Երևան
12 °C
searchclose
menuclose
Երևան
12 °C
Իրանի միջուկային ծրագրի շուրջ Լոզանում ձեռք բերված պայմանավորվածությունները շատ կոնկրետ հեռանկարներ եւ անելիք են բացում Հայաստանի առաջ: Մի քանի օր առաջ մենք մի հատված էինք տպագրել Հայաստանի գազամատակարարման համակարգի արդյունավետությունն ուսումնասիրող ԱԺ ժամանակավոր հանձնաժողովի զեկույցից, որտեղ շատ մանրամասն նկարագրված էին իրանական գազի՝ դեպի Եվրոպա տարանցման հնարավորությունները եւ հստակ արձանագրված էր, որ Հայաստան-Վրաստան-Եվրոպա երթուղին ամենակարճ ճանապարհն է այդ նախագծի համար եւ ուրեմն՝ նաեւ ամենաէժան տարբերակը: Սա նշանակում է, որ Իրան-Հայաստան-Վրաստան էներգետիկ համագործակցության լրջագույն հեռանկար է բացվում:
Մինչեւ լոզանյան համաձայնությունները՝ նման համագործակցությանը դեմ էին Ռուսաստանը, ԵՄ-ն, ԱՄՆ-ն, Թուրքիան եւ Ադրբեջանը: Ռուսաստանը՝ որովհետեւ նման խողովակաշարի գործարկումը կթուլացներ ոչ միայն Հայաստանի, այլեւ Եվրոպայի վրա իր ունեցած էներգետիկ ազդեցությունը: ԵՄ-ն եւ ԱՄՆ-ն՝ Իրանի միջուկային ծրագրի եւ դրա հետեւանքով հարուցված պատժամիջոցների պատճառով: Թուրքիան եւ Ադրբեջանը՝ որովհետեւ նման խողովակաշարը կմեծացներ Հայաստանի ազդեցությունը տարածաշրջանում եւ կթուլացներ Վրաստանի էներգետիկ կախվածությունը Ադրբեջանից եւ Թուրքիայից: Հիմա թուրքերն ու ադրբեջանցիները Վրաստանին նաեւ այս լծակի գործադրմամբ են ներքաշում հակահայկական պրոցեսների մեջ: Եւ ուրեմն՝ թուրքերին եւ ադրբեջանցիներին բացարձակապես ձեռնտու չէ, որ Վրաստանը գազային որեւէ այլընտրանք ունենա: Ինչպես հայտնի է, ներկայումս Վրաստանն Ադրբեջանից է ստանում բնական գազի հիմնական չափաբաժինը:
Ահա, ուրեմն, եթե լոզանյան հանդիպումներում գրանցված արդյունքը դե յուրե արձանագրվի եւ դառնա համապարփակ համաձայնություն, ԵՄ-ն եւ ԱՄՆ-ն փոխելու են իրենց դիրքորոշումը եւ շահագրգիռ են լինելու իրանական գազը Եվրոպա արտահանելու հարցում: Սրանով Եվրոպան կնվազեցնի իր գազային կախվածությունը Ռուսաստանից, որը ԵՄ երկրների գազային համախառն պահանջարկի 34 տոկոսի մատակարարն է: ԱՄՆ-ն, որ Եվրոպայում Ռուսաստանի ազդեցության թուլացման ջատագովն է, պիտի փորձի աջակցել այդ գործընթացին: Ու քանի որ եվրոպացիք ու ամերիկացիք պրագմատիկ են, շատ հավանական է, որ նրանց համար իրանական գազի արտահանման նախընտրելի ուղին դառնա հենց հայ-վրացականը, որովհետեւ, ինչպես ասացինք, դա ամենակարճ եւ էժան տարբերակն է: ԵՄ-ն եւ ԱՄՆ-ն հայկական երթուղու կողմնակից կլինեն նաեւ այն պատճառով, որ սա Հայաստանին կօգնի որոշակիորեն թուլացնել կախվածությունը Ռուսաստանից, Վրաստանի համար էր կդառնա Ռուսաստանից տնտեսապես եւ քաղաքականապես պոկվելու եւս մեկ գործոն:
