Այս հողերի վրա հայ լինելը դժվար է. Դերսիմից իսլամացած հայի թոռ

20/11/2017 schedule13:22

Մոնրեալի Պոլսահայ մշակութային միությունում նոյեմբերի 18-ին կայացել է Դերսիմի իսլամացած հայերի մասին «Վանքի Զավակները» վավերագրական ֆիլմի ցուցադրությունը՝ Թեքեյան մշակութային միության, Համազգայինի «Սանահին» մասնաճյուղի եւ Հայ Բարեգործական Ընդհանուր Միութեան նախաձեռնությամբ, գրում է Գանձասարը:

Ֆիլմը պատմում է, թէ ինչ է տեղի ունեցել Դերսիմում 1915-ի Ցեղասպանությունից և 1937-1938-ի ջարդերից հետո: Նշվում է, որ երկու աղետներից հետո հայերը թուրքական կառավարության կողմից աքսորվել են Թուրքիայի այլ տարածքներ:

Թուրքիայի կառավարության կողմից կիրառվող բռնի թրքացման և իսլամացման քաղաքականության պատճառով վերապրողների հայկական անունները փոխված են թուրքական անուններով: Ապա նրանց ստիպել են իսլամանալ: Շատերն ապրել ու մեծացել են որպես ալևիներ՝ ալևի ընտանիքներում: 

Ֆիլմի անունը Սուրբ Կարապետ վանքից է, որը Դերսիմի Հալվորի (Վանք) գյուղում է, կառուցվել է 9-րդ դարում և Դերսիմում պաշտամունքի հայկական միակ վայրն է, որը Հայոց ցեղասպանության ընթացքում չի քանդվել: Այն ռմբակոծվել է 1937-ին, վանքի հայ հոգևոր հովիվը ձերբակալվել է, ապա կտտանքներով սպանվել հայերի և ղզլբաշ ալևիների առջև: 

Ահմեդ Աքը, որն իր տատի հայ լինելու մասին իմացել է ֆիլմից, ասում է. «Կարծում եմ այնքան էր վախենում, որ մեզ ոչինչ չէր ասել: Այս հողերի վրա հայ լինելը դժվար է: Եվ նրանք այդ դժվարություններն ապրել են ամբողջ խորությամբ»: 

Ֆիլմի հեղինակներ Քազիմ և Նազարեթ Քյունդողաններն այն նկարահանել են չորս տարում՝ ուսումնասիրելով իսլամացած հայերի պատմությունները Թուրքիայի ամենատարբեր անկյուններում: Ասում են՝ այս վավերագրությունը միայն ֆիլմ չէ, այն իրենց պայքարն է ճշմարտության համար: 

 

«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Տպել
19509 դիտում

Կայացել է Արարատ Միրզոյանի և Ջեյհուն Բայրամովի հանդիպումը

Բան չի փոխվել. Արմավիրի թիվ 2 մսուր-մանկապարտեզը՝ հիմնանորոգումից առաջ և հետո. Չախոյան

Գազամատակարարման վթարային ընդհատումներ կլինեն

Բայց լավ է, գիտակցել են, որ ընտրություններով ունեն զրո շանս. Հարությունյան

Թրքահպատակը նա է, ով իր մայրաքաղաքը շարունակում է կապկպել օտարի անուններով. Խաչատրյանը՝ Շարմազանովին

Հայտարարում եմ Ֆրանսիայի կողմից Պաղեստինի պետության ճանաչման մասին. Մակրոն

Բանավեճը կարող ենք «Երևան-Կենտրոնի» իմ խցում նախկին կազմակերպել, որ բոլորիդ հարմար լինի. Նիկոլ Փաշինյան

Որ ես եմ ՀՀ-ն պատերազմի մեջ ներքաշել, 2018-ին 18 տարեկան զինվորը ի՞նչ գործ ուներ ՀՀ ինքնիշխան տարածքից դուրս

Սեպտեմբերի 22-27-ը Արարատ Միրզոյանը կմասնակցի ՄԱԿ Գլխավոր Ասամբլեայի նստաշրջանի բարձր մակարդակի քննարկումներին

Դրական եզրակացություն է տրվել ԲՏԱ նախարարության «Կիբեռանվտանգության մասին» օրինագծին

Այս պահի դրությամբ պայթյունի նշաններ չեն հայտնաբերվել. ՆԳՆ ՓԾ-ն՝ Ծաղկունքի բենզալցակայանի դեպքի մասին

Առանց վարորդական իրավունքի մեքենա վարելու դեքում առաջին անգամ՝ տուգանք, կրկնելու դեպքում՝ քրպատասխանատվություն

