Հանրային լսումներ Արմանիսում

29/03/2015 schedule11:23

Ստեփանավանը հանգստի գոտի է, սակայն քաղաքից  յոթ կիլոմետր հեռավորության վրա՝ Արմանիս գյուղի կողքին, ոսկու հանք կա, որը շահագործվում է 2007-ից, բաց եղանակով։

Սակայն հանքի տնօրինությունը հանրության հետ գերադասում է փակ եղանակով աշխատել։ Հանքն ասես մի կաֆկայական դղյակ լինի, որի դռները փակ են հասարակ մահկանացուների առջեւ, հատկապես՝ եթե նրանք բնապահպան են, լրագրող եւ համայնքի ներկայացուցիչ։ Հայտնի չէ՝ ինչ է թաքցնում  հանքը հասարակությունից, սակայն հայտնի է, որ հանքի թափոնները պատշաճ ուտիլիզացիայի չեն ենթարկվում։ Մեկ դրանք հայտնվում են Արմանիս գյուղի դպրոցի բակում, մեկ փակում են արոտավայրեր տանող ճանապարհները, իսկ հիմնականում՝ սահում, թափվում են Չքնաղ անունով գետը, որն իր հերթին՝ լցվում է Ձորագետի մեջ։ Այս կողմերում վաղուց ձկներ չկան, մարդիկ գետում այլեւս չեն լողում։

Անցյալ տարվա հունիս ամսից հանքը շահագործող «Սագամար» ՓԲԸ-ի բաժնետոմսերը գնել է ռուսական «Պոլիմետալ» ընկերությունը, որը որոշել է ընդարձակել հանքի ներկայիս 40  հա տարածքը եւս 70 հեկտարով եւ այս նպատակով մտադիր է հողեր գնել գյուղացիներից։ Օրենքի պահանջի համաձայն, այս առիթով Արմանիս գյուղի խարխուլ դպրոցում մարտի 24-ին լսումներ էին, քննարկվում էր հանքի ընդարձակման նախագիծը։ 

«Ձեզ ո՞վ է ասել, թե թափոնները վնասակար են շրջակա միջավայրի համար,- ռուսերեն եւ առանց թարգմանության՝ դիմում էր գյուղացիներին ընկերության գլխավոր տնօրեն Դմիտրի Ուշկովը,- դուք չեք կարող խոսել վնասից, քանի ձեռքի տակ չունեք մոնիտորինգի արդյունքները»։ Գյուղացիները չկարողացան մտաբերել, որ այս կողմերում մոնիտորինգ արված լինի, եւ Ուշկովը, զարմացած, որ մոնիտորինգ բառը նրանց շփոթության մեջ չգցեց, հավելեց. «Դուք ի՞նչ եք հասկանում մոնիտորինգ ասելով, գալիս է մի մարդ, նմուշներ է վերցնում հողից ու ջրից, նա անտեսանելի է»։ 

Բնապահպանության նախարարության «Շրջակա միջավայրի վրա ներգործության մոնիտորինգի կենտրոն» ՊՈԱԿ-ի փորձագետներ Կարինե Մովսիսյանը եւ Վռամ Թեւոսյանը, որոնք հանքի մասին խոսելիս ասում էին «մեր հանքը» եւ հանքի աշխատակիցների տպավորություն էին թողնում, փորձում էին հանգստացնել գյուղացիներին՝ պնդելով, թե հանքի հեռավորությունը՝ գյուղից, չի գերազանցում սանիտարական նորմերը։ Զավեշտալի էր հետեւելը, թե ոնց են զբաղվում հանքի «լոբբինգով», թեպետ տրամաբանորեն՝ պիտի որ ընդդիմախոսի դերում լինեին։ 

