Տնտեսության իրական «կորոնավարակը»

13/09/2020 schedule18:00

Հասկանալի է, որ ինչպես ամբողջ աշխարհում, այնպես էլ Հայաստանում կորոնավիրուսային համավարակը լրջագույն սոցիալ-տնտեսական հետեւանքներ է ունեցել, ընդ որում՝ համաշխարհային տնտեսության վերականգնման վերաբերյալ կանխատեսումներն առայժմ բավականին անորոշ ու հոռետեսական են։ Վարչապետ Փաշինյանն օրերս նույնպես անդրադարձավ այդ հարցին ու արձանագրեց, որ Հայաստանում տնտեսական անկում, իհարկե, կա, բայց ճգնաժամ չկա, եւ դրա ապացույցն է այն, որ այս տարվա օգոստոսին, նախորդ տարվա նույն ամսվա համեմատ, ՀԴՄ շրջանառությունը նվազել է ընդամենը 2,5 տոկոսով։ Լրատվամիջոցներն էլ իրենց հերթին որպես հակափաստարկ ներկայացրին, թե այս տարվա սեպտեմբերի 5-ի դրությամբ հարկային եկամուտներն ու պետական տուրքերը նախորդ տարվա նույն ժամանակահատվածի համեմատ նվազել են 5,8 տոկոսով, իսկ 2018 թ. նույն ժամանակահատվածի համեմատ՝ ավելացել 15,1 տոկոսով։

Կոնկրետ թվերը վերլուծելն, իհարկե, մասնագետների խնդիրն է։ Եվ այնուամենայնիվ՝ ընդհանուր միտումները երեւում են անգամ անզեն աչքով։ Ակնհայտ է, որ 2018-ի հեղափոխությունից հետո տնտեսական զարգացման տեմպերը բավականին բարձր էին, բայց կորոնավարակը ոչ միայն կասեցրեց այդ ստարտային արագությունը, այլեւ հանգեցրեց տնտեսական անկման։ Բայց ուշադրություն դարձրեք՝ անգամ այս պայմաններում հարկային եկամուտներն ու պետտուրքերը 15,1 տոկոսով գերազանցում են 2018-ի ցուցանիշը, իսկ 2017-ի ցուցանիշը գերազանցում են անհամեմատ ավելի բարձր տոկոսով։ Եվ սա՝ այն դեպքում, երբ այս տարվա մարտ-ապրիլին տնտեսությունը գրեթե ամբողջովին կաթվածահար էր ու սկսեց ուշքի գալ միայն մայիս-հունիսից։

Ի՞նչ է սա նշանակում։ Եթե առաջնորդվենք զուտ թվերով՝ ստացվում է, որ 2017-ին, երբ ոչ արտակարգ դրություն կար, ոչ համավարակ, ոչ էլ տնտեսական որեւէ սահմանափակում, վիճակն ավելի վատ է եղել, քան հիմա։ Համենայն դեպս՝ հարկային մուտքերի առումով։ Պարզ ասած՝ այդ ոլորտում Հայաստանում «համավարակ» էր։ Տնտեսությունը գործում էր (եթե հավատանք նախկիններին՝ շատ ավելի լավ, քան հիմա), բայց հարկեր ու տուրքեր ավելի քիչ էին հավաքվում։ Այսինքն՝ ստվերային տնտեսության ծավալներն ահռելի էին։ Եվ այդ «համավարակը» շատ կոնկրետ պատասխանատուներ ուներ, որովհետեւ հարկեր թաքցնողները, վստահաբար, դա անում էին ոչ թե իրենց «շուստրիության» շնորհիվ, այլ որովհետեւ ահռելի կաշառքներ էին տալիս համապատասխան պաշտոնյաներին։ Ու քանի որ հնարավոր չէր դա անել առանց երկրի բարձրագույն իշխանությունների գիտության՝ պետք է ենթադրել, որ նրանց նույնպես պատկառելի բաժին էր հասնում (հնարավոր է՝ նաեւ մատուցված քաղաքական ծառայությունների տեսքով)։

Զավեշտն այն է, որ տարիներ շարունակ Հայաստանում մոլեգնող այդ տնտեսական «համավարակի» պատասխանատուներն այսօր ամենաբարձրն են խոսում կորոնավիրուսային համավարակով պայմանավորված տնտեսական անկման մասին։ Եվ խոսում են այն քարոզչամիջոցներով, որոնք ստեղծվել ու ֆինանսավորվում են հենց նախկինում գործած կոռուպցիոն սխեմաներով «վաստակած» գումարներով։

Հիշո՞ւմ եք հայտնի անեկդոտը, երբ մի կին հանրային տրանսպորտում կշտամբում է իր վրա հենված տղամարդուն՝ ասելով «ընկեր, դուք հարբած եք», իսկ սա պատասխանում է, թե «հա, բայց ես վաղը կօյաղանամ, բայց դու սաղ կյանքդ գեշ ես մնալու»։ Այո, կորոնավարակը կավարտվի, տնտեսական զարգացման տեմպերը կվերականգնվեն, բայց այն փաստը, որ նախկինների օրոք Հայաստանի տնտեսությունը մշտապես եղել է «համաճարակի» մեջ՝ ոչ մի տեղ չի կորչի։

Տպել
3460 դիտում

Հանրապետության հրապարակը 17։30-ի դրությամբ

Կոռուպցիայի դեմ պայքարը ՀՀ կառավարության գերակա ուղղություններից է․ Կարեն Կարապետյան

