Հայտնի ստեղծագործողի որդին հորը ասում է՝ փող տա, որ գերեզման գնան, պարզվում է՝ գրողների հետ հանդիպում է. Մարտիրոսյան

19/02/2024 schedule22:00

Հայաստանում նշվող Գրքի տոնի հանդեպ, «Անտարես» հրատարակչության տնօրեն Արմեն Մարտիրոսյանի կարծիքով, թեև հասարակությունը դրսևորում է հետաքրքրություն, սակայն իր համար այն արհեստական բնույթ է կրում։

Վերջինս նկատում է՝ տոնի բովանդակությանը քիչ է ուշադրություն դարձվում:

«Ինչպես դեմ եմ, որ կանանց հիշեն միայն մարտի 8-ին կամ ապրիլի 7-ին (կնոջը պետք է միշտ հիշել), այնպես էլ ոչ թե պետք է լինի Գիրք նվիրելու տոն, կամ Գրքի տոն, այլ գիրք կարդալու, դրա իմաստն ու բովանդակությունը հասկանալու օր։ Սա մեզնից, ցավոք, հեռու է։  Տարվա մեջ ընդամենը 20-30 հազար մարդ է մտնում գրախանութ, մտնողներն էլ արտացոլում են, թե գրքի ու հմտությունների հանդեպ պահանջարկը Հայաստանում ինչպիսին է»,- «Հայկական ժամանակ»-ի հետ զրույցում ասում է նա։

Ըստ զրուցակցի՝ գիրքը երբեք էլ «թրենդ» չի եղել, միայն սովետական ժամանակաշրջանում էր, երբ անգամ կահույքագործները պետք է կահույքի հետ անկյուն ստեղծեին, որը նախատեսված կլիներ գրքի համար. «Մարդիկ սովետական շրջանում առնում էին կահույքը, դրա մի մասը գրքի համար էր նախատեսված. սովետմիության քաղաքացին պետք է գիրք ունենար։ Գիրքը պետք է ինչ-որ բան փոխանցի հասարակությանը»։

Վերջինս կարևոր է համարում նաև այն, թե առաջին անգամ մարդը ինչ գիրք է կարդում. եթե ընթերցողի ձեռքն ընկավ ոչ այդքան կարևոր տեղեկատվությամբ գիրք, ապա նա, ըստ Մարտիրոսյանի, գրքից առհասարակ կհիասթափվի․ «Ես չեմ ուզում, որ անպետք բան ստանա ընթերցողը, որովհետև այժմյան ընթերցող շատ նրբաճաշակ է։ Անտաղանդ գրքի հետ եթե հանդիպի, կհիասթափվի։ Միևնույն ժամանակ այն մարդը, որը չունի մշակութային արգելանքներ՝ դաստիրակություն, նրան չի կարելի գիրք տալ, այն հզոր զենք է։ Եթե կապիկին տաս նռնակ, աղետ կբերի, անկիրթ մարդու ձեռքը տաս գնացք վարելու հնարավորություն, ևս աղետաբեր կլինի, ուրեմն գիրքը նույնպես պետք է ընտրովի տրվի»։

Շուրջ երկու տարի առաջվա տվյալներով, ըստ Մարտիրոսյանի, յոթ հայաստանցու բաժին է ընկել մի գիրք, մինչդեռ Վրաստանի մեկ քաղաքացուն, մեկ շնչի տվյալներով, մեկ գիրք։ Եթե Վրաստանում գիրք են ընթերցում ու գնում 13-25 տարեկան անձինք, ապա Հայաստանում գրքի գնորդները 35-55 տարեկաններն են։ Ընդ որում՝ ընթերցասերները հիմնականում կանայք են։

«Անտարես» հրատարակչության տնօրենը ցավով նկատում է՝ այսօր կան բոլոր ժամանակների, ժանրերի ու բոլոր տարիքային խմբերի համար նախատեսված գրքեր, սակայն չկա ընթերցող: Նա համոզմունք է արտահայտում, որ անհաջողությունները արտացոլվում են չկարդալու մեջ։

