուրյանի խոսքով՝ բռնությունը ոչ թե ազգային, այլ ժամանակին բնորոշ բան է․ «Շատ են այցելուները, որ ընտանեկան բռնության են ենթարկվում։ Հիմնականում հանդիպում են հոգեբանական և ֆինանսական բռնությունները։ Կնոջ ինքնագնահատականը տղամարդը, նաև սկեսուրը իրենց խոսքերով, քննադատություններով հավասարեցնում են զրոյի։ Ես ունեմ այցելու զույգ, երբ տղամարդն ասում է՝ կինը չի հետևում իրեն, մշտապես խոհանոցում է, վրայից ճաշի հոտեր են գալիս, մինչդեռ իր ընկերների կանայք հարդարված են, ճամփորդում են ամուսինների հետ։ Սա հոգեբանական բռնության տեսակ է, երբ ամուսինը կնոջը օգնելու փոխարեն իր խոսքերով ազդում է նրա վրա բացասական առումով։ Թերապիաների ընթացքում նաև լինում է, որ ես՝ որպես հոգեբան, միջնորդ դառնամ զույգի միջև։ Այսինքն՝ աշխատում ենք երեքով, երկուսն էլ խոսում են բռնության հետևանքների ու պատճառների մասին։ Կան որոշ բաներ, որոնք փոխվում են թերապիայի միջոցով։ Բոլոր պարագաներում զույգը հասկանում է՝ բռնության ենթարկելը կամ ենթարկվելը արդարացում չունի»։

Մասնագետի խոսքով՝ բռնության ենթարկված կինը բազում բարդույթներ է ունենում, ամփոփվում է իր մեջ, չի պատկերացնում, որ կարող է ազատ ու անկախ լինել, չի կիսվում որևէ մեկի հետ իր հետ կատարվող իրավիճակով։

«Այստեղ կարևոր է շեշտել նաև, որ, ցավոք, բռնության ենթարկված կինը սկսում է ունենալ տարբեր հիվանդություններ։ Հոգեբանական առումով հոգեբանը նրա հետ աշխատում է, նա դուրս է գալիս այդ վիճակից, բայց հետո պարզվում է՝ առողջական խնդիր ունի։ Այսինքն՝ բռնարար տղամարդը իր երեխաների մորը աստիճանաբար սպանում է։ Ո՛չ կինը, ո՛չ տղամարդը չեն ծնվել տառապելու համար, բայց մեր ազգաբնակչությունը դեռևս դա չի գիտակցում, չի գիտակցում նաև, որ կարող է իր ռեակցիայով փոխել ինչ-որ բան։ Այժմ գայթակղությունները տարածված են, նույնիսկ ամոթ է համարվում, որ տղամարդը սիրուհի չունենա։ Ձեռք են առնում այն տղային, որը հավատարիմ է միայն իր կնոջը։ Նման մշակույթը դառնում է գերիշխող»,- եզրափակում է նա։