Տիգրանը դեռ կոմայի մեջ է, ես քաղցկեղի դեմ բուժվում եմ, շուտով կտեսնեք ինձ կեղծամներով. Մարգարիտա Սիմոնյան

«Հայաստանի ընկերների ցանց»-ի պատվիրակությունը ժամանել է ՀՀ՝ «Խաղաղության խաչմերուկ»-ին ծանոթանալու նպատակով

Ձախողված, բոլոր ընտրությունները պարտվող խմբի ոռնոցն Արմավիրում հուշում է՝ Ֆեստիվառը հրաշալի է անցել. Խուդաթյան

Հայտնի է՝ երբ կհանդիպեն Թրամփն ու Զելենսկին

Ծաղկունք բնակավայրի բենզալցակայանում պայթյուն է տեղի ունեցել հրդեհի բռնկումով․ կան վիրավորներ

Մոսկվայի երկինքն ամբողջությամբ փակվել է

Երբ ժողովուրդը ուրախ է, բանավեճից փախչող հայտնի եռյակը տխուր է. էն ասեք, բանավեճի գալու՞ եք, թե ոչ. վարչապետ

ՀՀ ղեկավարի պաշտոնը զբաղեցրած արատավոր եռյակը Երևանից է ցուցմունք տալիս մեր պետության գործող ղեկավարի դեմ

Հունգարիան հույս ունի, որ ՆԱՏՕ-ի և Ռուսաստանի միջև էսկալացիա չի լինի

Մի ՀԷՑ չեք կարողացել կառավարել, դե գործարան կառուցեիք, թե՞ մենակ ձեր նկարն եք խփում եկեղեցու պատերին. Թորոսյան

ԱԽ քարտուղարն ու ՆԱՏՕ-ի խորհրդարանական վեհաժողովի նախագահը մտքեր են փոխանակել գործընկերության զարգացման շուրջ

Երևանը կարևորում է Թբիլիսիի հետ հարաբերությունների զարգացումը. հանդիպել են Տիգրան Ավինյանն ու Կախա Կալաձեն

Պեկինում մասնակցեցի ՀՀ անկախության օրվա առթիվ Չինաստանում ՀՀ դեսպանության ընդունելությանը. Աննա Հակոբյան

Աշխատանքային հանդիպում Քաղաքաշինության կոմիտեի նախագահի հետ. վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել

Ղուկասյանը կրկին «Գյումրու օր»-ը հանեց նիստի օրակարգից. այն կկազմակերպի, կանցկացնի «Մեր ձևով»-ը՝ «Տաշիր»-ի հետ

ՎԶԵԲ, ԱԶԲ և ՄՖԿ ներկայացուցիչները՝ ՀԷՑ-ում. քննարկվել են վարչական վարույթի մանրամասները

Երթևեկության փոփոխություն կկատարվի Երևանի խաչմերուկներից մեկում

Նեռվերներս կերան. էս պաչկով հայրենասերների ջանդակներից ինքնիշխանության գաղափարը հանած է. տեսանյութ

«Կրթվելը նորաձև է». բանախոսություններով հանդես են եկել ՀՀ վարչապետն ու Չեխիայում հայտնի հայ գործարարը

Կրասնոդար-Ստարոմինսկայա գնացքի վագոններն ընթացքի պահին բռնկվել են. տեսանյութ

Վերականգնվել է ՀՀ սեփականության իրավունքը Երևանի հեռուստաաշտարակին հարող տարածքի հողամասի նկատմամբ. վարչապետ

ԼՏՊ-ն շարքային դաշնակի նման իրեն դասեց Ռոբիկի-Սերժիկի կողքին, իսկ խաղաղությունն ատում է պարզ պատճառով. Չախոյան

Նշանակվել է ծառայողական քննություն, փաստաթղթերն ուղարկվել են Հակակոռուպցիոն կոմիտե. ՆԳՆ

Պատիվ էր Marlenka-ի հիմնադիր Գևորգ Ավետիսյանի հետ փնտրել «Իմանալ ինչպես» հարցադրման պատասխանը. վարչապետ

Ցեմենտատար կցորդիչով բեռնատարի անվադողը պայթել է, մեքենան կողաշրջվել, փակել է երթևեկությունը դեպի Երասխ

Rate.am-ը և IDBank-ը գործարկում են արտարժույթի առքուվաճառքի առցանց հարթակ՝ շուկայի լավագույն փոխարժեքներով

Արմեն Գրիգորյանն ընդունել է ՆԱՏՕ-ի պատվիրակությանը

Վարչապետն ընդունել է ՆԱՏՕ-ի խորհրդարանական վեհաժողովի նախագահին