Այս ամենին հասկանալիորեն դեմ է լինելու Ռուսաստանը, որի համար նման նախագծի իրագործումը ռազմավարական առումով կարող է դառնալ ոչ միայն գազային ազդեցության թուլացում կամ չեզոքացում Եվրոպայում, այլեւ Հայաստանի ռազմավարական կորուստ: Ու այս հարցում Ռուսաստանը, միանշանակ, դաշնակցելու է Թուրքիայի եւ Ադրբեջանի հետ: Վերջիններս էլ, իրենց հերթին, աշխատելու են իրենք դառնալ իրանական գազի արտահանման երթուղի, որովհետեւ դա կմեծացնի նրանց ազդեցությունը: Այստեղ է, որ նրանք որոշակի հակասությունների մեջ կմտնեն Ռուսաստանի հետ: Որովհետեւ Ռուսաստանը դեմ է ոչ միայն իրանական գազը Եվրոպա հասցնելու հայկական երթուղուն, այլեւ իրանական գազը Եվրոպա հասցնող ցանկացած նախագծի, որովհետեւ այսպես թե այնպես՝ դա թուլացնելու կամ զրոյացնելու է նրա գազային ազդեցությունը Եվրոպայի վրա: Վրաստանը, իր հերթին, կողմ կլինի ինչպես հայկական, այնպես էլ ադրբեջանական երթուղուն, որովհետեւ ինքը բոլոր դեպքերում դառնում է երկրորդ տարանցիկ երկիր: Վրաստանի համար անցանկալի կլինի Թուրքիայով տարանցման տարբերակը, չնայած՝ տեսականորեն, խողովակը Իրանից կարող է Թուրքիա մտնել, ապա՝ Վրաստան: Ինչ վերաբերում է Իրանին, կարծում ենք, այս երկրի համար էլ նախընտրելին լինելու է Հայաստան-Վրաստան տարբերակը, որովհետեւ Թուրքիայի հետ մրցակից լինելով՝ Իրանը չի ցանկանա նրան ուժեղացնել գազային այսպիսի լծակով: Ադրբեջանը նույնպես Իրանի համար ցանկալի տարբերակ չէ, որովհետեւ երկու երկրները խորքային պրոբլեմներ ունեն՝ կապված Իրանի հյուսիսում ապրող ադրբեջանցիների անջատողական տրամադրությունների հետ:
Ահա, ուրեմն, հայկական դիվանագիտությունը կանգնած է չափազանց պարզ եւ չափազանց բարդ մի խնդրի առաջ. Հայաստանը դարձնել իրանական գազի տարանցիկ երկիր: Խնդիրը պարզ է նպատակի ձեւակերպման իմաստով, բարդ է իրագործման տեսակետից, որովհետեւ Ռուսաստանը ունի բոլոր լծակները նման զարգացում թույլ չտալու համար, ներառյալ՝ ղարաբաղյան լծակը: Բայց իրանական գազի տարանցիկ երկիր դառնալը բխում է Հայաստանի ռազմավարական շահերից: Նաեւ տնտեսական շահերից: Գազային հանձնաժողովի հաշվարկներով, Հայաստանով հնարավոր է տարեկան տարանցել մինչեւ 70 միլիարդ խ/մ բնական գազ: Իսկ այդքան գազի տարանցման դիմաց Հայաստանը, որպես վճար, կարող է ստանալ այնքան բնական գազ, որ մոտ 200 տոկոսով կբավարարի նրա տարեկան սպառումը:
«Հայկական Ժամանակ»-ը Telegram-ում
Ռուսական ուժերը հարվածներ են հասցրել Ուկրաինայի ռազմական օդանավակայաններին. ՌԴ ՊՆ
ՆԱՏՕ-ի գլխավոր քարտուղարը Թրամփի հետ քննարկել է անվտանգության գլոբալ մարտահրավերները
2 ամսում՝ 12 հազարից ավելի այցելու. Անահիտ աստվածուհու արձանը մեծացրել է Պատմության թանգարանի հոսքը. տեսանյութ
Զելենսկին Մոսկվային մեղադրել է խաղաղության հեռանկարը խաթարելու համար
Կանադան կկալանավորի Նեթանյահուին, եթե նա այցելի մեր երկիր. Ժոլի
Իսրայելի հզոր ավիահարվածը ցնցել է Բեյրութի կենտրոնը. կան զոհեր
Երկրաշարժ` Ադրբեջանում. ցնցումները Հայաստանի տարածքում ևս զգացվել են
Հայտարարվել է Հակակոռուպցիոն կոմիտեի նախագահի թեկնածուների ընտրության խորհրդի ներկայացուցիչների մրցույթ
Ռուսաստանում զորահավաքի մասին խոսք անգամ չկա. Պեսկով
