Երևան
6 °C
Երբ երկրում կանաչ լույս է վառվում արատավոր երեւույթների առաջ, դրանք ներթափանցում են յուրաքանչյուր ոլորտ: Այն, որ գիտությունը նույնպես զերծ չի մնացել իրեն ոչ հարիր դրսեւորումներից, հայտնի է վաղուց. հաճախ գիտական աշխատանքները վաճառվում ու գնվում են, այդ աշխատանքները գրագողության արդյունք են լինում, պաշտոնյան, իր դիրքը չարաշահելով, ըստ էության, գիտական կոչում է առնում եւ այլն:
Այս ամենի առկայությունն ընդունում ու խոստովանում է նույնիսկ գիտական աստիճաններ շնորհող բարձրագույն որակավորման հանձնաժողովի (ԲՈՀ-ի) նախագահ Լիլիթ Արզումանյանը: Նա նաեւ չի հերքում, որ կա թեկնածուական եւ դոկտորական ատենախոսություններ գրող գիտնականների մի որոշակի շրջանակ, որոնք, ի դեպ, պաշտոնյաների անունից ներկայացվելիք աշխատանքներն ավելի լավ են գրում: «Պաշտոնյաները նաեւ գրել են տալիս, եկեք չմոռանանք: Ու այդ գրողները, վախից կամ չգիտեմ ինչից, լավ են գրում, որովհետեւ ուրիշ դեպքերում վատ են գրում. հո այդքան գյուտ չե՞ն անելու. իրենց նախկին գրածներից «քոփի-փեստ» են անում»,- այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ ասաց Լիլիթ Արզումանյանը:
ԲՈՀ-ի մասնագիտական խորհուրդները չեն ցանկանում բացահայտել պաշտոնյաների այդ կեղծիքը, ինչը կարող են անել ատենախոսությունը քննարկելու ընթացքում, ու աշխատանքը ներկայացնում են գիտական աստիճանաշնորհման, իսկ արդեն այդ փուլում գնահատվում է միայն աշխատանքի որակը, եւ հեղինակի հարցը վիճարկելու հնարավորություն այլեւս չի լինում: Խնդրի լուծման ճանապարհին Լիլիթ Արզումանյանը կարեւորում է գիտակցության, մտածողության փոփոխությունը:
«Նախ, գրողը չպիտի գրի: Ես հասկանում եմ, որ հացի խնդիր ենք լուծում, բայց չի կարելի այդպես լուծել: Արժանապատվություն ունեցող գիտնականը երբեք իր իմացությունը, իր գիտությունը չի ծախի անպետք մարդու: Կարելի է հացի խնդիր լուծել պարապելով, թարգմանելով, գիրք խմբագրելով եւ այլն, ինչպես որ անում են շատերը: Եվ երկրորդը` հասարակությունը չպետք է ընդունի այն մարդու գիտական աստիճանի վկայագիրը, որը գիտնական չէ: Հաճախ են հարց տալիս` մեր վկայագիրը աշխարհում ճանաչվո՞ւմ է, թե՝ չէ: Այո, ճանաչվում է, որովհետեւ տալիս է պետությունը, բայց աշխարհում ավելի առողջ մտածողություն կա այդ առումով, եւ ճանաչում են առաջին հերթին գիտնականին, հետո նոր վկայագիրը, այսինքն` հոդվածներն են պահանջում, արդյունքներն են պահանջում, հետո մեզ գրություն են գրում` այս վկայագիրը դո՞ւք եք տվել, մենք հաստատում ենք, ու ընդունում են աշխատանքի: Եթե իմ առած ատենախոսության արդյունքը չի ընդունվելու, ես դա երեք չեմ առնի: Այսինքն` հասարակությունը իր մտածողությամբ պետք է վանի, որեւէ մի օղակ, որեւէ անհատ մենակ վատ երեւույթների դեմ պայքարել չի կարող, ամեն մեկս մեր տեղում դա պետք է անենք»,- ասաց Արզումանյանը:
Հետաքրքրվեցինք, թե պաշտոնյաների կողմից իր նկատմամբ ճնշումներ զգացե՞լ է: Ասաց, որ նման բան եղել է: «Վերջերս շատ մեծ այդպիսի պատմություն եղավ Դավիթ Հարությունյանի հետ, բայց չկարողացավ ոչինչ անել: Ինչ-որ մի դոկտորական էինք մերժել, դրա համար»,- չթաքցրեց ԲՈՀ-ի նախագահը, բայց եւ այլ մանրամասներ էլ չնշեց:
Իսկ լրագրողների հետ նրա հանդիպման առիթը գիտական աստիճանաշնորհման համակարգում ձեռնարկված փոփոխություններն են: Արզումանյանի տեղեկացմամբ, բարձրագույն որակավորման հանձնաժողովում ավարտվել են «Հայաստանի գիտական աստիճանաշնորհման անվանացանկի» վերահաստատման աշխատանքները, իսկ մասնագիտական խորհուրդների նոր ցանցի ձեւավորման գործընթացը մոտենում է ավարտին. «ԲՈՀ-ը, հիմք ընդունելով գիտական կազմակերպությունների եւ բուհերի մասնագետների կարծիքները, վերանայել է անվանացանկը` այն հնարավորինս համապատասխանեցնելով այսօրվա հայաստանյան գիտական ներուժին, քանի որ կան մասնագիտություններ, որոնց գծով հանրապետությունում դոկտորներ կամ չկան, կամ կա ընդամենը մեկ դոկտոր: Նման դեպքերում մասնագիտությունները միավորվել են հարակից մասնագիտությունների հետ: Այս գործընթացը սկսվել է դեռեւս 90-ական թվականներին, քանի որ մեր անվանացանկն ի սկզբանե ժառանգություն էր խորհրդային գիտական համակարգից, որն այսօր այլեւս չի կարող գործել»:
Լուծարվել են նաեւ մասնագիտական խորհուրդներն ու դրանց փոխարեն ստեղծվել նորերը: Յուրաքանչյուր խորհուրդ կազմված է 9 անդամից, իսկ գիտնականներից յուքանչյուրը միայն մեկ խորհրդում ընդգրվելու հնարավորություն ունի: Պայմաններից է նաեւ այն, որ խորհրդի կազմում ներառված գիտությունների թեկնածուն վերջին հինգ տարվա ընթացքում ունենա 10 գիտական աշխատանք, իսկ դոկտորները` 5: Պարզվում է, սակայն, որ այդպիսի մարդկանց գտնելն այնքան էլ հեշտ գործ չի եղել: Չնայած տարեկան միջինը 500 մարդ գիտական աստիճան է ստանում, նրանց մեծ մասը հետագայում չի զբաղվում գիտությամբ: Բացի այդ, առկա իրավիճակը պայմանավորված է նաեւ արտագաղթի մեծ ծավալներով:
«Լուծարվեցին գործող բոլոր մասնագիտական խորհուրդները եւ ստեղծվեցին նորերը: Ու հանկարծ համակարգի ամբողջ պատկերը դուրս եկավ ջրի երես, եւ այն, իհարկե, այդքան հիանալի չէ: Այսօր Հայաստանում դոկտորներ կան, որոնք հինգ տարում հինգ հոդված էլ չունեն: Այսինքն` տարվա ընթացքում մեկ հոդված չեն գրել»,- մեր զրույցում ասաց Լիլիթ Արզումանյանը` մանրամասնելով, որ օրինակ Աստղադիտարանում մասնագիտական խորհուրդ ձեւավորել չեն կարողացել:
«Մենք ունեցել ենք աստղադիտարան, համաշխարհային երեւույթ, բայց այնտեղ չկարողացանք առանձին խորհուրդ ստեղծել, որովհետեւ մեր դոկտորները Հայաստանում չեն: Աստղադիտարանի 20-ից ավելի դոկտոր այսօր աշխատում են դրսում: Նրանք մեր հարստությունն են, մեր գանձերն են, որ պետք է պահենք, բայց հեշտ ու հանգիստ շռայլում ենք` գնացեք աշխարհով մեկ: Այդ մասնագիտությունը ընդգրկվել է ֆիզիկայի խորհրդի մեջ»,- արձանագրեց ԲՈՀ-ի նախագահը:
ՀՀ-ն որևիցե բան չի պատրաստվում զիջել, ստոր շահարկումներ են․ Ալեն Սիմոնյանը՝ Տավուշի շուրջ պտտվող լուրերի մասին
Սուրեն Պապիկյանը մասնակցել է ռազմական տեխնիկայի ցուցադրությանը և հետևել մարտական հրաձգությանը (լուսանկարներ)
Ինչպես կասեր դասականը՝ «յա՜, իրո՞ք». Արշակ Կարապետյանը «գողացել» է ՀՀԿ-ի ծրագիրը
ՌԴ դեսպանը սիրում էր Ջերմուկում հանգստանալ, լուսանկար էր հրապարակել, բա թող գա ասի, որ դա ՀԱՊԿ-ի տարածք է․ Սիմոնյան
Երբ կկայանա Ալեն Սիմոնյանի և Սահիբա Գաֆարովայի հաջորդ հանդիպումը․ ԱԺ նախագահը մանրամասնել է՝ ինչ է քննարկվել մարտի 22-ին
Վիճաբանություն և ծեծկռտուք «Ռիո Մոլլ»-ի հարևանությամբ. կռվի մասնակիցների մեծ մասը անչափահասներ են, կա վիրավոր
Ռուսաստանը նպատակ է դրել հեղաշրջում իրականացնել Հայաստանում, առաջիկայում քայլերը կսրվեն. Առաքելյան
Դասարաններում կկրճատվի աշակերտների թիվը․ իրականացվել են գնահատման համակարգի փոփոխություններ
Բախվել են «Նիսսան»-ն ու «Ֆորդ տրանզիտ»-ը․ վերջինս նաև երկաթե արգելապատնեշներին է հարվածել, տուժածները հիվանդանոցում են