Արմանիս գյուղը վարչականորեն Ստեփանավանի մաս է հանդիսանում, եւ քաղաքապետարանի պնդմամբ՝ հանքի շահագործման ողջ ընթացքում ոչ մի լումա չի մտել համայնքի բյուջե։ Մի կողմից՝ բնապահպանական նորմատիվների ցանկում Ստեփանավանը չկա, մյուս կողմից՝ պաշտոնական ֆինանսական հաշվետվություններով՝ հանքը աշխատում է առանց շահույթի։ «Կար ժամանակ, որ Ստեփանավանն ուներ 26 հազար բնակչություն, եւ հանգստյան սեզոնին բնակիչների թիվը կրկնապատկվում էր, հանքի շահագործումից հետո հովեկների թիվը խիստ կրճատվել է։ Հանքի աշխատանքը խանգարում է անասնապահությանը, հողագործությանը։  Մենք այսքան վնաս ենք կրել»,- ասաց Ստեփանավանի քաղաքապետարանի աշխատակազմի քարտուղար Ռոստամ Քոչարյանը,- նախկին սեփականատերը խոստացել էր զբաղվել ձկնաբուծությամբ, մեղվաբուծությամբ, աշխատատեղեր ստեղծել մարդկանց համար, բարեկարգել հանրային տարածքները, բայց դրանք մնացին խոստումներ։ Նայեք էս դպրոցի վիճակը, բայց չէ՞ որ այստեղ խոշոր արդյունաբերական կազմակերպություն է գործում։ Պետք չի գյուղացիների համար դասախոսություն կարդալ, այս մարդիկ կաթոլիկ են, մինչեւ չեն տեսնում, չեն հավատում։ Տեր կանգնեք խոստումներին, մեղվի փեթակներ դրեք, կտեսնեն՝ մեղուները չեն սատկում, կհավատան, որ հանքը վնաս չի տալիս»։ Ի պատասխան՝ Ուշկովն ասաց. «Ամեն մարդ պետք է իր գործով զբաղվի՝ հացթուխը հաց թխի, կոշկակարը՝ կոշիկ կարի… Դուք հանքարդյունաբերողներից չեք կարող նման բան պահանջել»։

Հանքարդյունաբերական պայթյունների առաջացրած ցնցումներից Արմանիսի տների մեծ մասը գտնվում է վթարային վիճակում։ Գյուղացիները բողոքում էին, որ ամեն ցնցման ժամանակ իրենք վերապրում են երկրաշարժի սարսափը։ Հանքի գլխավոր տնօրենը խոստացավ ցուցանակ փակցնել եւ բնակչությանը նախօրոք ներկայացնել պայթյունների ժամանակացույցը։ «Ի՞նձ ինչ, երկրաշարժ էր, թե պայթյուն, եթե պատս քանդվում ա, ապակիները ջարդվում,  ո՞վ ա դա վերականգնելու»,- ասաց գյուղացիներից մեկը, ինչին Ուշկովը պատասխանեց. «Եթե ձեր ապակիները փշրվեն, կանչեք ինձ, ես կգամ, կնայեմ՝ ցնցումների՞ց են փշրվել, թե՞ փշրվել են, որովհետեւ պատուհանի փեղկը լավ չի ամրացված եղել»։ Գյուղացիները ասում էին, որ իրենց հող է պետք մշակելու եւ անասուն պահելու համար։ Փորձագետները հանգստացնում էին գյուղացիներին՝ հավաստիացնելով՝ նոր օրենքով համայնքի ձայնը դարձել է վճռորոշ։ Սակայն բնապահպան Մանյա Մելիքջանյանը նշեց, որ նոր օրենքը ունի լուրջ թերություն, քանի որ  ՇՄԱԳ-ը (շրջակա միջավայրի վրա ազդեցության գնահատում)  արվում է հայտի քննարկումների փուլից հետո, ամենավերջում։ Քննարկումների ժամանակ հնարավորություն չի տրվում իմանալու հանքի վնասների չափը։

Գյուղացիները վճռական էին տրամադրված, ասում էին, որ վաճառելու հող եւ քննարկելու բան չունեն։ Գյուղացիներից Սերոբ Հունանյանն ասաց. «Ես եկել եմ ասելու, որ հողս ոչ մի գնով չեմ վաճառելու, որ անցած անգամվա նման չգաք, «լափը» չլցնեք հողիս վրա, ապօրինի կերպով գրավեք, ստիպված վաճառեմ»։ «Գուցե ձեզ այլ հողակտոր են առաջարկում»,- փորձում էր համոզել ԲՆ փորձագետը։ «Չեմ ուզում, էդ ումից որ պիտի վերցնեն, տան ինձ, նա էլ չունի արդեն»,- ասում էր գյուղացին։

Տպել
3005 դիտում

Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)

Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը

ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան

Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին

Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր

Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան

Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ

Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են

ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն

Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ

Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան

96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են

Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը

Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված

Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին

200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան

Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին

Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը

Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել

Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)

Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը

Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան

Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն

Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը

Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար

Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել

29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա

Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի

Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է

Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները

Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել

Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը

Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը

Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին

Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա

Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել

«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան

Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում

ՀԱՊԿ-ը խնդիր ունի մատնանշել Հայաստանի սահմանը, քանի դա չի արվել, ապա ՀՀ-ից որևէ քայլ ակնկալել պետք չէ․ Կարապետյան

Ահաբեկիչները հոգեմետ նյութերի ազդեցության տա՞կ են եղել. նոր մանրամասներ «Crocus»-ի ահաբեկչության գործից