«Եթե ուզում ենք էապես բան փոխել, ապա ի՞նչ պետք է անի պետությունը՝ ընթերցանության պահանջարկը մեծացնի։ Օրինակ՝ 2021 թվականին Ուկրաինան մի ծրագիր արեց. քովիդի վարակվածությունն այնտեղ բարձր էր, և խրախուսվում էր դրա դեմ պատվաստումը, կառավարությունը հայտարարեց, որ ով պատվաստվի, հաշվին կստանա 40 դոլար: Գումարը կարող էին ծախսել կա՛մ գիրք գնելու, կա՛մ դասական համերգի գնալու, կա՛մ էլ թատերական ներկայացման տոմսի համար։ 35 տոկոսը նախընտրել էր գիրք գնել։  Բրեդբերին ասել է՝ ավելի մեծ հանցանք է գիրք չկարդալը, քան վառելը»,- նկատում է նա։

Բացի այն, որ հայ հասարակությունը, գիրք չկարդալով, դարձել է «հանցավոր», Մարտիրոսյանը նաև մի դեպք է պատմում, որով արտացոլվում է, որ այսօրվա երիտասարդությունը շատ է հեռացել գրականությունից:

«Հայաստանի հայտնի գրողներից մեկի որդին մոտենում է հորը, ասում. «Պապ, փող տուր, պետք է գերեզմանոց գնանք դասարանով»: Հայրը զարմանում է, կնոջը պատմում, զանգահարում են տղայի ուսուցչուհուն՝ իրավիճակը հասկանալու։ Պարզվում է՝ տղան պետք է գնա գրողների հետ հանդիպման։ Ստացվում է, որ 4-րդ դասարանցու գլխում գրողի հետ հանդիպումը միայն գերեզմանոց է արտացոլում։ Մեր երեխաները մտածում են՝ եթե գրող է, ուրեմն մեռած է։ Հասարակությունը թույլ չի տալիս, որ ապրող գրողը ասպարեզում երևա։ Նույնն էլ հեռուստատեսությամբ է»,- ընդգծում է նա:

Մերի Խաչատրյան

Տպել
10202 դիտում

Ժիրայր Սեֆիլյանը միացել է Բագրատ Գալստանյանի գլխավորած երթին

Ռոբերտ Քոչարյանի հարսը կոչ է անում միանալ Բագրատ Գալստանյանի շարժմանը

Պատմության մեջ առաջին անգամ մայիսի 9-ի Հաղթանակի շքերթն ընթացել է ձյան տեղումներով (տեսանյութ)

Սահմանադրական դատարանը մերժել է Թագուհի Թովմասյանի անհատական դիմումը

Ընդունակ են ամեն տիպի ու ձևի քայլերի գնալ. ինչ կլինի, և ինչ հայտարարություններ կհնչեն

Դաշտամիջյան հատվածում մեքենայից իջել է կարիքները հոգալու, անծանոթ տղամարդը դիտողություն է արել և կրակել նրա վրա

Նրանց համար միակ սփոփանքը կլինի, որ «հոգեհանգստի» կարգ անողն իրենց միջից է ու միգուցե զեղչով դա անի. Առաքելյան

Բողոքի ակցիաների ընթացքում հանցավոր արարքների համար քրեական հետապնդում է հարուցվել 16 անձի նկատմամբ․ ՔԿ-ն ամփոփել է

Համբարձման տոնին եկեղեցիներում պատարագ մատուցելու փոխարեն որոշ հոգևորականներ քաղաքական հայտ են ներկայացնում. Դավոյան

Մալաթիայում գործող «Սուրբ Աստվածածին» եկեղեցու պահակը տարածքում գտել է 5 օրական երեխայի

«Հավաքվելու ենք, թաքուն զենք բերենք»․ ՔԿ-ն՝ «Տավուշը հանուն հայրենիքի» երթի մասնակցի կողմից հրապարակված տեսանյութի մասին

Թող նահատակների սխրանքն ու նվիրումը նպաստեն մեր պետության հզորացմանն ու զարգացմանը. Ավինյան

Մեզ ծառայելու առաքելությունը թողել ու կոռուպցիոն մեգաաստղերի, պոլիտիկ դիերի հետ քաղաքականությամբ են զբաղվում. Մկրտչյան

