Երևան
20 °C
searchclose
today
menuclose
Երևան
20 °C
Օրեր առաջ միտք էի հայտնել, որ հայ-ամերիկյան հարաբերությունների այսօրվա մակարդակն ամենացածրն է վերջին 25 տարիների ընթացքում։ Նաեւ կարծիք էի հայտնել, որ դա առավելապես համակարգային եւ առաջնահերթությունների խնդիր է եւ պայմանավորված չէ անձերով։ Սա մեղադրանք չէր եւ ոչ թե քաղաքական, այլ գիտական գնահատական էր, հիմնված իմ կողմից արված ուսումնասիրությունների վրա։ Բնականաբար, եղան անհամաձայնություններ կարծիքիս հետ, այդ իսկ պատճառով էլ փորձեցի հիմնավորել ասածս փաստերով։ Եվ այսպես, ուղիղ մեկ տարի առաջ ԱՄՆ նախագահ ընտրվեց Դոնալդ Թրամփը, որն իր առաջնահերթություններն ու օրակարգը բերեց քաղաքականություն։ Այդ օրվանից մինչ օրս ՀՀ-ԱՄՆ բարձր մակարդակի որեւէ հանդիպում չի եղել։
Ոչ նախագահների, ոչ փոխնախագահ-վարչապետ, ոչ ԱԳ նախարար-պետքարտուղար, ոչ ՊՆ-Պենտագոն, ոչ ֆինանսների նախարար-գանձապետական դեպարտամենտի ղեկավար եւ այլն։ Եղել է ԱԳ նախարար-պետքարտուղար հեռախոսազրույց, Նալբանդյանը շնորհավորել է Թիլերսոնին նշանակումից օրեր անց։ Ինչի՞ մասին է խոսում բարձր մակարդակի հանդիպումների բացակայությունը։ Ճիշտ է, օրակարգի մակարդակի եւ հագեցվածության։ Եթե ասածս համոզիչ չէ, խնդիրը դիտարկենք համեմատության մեջ։ ԱՄՆ փոխնախագահն այցելել է Վրաստան, Վրաստանի վարչապետն այցելել է ԱՄՆ։ Պետքարտուղար Թիլերսոնը հանդիպում է ունեցել Ադրբեջանի նախագահ Ալիեւի հետ, իսկ Թրամփը հեռախոսազրույց է ունեցել Ալիեւի հետ։ Եթե դեռեւս համոզիչ չէ, ապա նշեմ, որ ԱՄՆ արտաքին օգնությունը ռեկորդային ցածր մակարդակի վրա է այսօր՝ կազմելով ընդամենը 6,8 միլիոն դոլար, իսկ այդ թիվը միջինում տասնյակ միլիոնավոր դոլարների է հասել։
Միաժամանակ Հայաստանի համար չի գործում «Հազարամյակի մարտահրավերներ» ծրագիրը, ԱՄՆ-ն նպատակահարմար չի գտնում Հայաստանի հետ ստորագրել կրկնակի հարկումից խուսափելու վերաբերյալ համաձայնագիր, հիմնավորելով, որ դրա կարիքը չկա, եւ այլն, եւ այլն։ Հայաստանին տրամադրվող օգնության ծավալի կրճատման փաստը մեկնաբանվում է իբրեւ ընդհանուր արտաքին օգնության կրճատման հետեւանք, ինչը չի հերքում ասածս, մանավանդ, որ ասենք Վրաստանը ստանում է 34 միլիոն դոլարի օգնություն։ Օգնության կրճատման հաջորդ հիմնավորումն այն է, որ ԱՄՆ օգնությունը փոխարինվել է ներդրումներով։ Իհարկե, ներդրումներ կան։ Ներդրումների ակտիվ մասնակից է ԱՄՆ հայ համայնքը։ Հայաստանի պատմության մեջ ամենախոշոր ամերիկյան մասնավոր ներդրումը կազմել է ընդամենը 180 մլն դոլար՝ 2014 թվականին։ Համեմատության համար նշեմ, որ ամերիկյան օգնության թիվը մշտապես տասնյակ միլիոնավոր դոլարների է հասել։
Հենց այս հանգամանքները հաշվի առնելով, հայտնել եմ վերոնշյալ միտքը։ Բնական հարց է առաջանում։ Իսկ ի՞նչն է նման անկման պատճառը։ Մի կողմից Վաշինգտոնում ունենք չափազանց էֆեկտիվ դեսպան, մյուս կողմից՝ ԱՄՆ դեսպանը Հայաստանում նույնպես պրոֆեսիոնալ է։ Մի կողմից ունենք ԱՄՆ հետ հարաբերությունների խորացման քաղաքական կամք եւ նախարար Նալբանդյանը գործուն քայլեր է անում, մյուս կողմից Թրամփն ու Թիլերսոնը չափազանց հետաքրքիր ուղերձներ են հղում Հայաստանի անկախության տոնի կապակցությամբ։ Մի առիթով ԱՄՆ նախկին դեսպան Հեֆերնը ասել էր, որ ԱՄՆ-Հայաստան հարաբերությունները երբեք չեն եղել այնքան բարձր մակարդակի վրա, ինչպես նախագահներ Սարգսյանի եւ Օբամայի օրոք է։ Ընդհանուր առմամբ համաձայն եմ դեսպանի այս գնահատականի հետ։