ԱՄՆ-ը Ռուսաստանի Դաշնությանը մանրամասն տեղեկատվություն է տրամադրել ահաբեկչության սպառնալիքի մասին․ Սպիտակ տուն
Երևանի գլխավոր հատակագիծը կլինի թվայնացված փաստաթուղթ․ Տիգրան Ավինյանը տեսակապով հարցեր է քննարկել Քրիս Չոայի հետ
Շահրամանյանը շարժվում է Բակո Սահակյանի ու Սերժ Սարգսյանի պահվածքով, պետք է ուշադրության կենտրոնում լինի. Իոաննիսյան
96 խնամատար ընտանիքում դաստիարակություն է ստանում 152 երեխա․ այս ինստիտուտի զարգացման աշխատանքները շարունակվում են
Հայ-ռուսական հարաբերություններում առկա վիճակը լավատեսություն չի ներշնչում․ ինչում է մեղադրել Լավրովը ՀՀ ղեկավարությանը
Մինչև ապրիլի 5-ը կատարված իրավախախտման տուգանքի 50 տոկոսը վճարելու դեպքում պարտավորությունը կհամարվի կատարված
Չստացված չեկիստ, հանգիստ վեր ընկիր տեղդ ու ջանդ յուղիր. Մեհրաբյանը՝ Շահրամանյանին
200 հոգու հրկիզման սահմռկեցուցիչ դրվագն ունենալով իր անցյալում՝ խորհուրդ է տալիս Հայաստանի անվտանգության մասին. Սաֆարյան
Հավերժ ճակատներին Եվլախ դաջածներն էլի ակտիվացան. Հարություն Մկրտչյանը՝ Սամվել Շահրամանյանի մասին
Բախվել են շտապօգնության ավտոմեքենան և «Մերսեդես»-ը
Աֆղանստանում 5․7 մագնիտուդ ուժգնությամբ երկրաշարժ է տեղի ունեցել
Խմբի կազմում ապօրինի կերպով զենք-զինամթերք են ձեռք բերել և իրացրել․ խուզարկություններ Երևանում և Գողթանիկում (լուսանկար)
Մեկնարկել է բարձրագույն կրթություն չունեցող մասնագետների արտահերթ կամավոր ատեստավորումը
Եվրոպական խորհրդի քաղաքական և անվտանգության հարցերով կոմիտեի անդամները կայցելեն Հայաստան
Նոր Հաճնի կամրջի վրա փոսային նորոգման աշխատանքներ են իրականացվում․ երբ կավարտվեն
Հայտնի են Արթուր Աբրահամի հոր՝ Գրիգոր Աբրահամյանի հոգեհանգստի և հուղարկավորության վայրն ու օրերը
Վարդենյաց լեռնանցքը դժվարանցանելի է կցորդիչով բեռնատարների համար
Վարչապետի գլխավորությամբ քննարկվել է «Հայփոստ»-ի զարգացման ռազմավարության նախագիծը․ ինչ է հանձնարարվել
29.94 տոննա մարդասիրական օգնություն՝ 1․5 մլն անձի․ ինչ է ուղարկել Հայաստանի կառավարությունը Գազա
Իրականացվել է ոչ պատշաճ հետազոտություն․ պարզվել է 20-ամյա հղի կնոջ մահվան պատճառը, մեղադրանք է ներկայացվել ԲԿ-ի 3 բժշկի
Ճամբարակի սննդի օբյեկտի գործունեության կասեցումը վերացվել է
Երևանի ավագանու ընտրություններից հետո ԿԸՀ վարկանիշն աճել է․ ներկայացվել են ՄՀԻ-ի հետազոտության արդյունքները
Հայաստանի և Վրաստանի խորհրդարանների գիտության ու կրթության հարցերով հանձնաժողովները համատեղ հայտարարություն են ստորագրել
Արարատի կոնյակի գործարանում վերահսկողություն կիրականացվի․ ՍԱՏՄ-ն ստացել է Բելառուսի առողջապահության նախարարության նամակը
Հայ-վրացական հարաբերությունները ռազմավարական մակարդակի են․ Ռուբինյանն ընդունել է Վրաստանի խորհրդարանի պատվիրակությանը
Ինչ փոփոխություններ է արձանագրել տարադրամի շուկան մարտի 28-ին
Սերգեյ Նարիշկինը այց է կատարել Հյուսիսային Կորեա
Անցած մեկ օրում ՀՀ ավտոճանապարհներին վթարների հետևանքով 3 մարդ զոհվել է, 29-ը՝ վիրավորում ստացել
«Միր» քարտերն արգելելը հավասարակշռված որոշում է, չպետք է շրջանցենք սանկցիաները. Թունյան
Հայկ Մարությանը նոր կուսակցություն է հիմնում
ՀԱՊԿ-ը խնդիր ունի մատնանշել Հայաստանի սահմանը, քանի դա չի արվել, ապա ՀՀ-ից որևէ քայլ ակնկալել պետք չէ․ Կարապետյան
© 2024 Հայկական ժամանակ