Երևանում բախվել են «Range Rover»-ն ու «BMW X6»-ը. վերջինը կողաշրջվել է. կա տուժած
Երևանում բախվել են «Toyota»-ն ու «Mercedes»-ը. կան տուժածներ
Այսօր էլ՝ Նորք-Մարաշով եկա աշխատանքի, բայց կրկին հեծանիվով. վարչապետը տեսանյութ է հրապարակել
Առկա խնդիրները վկայում են, որ Հայաստանը դեռ պատրաստ չէ առողջապահության ապահովագրության անցնելուն. Փաշինյան
Ավինյանի գլխավորած պաշտոնական պատվիրակությունը մեկնել է ԱՄՆ
Ինչ իրավիճակ է Հայաստանի ավտոճանապարհներին
Նախ՝ օրը որոշեցի. Նիկոլ Փաշինյանն ասաց՝ ինչու է սափրվել
Նեղվում ենք «Արևմտյան Ադրբեջան»-ից, չե՞նք մտածում, որ Արևմտյան Հայաստան ասելով մարդկանց գրգռում ենք. Փաշինյան
Վարչապետը մանրամասնեց՝ ինչու ՀՀ-ն չի բարձրաձայնում Ադրբեջանի Սահմանադրության փոփոխության հարցը
Արագաչափերը հանելու հարցը պետք է լուծենք համաժողովրդական ձևով՝ հանրաքվեով․ Փաշինյան
Վարչապետը ծառայողական ավտոմեքենաները կկրճատի «կացնային» մեթոդով
Ինչու է վարչապետը պաշտոնյաներին նամակով տեղեկացրել ազատումների մասին
Մանդատները դնելու խնդրանքով դիմել եմ Զեյնալյանին և Աղազարյանին․ Փաշինյան
Վարչապետը պատրաստվում է Արթուր Պողոսյանի թեկնածությունն առաջադրել Քննչական կոմիտեի նախագահի պաշտոնում
Պաշտոնանկությունները ոչ թե անձնավորված են, այլ համակարգերի հետ են կապված. վարչապետ
Ակնկալում ենք, որ տրիբունաները լեփ-լեցուն կլինեն. Հայաստանի բասկետբոլի հավաքականը կընդունի Ավստրիային
ԶՈՒ հավաքականը հունահռոմեական ոճում 3-րդ հորիզոնականում է. Պապիկյանը հրապարակել է մեդալակիրների անունները
Ավանեսյանը «Գյումրի» ԲԿ-ում ընթացող նորոգման աշխատանքներում առկա խնդիրները վերացնելու հանձնարարական է տվել
Մարդու իրավունքների պաշտպանը Նիդերլանդների դեսպանին է ներկայացրել ոլորտի առաջնահերթությունները
Թուրքիան ներառված չէ այն երկրների ցանկում, որտեղ Իսրայելի վարչապետը չի կարող մեկնել
Քննարկվել են Հայաստանում կանխիկի կրճատման ուղղությամբ իրականացված աշխատանքների արդյունքները
Կրճատում եմ ծառայողական ավտոմեքենաների թիվը, ավելի մանրամասն՝ հարցազրույցում. վարչապետ (տեսանյութ)
Համապարփակ և ընդլայնված գործընկերության համաձայնագիրը ԵՄ-Հայաստան հարաբերությունների հիմնաքարն է. Մարագոս
Ներքին Սասնաշենում մեծ քանակությամբ անասնակեր է այրվել
Հայտնի է վարչապետի՝ Հանրային հեռուստատեսությանը տված հարցազրույցի հեռարձակման ժամը
Վրաստանի խորհրդարանի առաջին նիստին դեսպանները հրավիրված չեն. Պապուաշվիլի
Մկրտիչը 33 տարեկան էր. մահացել է Հայաստանի կարատեի ազգային ֆեդերացիայի մարզիկը
Ձեր աջակցությամբ կարող ենք քայլ առաջ անել ներառական տնտեսություն կառուցելու ուղղությամբ. Պապոյանը՝ Էնջելին
Կարեն Սարուխանյանը հրապարակել է օրգանիզմում թմրամիջոցների առկայության վերաբերյալ թեստի արդյունքները
Սպասվում են ձյուն, բուք, եղանակը կնվազի 10 աստիճանով. Գագիկ Սուրենյանը մանրամասնում է (տեսանյութ)
Ներկայացվել է ՀՀ ժողովրդագրական իրավիճակի բարելավման 2024-2040 թվականների ռազմավարությունը