Հայաստանը մշտապես ձգտել է խորացնել հարաբերությունները ԱՄՆ-ի հետ։ Իսկ Սերժ Սարգսայնը դեռեւս նախագահ է, ի տարբերություն Օբամայի։ Իսկ միգուցե խնդիրը Թրամփի՞ մեջ է։ Ոչ։ Թրամփին համարում եմ պրագմատիկ նախագահ եւ խնդիրը նրա մեջ չէ։ Խնդիրը հետեւյալն է։ Հայաստանը ԱՄՆ-ի համար առաջնահերթություն լինել չի կարող։ Ի՞նչ է Հայաստանը տալիս ԱՄՆ-ին։ Ոչինչ։ Ոչ քաղաքական, ոչ տնտեսական առումով։ Փոքր Հայաստանը չունի մեծ շուկա ներդրումների համար, չունի բնական պաշարներ, նավթ, գազ եւ այլն։ Միաժամանակ Հայաստանը երբեք չի կարող աջակցել ԱՄՆ-ին Իրանի դեմ գլոբալ պայքարում։ Այս ամենը մեզ դարձնում է առավել անհրապույր աշխարհի միակ գերտերության համար։ Հարց է առաջանում. իսկ ի՞նչ անել։ Բնականաբար, իմ խորհրդի կարիքը չկա, բայց կարծում եմ բոլոր հարցերի պատասխանները կարելի է գտնել հաջողակ բիզնեսմեն Թրամփի պրագմատիզմում եւ նրա «Առաջինը Ամերիկան» (America First) կոնցեպտի մեջ։ Այստեղ կան բոլոր հարցերի պատասխանները, թե ինչպես աշխատել Թրամփի Ամերիկայի հետ։
Վերջապես ընկալենք, որ Թրամփը բիզնես մտածելակերպ է բերել արտաքին քաղաքականություն եւ նրա աշխատանքի սկզբունքն էլ «դու ինձ, ես՝ քեզ»-ն է։ Իսկ մենք բան ունե՞նք ԱՄՆ-ին տալու։ Կարծում եմ՝ ունենք։
Երևանում քամին տանիքի թիթեղներ է պոկել, ծառ տապալել
Արտակարգ դեպք Երևանում․ հիմնական դպրոցներից մեկում 14-ամյա երեխան ատրճանակով կրակել է 15 տարեկան աշակերտների վրա
ՀՀ-ի համար սա խաղաղ և լեգիտիմ ճանապարհով տարածքային ամբողջականության վերականգնման գործընթացի սկիզբ է․ Խաչատրյան
2017-ին «Սևան ազգային պարկ»-ում առանձնապես խոշոր չափով հափշտակությունների, փողերի լվացման բազմադրվագ դեպքը բացահայտվել է
Վիճաբանության ժամանակ 38-ամյա տղան դանակի մի քանի հարված է հասցրել հորը․ վերջինս հիվանդանոցում մահացել է
Արարատի մարզում ապօրինի ընդերքօգտագործման հետևանքով պատճառված 13 մլն 736 հազար դրամի վնասն ամբողջությամբ վերականգնվել է
Դոլարն ու եվրոն կրկին էժանացել են․ ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան ապրիլի 20-ին
ՄԱԿ գլխավոր քարտուղարն ուշադիր հետևում է Հայաստանի ու Ադրբեջանի ձեռք բերած սահմանազատման համաձայնությանը և ողջունում
Նյու Յորքի դատարանի դիմաց երիտասարդն ինքնահրկիզվել է (տեսանյութ)
Հայաստանի գյուղերից, տարածքներից զիջելու մասին ցանկացած խոսակցություն լկտի սուտ է․ Հակոբ Արշակյան
Ողջունում ենք Հայաստանի և Ադրբեջանի՝ Ալմա Աթայի հռչակագիրը սահմանազատման հիմք ընդունելու հայտարարությունը․ Բլինքեն
Այդ 4 գյուղը կեղծ օրակարգ է, կեղծ նարատիվ, որը, ցավոք, նաև ՀՀ սահմաններից դուրս է օգտագործվում․ Արայիկ Հարությունյան
Ոսկեպարի ճանապարհի դելիմիտացիայի հարցն առայժմ օրակարգում չէ․ վարչապետն ականջալուր է եղել ոսկեպարցիների մտահոգությանը
Հայաստան-Ադրբեջան սահմանին ԶՈՒ-ն երբ իր տեղը կզիջի սահմանապահներին․ Հարությունյանն ասաց՝ ինչ քննարկումներ են լինելու