Թուրքիան ուշադիր հետևում է Ուկրաինայում տիրող իրավիճակին. Էրդողան

Հանրապետության հրապարակը 16։45-ի դրությամբ

Թունավորումից Աստրախանում 5 մարդ է մահացել, ևս 14-ը հիվանդանոցում է

Փոխվարչապետն ու Թանոս Արվանիտիսը քննարկել են ՀՀ կառավարության կողմից իրականացվող հարկաբյուջետային քաղաքականությունը

Ովքեր են միացել Բագրատ արքեպիսկոպոսի գլխավորած շարժմանը. անուններ

Խժդժությունը ընդդեմ ՀՀ-ի, իհարկե, մուրազին չի հասնի, և չի մոռացվի, թե ով էր պատրաստ հետ շրջել պատմության անիվը․ Ոսկանյան

Որ դեպքում ոստիկանությունը ուժ կկիրառի. փոխոստիկանապետը պարզաբանել է

Ոստիկաններն Աբովյանում ճանապարհներ չեն փակել․ ՆԳՆ-ն կոչ է անում չհրապարակել չճշտված տեղեկություններ

Հայտարարեք, թե որն է ՀՀ քաղաքացիներին և հայ ժողովրդին առաջարկած հայրենիքի ձեր տարբերակը․ Արուսյակ Ջուլհակյան

Եռաբլրի հարակից հողատարածքները հանցավոր սխեմայով օտարվել են․ փողերի լվացման՝ ՊՊԾ նախկին պաշտոնյայի գործը դատարանում է

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մայիսի 9-ին

Բագրատ արքեպիսկոպոսի քայլերթի ընթացքում մեքենան հարվածեց երթը ուղեկցող ոստիկանին

Ինչպես քվեարկել «Լադանիվա» խմբի օգտին

Անհրաժեշտ է եկեղեցու բարեփոխման խնդիրը, որը հնարավորություն կտա չլինել իշխանության կամ օլիգարխների կցորդը. Բաբաջանյան

Թուրքիայում վայրէջքի ժամանակ պայթել է ինքնաթիռի անիվը. տարհանվել է 190 մարդ

Սահմանադրությունը գրելիս բլեֆ են արել, հիմա էլ կղերին հանել են պայքարի պետության դեմ. Լևոն Շիրինյան

«Լադանիվա»-ն այսօր վառ ելույթով կներկայանա «Եվրատեսիլ 2024»-ին․ բեմադրության մեջ կլինի նաև հայկական վիշապագորգը

Նոր նշանակում քննչական կոմիտեում

Անհապաղ մեկուսացնել հավաքի՝ զենքով մասնակիցներին․ Իոաննիսյանը դիմել է իրավապահներին

Հուսով եմ՝ այս լուրը շատ չի տխրեցնի վերջին օրերի հավաքի կազմակերպիչներին․ Արթուր Հովհաննիսյան

Անձրև, ամպրոպ, հնարավոր է՝ կարկուտ․ ինչ եղանակ է սպասվում առաջիկա օրերին

Բագրատ արքեպիսկոպոսի երթին Երևանում մասնակցում է 1450 մարդ

Ռուս սահմանապահների դուրսբերումը համաձայնեցվել է Պուտին-Փաշինյան հանդիպմանը, նրանք կմնան 2 կետում. Պեսկով

Վահագն Խաչատուրյանը Կալիֆորնիայի նահանգապետին հրավիրել է Հայաստան

ՀՀ ՊՆ ղեկավար կազմն այցելել է «Հաղթանակ» զբոսայգի, ծաղիկներ խոնարհել Անհայտ զինվորի հուշարձանին

Ժիրայր Սեֆիլյանը միացել է Բագրատ Գալստանյանի գլխավորած երթին

Ռոբերտ Քոչարյանի հարսը կոչ է անում միանալ Բագրատ Գալստանյանի շարժմանը

Պատմության մեջ առաջին անգամ մայիսի 9-ի Հաղթանակի շքերթն ընթացել է ձյան տեղումներով (տեսանյութ)

Սահմանադրական դատարանը մերժել է Թագուհի Թովմասյանի անհատական դիմումը

Ընդունակ են ամեն տիպի ու ձևի քայլերի գնալ. ինչ կլինի, և ինչ հայտարարություններ կհնչեն

Դաշտամիջյան հատվածում մեքենայից իջել է կարիքները հոգալու, անծանոթ տղամարդը դիտողություն է արել և կրակել նրա վրա

Նրանց համար միակ սփոփանքը կլինի, որ «հոգեհանգստի» կարգ անողն իրենց միջից է ու միգուցե զեղչով դա անի. Առաքելյան

Բողոքի ակցիաների ընթացքում հանցավոր արարքների համար քրեական հետապնդում է հարուցվել 16 անձի նկատմամբ․ ՔԿ-ն ամփոփել է

Համբարձման տոնին եկեղեցիներում պատարագ մատուցելու փոխարեն որոշ հոգևորականներ քաղաքական հայտ են ներկայացնում. Դավոյան

Մալաթիայում գործող «Սուրբ Աստվածածին» եկեղեցու պահակը տարածքում գտել է 5 օրական երեխայի

«Հավաքվելու ենք, թաքուն զենք բերենք»․ ՔԿ-ն՝ «Տավուշը հանուն հայրենիքի» երթի մասնակցի կողմից հրապարակված տեսանյութի մասին

Թող նահատակների սխրանքն ու նվիրումը նպաստեն մեր պետության հզորացմանն ու զարգացմանը. Ավինյան

Մեզ ծառայելու առաքելությունը թողել ու կոռուպցիոն մեգաաստղերի, պոլիտիկ դիերի հետ քաղաքականությամբ են զբաղվում. Մկրտչյան