Բանակն այսօր անձնվիրաբար պաշտպանում է մեր երկրի սահմանները. Տավուշի մարզպետ

Մեր ժողովուրդը շատ լավ գիտի ինչպես պատերազմի, այնպես էլ խաղաղության գինը․ ՀՀ նախագահ

Քննչական կոմիտեն նախազգուշացում է հրապարակել

Վեհափառը ասաց՝ գործող վարչապետը պետք է հեռանա, կամ հեռացվի և Քոչարյանը պետք է գա․ Արման Բաբաջանյան (տեսանյութ)

5 մարզում և «Զվարթնոց»-ում տեղակայված ռուս սահմանապահ և զինվորական կետերը կդադարեցնեն իրենց տեղակայումը. Կոնջորյան

Սա եկեղեցու անունից հանդես եկող որոշ սևազգեստ անհատների պայքար է ընդդեմ պետության ու պետականության. Չախոյան

Բոլոր նրանք, ովքեր 4 տարի ժողովրդին հայտարարել են «ժեխ» և «թուրք», հավաքվել են իրար գլխի և գալիս են փրկելու. Կոնջորյան

Մոսկվայում մեկնարկել է Հայրենական մեծ պատերազմի հաղթանակի շքերթը (լուսանկարներ, տեսանյութ)

ՆԳՆ-ն սպասվող հավաքների առնչությամբ հայտարարություն է տարածել

Թե՛ Կիրանցի, թե՛ Ոսկեպարի բնակիչները սահմանազատման գործընթացից և փաստացի արդյունքներից դժգոհ չեն․ Թունյան

Գևորգ Պապոյանն ուղևորվել է ԱՄՆ

Սահմանազատման դեմ ակցիաների ժամանակ արձանագրված դեպքերով հարուցվել է 11 քրեական վարույթ, կան կալանավորվածներ

2018-ին քաղաքացին իշխանություն ընտրելու խնդիր ուներ, այսօր այդ իրավիճակը չէ, միջպետական ճանապարհ փակելը լավ չէ. Արշակյան

Վարչապետի խոսնակի անունով տելեգրամյան ալիքը որևէ կապ չունի ինձ հետ. Նազելի Բաղդասարյան

Մեր ժողովրդի և հայրենիքի անվտանգությունը պետք է վեր լինի որևէ նկատառումներից. ՌԱԿ հայտարարությունը

ԱԱԾ-ն հայտարարություն է տարածել և զգուշացրել

Նիկոլ Փաշինյանն ու Ալեն Սիմոնյանը պատվել են Հաղթանակի զբոսայգում գտնվող վետերաններին (տեսանյութ)

Փաշինյան-Պուտին բանակցությունները տևել են ավելի քան մեկ ժամ

Աղձք բնակավայրի հարակից հատվածում իրականացվելու են պայթեցման աշխատանքներ

Մայիսի 13-ից ես դադարում եմ լինել «Էրեբունի» պատմահնագիտական արգելոց-թանգարանի տնօրենը. Միքայել Բադալյան

Ֆաշիզմի դեմ տարած հաղթանակում հայ ժողովրդի զավակների ժառանգության կրողը պետք է լինի Հայաստանի Հանրապետությունը․ վարչապետ

ՀՀ վարչապետը հարգանքի տուրք է մատուցել Հաղթանակ զբոսայգում (տեսանյութ)

Պետք է ինչ-որ տեղից սկսել և իրականացնել սահմանազատումը, Տավուշը լավ մեկնարկային կետ է․ ՀՀ-ում Ֆրանսիայի դեսպան

Մոսկվայի և Երևանի հարաբերություններում իսկապես կան որոշակի դժվարություններ, բայց դրանք չպետք է ուռճացվեն․ Պեսկով

Վերջին անգամ հանդիպել ենք դեկտեմբերին, դրանից հետո կուտակվել են հարցեր․ ինչ է առաջարկել Փաշինյանը Պուտինին (տեսանյութ)

Կրեմլում կայացել է Նիկոլ Փաշինյանի և Վլադիմիր Պուտինի հանդիպումը (տեսանյութ)

Հայաստանում նոր ընտրություններ անցկացնելու հանրային հասարակական պահանջ չկա, ինչի՞ վրա է ձեր հույսը․ Արման Բաբաջանյան