ՀՀ իշխանությունները մեզ տեղյակ են պահել, որ համաձայնությունը ձեռք է բերվել միջազգային սահմանի հիման վրա․ Իրանի դեսպան
Ինչու հայ-ադրբեջանական սահմանազատման գործընթացը մեկնարկեց Տավուշից․ Արայիկ Հարությունյանը մանրամասնել է
Գոյություն չունի «Տավուշից տարածքներ հանձնելու» թեմա, համատեղ հայտարարության մեջ նշվում են գյուղերի անունները․ Գրիգորյան
Ռուսաստանը, ՀԱՊԿ-ը չեն ճանաչում Հայաստանի տարածքային ամբողջականությունը. Լավրովի «ինքնախոստովանությունը»
Այս բարդ գործընթացում պետք է լինենք առավել քան զգոն, տուրք չտանք մանիպուլյացիաներին ու կեղծ տեղեկատվությանը․ Մինասյան
Հուսադրող լուրեր կան Հայաստանի և Ադրբեջանի սահմանազատման գործընթացի մեկնարկի վերաբերյալ․ Կլաար
Ովքեր դեմ են փոխհամաձայնեցված սահմանազատմանը, փորձում են պատերազմի մեջ ներքաշել Հայաստանը, վերածել ծայրագավառի․ Չախոյան
Վարչապետը Զառի միջնակարգ դպրոցի աշակերտների հրավերով ներկա է գտնվել «Պապ թագավոր» ներկայացմանը
Եթե Ստեփանակերտում ոչ թե «քֆուրով» որոշում ընդունող, այլ ադեկվատ իշխանություն լիներ, կսահմաներ ԼՂ շփման գիծը․ Աթանեսյան
Մենք ԵՄ-ի հետ սկսում ենք սերտ համագործակցության նոր ճանապարհ․ Արարատ Միրզոյան
Խաղաղության գործընթացը հիմնականում բաղկացած է որոշումներից, որոնք դուրս են «հակամարտելու» տրամաբանությունից․ Թորոսյան
Շուտով հայտնի ուժերը «մետոձիչկաները» կստանան, ու 10 կոպեկանոց լացի նոր եթերաշրջանը կհամարենք բացված․ Ալեքսանյան
Հայաստանը կստանա հնարավորություն սահմանազատման գործընթացը կազմակերպել քաղաքակիրթ և լեգիտիմ ընթացքով․ Ղազարյան
Աշխարհի գավաթ․ մարմնամարզիկ Վահագն Դավթյանը Փարիզի Օլիմպիական խաղերի ուղեգիր է նվաճել
Կողմերը կառաջնորդվեն Ալմա Աթայի 1991թ. հռչակագրով, մի բան, որից Ադրբեջանը արդեն տևական ժամանակ խուսափում էր․ Եղոյան
Հուսանք՝ այցից հետո կհայտնվի մեր հարաբերությունների զարգացման «ճանապարհային քարտեզ»․ Միրզոյանի հարցազրույցը Arab News-ին
Վկան գլխի ճակատային մասով 3 անգամ հարվածել է աշխատասեղանին․ ինչ է կատարվել Շենգավիթի քննչական բաժնում
Սահմանազատման հանձնաժողովների հրապարակած փաստաթղթում երկու բավականին դրական և հուսադրող միտում տեսա․ Արամ Սարգսյան
Առաջին անգամ կա հնարավորություն ունենալ սահմանազատված պետական սահման, որտեղ կտեղակայվեն սահմանապահներ. Հովհաննիսյան
Ողջունում ենք Հարավային Կովկասի վերաբերյալ «Մեծ յոթնյակի» երկրների ԱԳ ղեկավարների հայտարարությունը․ Արարատ Միրզոյան
Սեփական տան լոգարանում հայտնաբերվել է ՊՆ N զորամասի ջոկատի հրամանատարի 31-ամյա տեղակալի դին
Եթե հայ-ադրբեջանական հանձնաժողովի ձեռք բերած պայմանավորվածությունը կյանքի կոչվի, կլինի լուրջ հաջողություն. Իոաննիսյան
Հանձնաժողովների պայմանավորվածության մեջ չափազանց կարևոր է Ալմա-Աթայի սկզբունքի շուրջ համաձայնությունը. Խանդանյան
Կապան-Քաջարան ճանապարհահատվածում հարկադիր քարաթափում է իրականացվել
«Մեծ յոթնյակը» պետք է հրաժարվի Հայաստանի և Ադրբեջանի նկատմամբ հավասարական մոտեցումներից․ Գարդման-Շիրվան-Նախիջևան
Տավուշի մարզի ոչ մի սանտիմետր չի կարող տրվել որևէ մեկին, ՀՀ տարածքային ամբողջականությունը պաշտպանված է․ Կոնջորյան
